Bible, Gothic, Ulfila

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search

Wikisource:Religious texts

DIE GOTISCHE BIBEL

HERAUSGEGEBEN

VON

WILHELM STREITBERG



DEM ANDENKEN
WILHELM BRAUNS


Die gotische Bibel[edit]

Das Neue Testament[edit]

Die vier Evangelien[edit]

Matthaeus[edit]

III[edit]

11. Aththan ik in vatin izvis daupja, ith sa afar mis gagganda svinthoza mis ist; Thizei ik ni im vairths, ei anahneivands andbindau skaudaraip skohis is; sah than izvis daupeith in ahmin veihamma.---

V[edit]
8. Audagai thai hrainjahairtans, unte thai guth gasaihvand

15 ... ak ana lukarnastaþin, jah liuteiþ allaim þaim in þamma garda. 16 swa liuhtjai liuhaþ izwar in andwairþja manne, ei gasaiƕaina izwara goda waurstwa jah hauhjaina attan izwarana þana in himinam. 17 ni hugjaiþ ei qemjau gatairan witoþ aiþþau praufetuns; ni qam gatairan, ak usfulljan. 18 amen auk qiþa izwis: und þatei usleiþiþ himins jah airþa, jota ains aiþþau ains striks ni usleiþiþ af witoda, unte allata wairþiþ. 19 iþ saei nu gatairiþ aina anabusne þizo minnistono jah laisjai swa mans, minnista haitada in þiudangardjai himine; iþ saei taujiþ jah laisjai swa, sah mikils haitada in þiudangardjai himine. 20 qiþa auk izwis þatei nibai managizo wairþiþ izwaraizos garaihteins þau þize bokarje jah Fareisaie, ni þau qimiþ in þiudangardjai himine. 21 hausideduþ þatei qiþan ist þaim airizam: ni maurþrjais; iþ saei maurþreiþ skula wairþiþ stauai. 22 aþþan ik qiþa izwis þatei ƕazuh modags broþr seinamma sware, skula wairþiþ stauai; iþ saei qiþiþ broþr seinamma raka, skula wairþiþ gaqumþai; aþþan saei qiþiþ dwala, skula wairþiþ in gaiainnan funins. 23 jabai nu bairais aibr þein du hunslastada jah jainar gamuneis þatei broþar þeins habaiþ ƕa bi þuk, 24 aflet jainar þo giba þeina in andwairþja hunslastadis jah gagg faurþis gasibjon broþr þeinamma, jah biþe atgaggands atbair þo giba þeina. 25 sijais waila hugjands andastauin þeinamma sprauto, und þatei is in wiga miþ imma, ibai ƕan atgibai þuk sa andastaua stauin, jah sa staua þuk atgibai andbahta, jah in karkara galagjaza. 26 amen qiþa þus: ni usgaggis jainþro, unte usgibis þana minnistan kintu. 27 hausideduþ þatei qiþan ist: ni horinos. 28 aþþan ik qiþa izwis, þatei ƕazuh saei saiƕiþ qinon du luston izos, ju gahorinoda izai in hairtin seinamma. 29 iþ jabai augo þein þata taihswo marzjai þuk, usstagg ita jah wairp af þus; batizo ist auk þus ei fraqistnai ains liþiwe þeinaize, jah ni allata leik þein gadriusai in gaiainnan. 30 jah jabai taihswo þeina handus marzjai þuk, afmait þo jah wairp af þus; batizo ist auk þus ei fraqistnai ains liþiwe þeinaize, jah ni allata leik þein gadriusai in gaiainnan. 31 qiþanuh þan ist þatei ƕazuh saei afletai qen, gibai izai afstassais bokos. 32 iþ ik qiþa izwis þatei ƕazuh saei afletiþ qen seina, inuh fairina kalkinassaus, taujiþ þo horinon; jah sa ize afsatida liugaiþ, horinoþ. 33 aftra hausideduþ þatei qiþan ist þaim airizam: ni ufarswarais, iþ usgibais fraujin aiþans þeinans. 34 aþþan ik qiþa izwis ni swaran allis, ni bi himina, unte stols ist gudis; 35 nih bi airþai, unte fotubaurd ist fotiwe is; nih bi Iairusaulwmai, unte baurgs ist þis mikilins þiudanis; 36 nih bi haubida þeinamma swarais, unte ni magt ain tagl ƕeit aiþþau swart gataujan. 37 sijaiþ-þan waurd izwar: ja, ja; ne, ne; iþ þata managizo þaim us þamma ubilin ist. 38 hausideduþ þatei qiþan ist: augo und augin, jah tunþu und tunþau. 39 iþ ik qiþa izwis ni andstandan allis þamma unseljin; ak jabai ƕas þuk stautai bi taihswon þeina kinnu, wandei imma jah þo anþara. 40 jah þamma wiljandin miþ þus staua jah paida þeina niman, aflet imma jah wastja. 41 jah jabai ƕas þuk ananauþjai rasta aina, gaggais miþ imma twos. 42 þamma bidjandin þuk gibais, jah þamma wiljandin af þus leiƕan sis ni uswandjais. 43 hausideduþ þatei qiþan ist: frijos neƕundjan þeinana, jah fiais fiand þeinana. 44 aþþan ik qiþa izwis: frijoþ fijands izwarans, þiuþjaiþ þans wrikandans izwis, waila taujaiþ þaim hatjandam izwis, jah bidjaiþ bi þans usþriutandans izwis, 45 ei wairþaiþ sunjus attins izwaris þis in himinam, unte sunnon seina urranneiþ ana ubilans jah godans, jah rigneiþ ana garaihtans jah ana inwindans. 46 jabai auk frijoþ þans frijondans izwis ainans, ƕo mizdono habaiþ? niu jah þai þiudo þata samo taujand. 47 jah jabai goleiþ þans frijonds izwarans þatainei, ƕe managizo taujiþ? niu jah motarjos þata samo taujand? 48 sijaiþ nu jus fullatojai, swaswe atta izwar sa in himinam fullatojis ist.

