Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 1.djvu/506

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

Bylino, kol. nad rz. Płonką, pow. płocki, gm. Starożeby, parafia Góra, liczy 11 dm. i 114 mk., obszaru 246 morg., własność drobna; we wsi znajduje się wiatrak.

Bylino, wś, pow. średzki, 21 dm., 195 mk., wszyscy kat., 38 analf.

Byliny, wś i folw., pow. rawski, gm. i par. Boguszyce. W 1827 r. było tu 12 dm. i 92 mk., obecnie 274 mk. i 18 dm., ziemi włość. 176, dwor. 1500 morg., w tem ornej 300. B. należały dawniej do jezuitów.

Bylowo, niem. Buelow, leśnictwo, pow. kartuski, st. p. Kartuzy.

Bylsa, biala i czarna, jez., a raczej dwa złączone jeziora, pow. sejneński, o 2 w. na, południe od Lejpun. Długość obu złączonych jeziór wynosi 3 i pół w., szer. ⅓ w. Wody ich odchodzą strumieniem do Niemna, odległego o 3 i pół w. Br. Ch.

Bylsonajcis, jezioro, pow. sejneński, przy wsi Wołonczuny; brzegi płaskie, bezleśne.

Bymowska, niem. Boehme, wś kol., pow. wielkostrzelecki, w par. katol. Kielcz.

Bymowskie, ob. Bimowskie.

Bynarowa, Bienarowa, Binarowa, wś, pow. gorlicki, 2542 morg. rozl., wtem 1769 m. roli ornej, 203 domów, 1174 mieszk., paraf. w miejscu. Kościół paraf. drewniany pod wezwaniem świętego Michała Archanioła, niewiadomo kiedy zbudowany, wymieniony już w Lib. benef. Długosza (I, 483). B. była wówczas wsią królewską, Dziś parafia B. liczy 1139 wiernych. Szkoła ludowa jednoklasowa, położenie pagórkowate, gleba żytnia.

Bynowo, niem. Bienau, wś i dobra, pow. ostródzki, niedaleko st. p. Miłomłyn.

Byrc, Byrcz, niem. Peisterwitz, w 1365 r. Bystricz, wś, pow. olawski, nad Czarną Wodą, dopływem strumienia Baruckiego, w par. kat. Miękinów, z kośc. ewang. od r. 1772 w miejscu. Uprawa tytuniu, hodowla pszczół. Do B. należą os. Młynisko i leśnictwo Kanigóra.

Byrdo, ob. Warta.

Byrówka, strumień, wypływa ze źródłowisk leśnych w obr. gm. Miękisza nowego w pow. jarosławskim i płynie w kierunku południowo-zachodnim przez łąki Miękisza, następnie przez wieś Tuchlę i jej łąki i błonia, a w obr. gm. Miękisza Starego wpada po niespełna 10 kil. biegu do Szkła z praw. brzegu. Br. G.

Bysina, wś, pow. myślenicki, 1386 morg. rozl., w tem 566 m. lasu, 131 domów, 662 mk., parafia w Myślenicach, położenie górzyste, gleba żytnia.

Bysinka, potok górski, wypływający z po za wsi Bysiny w pow. myślenickim, u północnego stoku góry Sularzowej (624 m.). Płynie zrazu na północ, potem na wschód przez wieś Bysinę, Górną, miasto Myślenice i poniżej Myślenic uchodzi z lewego brz. do Raby. Dolinę bysińską otaczają od południa wzgórza Plebańska góra (508 m.), a od północy Barnasiówka (573 m.) i Dalin (513). Długość biegu przeszło 1 mila. Liczne strugi górskie wlewają doń swe wody. Br. G.

Byski, ob. Byszki.

Byskupicz, ob. Biskupice.

Bysław, niem. Gross-Bislaw, wś i folw., pow. tucholski, ze st. poczt., parafią katol., szkołą, wójtostwem i urzędem stanu cywilnego, o 14 kil. na płn.-wsch, od Tucholi, ma 8189 m. rozl., z tego na fol. przypada 438 ha.; 98 dm., 994 mk., 798 kat. Znaczne pokłady wapna, które na folw. wypalają; produkcya nabiału, chów jałowizny. Do B. należy jez. bysławskie i kol. „Teolog“ zwana. Do r. 1850 Ciechocinek polski był filią parafii Bysław.

Bysławek, niem. Klein Bislaw, mała wioszczyna w pow. tucholskim, o 3 kil. od Bysławia; razem z folwarkiem obejmuje 1936 morg., ludności 240, katolików 200. W historyi jest dosyć ważny. W r. 1602 podarowała Zofia Żalińska Bysławek jako i pobliskie Prutnowo i Ninikowo pannom benedyktynkom w Chełmnie, poczem sławna ksieni Magdalena Mortęska klasztor i kościół tu wybudowała i panny przysłała z Chełmna. W późniejszych czasach służył Bysławek zazwyczaj jako infirmerya ku lepszej wygodzie słabszym i chorym zakonnicom. Kiedy w r. 1822 rząd pruski klasztor ich chełmiński oddał siostrom miłosierdzia, wszystkie benedyktynki przeprowadziły się do Bysławka na wymarcie. W r. 1851 oddał rząd pruski klasztor bysławski siostrom miłosierdzia, które go znowu na lepszy użytek ustąpiły biskupowi. Za staraniem duchownej władzy zajęli w r. 1857 klasztor opróżniony w Bysławku oo. reformaci, którzy tu pozostali 20 lat. W r. 1875 w skutek ustaw majowych musieli opuścić klasztor, który obecnie stoi pusto. Kś. F.

Bysno. Tak się zwały 1677 r. Byszki, niem. Buessen,

Bysowo, ob. Biesowo.

Bystra, 1.) B. mała, wś w Galicyi, pow. bialski, 1445 morg. rozl., wtem 705 m. lasu, 74 dm., 586 mieszk., paraf. w Witkowicach, młyn amerykański. Obszar dworski należy do majoratu arcyksięcia Albrechta. 2,) B. wielka, wś, pow. żywiecki, o 9 kil. od Żywca, w par. Radziszów. 3.) B., wś, pow. myślenicki, 3884 morg. rozl., w tem 1419 m. roli ornej a 1068 m. lasu, 193 domów, 1165 mk., paraf. w Jordanowie, położenie górzyste, gleba żytnia. 2.) B., wś, pow. gorlicki, 2447 morg. rozl., wtem 1256 m. roli ornej a 776 m. lasu, 178 domów, 995 mieszk., parafia w Szymbarku, szkoła ludowa jednoklasowa, położenie górzyste, gleba żytnia. 5.) B., przysiołek Szymbarku i Dobrohostowa.