ताचे ग्रंथरचणुकेंत गीतवयली चमत्कारीक टिका, शंकराचार्याच्या बृहद्वाक्यवृत्ती वयली वाक्यवृत्ती ही टिका, भागवताच्या दशमस्कंधाच्या आदारान बरयल्लो ग्रंथ दशकनिर्धार, गुरूवळी हे गुरूमहिमापर प्रकरण आनी संतनामावळी हांचो आस्पाव जाता. ते भायर ताची शिश्या आवडाबाई हिका उद्देशुन ताणें बरयल्लीं इकरा ओवीबद्द पत्रां प्रबोधचंद्रिका प्रकरण म्हणून वळखतात. कितलेशेच अभंग आनी पदां ताणें रचल्यांत. वैश्णवगती हो एक अनुपलब्ध ग्रंथ ताच्या नांवार आसा.
रमावल्ल्भदासान कृष्णभक्तीचो प्रसार केला. कृष्णचरित्राचें संकीर्तन हें ताचे कवितेचें एक खास लक्षण आसून, ताणें रचिल्लीं पदां मोवाळ आसात. गोंय, कारवार ह्या भागांनी रमावल्लभदासाची परंपरा आसा. तशेंच, ताची उपर्युक्त शिश्य आवडाबाई हिचो मठ मल्लापुरम् नगरांत आसून थंय दर वर्सा कृष्णजयांती मनयतात.
-कों. वि. सं. मं.
रमाबाई पंडीतः (पळयात पंडीता रमाबाई).
रवळनाथः कोंकणांतल्या ग्रामदेवतांमदली एक देवता. रवळनाथासंदर्भांत संशोधकांच्यो विंगड विंगड कल्पना आसात. कांय जाणांच्या मतान हें नांव रेवणनाथाचें अपभ्रश्ट रूप आसुंये आनी हो देव नाथपथांतलो आसुंये. कांय संशोधक हें उतर राहुल ह्या नावावयल्यान आयलां अशें समजतात. राहुल हो बुध्दाचो पूत. पुर्विल्या काळांत कांय लोक राहुलनाथ आनी ताची भक्ती उपासना घेवन कोंकणांत आयले जावंये. कांय जाणांच्या मतान रवळनाथ रुरूचें अपभ्रश्ट रूप. अश्टमैरवांत रुरू आसा. रुरूचें रवळू आनी ताचें मुखार नाथ हें उतर जोडून रवळनाथ अशें हें नांव तयार जालें आसुंये. सोरपाचें वौख देंवोवप हें रवळनाथाचें खाशेलपण आसून देशावयल्या वहीरेबाचेंय तेंच खाशेलपण. ताचे वयल्यान हे दोनय देव भैरव संघांतलेच जावंक जाय अशेंय मत आसा.
रवळनाथाच्यो चडशो मूर्ती शीळामूर्ती म्हळ्यर फातराच्या रुपांत आसतात. ह्यो मूर्ती उब्यो आनी चार भुजांच्यो आसतात. तांचो दावो पांय मात्सो फुडें आनी वांकडो आसता. हातान त्रिशूळ, डमरू, खडग आनी अमृतपात्र आसता. माथ्यार मुकुट, गळ्यांत मनशाच्या कवट्यांच्यो माळो आसतात. पळोवपाक मूर्त भयानक आसता. ताची नदर सरळ आनी थीर आसता, ओंठार मिश्यो आनौ पोल्यार व्हडले गले आसतात. रवळनाथ हो आंकवार (ब्रह्चारी) देव आसून हातांतल्या आवतांवयल्यान तो शैव परिवारांतलो आसुंये.
कांय कडे रवळनाथाक क्षेत्रपाळ अशेंय म्हण्टात जाल्यार काय सुवातेर क्षेत्रपाळाचे कांय अंश रवळनाथामदीं दिश्टी पडटात. वर्सांतल्या थरावीक वेळार गांवांकडल्यान ताचो समराधना करून भोवमान करतात. ताचो पुजारी गुरव वा राऊळ आसता.
गोंयच्या चडशा देवळांनी रवळनाथाच्यो मूर्ती दिश्टी पडटात, माशेलांत (फोंडे म्हालांत) चोडनासावन बाटाबाटीच्या वेळार स्थलांतरीत जाल्लें श्रीदेवकीकृष्ण रवळनाथ (पांडववाडो) हें देवस्थान आसा. पयलीं हें देवूळ गावणवाड्यार आशिल्लें असो उल्लेख मेळटा. ह्या देवळाक सर्वसामान्यपणान पिसो रवळूचें देवूळ वा वागाचें देवूळ अशें म्हण्टात. वागाचें देवूळ म्हणपाचें कारण म्हळ्यार देवळाच्या प्रवेशसोंपणाचेर बरे कोरीव तळपाचे म्हळ्यार फातराचे३ वाग बसयल्यात. पौश शुक्ल पुनवे दिसा हांगा जत्रोत्सव जाता जो ‘मान्नी पुनव’ नांवान गोंयभर नामनेक पावला. दिवचले, मुळगांवां हांगांय रवळनाथाचीं देवळां आसात.
-कों. वि. सं. म.
रवान्डा (ऱ्वाण्डा) आफ्रिका खंडांतलो एक धाकटुलो देश. आफ्रिका खंडांत उदेंत- मध्य भागार आस्पाव जावपी हो देश विषुववृत्तीचे दक्षिणे लागींच आसा. ऱ्वाण्डा हो आफ्रिका खंडांतलो सगळ्यांत दाट लोकवस्ती आशिल्लो देश. दर चौ. किमी. क सरासरी लोकांची दाटाय २ ४ ० इतली आसा. पुराय आफ्रिका खंडाकडेन तुळा केल्यार ती तेरा पटींनी चड लांबाय २ ३३ किमी. (उदेंत-अस्तंत), जाल्यार रुंदाय फकत १७ ७ किमी. (उत्तर-दक्षिण) आसा. लोकसंख्या ७ ,४ ७ ९,००० (१९९१). किगाली हें देशांचें राजपाटण.
भूंयवर्णनः ऱ्वाण्डाची चडशी भूंय ऊंच- सकयल आनी दोंगरी आसा. देशाचे अस्तंतेक आनी वायव्येक आशिल्ले उंचेले पर्वत ज्वालामुखींसावन तयार जाल्ले आसात. विरुंगा पर्वताची वायव्येकडेन चडांत चड उंचाय ४ ,५ १० मीटर इतली आसा. ऱ्वाण्डाचे उत्तरेक ऊंच अशे साबार सडे आसून तांची उंचाय १,५ ०० ते २ , १०० मीटर इतली आसा. त्या सड्यांच्यो कडो उदेंतेकडेन उब्यो आसून तांच्या मुळसांत रेबट जमीन आसा. त्या सड्यांच्या उब्या देगांक एस्कार्पमँट अशें म्हण्टात. देशांत ल्हान-व्हड अशो साबार न्हंयो आनी तळीं आसात.