VI[edit]

1 Atsaiƕiþ armaion izwara ni taujan in andwairþja manne du saiƕan im; aiþþau laun ni habaiþ fram attin izwaramma þamma in himinam. 2 þan nu taujais armaion, ni haurnjais faura þus, swaswe þai liutans taujand in gaqumþim jah in garunsim, ei hauhjaindau fram mannam; amen qiþa izwis: andnemun mizdon seina. 3 iþ þuk taujandan armaion ni witi hleidumei þeina, ƕa taujiþ taihswo þeina, 4 ei sijai so armahairtiþa þeina in fulhsnja, jah atta þeins saei saiƕiþ in fulhsnja, usgibiþ þus in bairhtein. 5 jah þan bidjaiþ, ni sijaiþ swaswe þai liutans, unte frijond in gaqumþim jah waihstam plapjo standandans bidjan, ei gaumjaindau mannam. Amen, qiþa izwis þatei haband mizdon seina. 6 iþ þu þan bidjais, gagg in heþjon þeina jah galukands haurdai þeinai bidei du attin þeinamma þamma in fulhsnja, jah atta þeins saei saiƕiþ in fulhsnja, usgibiþ þus in bairhtein. 7 bidjandansuþ-þan ni filuwaurdjaiþ, swaswe þai þiudo; þugkeiþ im auk ei in filuwaurdein seinai andhausjaindau. 8 ni galeikoþ nu þaim; wait auk atta izwar þizei jus þaurbuþ, faurþizei jus bidjaiþ ina. 9 swa nu bidjaiþ jus: atta unsar þu in himinam, weihnai namo þein. 10 qimai þiudinassus þeins. wairþai wilja þeins, swe in himina jah ana airþai. 11 hlaif unsarana þana sinteinan gif uns himma daga. 12 jah aflet uns þatei skulans sijaima, swaswe jah weis afletam þaim skulam unsaraim. 13 jah ni briggais uns in fraistubnjai, ak lausei uns af þamma ubilin; unte þeina ist þiudangardi jah mahts jah wulþus in aiwins. 14 unte jabai afletiþ mannam missadedins ize, afletiþ jah izwis atta izwar sa ufar himinam. 15 iþ jabai ni afletiþ mannam missadedins ize, ni þau atta izwar afletiþ missadedins izwaros. 16 aþþan biþe fastaiþ, ni wairþaiþ swaswe þai liutans gaurai; frawardjand auk andwairþja seina, ei gasaiƕaindau mannam fastandans. amen, qiþa izwis, þatei andnemun mizdon seina. 17 iþ þu fastands salbo haubiþ þein jah ludja þeina þwah, 18 ei ni gasaiƕaizau mannam fastands, ak attin þeinamma þamma in fulhsnja, jah atta þeins saei saiƕiþ in fulhsnja, usgibiþ þus. 19 ni huzdjaiþ izwis huzda ana airþai, þarei malo jah nidwa frawardeiþ, jah þarei þiubos ufgraband jah hlifand. 20 iþ huzdjaiþ izwis huzda in himina, þarei nih malo nih nidwa frawardeiþ, jah þarei þiubos ni ufgraband nih stiland. 21 þarei auk ist huzd izwar, þaruh ist jah hairto izwar. 22 lukarn leikis ist augo: jabai nu augo þein ainfalþ ist, allata leik þein liuhadein wairþiþ; 23 iþ jabai augo þein unsel ist, allata leik þein riqizein wairþiþ. jabai nu liuhaþ þata in þus riqiz ist, þata riqiz ƕan filu! 24 ni manna mag twaim fraujam skalkinon; unte jabai fijaiþ ainana, jah anþarana frijoþ; aiþþau ainamma ufhauseiþ, iþ anþaramma frakann. ni maguþ guda skalkinon jah mammonin. 25 Duþþe qiþa izwis: ni maurnaiþ saiwalai izwarai ƕa matjaiþ jah ƕa drigkaiþ, nih leika izwaramma ƕe wasjaiþ; niu saiwala mais ist fodeinai jah leik wastjom? 26 insaiƕiþ du fuglam himinis, þei ni saiand nih sneiþand, nih lisand in banstins, jah atta izwar sa ufar himinam fodeiþ ins. niu jus mais wulþrizans sijuþ þaim? 27 iþ ƕas izwara maurnands mag anaaukan ana wahstu seinana aleina aina? 28 jah bi wastjos ƕa saurgaiþ? gakunnaiþ blomans haiþjos, ƕaiwa wahsjand; nih arbaidjand nih spinnand. 29 qiþuh þan izwis þatei nih Saulaumon in allamma wulþau seinamma gawasida sik swe ains þize. 30 jah þande þata hawi haiþjos himma daga wisando jah gistradagis in auhn galagiþ guþ swa wasjiþ, ƕaiwa mais izwis leitil galaubjandans? 31 ni maurnaiþ nu qiþandans: ƕa matjam aiþþau ƕa drigkam aiþþau ƕe wasjaima? 32 all auk þata þiudos sokjand; waituh þan atta izwar sa ufar himinam þatei þaurbuþ ...

