Page:Konkani Viswakosh Vol3.pdf/263

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has not been proofread.

केंद्रीचेर आनी उपरांत १९७० वर्सा निवृत्त जायमेरेन पणजी आकाशवाणीचेर ताणें निर्मातो म्हणून काम केलें.

बाकीबाबाची मराठी बरपावळ अशी –काव्यांझेले: जीवन संगीत (१९३७),दूधसागर (१९४७),आनंद भैरवी (१९५०),चित्रवीणा (१९६०),गीतार (१९६६),चैत्रपुनव (१९७०),कांचनसंध्या (१९८१),ह्याच वर्सा कालिदासाचो ‘मेघदूता’ चो ताणें केल्लो मराठी अणकार उजवाडा आयलो.कथांझेलो:प्रियदर्शनी (१९६०),समुद्रकाठची रात्र (१९८१).कादंब-यो:मावळता चंद्र (१९३८),अंधारातील वाट (१९४३),भावीण (१९५०).भावीण हे कादंबरीचो पाँच भाशांनी अणकार जाला.’कागदी होड्या’ (१९३८)हो लघुनिबंदांझेलो,चांदण्याचे कवडसे (१९८१) हो ललितनिबंदांझेलो,’आनंदयात्री रवींद्रनाथ’ (१९६३) हें टागोराचें चरित्र, हाचेभायर स्टिफन त्झ्वायगचे जळते रहस्य (१९४५) हे कादंबरीचो आनी काचेची किमया (१९४५) हे कथेचो अणकार. बापूजींची ओझरती दर्शने (१९५०),आम्ही पाहिलेले गांधीजी (१९५०),माझी जीवनयात्रा (१९६०),गीता-प्रवचने (१९५८),ईशावास्योपनिषद हींताचीं अणकारींत पुस्तकां आसात.


बाकीबाबाची कोंकणी बरपावळ अशी: कवितां झेले:पांयजणां(१९६०),सासाय (१९८०),कष्ठमणी.अणकार: गीता प्रवचन(विनोबा भावे) (१९५६),गीताय (१९६०),वासवदत्त,एक प्रणयनाट्य (१९७३),पैगंबर (१९७३),संशयकल्लोळ (१९७५),भगवान बुध्द,कोंकणी काव्यसंग्रह (१९८१).

मुंबय जाल्ल्या कोंकणी साहित्य संमेलनाचें अध्यक्षपद (१९५०),गोमंतक मराठी साहित्य संमेलनाचें अध्यक्ष पद (१९५६),सोलापूराक जाल्ल्या मराठी कवी संमेलनाचें अध्यक्षपद (१९५८),प्रवासी वंग साहित्य संमेलनाचें अध्यक्षपद (१९६०),अलाहाबाद हांगा जाल्ल्या साहित्यकार संसदेचें अध्यक्षपद (१९६३),श्रीलंकेक गेल्ल्या भारतीय साहित्यीक शिश्टमंडळाचें सदस्यत्व (१९६३),पणजेच्या मिनेझीश ब्रागांझ इन्स्टिट्युटाचें अध्यक्षपद (१९६४),अखिल भारतीय कोंकणी परिशदेचें अध्यक्षपद (१९६७),महाराष्ट्र साहित्य परिशदेच्या महाबळेश्र्वरच्या विभागीय साहित्य संमेलनाचें अध्यक्षपद (१९७०),णववे कोंकणी परिशदेचो अध्यक्ष (१९७०) अशीं मानादीक पदां ताका मेळ्ळ्यांत.

१९३४ वर्सा बडोद्याक जाल्ल्या कवीसंमेलनांत बाकीबाबाक ‘तेथे कर माझे जुळती’ हे कवितेक भांगरा पदक फावो जालें.’भावीण’हे कादंबरेक गोमंतक मराठी साहित्य संमेलनाचें (१९५०) भांगरापदक फावो जालें.आनंद भैरवी,चित्रवीणा,गीतार,आनंदयात्री रवींद्रनाथ ह्या पुस्तकांक महाराष्ट्र शासनाचीं इनामां मेळ्ळ्यांत. ‘सासाय’ह्या ताच्या कोंकणी काव्यझेल्याक १९८१ वर्साचो साहित्य अकादेमी पुरस्कार मेळ्ळा.१९६७ वर्सा राश्ट्रपतीन ‘पद्मश्री’ हो किताब दिवन बाकीबाबाचो भोवमान केलो.स्वातंत्र्यझुजांत केल्ल्या वावराक लागून भारत सरकारान ताचो ताम्रपट दिवन भोवमान केलो(१९७४). -कों.वि.सं.मं.


