Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 1.djvu/107

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

wódek, 2 młyny wodne, smolarnia, urząd gm. w kol. Józefów, 2 szkoły, ludności 1911.

Barczew, wś, pow. sieradzki, gm. t. n., par. Brzeźnio, ma gorzelnię parową z machinami nowej konstrukcyi, tartak, kopalnię wapna, cegielnię, gospodarstwo postępowe. W 1827 r. było tu 30 dm. i 329 mieszk. Gmina B. należy do s. gm. okr. III w os. Złoczew, st. p. w Sieradzu, odl. od Sieradza 11 w. W gminie znajdują się: olejarnia, smolarnia, gorzelnia, kopalnia wapna, 2 cegielnie i 2 tartaki, szkoła początkowa. Gospodarstwa większe przeważnie płodozmienne. Ludność przeszło 3,000 dusz. B. Ch.

Barczków, wś, pow. bocheński, o 4 kil. od st. p. Uście Solne, w par. rz. kat. Uście Solne.

Barczkowice, wś i folw., pow. piotrkowski, gm i par. Kamieńsk, posiada urząd gm. i wraz z wioską Pirowy liczy mk. 308, dm. 32, a ma 263 mórg ziemi włościańskiej. B. folw. należy do dóbr Kamieńsk. B. Ch.

Barczyce, Barcice, wś, pow. nowosądecki, o 6 kil. od Starego Sącza, ma 1686 n. a. morgów rozl., 144 domów, 1070 mk., parafia dek. starosądeckiego w miejscu (wiernych 2904), szkoła ludowa jeszcze nieuorganizowana, położenie górskie, nad Dunajcem i Popradem, przy gościńcu krajowym Słotwina–Niedzica. Chów koni rozwinięty u włościan. M. M.

Barczygłów, wś rządowa, pow. koniński, gm. i par. Staremiasto. Rozl. mórg 610, grunt piaszczysty i sapowaty, od Konina w. 8, od szosy konińsko–kaliskiej w. 1½. W 1827 było tu 14 dm. i 130 mieszk., obecnie 266 mieszk. J. Ch.

Barczynka, potok, powstaje w obrębie gm. Mokrej wsi, w pow. sądeckim w Gałicyi, z kilku potoków leśnych, łączących się na łąkach gm. Podegrodzia; płynie w kierunku południowo-wschodnim, a tworząc granicę północną tejże gminy z gminą Stadłem, uchodzi do starego ramienia Dunajca z lewego brzegu, po przeszło półmilowym biegu. Br. G.

Barczyzna, niem. Braunsdorf, wieś, pow. gnieźnieński, 18 dm., 192 mk., 178 ew., 14 kat., 31 analf.

Barda, niem. Barth, m. przemysłowe na Pomorzu, w okr. reg. stralsundzkim. Por. Barth.

Bardo, 1.) wś, pow. wrzesiński, 20 dm., 181 mk., 6 ew., 175 kat., ma kościół paraf. dekanatu miłosławskiego. B. było własnością znakomitej i starożytnej rodziny wielkopolskiej Bardskich, herbu Szaszor; w r. 1633 jeszcze w połowie do nich należała, w drugiej do Skrzetuskich. Bardzcy wystawili kościół zapewne w XIV wieku. Gdy przeszli do wyznania braci czeskich, Krzysztof Bardski, który w r. 1595 synod dysydencki w Toruniu podpisał, oddał kościół swoim spółwiercom. Na początku XVII wieku Bardscy wrócili na łono kościoła kat. i oddali kościół w Bardzie znowu katolikom, który wówczas przyłączono do dekanatu pyzdrskiego. 2.) B., domin., pow. wrzesiński, 1529 mórg. rozl., stac. p. i kol. żel. Września o 8 kil. M. St.

Bardo-dolne, wś i folw., B.-górne wś, i B.-plebania, wś kościelna, pow. opatowski, gm. Rembów. W dolinie śród pasma Łysogór o 5 w. na połud.-zach. W 15 w. istniał już tu kościół drewniany (Długosz I, 454); obecny murowany pochodzi z XVIII wieku. W 1827 r. było tu 59 dm. i 211 mk. Par B. dek. opatowskiego liczy 1270 wiernych. B. Ch.

Bardony. B. brzozowe, lub Bardonki, i B. Mieszki, dwie wsie, pow. ciechanowski, gm. i par. Opinogóra.

Bardowa, dziś Paratawe, wś, pow. mielicki.

Bardowskie, wś, pow. wyłkowyski, gm. Giże, par. Wyłkowyszki, na lewo ode drogi z Maryampola do Wyłkowyszek, 46 domów.

Barduń, niem. Bardungen, wś, pow. ostródzki, niedaleko Ostródy..

Bardyów, po węg. Bartfa, po niem. Bartfeld, miasteczko w hr. szaryskiem (Węg.), nad rz. Toplą, o 3 mile od granicy Galicyi, posiada starożytny kościół par. z wielu cennemi ołtarzami snycerskiej roboty, kościół i klasztor franciszkanów, ratusz z dawnem archiwum, szpital, gimnazyum i szkoły niższe, tartaki, młyny wodne i papiernie, gorzelnie i cegielnie, urodzajny grunt, wielkie lasy, blichy płótna, garncarstwo, wodociąg ze źródła miejskiej kamieniem ocembrowanej studni. Liczba mieszkańców wynosi 5022. O pół godziny drogi w dolinie słynne kąpiele Bardyowskie, uzwiedzane nietylko przez samych Węgrów, lecz także przez wielu obcych, szczególniej Polaków; co do smaku i skutku nie ustępują one wcale wodzie pirmonckiej. Kościół katol. filial., 118 mk. Według Szafarzyka B. zwie się Bardziejów. Czyt. ks. E. Janoty: „Historisch-topographische Skizze des Bades Bartfeld und seiner nächsten Umgebungen“; Dietla: „Uwagi nad zdrojowiskami krajowemi, ze względu na ich skuteczność, zastosowanie i urządzenie“. (Krak. część I. 1858 r.); J. Łepkowskiego, „Bardyjów“ (Teka wileńska, 1858 r.); Kitajbla „Uwiadomienie tyczące się Bardyowskiej wody mineral. za pozwoleniem autora w polsk. tłumacz. wydane przez Dan. Kelera kupca z Bard., z kopersztychem“, Kraków 1802 r. H. M.

Bardyowska nowa Wes, po węg. Bartfa-Ujfalu, wieś w hr. szaryskiem (Węg.), pod Bardyowem, kościół katol. filialny, 23 mk.

Bardze, wś, pow. kowieński, nad rz. Mitwą, o 80 w. od. Kowna, b. st. poczt, na trakcie z Rossien do Taurogenu, między Rossienami a Jurburgiem, o 25 w, od każdej z tych dwu