VII[edit]

12 ... taujaina izwis mans, swa jah jus taujaiþ im: þata auk ist witoþ jah praufeteis. 13 inngaggaiþ þairh aggwu daur, unte braid daur jah rums wigs sa brigganda in fralustai, jah managai sind þai inngaleiþandans þairh þata. 14 ƕan aggwu þata daur jah þraihans wigs sa brigganda in libainai, jah fawai sind þai bigitandans þana. 15 atsaiƕiþ sweþauh faura liugnapraufetum þaim izei qimand at izwis in wastjom lambe, iþ innaþro sind wulfos wilwandans. 16 bi akranam ize ufkunnaiþ ins. ibai lisanda af þaurnum weinabasja aiþþau af wigadeinom smakkans? 17 swa all bagme godaize akrana goda gataujiþ, iþ sa ubila bagms akrana ubila gataujiþ. 18 ni mag bagms þiuþeigs akrana ubila gataujan, nih bagms ubils akrana þiuþeiga gataujan. 19 all bagme ni taujandane akran god usmaitada jah in fon atlagjada. 20 þannu bi akranam ize ufkunnaiþ ins. 21 ni ƕazuh saei qiþiþ mis: frauja, frauja! inngaleiþiþ in þiudangardja himine, ak sa taujands wiljan attins meinis þis in himinam. 22 managai qiþand mis in jainamma daga: frauja, frauja! niu þeinamma namin praufetidedum, jah þeinamma namin unhulþons uswaurpum, jah þeinamma namin mahtins mikilos gatawidedum? 23 jah þan andhaita im þatei ni ƕanhun kunþa izwis: afleiþiþ fairra mis, jus waurkjandans unsibjona. 24 ƕazuh nu saei hauseiþ waurda meina jah taujiþ þo, galeiko ina waira frodamma, saei gatimrida razn sein ana staina. 25 jah atiddja dalaþ rign jah qemun aƕos jah waiwoun windos jah bistugqun bi þamma razna jainamma, jah ni gadraus, unte gasuliþ was ana staina. 26 jah ƕazuh saei hauseiþ waurda meina jah ni taujiþ þo, galeikoda mann dwalamma, saei gatimrida razn sein ana malmin. 27 jah atiddja dalaþ rign jah qemun aƕos jah waiwoun windos jah bistugqun bi jainamma razna, jah gadraus, jah was drus is mikils. 28 jah warþ, þan ustauh Iesus þo waurda, biabridedun manageins ana laiseinai is. 29 was auk laisjands ins swe waldufni habands, jah ni swaswe bokarjos.

VIII[edit]

1 Dalaþ þan atgaggandin imma af fairgunja, laistidedun afar imma iumjons managos. 2 jah sai, manna þrutsfill habands durinnands inwait ina qiþands: frauja, jabai wileis, magt mik gahrainjan. 3 jah ufrakjands handu attaitok imma qiþands: wiljau, wairþ hrains! jah suns hrain warþ þata þrutsfill is. 4 jah qaþ imma Iesus: saiƕ ei mann ni qiþais, ak gagg, þuk silban ataugei gudjin jah atbair giba þoei anabauþ Moses du weitwodiþai im. 5 afaruh þan þata innatgaggandin imma in Kafarnaum, duatiddja imma hundafaþs bidjands ina 6 jah qiþands: frauja, þiumagus meins ligiþ in garda usliþa, harduba balwiþs. 7 jah qaþ du imma Iesus: ik qimands gahailja ina. 8 jah andhafjands sa hundafaþs qaþ: frauja, ni im wairþs ei uf hrot mein inngaggais, ak þatainei qiþ waurda jah gahailniþ sa þiumagus meins. 9 jah auk ik manna im habands uf waldufnja meinamma gadrauhtins jah qiþa du þamma: gagg, jah gaggiþ; jah anþaramma: qim, jah qimiþ; jah du skalka meinamma: tawei þata, jah taujiþ. 10 gahausjands þan Iesus sildaleikida jah qaþ du þaim afarlaistjandam: amen, qiþa izwis, ni in Israela swalauda galaubein bigat. 11 aþþan qiþa izwis þatei managai fram urrunsa jah saggqa qimand, jah anakumbjand miþ Abrahama jah Isaka jah Iakoba in þiudangardjai himine: 12 iþ þai sunjus þiudangardjos uswairpanda in riqis þata hindumisto; jainar wairþiþ grets jah krusts tunþiwe. 13 jah qaþ Iesus þamma hundafada: gagg, jah swaswe galaubides wairþai þus. jah gahailnoda sa þiumagus is in jainai ƕeilai. 14 jah qimands Iesus in garda Paitraus, jah gasaƕ swaihron is ligandein <jah> in heitom. 15 jah attaitok handau izos jah aflailot ija so heito; jah urrais jah andbahtida imma. 16 at andanahtja þan waurþanamma, atberun du imma daimonarjans managans, jah uswarp þans ahmans waurda jah allans þans ubil habandans gahailida, 17 ei usfullnodedi þata gamelido þairh Esaïan praufetu qiþandan: sa unmahtins unsaros usnam jah sauhtins usbar. 18 gasaiƕands þan Iesus managans hiuhmans bi sik, haihait galeiþan siponjans hindar marein. 19 jah duatgaggands ains bokareis qaþ du imma: laisari, laistja þuk, þisƕaduh þadei gaggis. 20 jah qaþ du imma Iesus: fauhons grobos aigun, jah fuglos himinis sitlans, iþ sunus mans ni habaiþ ƕar haubiþ sein anahnaiwjai. 21 anþaruh þan siponje is qaþ du imma: frauja, uslaubei mis frumist galeiþan jah gafilhan attan meinana. 22 iþ Iesus qaþ du imma: laistei afar mis jah let þans dauþans <ga>filhan seinans dauþans. 23 jah innatgaggandin imma in skip, afariddjedun imma siponjos is. 24 jah sai, wegs mikils warþ in marein, swaswe þata skip gahuliþ wairþan fram wegim; iþ is saislep. 25 jah duatgaggandans siponjos is urraisidedun ina qiþandans: frauja, nasei unsis, fraqistnam. 26 jah qaþ du im Iesus: ƕa faurhteiþ, leitil galaubjandans! þanuh urreisands gasok windam jah marein, jah warþ wis mikil. 27 iþ þai mans sildaleikidedun qiþandans: ƕileiks ist sa, ei jah windos jah marei ufhausjand imma? 28 jah qimandin imma hindar marein in gauja Gairgaisaine, gamotidedun imma twai daimonarjos us hlaiwasnom rinnandans, sleidjai filu, swaswe ni mahta manna usleiþan þairh þana wig jainana. 29 jah sai, hropidedun qiþandans: ƕa uns jah þus, Iesu, sunau gudis? qamt her faur mel balwjan unsis? 30 Wasuh þan fairra im hairda sweine managaize haldana. 31 iþ þo skohsla bedun ina qiþandans: jabai uswairpis uns, uslaubei uns galeiþan in þo hairda sweine. 32 jah qaþ du im: gaggiþ! iþ eis usgaggandans galiþun in hairda sweine; jah sai, run gawaurhtedun sis alla so hairda and driuson in marein jah gadauþnodedun in watnam. 33 iþ þai haldandans gaþlauhun jah galeiþandans gataihun in baurg all bi þans daimonarjans. 34 jah sai, alla so baurgs usiddja wiþra Iesu, jah gasaiƕandans ina bedun ei usliþi hindar markos ize.

