bach pod kościołem pochowany jest konfederat barski Mieroszewski, poległy w walce z kozakami na gruntach wsi Marcinkowice. Ostatni właściciel Ch. Znamięcki rozprzedał, przed 8 laty cały obszar dworski, parcelami między włościan. M. Ź. S.
Chomrzysko, przysiołek Złotni.
Chomsk, mko w pow. kobryńskim, nad Jasiołdą, niedaleko jez. Sporowskiego, o 20 w. od Drohiczyna, przy b. trakcie handlowym z Pińska do Prużany; niegdyś własność Naruszewiczów, później kolejno kniaziów Dolskich, Wiszniowieckich, Ogińskich i Pusłowskich. Wandalin Pusłowski założył w Ch. fabrykę sukna, która przez pewien czas w gub. słynęła (około 1815); r. 1819 miała 300 robotników, wyrobiła 1,500 postawów. Od r. 1879 st. pocztowa. D. 1 stycz. 1878 Ch. miał 1425 mk., t. j. 680 męż., 745 kob., wtem 983 izrael. F. S.
Chomuteć, wś, pow. radomyski, nad małą rz. wpadającą do Zdwiżu, o 4 w. odległa od m. Brusiłowa, mieszk. 708, wyznania prawosław., cerkiew parafialna i szkólka. Ziemi drugorzędnej 1,542 dzies. Należy do Czytyrkina. Zarząd gminny w Brusiłowie, policyjny w Korostyszowie. Kl. Przed.
Chomutowa, st. dr. żel. orłowsko-griaskiej w gub. orłowskiej.
Chomutyńce, duża wś, pow. winnicki; dusz męz. 294; ziemi wlość: 534 dzies.; należała do klucza glińskiego hetm. Rzewuskiej, następnie do Borejków; z Mończyńcami ziemi używalnej 1,285, nieużytków 52 dzies. Dr. M.
Chonczynka, ob. Chączynka.
Choniaków, Koniaków, wś, pow ostrogski, na wschód od m. pow. Ostroga o 24 w. polożona, ma piękny dwór dziedzica z ogrodem angielskim. Ziemia orna zaliczona do 5 klasy. Pozycya od północy równa, zasłonięta lasami, a od południa wynioślejsza; pola okolone z trzech stron lasami. Najpiękniejsze uprawiają tu lny w wielkiej obfitości. Hodują owce, krowy, trzodę chlewną, ptastwo domowe i wodne, a niektórzy włościanie trudnią się pszczolnictwem. W dziale Janusza i Aleksandra ks. Jabłonowskich 1603 r., ta wieś nazwana Koniaków; jeszcze w 1709 r. miała tylko kilka domków, odtąd zaczęła się powiększać. Gdy Karol XII król szwedzki szedł pod Połtawę, a Stanisław Leszczyński jako jego sprzymierzeniec z 6,000 korpusem posiłkował Karola XII, wtedy Leszczyński król tu obłożnie zachorował i chorego złożono w chacie chłopskiej wsi leśnej Koniaków zwanej—na Wołyniu, a wojsko, nie mając hetmana, rozłożyło się na leże w poblizkich wioskach. Przy królu był kamerdyner Francuz, a że król był ciężko chory i w malignie, doktór stracił nadzieję wyleczenia. Co widząc ów kamerdyner Bouillon, wszystkie domowe srebra, klejnoty i pieniądze skradł i zakopał w lesie pod drzewem; gdy król Stanisław Leszczyński zaczął przychodzić do zdrowia, kamerdyner zląkł się odpowiedzialności i uciekł, a król wyzdrowiawszy ruszył pod Połtawę. Wieś Ch. w końcu przeszłego wieku należała do ks. Jabłonowskich. W 1802 r. sprzedana Stanisławowi Zwolińskiemu; dziedzic ów wycinał lasy, karczował je i obracał na orne pola. W 1823 r. wyorane zostały skarby, jako to: tace, nalewki, talerze, łyżki, noże, widelce, łyżeczki, a nawet pieniądzie w złocie. Wieś ta należy obecnie do syna marszałka Zwolińskiego. Z. Róż.
Chonskowci, węg. Hunkocz, wś, w hr. użhorodzkiem (Węgry), kościół par. gr. kat., młyn wodny, lasy, piła; 665 mk. H. M.
Chońkowce, duża wś w pow. mohylowskim; 563 dusz męz., 794 dz. ziemi włośc., fabryka cukru, gmina wraz z Nagórzanami ma 1833 dz. ziemi używal. i 91 nieużytków, położenie górzyste; należała do Czackich, dziś Berezowskich. Dr. M.
Chor, dawne imię, o którego istnieniu świadczą takie nazwy jak: Chorowa góra, Chorzew, Choroń, Chorzęcin, Chorzeń (wieś zamieszkana przez Chorzęta potomków Chora). Br. Ch.
Chorab lub Korab, wś, pow. rypiński, gm. Osiek pod Brodnicą, par. Radziki; 1 dm., 12 mk.
Chorab, dobra, pow. toruński, o 1 milę od Torunia, po nad bitym traktem toruńsko chełmińskim, par. Świerczynki. Osada ta należy do dóbr miasta Torunia, które w r. 1457 podarował miastu król Kazimierz; powstała w nowszych czasach; wprzód stanowiła owczarnię do wsi Leszcz, a teraz mały folwark dołączony do bliższej wsi Olek; zawiera dwa mieszk. domy, kat. 33, ewan. 5. Kś. F.
Chorap, wś, pow. niborski, st. pocz. Iłowo. Por. Korab.
Chorągwica, wś, pow, wielicki, o 6 kil. od Wieliczki, par. Wieliczka.
Chorążanka, Chorążówna, rz., dopływ Rosi niemnowej, w parafii Wołkowysk.
Chorąże-Tańsk, wś drobnej szlachty, nad rz. Orzyc, pow. przasnyski, gm. i par. Dzierzgowo, o 6 w. od urzędu gminnego, ma 9 dm., 74 mk., 187 m. rozl., 94 m. roli ornej. R 1827 było 7 dm., 56 mk.
Chorążec (z Laskówką), wś, pow. dąbrowski, o 6 kil. od Żabna, w par. rz. kat. Oporyszów.
Chorążka, fol., pow. sieradzki, gm. Dzierążna, par. Rososzyca, od Kalisza 42 w., od Sieradza 15 w., od m. Warty 5 w., od Łodzi 49 w., od rz. Warty 3 w. Nabyty w r. 1872 za rs. 15,000; ogólna powierzchnia 371 m., a mianowicie: grunta orne i ogrody m. 97, łąk m. 245, pastwisk m. 2, lasu m. 20, nieużytki i place m. 7. Budowli drewnianych 6; folwark ten