बोरकार,मनोहर तानीबाय: (जल्म: १६ डिसेंबर १९३६,मुंबय; मरण:५ मार्च १९८४).

सुटके झुजारी ताणें मॅट्रीक मेरेन शिक्षण घेतलें.सुटके चळवळीच्या काळांत तो पत्रकां वांटप,बसका आयोजीत करप,लोकांमदीं राजकीय जागृताय हाडप असलीं कामां करतालो.१९५४त बाणस्तारी एका पुर्तुगेज सैनिकाचो खून केल्ल्या आरोपाखाल ताका माशेलांत धरलो.उपरांत प्रदेशीक लश्करी न्यायालयामुखार उबो केल्को आनी ताका आठ म्हयने बंदखणीची ख्यास्त दिली.१९७२त भारत सरकारान ताम्रपत्र दिवन ताचो भोवमान केलो. -कों.वि.सं.मं.


बोरकार,लक्ष्मीदास कृष्ण: (जल्म: १७ ऑगस्ट १९२५,मडगांव; मरण:४ डिसेंबर १९९९,मुंबय).

गोंयचो सुटकेझुजारी आनी पत्रकार. बापायचें नांव कृष्णा दत्ताराम बोरकार.सात वर्सांमेरेनचें ताणें लिसेवाचें शिक्षण घेतलें.१९४६त तो गोवा कॉंग्रेस कमिटीचे कार्यकारी समितीचो वांगडी जालो. १८ जून १९४६ दिसा डॉ.राममनोहर लोहिया हाणें गोंयां येवन सुटकेखातीर आंदोलन सुरू केल्लें.हातूंत ताणें वांटो घेतिल्लो.उपरांत डॉ.लोहिया हाणें मडगांवां घडोवन हाडिल्ले सभेंत वांटो घेतिल्लो.अशा वेळार हेरांवांगडा ताकाय धरून बंदखणींत दवरलो.गोंयकारांक नागरी अधिकार आनी उलोवपाचें स्वातंत्र्य मेळचें म्हणून ताणें ७ नोव्हेंबर १९४६ दिसा रॉक सिकैर हाच्या पालवान शिरोड्यां सत्याग्रह केलो.जेन्ना ताणें आपलो मोर्चा बोरयेवटेन घुंवडायलो तेन्ना ताका अटक जावन,मोर्च्याचेर गोंयांत पयले फावट फारपेट जाली.१६ नोव्हेंबर १९४६ दिसा ताची सुटका जाली. ८ डिसेंबर १९४६ दिसा परत एकदां ताणें आनंद नायक हाच्या आदारान सत्याग्रह घडोवन हाडलो.ह्याच वेळार ताका बंदखणींत ख्यास्त जाली.तो सविनय कायदेभंग चळवळ (Civil Disobedience)हिचो परत परत प्रचार करतालो देखून ताका पाँच खेपे बंदखणीची ख्यास्त जाली.१९४७त तो बेळगांवसावन आयल्या उपरांत ‘गोंय नॅशनल कॉग्रेसीचो’ सचीव जालो.जानेवारी १९४८त गोवा नॅशनल कॉंग्रेसीचो प्रतिनिधी ह्या नात्यान ताणें गांधीजीकडेन गोंयचे सुटकेविशीं उलोवप केलें.१९५०त गोवा नॅशनल कॉग्रेसीचो भांडारी म्हणून ताची वेंचणूक जाली. तशेंच द हेगां हांगाच्या ‘इंटरनॅशनल कोर्ट ऑफ जस्टीस’