Letter from the Apalachee chiefs to the King of Spain (1688)

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
Letter from the Apalachee chiefs to the King of Spain, Charles II  (1688) 
Don Matheo Chuba, chief of Juan Mendoza

Don Bentura, chief of Ybitachuco
Don Alonso Pastrana, chief of Patale
Don Patricio, chief of Santa Cruz
Don Ygnacio, chief of Talpatqui

This is the only surviving text written entirely in the Apalachee language of Florida. Word spacings and capitalization were transcribed as is.
First page of the letter
[ 8 ]


Carlos atulu pin holahta Pulaqui achit Pin Rey chuba.

Dios Yhtin noc hina ma quin Aiauis cana chu ua aia viscat sla quit Ylca ih can Ymila Pislaqui china caio in ba na maquin aia visca na chu ua aia uis cat guan gat Ylcaih can ma quit ih ca pi Ylcahin Dios piɮqui nacaio nihtaga Ylun g ta Ynsulat in nutat Guangat Ylcaihca cu mah lihin Pihnu min Nan Pula quih los min nan amali chuli cah los min nan slac los tacaiali min uslac Ylaa cacan̄a Yagamin Agan Abalah chi tafun canaca io n qui la Yn hulihla nihtaga amalt Pin holahta chu ba Pin Rey Yn nutat Yncasaminat siquit Ylca hin hachin yahlga pulaqui lavinasun qui iap choconsta itihca piy pihac chup puhaliman Pifan ataɮlit Abagat hulu chit apulu mana ahta apulu mat Yna huba chiut insaihga; cu mah lihga cu mah lihin chaspa foga ia Yt hachin cholosɮna mu ih can nihtaga noc un nagag Ygua tih qui capi Yhtoga hima Ygua ma quin, it hachin nutat, ha chia Pulaqui chu ba, fo com blit, it hachin chologɮlit, noc it hachi cta hla chit, cu mat guangat ylca ihga, cumah lihin, Pih nu min nan amali Yagamin, quan Ahon luchali slaquit Ylcacaio, aia viscana chu ba slaquit, Ylca ihcan Dios Piɮqui nacaia, Ymila Yn ba na maquin ma tih ca ca na hin, Piɮquih los Pin Ynhulihla fislachit miɮlit, haban sachit, maga hlichit, nos fihla ama li, Pimachit, nos Yna hic ba tih coga noc Yfihluqui vngia Pinichaɮ Pin iu sa chit, Pin la pulit, iap nos pulaqui fi hla Yfat chris tia nu na caio Pin hulih la chit, picu mah lac hin, vt pi ma cat hos ca ma quin, mac fin ha, Abagat, Apu lu mana siquit, cat guangat Yl ca ih ga. Cumahlihin, atuluia. nan Ylusica Pi mih can, maquit Pifan Anocfilica Ymsanama Dios Pislaqui chi na caio, in hu lih la Ymina ihcan, api nip in hulihla atih lit Yma ba chit, tubas lit, gusti niɮit, ma gumin, Pin holahta chuba Pin Rey pula qui imi naihta quah cat, Ainu magfin ha, ha chip pulaqui chuba picha nac si quih can hos nu hachitubat, Governa dori capitan General cana caio vt pima cat hos cacaio, hos nu hachi picha na mah li pichat, has nu hachin ialilga mah li, abagat, hu[ 9 ]luchit Apu lu mat, guan̄gat, Ylcaihga. Cumat guan gat Ylcamaquin, Governadori, pima hlos pima cat, hoscacaio, gustini ca minsan, gustinit ih coga min san, Pi hu lu chi ca min san, apia visli camin san, Yah ɮihga, cumahlihga hima Governadori slit icha ca Don Juo. Marques Cabrera. canacaio, Pihnu min Pim Yfat on ca naiagomin Amali apia uis li fina ihlogo, nihtaga noc mah litoga iag nihtaga atita fogat ihcapi noc unafihla pin tafun yfat fihlachit, yfat camasachit, unihga Yn pichanac siqi mogo, Yalilga fihla ma quit ihcapi in pi cha nac siqui mogo nos amali igat aiauis cana chuba guan gat Ylc ih can maquit ihcapicat Ylima ga nuchit guan gat Ylcaihlogo mahlilcan nos ahta mahouiga, Yfat Yl non coia nac sam quin magalop Pin pu hat hasca ago viga ihga, Cumah lihga, Piɮqui saserdo tih los nos fihla amali Pimabachit, uni maquin, Dios Yn Yalilga guaihgag soga, nihtaga noc mah litoga lapogoc ansli, pimabachicaio Pifan ahtaɮ, Apulu maua ahta apu lu mat guan gat Yl cama quin pifan ahtago, Apu lu mat Dios Yn Yalilga iaata hita nan lacos quih los ho na ha la qui iap cat uni caio, nihtaga abala fogat ih capi guat nos anslica