2 ABACUS.
Na ụkpụrụ a, nkume ndị dị na abacus, dị ka de- ahịrị na ọnụ ọgụgụ ahụ, ga-abụ nhata 3S9,310.
O doro anya na otu usoro ahụ nwere ike ịdị na-arụ ọrụ n'ịgbakwunye-, mwepu ma ọ bụ ọtụtụ ọtùtù na ọtùtù, na nchikọta ego. Ya mere nkume ndị ahụ, dị ka a haziri na ọnụ ọgụgụ ahụ, nwere ike iguzo maka stadia 3, plethra 5, fathoms 9, cuiits 3, na 1 ybot.
Na oghere nke abacus pụtara n'ezie Enwere ike ịchọta ụkpụrụ dị iche iche site na ndị a ntụnyere na Polybius (v. “26): —“ Mmadụ niile bụ isiokwu ga-ebuli na ọzọ ịda mbà n'obi site ihe omume; mana nke a bụ nke kachasị n'ebe ndi nējeghari n'ulo-ikwū nile nke ndi-eze nọ. Ha dị ka nkume ndị dị n’elu abaci (rah iirl twv aSaKiwv ^riipois), nke dị ka obi ụtọ nke mgbako (j/r}ipt^ovTos) dị n'otu oge nke uru nke obere mkpụrụ ego ọla kọpa (xc-^ koOv), na ozugbo e mesịrị, ọnụ ahịa otu talent ọla-edo dị (raKauTov). Ya mere, ndị omeiwu n'olu eze nwere ike na-enwe obi ụtọ na mberede ma ọ bụ nwee nhụsianya.'
VII. Site na mgbanwe ọzọ Abacus bụ emebere maka iji dice ma ọ bụ counter egwuri egwu. Nke Ndị Gris nwere omenala na-akọwa nke a nchegharị ruo Palamedes, n'ihi ya, ha kpọrọ ya "• abacus nke Palamedes." {ToUaAa/jLi ^ Setov aStiKtov. Eustath. na Od. i. 107. p. 139 (i.) O nwere ike ịbụ a Myiri dị ukwuu na modem back-gammon osisi, dice (kvSoi) ka a na-atụba maka mmegharị ahụ, na "ndị ikom" (Trecrfro!) Edoro dị ka ọnụọgụgụ tụbara n'ahịrị ma ọ bụ oghere na-esochi osisi.
VIII. A tinyekwara okwu Abacus na a ụdị kọbọd, sideboard, ma ọ bụ kabinet, kpọmkwem ụdị nke nwere ike ịpụta naanị site na Ndị edemede oge ochie kwuru banyere ya na mberede. Ọ pụtara na o nwere akụkụ maka ijide iko na ihe niile ụdị arịa bara uru na ịchọ mma: -
" Nec kwa multiplices abaco splendente cavemas Argenti nigri pocula defodiam."
Sidonius Apollin. Ụgbọ ala. xvii. 7, 8 . Ọ ga-abụrịrị na akụkụ a na-ezo aka na a Ibé ngwá ụlọ nwere ọtụtụ sel na nke a mgbagwoju anya ewu. Ọ bụrụ na anyị chere na ọ nwere a square etiti nwere shelves ma ọ bụ partitions, na ụfọdụ ogo kwekọrọ na nkewa nke A kọwawo n'okpuru isi abụọ ikpeazụ, anyị ga-ahụ na enwere ike ibufe okwu ahụ n'ụzọ dị mfe site na ngwa ya ndị ọzọ niile ruo n'uche ugbu a n'okpuru echiche.
A gwara anyị na okomoko nke nkọwa a e bu ụzọ webatara na Rome site na Asia Minor mgbe mmeri nke Cn. Manlius Vulso, a. u 667^ (Liv. xxxix. C ; Plin. xxxix. 8.)
ABOLLA.
N’akụkụ elu nke Saịdọnọs, onye isi ojiji nke abacus now kọwara, bụ gosiri site okwu an/ndi, na-ekwu maka arịa nke ọlaọcha nke dị n'ime ya, ma eleghị anya depụtara ya. bịanyere aka n'akwụkwọ, dị ka okwu anyị "efere," iji tinye yiri ya arịa ndị e ji ọlaedo mee na ihe ndị ọzọ dị oké ọnụ ahịa. (Lee Cic. Tusc. v.'21; Varro, ZJe Lifif/. JxiLix. 33. p. 489, ndezi. Spengel.)
Otú ọ dị, okwu abacus ga-abụrịrị ike. nwere ike iji kọbọd dị mfe ma na-achọghị mma . ọdịdị. Juvenal kwuru (iii. 187) nke atọ- clinium na ihe ọṅụṅụ-vcssels nke ogbenye:- "Lectus erat Codro Procula obere, urceoli mmekọahụ
Ornamentum abaci, necnon et parvulus infra
Cantharus."
Abacus bụ n'ezie akụkụ nke arịa ụlọ nke a triclinium, ma e bu n'obi na-ebu arịa ndị ahụ a na-achọkarị na nri.
IX. N'ikpeazụ, a kpọrọ akụkụ nke ihe nkiri ahụ agaKes, " the abaci." Ọ dị ka agbanyere ya ma ọ bụ nso ogbo; karịa nke a ọnọdụ ya enweghị ike ịdị ugbu a determin We may, how- ever, infer, that the general idea, characteristic of abaci in every other sense, viz. that of a square tiiblet, ọdabara na nke a kwa. [J. Y.] ABALIENA'TIO. [Mancipium ; Manci-
I'ATIO.]
ABDICA'TIO. [Magistratus ; 'AOOKH'- PTEI2.]
ABLEC'TI. [Extraordinarii.] ABLEG'iVIINA {diroeyno) bụ akụkụ nke onye egburu nke e ji chụọrọ chi dị iche iche àjà fice. Okwu a sitere na aliln/cn; na imita- tion nke Greek airoXiytiv, nke a na-eji na a n'ụzọ yiri nke ahụ. A na-akpọkwa akụkụ ndị a Porncia/; P rosegmina, Prosecta. [Àjà.]
ABOL'LA, uwe mwụda woolen ma ọ bụ pall, nwere ike ịbụ naanị fon dị iche iche nke pallium (tpapus), nke ya okwu a fọrọ nke nta ka ọ bụrụ, ọ bụrụ na ọ bụghị kpamkpam otu na nrịbama. Ụdị na ụzọ eji eyi abolla enwere ike ịhụ na ọnụ ọgụgụ ndị agbakwunyere, nke a na-ewere ya site na bas-reliefs na mgba nke mmeri nke Septimius Severus na Rome.
A na-eji okwu ahụ eme ihe tupu afọ August; n'ihi na ọ na-eme n'amaokwu nke Nonius Marcel zoro aka na ya. lus sitere na otu n'ime satires nke Varro. Nonius Marcellus hotara ihe odide ahụ iji gosi na nke a uwe ndị agha na-eyi