IX[edit]

1 Jah atsteigands in skip ufarlaiþ jah qam in seinai baurg. 2 þanuh atberun du imma usliþan ana ligra ligandan. jah gasaiƕands Iesus galaubein ize qaþ du þamma usliþin: þrafstei þuk, barnilo! afletanda þus frawaurhteis þeinos. 3 þaruh sumai þize bokarje qeþun in sis silbam: sa wajamereiþ. 4 jah witands Iesus þos mitonins ize qaþ: duƕe jus mitoþ ubila in hairtam izwaraim? 5 ƕaþar ist raihtis azetizo qiþan: afletanda þus frawaurhteis, þau qiþan: urreis jah gagg? 6 Aþþan ei witeiþ þatei waldufni habaiþ sa sunus mans ana airþai afleitan frawaurhtins, þanuh qaþ du þamma usliþin: urreisands nim þana ligr þeinana jah gagg in gard þeinana. 7 jah urreisands galaiþ in gard seinana. 8 gasaiƕandeins þan manageins ohtedun sildaleikjandans jah mikilidedun guþ þana gibandan waldufni swaleikata mannam. 9 jah þairhleiþands Iesus jainþro gasaƕ mannan sitandan at motai, Maþþaiu haitanana, jah qaþ du imma: laistei afar mis. jah usstandands iddja afar imma. 10 jah warþ, biþe is anakumbida in garda, jah sai, managai motarjos jah frawaurhtai qimandans miþanakumbidedun Iesua jah siponjam is. 11 jah gaumjandans Fareisaieis qeþun du þaim siponjam is: duƕe miþ motarjam jah frawaurhtaim matjiþ sa laisareis izwar? 12 iþ Iesus gahausjands qaþ du im: ni þaurbun hailai lekeis, ak þai unhaili habandans. 13 Aþþan gaggaiþ, ganimiþ ƕa sijai: armahairtiþa wiljau jah ni hunsl; niþ-þan qam laþon uswaurhtans, ak frawaurhtans. 14 þanuh atiddjedun siponjos Iohannes qiþandans: duƕe weis jah Fareisaieis fastam filu, iþ þai siponjos þeinai ni fastand? 15 jah qaþ du im Iesus: ibai magun sunjus bruþfadis qainon und þata ƕeilos þei miþ im ist bruþfaþs? iþ atgaggand dagos, þan afnimada af im sa bruþfaþs, jah þan fastand. 16 aþþan ni ƕashun lagjiþ du plata fanan þarihis ana snagan fairnjana, unte afnimiþ fullon af þamma snagin, jah wairsiza gataura wairþiþ. 17 Niþ-þan giutand wein niujata in balgins fairnjans, aiþþau distaurnand balgeis; biþeh þan jah wein usgutniþ jah balgeis fraqistnand; ak giutand wein juggata in balgins niujans, jah bajoþum gabairgada. 18 miþþanei is rodida þata du im, þaruh reiks ains qimands inwait ina, qiþands þatei dauhtar meina nu gaswalt; akei qimands atlagei handu þeina ana ija, jah libaiþ. 19 jah urreisands Iesus iddja afar imma jah siponjos is. 20 jah sai, qino bloþarinnandei .ib. wintruns duatgaggandei aftaro attaitok skauta wastjos is; 21 qaþuh auk in sis: jabai þatainei atteka wastjai is, ganisa. 22 iþ Iesus gawandjands sik jah gasaiƕands þo qaþ: þrafstei þuk dauhtar! galaubeins þeina ganasida þuk. jah ganas so qino fram þizai ƕeilai jainai. 23 jah qimands Iesus in garda þis reikis jah gasaiƕands swigljans jah haurnjans haurnjandans jah managein auhjondein, qaþ du im: 24 afleiþiþ, unte ni gaswalt so mawi, ak slepiþ. jah bihlohun ina. 25 þanuh þan usdribana warþ so managei, atgaggands inn habaida handu izos, jah urrais so mawi. 26 jah usiddja meriþa so and alla jaina airþa. 27 jah ƕarbondin Iesua jainþro, laistidedun afar imma twai blindans, hropjandans jah qiþandans: armai uggkis, sunau Daweidis! 28 Qimandin þan in garda duatiddjedun imma þai blindans jah qaþ im Iesus: ga-u-laubjats þatei magjau þata taujan? Qeþun du imma: jai, frauja! 29 þanuh attaitok augam ize qiþands: bi galaubeinai iggqarai wairþai iggqis. 30 jah usluknodedun im augona, jah inagida ins Iesus qiþands: saiƕats ei manna ni witi. 31 iþ eis usgaggandans usmeridedun ina in allai airþai jainai. 32 þanuh biþe ut usiddjedun eis, sai, atberun imma mannan baudana daimonari. 33 jah biþe usdribans warþ unhulþo, rodida sa dumba, jah sildaleikidedun manageins qiþandans: ni aiw swa uskunþ was in Israela. 34 iþ Fareisaieis qeþun: in fauramaþlja unhulþono usdreibiþ unhulþons. 35 jah bitauh Iesus baurgs allos jah haimos laisjands in gaqumþim ize, jah merjands aiwaggeljon þiudangardjos jah hailjands allos sauhtins jah alla unhailja. 36 gasaiƕands þan þos manageins infeinoda in ize, unte wesun afdauidai jah frawaurpanai swe lamba ni habandona hairdeis. 37 þanuh qaþ du siponjam seinaim: asans raihtis managa, iþ waurstwjans fawai. 38 bidjiþ nu fraujan asanais ei ussandjai waurstwjans in asan seina.

