Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 1.djvu/681

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

wiona na powietrzu wkrótce smak zmienia i wydaje zapach jaj zgniłych; była ona kilkakrotnie rozbieraną: w r. 1820 przez Kitajewskiego, następnie przez Heinricha, Celińskiego, Puscha, Hahna, Stierena a wreszcie N. Milicera, według którego solanka ciechocińska zawiera stałych części: chloru 19,290%, bromu 0,168, jodu 0,009, kwatsu siarczanego 0,025, potasu 0,916, sodu 1,759, litu 0,235, magnezu 2,758, wapnia 3,925. Napływ gości w ostatnich latach wzrasta niezmiernie szybko. W r. 1870 było tu 1362 osób; w 1878—2989 a obecnie liczba roczna dochodzi do 4000. Szkoda tylko, że ulepszenia i dogodności nie przybywają w tym stosunku; brak też cieniu i drzew. Czyt.: „C. pod względem histor. i leczniczym przez dra Mieczkowskiego, Warszawa 1873 r. O formacyi Jura w C. pisał Ludwik Zejszner (Bibl. Warsz. 1848 r. IV 425) Por. też „Kłosy“ T. XII Nr. 294 i Tyg. Illustr. 1869 r. (IV 180), 1872 r. (X 40) i 1876 r. (I 116). A. K.: „Krótki rys historyczno-statystyczny wojew. mazowieckiego.“ Kalend. polit. Król. Pols. Warsz. 1825 r.; Rost G. H. A.: „Deutsche Bergbohrer-Schule u. Bohrhäuser der Saline Ciechocinek: in Polen.“ Toruń 1843 roku; Rostworowski J. N. o warzelni soli i kąpielach w Ciechocinku Bibl. Warsz. 1846 r.; Bełza J. „O wodach mineralnych w Król. Pols. Wiadomość wyjęta z raportu, który w języku francuzkim złożył rządowi w 1837 r. ś. p. prof. Kitajewski.“ Bibl. War.; Zieleniewski M. „Pogląd na ruch zdrojowisk ojczystych w r. 1860.“ Rocz. Tow. N. K. 1861 r.; „O źródle słonem w wojew. mazowieckiem r. 1820“ rozbiór Kitajowskiego; Ignatowski R. „Sprawozdanie o skuteczności wód ciechocińskich w r. 1855.“ Pam. Tow. Lek. War. 1855. Br. Ch.

Ciechocinek albo Ciechocin polski, niem. Pol. Cekzin, wieś włośc. w pow. tucholskim, położona ponad jeziorem pół mili długiem, od Tucholi na wschód około milę odległa. Istniała za książąt pomorskich; r. 1301 król Wacław II oddał ją w lenno swojemu kanclerzowi pomorskiemu, Piotrowi Święcy. Mieszkańcy rządzili się długo prawem polskiem, które dopiero w r. 1379 Henryk von Bullendorf, komtur tucholski, zamienił na niemieckie czyli chełmińskie; podług niego dawali teraz od włóki rocznie między innemi 20 skotów pieniędzy, 1 korzec owsa, 2 kury na św. Marcin i musieli 1 dzień odrobić, gdzie im nakażą; włók było 80. Kościół z nadaniem swojem istniał w C. przed krzyżakami za książąt, podług przywileju z r. 1379 posiadał proboszcz zdawna 5 włók roli; przyłączony był jako filia do Bysławia i dopiero w r. 1850 za biskupa Sedlaga urządzono przy nim parafią. Szkoła jest w miejscu. Obecnie ma C. obszaru ziemi 7069 m. domów mieszkalnych 173, katol. 773, ew. 303. Stacya poczt. Bysław. Kś. F.

Ciecholewy, Cicholewo, 1.) niem. Zechlau, ryc. dobra w pow. człuchowskim, nad rz. Brdą, która niedaleko ztąd przechodzi przez jezioro Charzykowy (Müskendorfer See), par. Konarzyny, obszaru ziemi ma 4990 m., domów mieszkalnych 8, kat. 78, ew. 32. Ma st. poczt. 2.) C., niem. Czechlau, wieś rycerska w pow. starogrodzkim, milę drogi od Starogrodu, obszaru ma 3919 m., kat. 160, ew. 46, domów mieszk. 13, par. Kokoszki, szkoła katolicka w miejscu. R. 1580 byli w C. Czarlińscy, 1789 Wincenty Bystram; obecnie od dłuższego czasu w ręku niemieckiem; stacya poczt. Swaroszyn. Kś. F.

Ciechomice, wś nad Wisłą z lewego brz., pow. gostyński, gm. Łąck, par. Dobrzyków, o 48 w. od Warszawy, o 27 od Gostynina, o 3 w. od Płocka, o 35 od Kutna. Znajduje się tu jezioro mające 44 morgi obszaru i 20 do 60 stóp głębokości, śród wzgórz pokrytych lasem. Łączy się ono kanałem z jez. Zdworskiem; woda odpływa rowem do Wisły. C. posiadają browar murowany z produkcyą roczną na 6,000 rs. i cegielnię. Niegdyś istniał tu kościół. W 1827 r. C. miały 25 dm., 269 mk., obecnie jest 20 dm., 405 mk. Dobra C. składają się z fol. C., wsi: C., Zaździerz, Grabina, Budy Dolne i Budy Ciechomskie, Wincentów, Matyldów. Nabyte w r. 1862 za rs. 36.000; rozległość wynosi m. 1,538, a mianowicie: grunta orne i ogrody m. 799, łąk m. 180, pastwisk m. 316, wody m. 135, lasu m. 38, nieużytki i place m. 70; budowli murow. 15, drew. 14; gorzelnia, wiatrak, pokłady torfu; wś C. osad 46, gruntu m. 273; wś Zaździerz osad 29, gruntu m 322; wś Grabina osad 16, gruntu m. 271; wś Budy Dolne i Budy Ciechomskie osad 20, gruntu m. 403; wś Wincentów osad 29, gruntu m. 390; wś Matyldów osad 27, gruntu m. 338. A. Pal., Br. Ch.

Ciechomie, mylnie Ciechomin i Czechomie, nowa osada, nadana r. 1820 dwu włościanom, leży w pow. kartuskim, par. Sierakowice. Zawiera roli mor. 345, kat. 6, ewan. 23; odległość od Kartuz wynosi 3¼ mili. Kś. F.

Ciechomin, 1.) wś i folw., pow. łukowski, gm. Mysłów, par. Wilczyska, przy trakcie z Siedlec do Żelechowa, o 10 w. od Żelechowa, o 23 w. od Łukowa, o 40 w. od Siedlec, o 13 w. od Krzywdy. Ma 274 mk., 44 dm., 2,500 m. ziemi. R. 1827 było 20 dm., 131 mk. Miejscowość lesista, płaska, grunta żytnie klasy 1-ej i pszenne 2-ej (w szachownicy). Przed kilku laty rozparcelowano te dobra. W tejże gminie i par. wś włościańska Wola Ciechomska. o 3 w. od C., na miejscu wyciętego lasu urządzona kolonialnie przez byłego właściciela dóbr C. p. Zakrzewskiego, ma 13 osad, 101 mk., 220 m.