abagat, cristiano satag hitas hu lu chit Yn ial Yahgat ihtapulgat, Yfan chuba ɮlit, Yaɮnaihta ma nihtaga ubala fu gat ih capi guat cristiano bigana taghitas. quahcat, in hu lat guangat Ylca ihtan, don Juo. Mar ques ca brera holahta slin hafoga Yt Ymu mit guatag ɮlit pilalit chicasachi mogo, hima holahta mitac vt pima cat has cacaio, Don Diego quiroga. canacaio, Gustini soco nohca maquin, San Agustin. tafun cacafoga, puha limaquin, Yt ini al cat, Yfan chuba ɮlit vt iu bat ialil ga fi hla Ymacat noc amali Yfat haluchi nac min man Yfat huluchit alinchi Ytih capi noc mitas Ylifas mahli itih cani Ymacat cumat unica ma quin, himaia amali Yfan fihlat Yfanta lo gat gua ga vigaihga mat guan ga vi ga ma quin, pih nu ia gomin pi fan bo naih tama christiano bigalatag hita quahcat guan gat Ylcaihga. carlos los min christianoh los Yntafun lon pichanac siquih con magomin Yt iubanan Caih ga, viin hu lu pu la qui, holahta apa ma quin Ymila Yn Yic sa Yntas caiahlos min, iac Gover na dor Don Diego quiroga. canacaio, lat Yvitachucu ta fun man Yhtipichat Yalilga fihla Yma cat na cah loc min Yma cat cu mat guailin, aia hin puhat vntilca ma quin pi fan aioc pai guangat Ylcaiga, Basi sah los min Yn tafun ma itig fat guat Yhti pi cha hin Dios Yn ialilga abaga nac on ca ɮlihin ma qui li qui abaga na liqui, Yhti quaɮ ca ɮli ha ga hin magomin puhat, guan gat Ylcaihga. Pih[ 10 ]nu ia gom in Pibuluchi fin ha cama cha quit oncat Yl cag soga iap pinu lu ch ih ca na pihga, Pin ballaiɮ, na ga iago min, Pin balaiɮlit, alin chi an china ama li min, Anin chiɮlit pi cu mahliga, cumalih hga cumah li hin hima, haulaba, 88 hitoc he nero canacaio, quan pin tafun Aba lah chi ta fun canaca io lot pi pichat, pi filiscat, Dios Yhlialilga min nos ansli amali apu lu manac iagomin, amali Yfat liani nialcat hanim aca masa chit, hasnu hachin Yalilga pula qui min, han mahlin guan ga na ihca. cu mah li hin, holahta iactocaio, noc ama li Yfat apia fis tai lac hin, Y ma cat hasca maquin, oc chiquiti a pila, San Mar cos. canacaio guat pi cha hin, cas tillo, ca, no mi tac ca, al tut Ynglesi Yntibinac Ysiquin, oh cumaga lap noc moh lac ioga Yhta qui Ymo gacapi ihtamin Ynglesica lat hachiuit unlataca, castilloca, torre canacaioca un slail na tih can, soldadoh los min, has nuh los min altut Yn glesi la ih tama, Yhtibit ataia man cumaɮ tachihi Yhtama maquit iap cat has ca ago viga ihga, Achit magomin, San Luis tafun chic cama sac hin un na ligui, han ca nos Yfat unac mahlit aglaɮ ifat vt ha chipi lat un tahca. noc tulu oncalica inaha bat na liqui. Picu mah coɮli hin, ma quili qui cat, pifan fihlo soco noh ca vn lac guan gat Yl caih ca quan to caiagmin, Yfan fihlat pin puhat has a ago viga ihga. cumah lihga, cumah li hin Pin holahta chuba pin Rey pulaqui Yh cana pi Dios piɮqui nacaio, nihtagami la nag ma hachimacat ihquit cat hachin nutat hachia pilat guan gat Ylcaihga achit. Magomin, holahta Governadori hima pima cat hos cacaio, Don Diego quiroga. canacaio, nan gustini soco nuh ca maquin, holahta slin hanac man, nih taga hultina Ymacat hos cacaio, Ygua sbichit. uni itih capi, acubitlit, ima ca natag hita ⸮ quah canacaiac min hachin nu tat ha chin gua gant insaihga, Yalilga Ynaha bat ih quica on cana min, sa capi ifoga, ma quit ih capi han caɮ nali qui quan ti qui lihga, puhat Y tag lat has caho, Dios Yhta nasat slin hat hos ca ago vigaihga. S. Luis ta fun qua qui la, Aba lah chi, holahta buo ungia, hachin choɮt Yl caih ga hahlaua 1688 hitoc qua lali henero canacaio naihtaga 21& hachin su pac loc hachi ia pulaqui in nutat focomb guan ga caia =D. Matheo chuba + holahta Ju. Mendoza
Dn. Bra. ybita chuco holahta

Don Alonso pastrana casique de Petale
D.on patricio casiqui De santa cruz
D.Ygnacio casique De talpatqui