Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 1.djvu/543

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

wa odl. w. 28, od Koszyc w. 6, od Korczyna w. 12, od rz. Wisły w. 5; dawniej stanowiły całość z dobrami Bejsce. Rozległość folwarku oprócz gruntów włościańskich i 105 m. wspólnych z niemi pastwisk, wynosi m. 373, w tem pod pługiem ziemi, z małym wyjątkiem, czarnoziemu pszennego, m. 290, łąk i pastwisk m. 5, stawy zajmują 21, ogrody 2, las 45, place, drogi i t. d. morg 7. Gospodarstwo 12-polowe. Młyn wodny, dymów folwarcznych 6, innych zabudowań 10. Osad włościańskich 42. Bogate pokłady dobrego torfu. W 1827 roku było tu 35 dm. i 209 mk. A. T.

Charbowo, 1.) wieś, pow. gnieźnieński, 3 dm., 25 mk., 6 ew., 19 kat., 9 analf. St. poczt, Kłecko o 3 kil., st. kol. żel. Gniezno o 17 kil. 2.) Ch., domin., pow. gnieźnieński, 1150 m. rozl., 4 dm., 73 mk., 1 ew., 72 kat., 41 analf. Własność M. Szczanieckiego. M. St.

Charbrów, to samo co Chabrowo, miasto, pow. lęborski na Pomorzu.

Charchocin, wś i folw., pow. włocławski, gm. i par. Kłóbka. W 1827 r. było tu 6 dm. i 43 mk.

Charchów, 1.) Ch. księży, wś, pow. sieradzki, gm. Wierzchy, par. Drużbin, sąd gm. okr. V Zadzim; do folwarku należy ziemi ornej m. 317, łąk m. 64, pastwisk m. 45, lasu 42, nieużytków różnych m. 18; do 33 osad włośc. należy m. 150, grunta żytnie, 15 dm., 156 mk. Margiel i torf wyzyskuje się na potrzeby miejscowe. Ch. należał niegdyś do kolegiaty uniejowskiej, w początku XIX w. dostał się Załuskim, później Droszewskim, dziś własność Gogólskich; odległość od Poddębic w. 9, od rzeki Warty wiorst 7, a 17 wiorst od Sieradza. 2.) Ch. szlachecki, pański, czyli inaczej Chorchów, wś, pow. sieradzki, gm. Wierzchy, par. Drużbin, od drogi bitej z Uniejowa do Turku odl. w. 14, od rz. Warty w. 5, od Sieradza 3 mile, od Łodzi 5 mil; do włościan, osad i dymów 29, należy ziemi włók 5, do folwarku włók 16; w tej przestrzeni znajduje się 15 m. łąk a reszta grunta orne. Gospodarstwo plodozmienne, mk. 300, domów 25. Majątek ten, niegdyś książąt Sanguszków, na początku XIX wieku zostawał w posiadaniu Psarskich, od których w r. 1836 nabyty został przez Józefa Głodzińskiego; 1849 r. prawem sukcesyi przeszedł na własność Cieleckich. J. L.

Charcia bałda, wś, pow. ostrołęcki, gm. Wach, par. Myszyniec. W 1827 r. było tu 11 dm. i 63 mk., obecnie liczy 31 dm., 227 mk. i 392 morg. obszaru.

Charcice, Karczyce, domin. i gmina, pow. międzychodzki, 2754 morg. rozl., 2 miejsc: 1) domin. Charcice, 2) karczma i ciegielnia Dreibuechenkrug; 7 dm., 115 mk., 47 ew., 68 kat., 41 analf. Stac. poczt. Sierakowo (Zirke) o 7 kil., st. kol. żel. Wronki o 12 kil.

Charciczka, ob. Brusiata.

Charcyz, st. dr. żel. charkowsko-azowskiej w Okręgu Wojska Dońskiego.

Charczówka, ob. Turya.

Charewicze, wś w zachod. stronie pow. ihumeńskiego, przy drodze z Dukory do Śmiłowicz, w gm. dukorskiej, w 2-im stanie policyjnym (śmiłowickim), w 3-im okręgu sądowym. Miejscowość bezleśna, grunta nieźle rodzące. Al. Jel.

Charężów, wś, pow. kielecki, gm. Zajączków, par. Chęciny. Leży na póln. zach. od Chęcin. W tej wsi u podnóża góry Żukowej jest grota „Piekło“ zwana.

Charklowa, ob. Harklowa.

Charków, miasto gubernialne w Rossyi, 1550 r. założone pod 50° sz. płn. i 53° 54′ dł. wsch., leży w miejscowości błotnistej, w kotlinie otoczonej znacznemi wzgórzami, przeciętej, trzema strugami wysychającemi latem, i wtedy pełne kurzu szkodliwego na oczy; o 1326 w. od Petersburga, o 722 od Moskwy, o 537 od Rostowa n. D., o 494 od Kijowa, o 229 od Kurska o 132 od Połtawy. Roku 1780 Ch. był mianowany miastem głównem namiestnictwa charkowskiego, 1797 stolicą gub. słobodzko-ukraińskiej, 1835 nazwanej charkowską. Pierwotnie Ch. był osadą, która powstrzymywać miała napady Tatarów krymskich; wkrótce jednak, dzięki położeniu na dwu traktach (moskiewsko-czarnomorski i kijowsko-doński) tudzież jarmarkom, znacznie się podniósł. Dziś główne ulice w Ch. są: Moskiewska, Eekaterynosławska, Bolsza-Sumska i Rybna. R. 1877 miał 2359 dm. murowanych, 4932 drewnianych; magazynów na towary i sklepów 1417, cerkwi 15, monastyrów 2, kościół katol. 1. Mieszkańców stałych liczył w 1878 r. 83507, wtem 2038 kat., 1655 ew., 2625 izr. i 42 mahometan. R. 1876 miasto miało 335605 rs. dochodu a 395990 rs. rozchodu. Jest tu st. poczt. o 4 i pół w. od st. dr. żel. Ch. jest połączony koleją żel. z Kurskiem, Rostowem i Elizawetgradem (381 w. dł., na Pułtawę, Kremieńczug). Słynne są jarmarki charkowskie, których bywa cztery do roku: od 6 stycz. do 1 lutego; od 1 do 16 czerw.; od 12 sierp. do 1 wrześ. i od 1 do 26 października. Na pierwszym z nich obrót największy, 30 do 40 mil. rs. Z polskich wyrobów przywożą tu tkaniny lniane, wełniane, obuwie i wyroby ze srebra platerowane (tu „polskie srebro“ zwane). Główne przedmioty handlu miasta są: wełna, wyroby rękodzielnicze, cukier, spirytus. R. 1878 było w mieście 12 fabryk wódki, 16 fabr. cukierków, 10 fabr. tytuniu i cygar, 12 drukarń, 8 pralni wełny, 8 fabryk maszyn, 6 fabryk wód mineralnych, 5 świec łojowych, 3 świec woskowych, 4 powozów, 6 cegielń, 5 litografij, i t. d., razem 130 zakła-