रॉड, मिंगेल : (जल्म 1920 मरण 1955, कुठ्ठाळे).
गोंयचे एक नामनेचे तियात्रिश्त. ताणें जुआंव आगुश्तीन फेर्नांदीशाच्या तियात्रांतल्यान माचयेर पयलें पावल दवरलें. उपरांत सौझा- फेर्रांवा वांगडा वावर केलो. ‘दुडवांचो कोर्स’ हो ताचो पयलो तियात्र. ताचो सगळ्यांत चड गाजिल्लो तियात्र ‘घराचें केस्तांव’ ‘कोडू संवसार’ हो ताचो निमाणो तियात्र. मिंगेल रॉडान सुमार चाळीस तियात्रां बरोवन माचयेर हाडल्यांत अशें म्हणटात. 1945-1955 ह्या दशकांत तो तियात्राचे माचयेवयलो पाटांगडो आशिल्लो. ताचे कांय गाजिल्ले तियात्र अशे – जॉनी साश्टीकार, गरीब शेजारी, ‘ओपन टु क्लोज’, ‘मेस्त दर्जी’, ‘लेंबडो सांतान’, ‘सिविल मॅरेज’, ओपन टु क्लोज, ‘मेस्त दर्जी’, ‘लेंबडो सांतान’, ‘सिविल मॅरेज’, ‘ताखोटी इर्मांव’, ‘कासादोर कायताना’, ‘पोब्र फिदाल्ग, ‘बाकरा ओगोत जालोना’, नरेश खंडपी, ‘व्होडल्या आबाचेर फेस्त पडलां. ‘लॉर्ड फकरी’, ‘वीद चुरचुऱ्यांचे’, ‘सोमेस्तांचो रीणकारी’, ‘हिमट्यांचे भोगणार इंत्रूझ वो कार्नवाल इश्ताद तार वोट्यांचो, कुन्याद बोमोयकार आफ्रिककार बायल, हेलमेट्कार बाब आनी मिल्योर लिब्रांचो हे ताणें बरयल्ले तियात्र आसात. -कों. वि. सं. मं.
रॉबीन्स, जॉन व्हायोलेट : (जल्म: 1903, स्परे, इंग्लंड; मरण ऑगस्ट 1983, लंडन).
एक नामनेची अर्थशास्त्रज्ञ. अध्यापनाच्या वावराक तिणें 1931 वर्सा सावन सुरवात केली. केंब्रिज विद्यापिठांत तिणें सुरवेक प्रपाठक म्हणू काम केलें. पूण 1965 त ती त्याच विद्यापिठाची प्राध्यापक जाली. कांय तेंप तिणें भारतांत ग्वाल्हेर शारांत राबितो केल्लो. इकॉनॉमिक्स ऑफ इम्परफॅक्ट काँपिटिशन हें 1933 वर्सा तिणें बरयल्लें पुस्तक खूब गाजलें. 1942 त मार्क्सवादी अर्थशास्त्रीय येवजणेचेरुय तिणें निबंद बरयलो. 1933 ते 1962 मेरेन तिणें आपलो चडसो वेळ लिखाणांतूच सारलो. तिणें अर्थशास्त्रीय मळार मोलादीक भर घाली. 1970 त फ्रीडम अँड नेसिसिट हें अर्थशास्त्र, समाजशास्त्र आनी मानसशास्त्र विशय आशिल्लें तिचें पुस्तक उजवाड आयलें.