X[edit]

1 Jah athaitands þans twalif siponjans ... 23 ... þizai baurg, þliuhaiþ in anþara: amen auk qiþa izwis, ei ni ustiuhiþ baurgs Israelis, unte qimiþ sa sunus mans. 24 nist siponeis ufar laisarja, nih skalks ufar fraujin seinamma. 25 Ganah siponi ei wairþai swe laisareis is jah skalks swe frauja is; jabai gardawaldand Baiailzaibul haihaitun, und ƕan filu mais þans innakundans is. 26 ni nunu ogeiþ izwis ins; ni waiht auk ist gahuliþ, þatei ni andhuljaidau, jah fulgin, þatei ni ufkunnaidau. 27 þatei qiþa izwis in riqiza, qiþaiþ in liuhada, jah þatei in auso gahauseiþ, merjaiþ ana hrotam. 28 jah ni ogeiþ izwis þans usqimandans leika þatainei, iþ saiwalai ni magandans usqiman, iþ ogeiþ mais þana magandan jah saiwalai jah leika fraqistjan in gaiainnan. 29 niu twai sparwans assarjau bugjanda? jah ains ize ni gadriusiþ ana airþa inuh attins izwaris wiljan. 30 aþþan izwara jah tagla haubidis alla garaþana sind. 31 ni nunu ogeiþ; managaim sparwam batizans sijuþ jus. 32 Saƕazuh nu saei andhaitiþ mis in andwairþja manne, andhaita jah ik imma in andwairþja attins meinis saei in himinam ist. 33 iþ þisƕanoh saei afaikiþ mik in andwairþja manne, afaika jah ik ina in andwairþja attins meinis þis saei in himinam ist. 34 nih ahjaiþ þatei qemjau lagjan gawairþi ana airþa; ni qam lagjan gawairþi, ak hairu. 35 qam auk skaidan mannan wiþra attan is jah dauhtar wiþra aiþein izos jah bruþ wiþra swaihron izos; 36 jah fijands mans innakundai is. 37 saei frijoþ attan aiþþau aiþein ufar mik, nist meina wairþs; jah saei frijoþ sunu aiþþau dauhtar ufar mik, nist meina wairþs. 38 jah saei ni nimiþ galgan seinana jah laistjai afar mis, nist meina wairþs. 39 saei bigitiþ saiwala seina, fraqisteiþ izai; jah saei fraqisteiþ saiwalai seinai in meina, bigitiþ þo. 40 sa andnimands izwis mik andnimiþ, jah sa mik andnimands andnimiþ þana sandjandan mik. 41 sa andnimands praufetu in namin praufetaus mizdon praufetaus nimiþ, jah sa andnimands garaihtana in namin garaihtis mizdon garaihtis nimiþ. 42 jah saei gadragkeiþ ainana þize minnistane stikla kaldis watins þatainei in namin siponeis, amen qiþa izwis, ei ni fraqisteiþ mizdon seinai.

XI[edit]

