Notäd redakelik

<Kosmopolan

Do Volapük ebinon komü publüg du yels bals lätik Talopans no egetoms bletimo nuni mödik tefü om. Kludo vöds nemödik suköl ba osejonoms okis nitedik.

Pük at nolavik, datuv de SCHLEYER, binom vob pükavana dibälik pebegivöl me datuväl una Arkwright u una Edison, e alim nitedöl oki tefü tomatid mutom palegälön, ti zesüdöfiko, fa letälen pejonöl dub fomam vödasbuka; dü studel, pefenöl fa glamats pükas bäledik e tudelik kels laboms nenomöfis e sesumis somödik, mutom senön plidi ven suemom lio balik bumot püka sembal nedom binön al sepükön logodis valik tika menik.

Kludo jinos balüdo makabik das menabids püköl nelijäno ejonoms ledivi smalikum Volapüka ka ninlödels länas mödik fimäna yulopik.

Atos paseplänos dilo dub naud nisulik äl püks foginik keli tuvon ofen bevü nelijänels e keli ats bekipoms ven lüvoms läni motöfik. Volapük jinom balüdo foginik nedoto, e no jinom sümön mödo püke nelijänik, ye et pesamöl ponoetom kosietön gleto pük nelijänik pebalüköl e petonaböl fonetiko. I pladam pünilas ove vokals kil, al jonön tonis atas pedevotöl, givom jini boso deutänik vödeme.

Ab muton memön das vokals püka nelijänik pesepükoms mänifodiko nen mal anik aikelik plo distinam bevü tons difik, e das atos kodos fikuli gletik alime lenadöl sepükön püki nelijänik.

Zu, sibinos spel e valäd stenüdik bevü nelijänels das klü jens natik, nen steif anik patik fa sembla, pük nelijänik palonom ovedön semdelo pük valemik vola, e ets lesagoms das kludo lenadan^[1] Volapüki binos lölo nezesüdik.

Benö, mod ti soalik dub kel pük nelijänik pakom, binom setev menas püköl oti, o. b. lepato al Nolümelop, Sulüfikop e Talop. Setevels e poslifels omsik geboms püki motäna omsik natiko. Ab ven bemufoms menabidis geböl pükis votik, äs in Kanadän, Sulüfikop, Nidän, Cinän e Jol Vesüdik de Fikop, noetobs leno das menabids at jonoms slopi anik äl lenad püka nelijänik.

Binos velatik das pem püka nelijänik e pükas topik, payuföl dub gebam denulik namamufas, pagebom bevü veüds at, ab pems at binoms te güvamed e melidoms töbo nemi "nelijänapük," ibo binoms velato nekapälnik plo nelijänel kel elüvom te bletimo läni okik.

Tefü fimän Yulopa, nedon te golön fagi smalik de rut kösömik tävelas e deü loteds e. l. palevisitöl fa tüdels, al dätüvön,^[2] das men töbo bal kapälom vödi soalik püka nelijänik (do kapälon golüdi nelijänik nendoto).

Zu, daü fimäns legletik de Silop, Fikop e Sulümelop nemödiks kanoms patuvön sevöl püki nelijänik te nemödo, sesumü ninlödels pofas gledinik kö nafs nelijänik levisitoms.

Ven foginels sotimo lenadoms püki nelijänik binos nevotliko al liladön literati nelijänik e al musamön e spod"n ko mens nelijänik, e no algebön püki at as med valemik kosada ko mens länas votik.

No nolobs das sägo pemobos evelo tidön püli nelijänik in juls länas valik al dünön plo pük valemik, e kod binom nedoto das pük nelijänik dälofom fikulis gletik fogineles, pato dub lotogaf, sepük e sinifs plulik vödas mödik oma. Leigo, kompligs glamata e fikuls sepük e. l. no mekoms atos luvelatik, o. b. das sembal pükas votik tudelik okanom panindugön al vedön med valemik kosada bevü mens länas difik; dü, nedoto, glöts bäledik netik e pidigik, kels, no exodeiloms nog, ofezogomsöv nindugami püka aikelik tudelik plo disein at.

Vob de Schleyer no äbinom vob nefikulik. Ämutom datuvön püki laböl glamati balik libü sesums e nenomöfs, e vödasbuki pestaböl su stäms sibinöl in püks gledinik netas pekulivöl. Zu, noms tefü sepük ata ämutoms binön balik e nevotlik, dü pük no ämutom sümön püke aikelik tudelik sovemo das äkanom müfön glötis netik.

Steifs vönik mödik pimekoms ebeginöl du yeltum balsevelid, ab noniks iplöpoms, dilo bi datuvals islopoms pükes okik tuvemo.

Volapük, datuv de Schleyer nedeilik, jinom ebefulön stipis peflagöl e pakam makabik püka at daü vol binom blöf gudikün pötöfa ata al vedön pük valemik plo kosad bevünetik.

Jinos das kovob ladlik menabidas nelijänik binom tö zesüdik al kodön pakami Volapüka da Nidän e Cidän e läns votik, e mekön somo puki^[3] jeno valemik.

E kim kanom dotön dö pöfüds plo menad de pük valemik somik? ats binoms sovemo klülik das no odälobs liladeles obsik pablämön dub numam atas.

