Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 1.djvu/128

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

ski, gm. i par. Czemierniki, o 3 w. na zach. od Czemiernik, na wzgórzach, na krawędzi lasów i mokradli nad rz. Tyśmienicą. Posiada browar piwny. Długosz wspomina B. jako graniczącą ze wsią Tarkowice w par. Kocko (I, 632). W 1827 r. było tu 60 dm. i 367 mk. (Opuszczona u Zinberga).

Bełda, wś, pow. szczuczyński, gm. Przestrzele lub Bełda, par. Rajgród, śród lasów i błot, przy drodze bitej ze Szczuczyna do Rajgrodu, o 7 w. od Rajgrodu; posiada urząd gm. i szkołę, odl. od Szczuczyna o 23 w. B. gmina ma 7214 mk., rozległości 17535 morg, należy do s. gm. okr. III i st. p., w osadzie Rajgród W skład gminy wchodzą: Bełda, Ciszewo, Czarna-Wieś, Danowo-stare, Kołaki-czarny-las, Kosiły, Kosówka, Kuligi, Łazarze, Miecze, Pęczykowo, Pęczykówko, Przestrzele, Rajgród, Rupczyzna, Rydzewo, Skrockie, Turczyn, Wojdy-Radzewo i Wólka-Pietrowska; 3 z wyż wynienionych wsi posiadają ludność szlach., 8 mięszaną, reszta włościańską. Br. Ch.

Bełdno, wś, pow. bocheński, par. Rzegocina, o 2 kil. od Rzegociny, własność funduszu religijnego.

Bełdów, Bałdów, wś, z przyległ. Bełdówek, pow. łódzki, gm. i par. t. n., na lewo ode drogi z Aleksandrowa do Poddembic, o 21 w. od Łodzi, we wzgórzystem połozeniu nad Bałdówką, posiada kościół par. drewniany, urząd gminny, sąd gminny, szkołę gminną, gorzelnię i młyn wodny. W 1827 r. było tu 27 dm. i 373 mk. Par. B. dek. łódzkiego ma 2471 dusz. Gmina B. należy do s. gm. okr. VI w Bełdowie, st. p. w Aleksandrowie. W gminie gorzelnie 2, dystylarnia wódek słodkich, 3 młyny, tartak, 3 szkoły elementarne 1-klasowe. Br. Ch.

Bełdyki, wś szlach., pow. makowski, gmina Sielc, par. Rożan.

Bełdzis, jezioro, pow sejneński, gm. Berzniki, koło wsi Krasnogruda, ma 20 morg obszaru. L. W.

Bełejów, wieś. pow. doliniański. Obsza- dworski posiada: gruntów ornych 89 m., łąk i ogrodów 321 m., pastwisk 99 m., lasu 450 m. Włościanie posiadają: gruntów ornych 459 m., łąk i ogrodów 978 m., pastwisk 569 m. Ludności ma gr. kat. 687, izraelitów 9, razem 696. Należy do gr. kat. par. w Turzu wielkiem. Wieś ta leży już w górach karpackich, grunt tu niewdięczny, zato sianożęcia i pastwiska obfite; głowną też gałęzią gospodarstwa jest chów i wypas bydła. B. R.

Bełełuja, wieś, pow. śniatyński, o milę od Śniatyna. Obszar dworski posiada gruntów ornych 321 m., łąk i ogrodów 57 m., pastwisk 8 m., lasu 5 m. Włościanie posiadają gruntów ornych 1427 m., łąk i ogrodów 142 m., pastwisk 158 m., lasu 12 m.; leży w okolicy nadzwyczaj urodzajnej na tak zwanem Pokuciu. Ludności ma: rzym. kat. 18. gr. kat. 1108, izraelitów 17: razem 1153. Należy do rzym. kat. parafii w Śniatynie, gr. kat. parafię ma w miejscu, do której należy wieś Krasnostawce z 1314 duszami. Proboszczem tej parafii jest obecnie Jan Czarkiewicz, deputowany do Rady państwa z kuryi gmin wiejskich powiatów sądowych: Kołomyja, Peczeniżyn, Gwoździec, Kosów, Kuty, Sniatyn, Zabłotów, wiceprezes rady powiat. śniatyńskiej, członek instytutu galicyjskiej ruskiej Matycy i stowarzyszenia narodowego „Narodnego domu;“ parafia ta należy do dekanatu śniatyńskiego. Wieś ta ma szkołę filialną. Właściciel Tytus Kościszewski.

Bełełuja, potok, wypływa na południowym stoku pasma wzgórz zwanego Bałaurami czyli Bałahorami, niekiedy Czartowemi górami lub pospolicie Bałkami, rozciągającego się na Pokuciu między korytami Dnistru i Prutu, jako poprzeczne odnogi Karpat. Zródła tego potoku znajdują się w obrębie gminy Bełełui w pow. śniatyńskim. Płynie na południe parowami i wądołami i po jednomilowym biegu w obrębie wsi Uścia uchodzi z lewego brzegu do Prutu. Br. G.

Bełk, niem. Boelk, wś, w pow. brodnickim, parafii Lidzbarg. Według Kętrz. Bielki.

Bełk, niem. Belk, Górny, i Dolny, dwie wsie, pow. rybnicki, o milę od Źar, z paraf. kościołem katol. i kopalniami węgla kamiennego. Pod B. źródło rz. Birowy.

Bełwin, wieś, pow. przemyski, o 11 kil. od Przemyśla. Obszar dworski posiada: gruntów ornych 100 m., łąk i ogrodów 23 m., pastwisk 7 m., lasu 1037 m., włościanie posiadają: gruntów ornych 174 m.; łąk i ogrodów 68 m., pastwisk 50 m., lasu 21 m. Ludności: rz. kat. 14, gr. kat. 236, izraelitów 9: razem 259. Należy do rz. kat. parafii do oddalonej o milę wsi Ujkowice, do gr. kat. parafii do pobliskiej wsi Wapowce. Wieś Bełwin graniczy z wsią Maćkowicami. Wedle ustnego podania początek wsi Bełwin sięga czasów napadów tatarskich na Ruś czerwoną. Pewien gospodarz z Maćkowic, nazwiskiem Bełwin, uciekł w czasie napadu tatarskiego na Maćkowice i wraz ze swą rodziną skrył się głęboko w lasach; po ustąpieniu tatarów nie powrócił więcej do Maćkowic, lecz wykarczował tyle lasu, że otrzymane ztąd pole wystarczyło na utrzymanie jego i rodziny. Rodzina ta, rozradzając się, coraz więcej lasu karczowała, aż ilość głów tej rodziny i obszar wykarczowanej przestrzeni do znacznych wzrosły ilości; tedy wiedzeni pobożnością postanowili Bełwianie cerkiew wybudować. Ta miejscowość, powiększając się coraz bardziej tak pomnażającą się ludnością jak i obszarem wykarczowanych gruntów otrzymała nazwisko Bełwin od pierwszego wychodźcy