1 Jah warþ, biþe usfullida Iesus anabiudands þaim twalif siponjam seinaim, ushof sik jainþro du laisjan jah merjan and baurgs ize. 2 iþ Iohannes gahausjands in karkarai waurstwa Xristaus, insandjands bi siponjam seinaim qaþ du imma: 3 þû is sa qimanda þau anþarizuh beidaima? 4 jah andhafjands Iesus qaþ du im: gaggandans gateihiþ Iohanne þatei gahauseiþ jah gasaiƕiþ. 5 blindai ussaiƕand, jah haltai gaggand, þrutsfillai hrainjai wairþand, jah baudai gahausjand, jah dauþai urreisand, jah unledai wailamerjanda: 6 jah audags ist ƕazuh saei ni gamarzjada in mis. 7 at þaim þan afgaggandam, dugann Iesus qiþan þaim manageim bi Iohannen: ƕa usiddjeduþ ana auþida saiƕan? raus fram winda wagidata? 8 akei ƕa usiddjeduþ saiƕan? mannan hnasqjaim wastjom gawasidana? sai, þaiei hnasqjaim wasidai sind, in gardim þiudane sind. 9 akei ƕa usiddjeduþ saiƕan? praufetu? jai, qiþa izwis: jah managizo praufetau. 10 sa ist auk bi þanei gameliþ ist: sai, ik insandja aggilu meinana faura þus, saei gamanweiþ wig þeinana faura þus. 11 amen, qiþa izwis: ni urrais in baurim qinono maiza Iohanne þamma daupjandin; iþ sa minniza in þiudangardjai himine maiza imma ist. 12 framuh þan þaim dagam Iohannis þis daupjandins und hita þiudangardi himine anamahtjada, jah anamahtjandans frawilwand þo. 13 allai auk praufeteis jah witoþ und Iohanne fauraqeþun; 14 jah jabai wildedeiþ miþniman, sa ist Helias, saei skulda qiman. 15 saei habai ausona hausjandona, gahausjai. 16 ƕe nu galeiko þata kuni? Galeik ist barnam sitandam in garunsim jah wopjandam anþar anþaris, 17 jah qiþandam: swiglodedum izwis jah ni plinsideduþ; hufum jah ni qainodeduþ. 18 qam raihtis Iohannes nih matjands nih drigkands jah qiþand: unhulþon habaiþ. 19 qam sa sunus mans matjands jah drigkands jah qiþand: sai, manna afetja jah afdrugkja, motarje frijonds jah frawaurhtaize. jah uswaurhta gadomida warþ handugei fram barnam seinaim. 20 þanuh dugann idweitjan baurgim, in þaimei waurþun þos managistons mahteis is, þatei ni idreigodedun sik. 21 wai þus Kaurazein, wai þus Beþsaïdan; unte iþ waurþeina in Twre jah Seidone landa mahteis þos waurþanons in izwis, airis þau in sakkau jah azgon ïdreigodedeina. 22 sweþauh qiþa izwis: Twrim jah Seidonim sutizo wairþiþ in daga stauos þau izwis. 23 jah þu Kafarnaum, þu und himin ushauhida, dalaþ und halja galeiþis: unte jabai in Saudaumjam waurþeina mahteis þos waurþanons in izwis, aiþþau eis weseina und hina dag. 24 sweþauh qiþa izwis þatei airþai Saudaumje sutizo wairþiþ in daga stauos þau þus. 25 inuh jainamma mela andhafjands ...

XXV[edit]

38 ƕanuh þan þuk seƕum gast jah galaþodedum? aiþþau naqadana jah wasidedum? 39 ƕanuh þan þuk seƕum siukana aiþþau in karkarai jah atiddjedum du þus? 40 jah andhafjands sa þiudans qiþiþ du im: amen, qiþa izwis: jah þanei tawideduþ ainamma þize minnistane broþre meinaize, mis tawideduþ. 41 þanuh qiþiþ jah þaim af hleidumein ferai: gaggiþ fairra mis, jus fraqiþanans, in fon þata aiweino, þata manwido unhulþin jah aggilum is. 42 unte gredags was jan-ni gebuþ mis matjan; afþaursiþs was jan-ni dragkideduþ mik; 43 gasts <was> jan-ni galaþodeduþ mik; naqaþs jan-ni wasideduþ mik; siuks jah in karkarai jan-ni gaweisodeduþ meina. 44 þanuh andhafjand jah þai qiþandans: frauja, ƕan þuk seƕum gredagana aiþþau afþaursidana aiþþau gast aiþþau naqadana aiþþau siukana aiþþau in karkarai jan-ni andbahtidedeima þus? 45 þanuh andhafjiþ im qiþands: amen, qiþa izwis, jah þanei ni tawideduþ ainamma þize leitilane, mis ni tawideduþ. 46 jah galeiþand þai in balwein aiweinon, iþ þai garaihtans in libain aiweinon.

XXVI[edit]

1 Jah warþ, biþe ustauh Iesus alla þo waurda, qaþ siponjam seinaim: 2 wituþ þatei afar twans dagans paska wairþiþ, jas-sa sunus mans atgibada du ushramjan. 3 þanuh ... 65 ... þaurbum weitwode? sai, nu gahausideduþ þo wajamerein is. 66 ƕa izwis þugkeiþ? iþ eis andhafjandans qeþun: skula dauþaus ist. 67 þanuh spiwun ana andawleizn is jah kaupastedun ina; sumaiþ-þan lofam slohun 68 qiþandans: praufetei unsis, Xristu, ƕas ist sa slahands þuk? 69 iþ Paitrus uta sat ana rohsnai, jah duatiddja imma aina þiwi qiþandei: jah þu wast miþ Iesua þamma Galeilaiau. 70 iþ is laugnida faura þaim allaim qiþands: ni wait *** ƕa qiþis. 71 usgaggandan þan ina in daur, gasaƕ ina anþara jah qaþ du þaim jainar: jah sa was miþ Iesua þamma Nazoraiau. 72 jah aftra afaiaik miþ aiþa swarands þatei ni kann þana mannan. 73 afar leitil þan atgaggandans þai standandans qeþun Paitrau: bi sunjai, jah þu þize is; jah auk razda þeina bandweiþ þuk. 74 þanuh dugann afdomjan jah swaran þatei ni kann þana mannan. jah suns hana hrukida. 75 jah gamunda Paitrus waurdis Iesuis qiþanis du sis: þatei faur hanins hruk þrim sinþam afaikis mik. jah usgaggands ut gaigrot baitraba.