Glamat Volapüka binom sovemo balik das alim pekösömöl studön pükis kanom kapälön omi pos stud du düps nemödik. Pükeds balik kanoms papenön kapälniko u pavödalön yufü vödasbuk, pos stud du dels nemödik. Ab, bi vöds anik binoms gleto pekosiadik, dagleipön foviko sinifi fulik atas demanos plägi nepülik, e, zu, lenadön vödasbuki flagos timi nepülik äs tefü püks votik valik. Kludo Volapük no kanom palenadön plobiko pos stud du vigs nemödik.

Ven Volapük penindugom balüdo komü publüg isik, mödiks ebeginoms lenadön omi, eniludöl (gebobs pükedi famülätik) das "ilaboms dini sofik." Ab ven etuvoms das äkokömoms ofen vödis pekosiadik, plo kapälüb kelas sev omsik smalik dö Volapük no äsätom, evedoms penelanimöl. Zu, jü pub vödasbuka Volapükik de Wood, stud püka at pämekom vemo fikulik e nesätik plo nelijänels, bi vödasbuk smalik pelägivöl glamates äbinoms vemo nelefulnik. Vödasbuk bizugik penömodöl potuvom fägön spodi dub Volapük ko topöfs valik vola.

Vödasbuk Volapüka ninlabom atimo vödis ti valik kelis pageboms kösömo. Vöds at pejafoms de stäms sibinöl in püks nidänogermanik, de püks nelijänik, flentänik e deutänik mödiküno. Stäms at binoms ofen masekik dub lotogaf fonetik, u dub mojedön dili no patonöl kleiliko, al mekön stämi basilabik. Ab sosusstäms pelesevamoms, yufoms memi mödo e vödasbuk lofom fikuli te nemödik alime sevöl püki nelijänik. Dido, smekos ti nedana äl Datuval, das nelijänels binoms deno so nevilik lenadön Volapüki.

In mödanum pükas tudelik tons sibinoms kels pasepükoms vemo fikuliko fa alim kel no elenadom omis du cilüp. Tons at pasekikoms ti löliko se Volapük. Jeno, pük at lofom toni te bal kela sepük binom fikulik plo nelijänels, e at binom ton ü. Ton at sibinom in deutänik, e in pük at papenom leigo, ko pünils tel jonöl vökädi. I ton sibinom in pük flentänik, äs in vöd "une," ab in pük at pünils no pageboms. Eninletobs toni at boso in pük nelijänik me lensum vöda "bureau".

Al vitön nezelädi valik dö sepük vödas, kazet papladom nevotliko su silab latik^[4] e kludu^[5] studel nolom zelädo e lefulo liko mutom sepükön vödi nulik valik keli otuvom. Otüpo, dü kazet papladom su silab lätik, votiks alik mutoms pasepükon^[6] kleiliko, bi vöds mödik pakosiadoms de silabs mödumik, alim kelas labom sinifi zelädik.

Lilädel klienom ba sagön "Benö! atos pepenöl jinom vemo gudik; ab, li binos jenik das pük at palenadom daü vol vidiko, u stud ata li binom te distuk tima dem pledadin smilik?"

Kanon gesagön nem pölig das stud ata binom nu so mödo valemik, das timag plo kofen dö Volapük efegolom.

Kanon düvön mostepi Volapüka dub "Yelabuk Pedipedelas" pepüböl in Paris, dub gaseds Volapükik e dub kongefs mödik in läns difik.

Epakom nämiküno in Deutän, Löstän, Flentän, Tälän, ve Danub, in Nedän, Belgiän, e Dän e bletimo in Pebaltats. Emostepom nepüliko Rusän, Swedän^[7], Spän, Bodugän, Lagerän, Güpän, Sulümelop, Hawaii, Vesünidän, Madagascar, Spelakep, Cinän, e Yapän.

In Gletabritän pük no jinom jünu emostepön gleto. Binos makabik das Volapükans mödikum sibinoms jiniko in Hull ka n London sägo. Atos kanos ba paplänön lenlogü ted gletik bevü pof et e läns foginik Yulopa. Zu, pük tuvom lasumi gönik in Southampton e in Glasgow.

In Talop, nited tefü Volapük exodeilom nu gleto u te lufiledom e dotobs if Volapükans tels kanoms patuvön atimo in nisul valik.

Läns pekulivöl ti valik, sesumü Talop e ba Nelijän, laboms klubis plo pakam Volapüka, e gaseds luüno kils in läns difik papüboms in Volapük uf löliko ud dilo. Glamats e vödasbuks volapükik pepüboms in pÜks mödik, bal de vödasbuks nulikün binöl ut in pük yapänik pepüböl in Yokohama; dü vödasbuk cinänik pubom in nüms gaseda Volapükik "Van kuo t'ung hua tzu tien" pepüböl in Amoy.

I sibinoms kum nepülik literata Volapükik kosietöl lovepolots, penots rigädik, poedots, kanits e. l.

Redakel obinom egelo vilöfik givön nüni keli okanom tefü Volapük, e jinos no binön plumafik spelön das klub talopik plo pakam Volapüka pojafom suno, blöföl somo das Talop, do depatik de vol pekulivöl lemänik, nitedom oki deno tefü mosteps zitöl bevü menad plö mieds okik.

NOETS. (Vükifonät)

1. Jiniko bükapök; pla: lenadön.
2. Jiniko bükapök; pla: datüvön.
3. Bükapök; pla: püki.
4. Bükapök; pla: lätik.
5. Jiniko bükapök; pla: kludo.
6. Bükapök; pla: pasepükön.
7. Bükapök; pla: Svedän.

Se Kosmopolan 1891, Nüm: 1, Pads: 1-3.