दुसऱ्या म्हाझुजाउपरांत विकासशील देशांतले अर्थवेवस्थेंत सुदारणा घडोवन हाडपाखातीर ती खूब वावुरली. तेच प्रमाण समाजवादी देशांतले अर्थवेवस्थेचोय तिणें खोलायोन अभ्यास केलो. तिणें सोव्हियट रशिया आनी चीन अर्थवेवस्थांचो तुळात्मक अभ्यास केल्लो. चीन देशाची व्हड लोकसंख्या, दळडीर आनी रुढीप्रिय मतां, ह्या सारकिले विचार अर्थीक विकासोचे प्रक्रियेंत आडमेळीं आशिल्ल्यान चीनांतलो माओन आपणायल्लो साम्यवादी प्रयोग आशादायी आशिल्लो अशें तिचें मत आसलें. रॉबिन्सनाच्या मतान शीतझुजावेळार शास्त्रास्त्रसर्तीक लागून चडशा देशांक रोजगाराची पातळी येवपाक शक्य जालेंना. सरकारी हस्तक्षेपान मंदीचें ल्हार पयस करपाक जाता. पूण अशे परिस्थितींत सरकार खंयच्या बाबींचेर खर्च करता हो प्रश्न म्हत्वाचो थारचा. तेच प्रमाण सरकार ज्या बाबींचेर खर्च करता ताचो परिणाम फायदो, पगार, मजुरी आनी खंड हातूंत उत्पन्नाची वांटणी जे पद्दतीन जाता ताचेरुय आदारुन आसता अशें तिचें मत आशिल्लें. ‘सिमांत परिव्यय’ (marginal cost), ‘सिमांत आय’ (marginal revenue), ‘ एकक्रयण’ (monopsony) ह्यो अर्थशास्त्रांतल्यो म्हत्वाच्यो संज्ञा तिणें वापरामत हाडल्यो. श्रम ह्या घटकांचो अभ्यास करतना तिणें कामगार संघटना आनी किमान वेतन कायदो हांचें म्हत्व स्पश्ट केलां. -कों. वि. सं. मं.
रॉबिन्स, सर रॉबर्ट : (जल्म 13 सप्टेंबर 1886, रुफर्ड, डर्बिशर, इंग्लंड मरण 8 फेब्रुवारी 1977, ग्रेट मिसनडन).
ब्रिटीश रसायनशास्त्रज्ञ. 1947 वर्साच्या रसायनशास्त्राच्या नोबॅल पुरस्काराचो मानकरी. अँथोसायनिनां आनी अँथोझँथिनां, फ्लॅव्होनां आनी आल्कालॉयडा हांचेविशींच्या संशोधनाखातीर प्रसिध्द.
रॉबिन्सनाचें शालेय शिक्षण चॅस्टरफील्डाक जालें. 1906 वर्सा ताणें मँचेस्टर विद्यापिठाची बी. एस्सी. पदवी आनी 1910 वर्सा डी. एस्सी. पदवी मेळयली. त्याच वर्सा ताणें डब्ल्यू. एच्. पर्किन हाचेवांगडा संशोधनाक सुरवात केली. इ. स. 1912 वर्सा ताची सिडनी विद्यापिठांत कार्बनी रसायनशास्त्राचो प्राध्यापक म्हणून नेमणूक जाली. 1915 वर्सा इंग्लंडाक परत येतकच ताणें लिव्हरपूल (1915-20), सेंट अँड्रूझ (1921-22) आनी मँचेस्टर (1922-28) हीं विद्यापिठां तशेंच लंडन हांगाचें विद्यापिठ महाविद्यालय (1928-30) आनी ऑक्सफर्ड विद्यापिठांतले मॅग्डालीन महाविद्यालय (1930-55) हांगा कार्बनी रसायनशास्त्राचीं अध्यासनां भुशयलीं. 1955 वर्सा ते निवृत्त जालो. ताणें कार्बनी रसायनशास्त्रांतल्या वेगवेगळ्या फांच्यांनी खूब संशोधन केलें. मुखेलपणान वनस्पतींतलीं रंगद्रव्यां आल्कलॉयडां आनी फेनँथीन वर्गांतले पदार्थ हे विशींच्या ताच्या संशोधनाक खूब नामना मेळ्ळी. वनस्पतींचीं मुळां, खोडां, साली आनी फुलां हातूंत वेगवेगळी. रंगद्रव्यां आसतात. तांबडो, जांबळो, निळो हे रंग वनस्पतींपसून मेळटात. हे रंग अँथोसायनिडीन वर्गांत मोडटात. रॉबिन्सन हाणें सिरवेक ब्राझिलीन आनी हीमॅटॅक्सिलीन ह्या दोन रंगद्रव्यांविशीं संशोधन करुन तांची संरचना थारायली. कांय खाशेल्या प्रकारांची लांकडां उदकांत शिजोवन हीं दोनूय रंगद्रव्यां काडटात. रासायनिक नदरेन अँथोसायनिनाभशेन आसपी फ्लॅव्होनांचेरुय ताणें