XXVII[edit]

1 At maurgin þan waurþanana, runa nemun allai gudjans jah þai ** sinistans manageins bi Iesu, ei afdauþidedeina ina. 2 jah gabindandans ina gatauhun jah anafulhun ina Pauntiau Peilatau kindina. 3 þanuh gasaiƕands Iudas sa galewjands ina þatei du stauai gatauhans warþ, idreigonds gawandida þans þrins tiguns silubrinaize gudjam jah sinistam 4 qiþands: frawaurhta mis galewjands bloþ swikn. iþ eis qeþun: ƕa kara unsis? þu witeis. 5 jah atwairpands þaim silubr<ein>am in alh aflaiþ, jah galeiþands ushaihah sik. 6 iþ þai gudjans nimandans þans skattans qeþun: ni skuld ist lagjan þans in kaurbaunan, unte andawairþi bloþis ist. 7 garuni þan nimandans usbauhtedun us þaim þana akr kasjins, du usfilhan ana gastim. 8 duþþe haitans warþ akrs jains akrs bloþis und hina dag. 9 þanuh usfullnoda þata qiþano þairh Iairaimian praufetu qiþandan: jah usnemun þrins tiguns silubreinaize andawairþi þis wairþodins, þatei garahnidedun fram sunum Israelis, 10 jah atgebun ins und akra kasjins, swaswe anabauþ mis frauja. 11 iþ Iesus stoþ faura kindina, jah frah ina sa kindins qiþands: þu is þiudans Iudaie? iþ Iesus qaþ du imma: þu qiþis. 12 jah miþþanei wrohiþs was fram þaim gudjam jah sinistam, ni waiht andhof. 13 þanuh qaþ du imma Peilatus: niu hauseis ƕan filu ana þuk weitwodjand? 14 jah ni andhof imma wiþra ni ainhun waurde, swaswe sildaleikida sa kindins filu. 15 and dulþ þan ƕarjoh biuhts was sa kindins fraletan ainana þizai managein bandjan, þanei wildedun. 16 habaidedunuh þan bandjan gatarhidana <haitanana> Barabban. 17 gaqumanaim þan im, qaþ im Peilatus: ƕana wileiþ ei fraletau izwis? Barabban þau Iesu, saei haitada Xristus? 18 wissa auk þatei in neiþis atgebun ina. 19 sitandin þan imma ana stauastola, insandida du imma qens is qiþandei: ni waiht þus jah þamma garaihtin ... 42 ... Israelis ist, atsteigadau nu af þamma galgin ei gasaiƕaima jah galaubjam imma. 43 trauaida du guda; lausjadau nu ina, jabai wili ina; qaþ auk þatei gudis im sunus. 44 þatuh samo jah þai waidedjans þai miþushramidans imma idweitidedun imma. 45 fram saihston þan ƕeilai warþ riqis ufar allai airþai und ƕeila niundon. 46 iþ þan bi ƕeila niundon ufhropida Iesus stibnai mikilai qiþands: helei, helei, lima sibakþani, þatei ist: guþ meins, guþ meins, duƕe mis bilaist? 47 iþ sumai þize jainar standandane gahausjandans qeþun þatei Helian wopeiþ sa. 48 jah suns þragida ains us im jah nam swamm fulljands aketis, jah lagjands ana raus draggkida ina. 49 iþ þai anþarai qeþun: let, ei saiƕam, qimaiu Helias nasjan ina. 50 iþ Iesus aftra hropjands stibnai mikilai aflailot ahman. 51 jah þan faurhah alhs diskritnoda in twa, iupaþro und dalaþ, jah airþa inreiraida, jah stainos disskritnodedun, 52 jah hlaiwasnos usluknodedun, jah managa leika þize ligandane weihaize urrisun. 53 jah usgaggandans us hlaiwasnom afar urrist is innatgaggandans in þo weihon baurg jah ataugidedun sik managaim. 54 iþ hundafaþs jah þai miþ imma witandans Iesua, gasaiƕandans þo reiron jah þo waurþanona, ohtedun abraba, qiþandans: bi sunjai gudis sunus ist sa. 55 wesunuh þan jainar qinons managos fairraþro saiƕandeins, þozei laistidedun afar Iesua fram Galeilaia, andbahtjandeins imma, 56 in þaimei was Marja so Magdalene, jah Marja so Iakobis jah Iosezis aiþei, jah aiþei suniwe Zaibaidaiaus. 57 iþ þan seiþu warþ, qam manna gabigs af Areimaþaias þizuh namo Iosef, saei jah silba siponida Iesua. 58 sah atgaggands du Peilatau baþ þis leikis Iesuis. þanuh Peilatus uslaubida giban þata leik. 59 jah nimands þata leik Iosef biwand ita sabana hrainjamma 60 jah galagida ita in niujamma seinamma hlaiwa þatei ushuloda ana staina jah faurwalwjands staina mikilamma daurons þis hlaiwis galaiþ. 61 wasuh þan jainar Marja Magdalene jah so anþara Marja sitandeins andwairþis þamma hlaiwa. 62 iftumin þan daga, saei ist afar paraskaiwein, gaqemun auhumistans gudjans jah Fareisaieis du Peilatau 63 qiþandans: frauja, gamundedum þatei jains airzjands qaþ nauh libands: afar þrins dagans urreisa. 64 hait nu witan þamma hlaiwa und þana þridjan dag, ibai ufto qimandans þai siponjos is binimaina imma jah qiþaina du managein: urrais us dauþaim, jah ist so speidizei airziþa wairsizei þizai frumein. 65 qaþ im Peilatus: habaiþ wardjans, gaggiþ witaiduh swaswe kunnuþ. 66 iþ eis gaggandans galukun þata hlaiw, faursigljandans þana ...


Johannes[edit]

V[edit]

45 ... þatei ik wrohidedjau izwis du attin; ist saei wrohida izwis, Moses, du þammei jus weneiþ. 46 jabai allis Mose galaubidedeiþ, ga-þau-laubidedeiþ mis; bi mik auk jains gamelida. 47 þande nu jainis melam ni galaubeiþ, ƕaiwa meinaim waurdam galaubjaiþ?

VI[edit]

1 Afar þata galaiþ Iesus ufar marein þo Galeilaie jah Tibairiade. 2 jah laistida ina manageins filu, unte gaseƕun taiknins þozei gatawida bi siukaim. 3 usiddja þan ana fairguni Iesus jah jainar gasat miþ siponjam seinaim. 4 wasuh þan neƕa pasxa, so dulþs Iudaie. 5 þaruh ushof augona Iesus jah gaumida þammei manageins filu iddja du imma, qaþuh du Filippau: ƕaþro bugjam hlaibans, ei matjaina þai? 6 þatuh þan qaþ fraisands ina; iþ silba wissa þatei habaida taujan. 7 andhof imma Filippus: twaim hundam skatte hlaibos ni ganohai sind þaim, þei nimai ƕarjizuh leitil. 8 qaþ ains þize siponje is, Andraias, broþar Paitraus Seimonaus: 9 ist magula ains her, saei habaiþ .e. hlaibans barizeinans jah .b. fiskans; akei þata ƕa ist du swa managaim? 10 iþ Iesus qaþ: waurkeiþ þans mans anakumbjan. wasuh þan hawi manag ana þamma stada. þaruh anakumbidedun wairos raþjon swaswe fimf þusundjos. 11 namuh þan þans hlaibans Iesus jah awiliudonds gadailida þaim anakumbjandam; samaleiko jah þize fiske, swa filu swe wildedun. 12 þanuh, biþe sadai waurþun, qaþ du siponjam seinaim: galisiþ þos aflifnandeins drauhsnos, þei waihtai ni fraqistnai. 13 þanuh galesun jah gafullidedun .ib. tainjons gabruko us fimf hlaibam þaim barizeinam, þatei aflifnoda þaim matjandam. 14 þaruh þai mans gasaiƕandans þoei gatawida taikn Iesus, qeþun þatei sa ist bi sunjai praufetus sa qimanda in þo manaseþ. 15 iþ Iesus kunnands þatei munaidedun usgaggan jah wilwan <ina> ei tawidedeina ina du þiudana, afiddja aftra in fairguni is ains. 16 iþ swe seiþu warþ, atiddjedun siponjos is ana marein, 17 jah usstigun in skip, iddjedunuh ufar marein in Kafarnaum. jah riqis juþan warþ jah ni atiddja nauhþan du im Iesus. 18 iþ marei winda mikilamma waiandin urraisida was. 19 þaruh farjandans swe spaurde .k. jah .e. aiþþau .l. gasaiƕand Iesu gaggandan ana marein jah neƕa skipa qimandan jah ohtedun sis. 20 þaruh is qaþ <im>: ik im, ni ogeiþ izwis. 21 þaruh wildedun ina niman in skip, jah sunsaiw þata skip warþ ana airþai ana þoei eis iddjedun. 22 iftumin daga managei sei stoþ hindar marein, seƕun þatei skip anþar ni was jainar alja ain, jah þatei miþ-ni-qam siponjam seinaim Iesus in þata skip, ak ainai siponjos is galiþun. 23 anþara þan skipa qemun us Tibairiadau neƕa þamma stada, þarei matidedun hlaif, ana þammei awiliudoda frauja. 24 þaruh þan gasaƕ managei þatei Iesus nist jainar nih siponjos is, gastigun in skipa jah qemun in Kafarnaum sokjandans Iesu. 25 jah bigetun ina hindar marein qeþunuh du imma: rabbei, ƕan her qamt? 26 andhof im Iesus jah qaþ: amen amen qiþa izwis, sokeiþ mik, ni þatei seƕuþ taiknins jah fauratanja, ak þatei matideduþ þize hlaibe jah sadai waurþuþ. 27 waurkjaiþ ni þana mat þana fralusanan, ak mat þana wisandan du libainai aiweinon, þanei sunus mans gibiþ izwis; þanuh auk atta gasiglida guþ. 28 þaruh qeþun du imma: ƕa taujaima, ei waurkjaima waurstwa gudis? 29 andhof Iesus jah qaþ du im: þat-ist waurstw gudis, ei galaubjaiþ þammei insandida jains. 30 qeþun du imma: aþþan ƕa taujis þu taikne, ei saiƕaima jah galaubjaima þus? ƕa waurkeis? 31 attans unsarai manna matidedun ana auþidai, swaswe ist gameliþ: hlaif us himina gaf im du matjan. 32 þaruh qaþ im Iesus: amen amen qiþa izwis, ni Moses gaf izwis hlaif us himina, ak atta meins gaf izwis hlaif us himina þana sunjeinan. 33 sa auk hlaifs gudis ist, saei atstaig us himina jah gaf libain þizai manasedai. 34 þanuh qeþun du imma: frauja, framwigis gif unsis þana hlaif. 35 jah qaþ du im Iesus: ik im sa hlaifs libainais; þana gaggandan du mis ni huggreiþ jah þana galaubjandan du mis ni þaurseiþ ƕanhun. 36 akei qaþ izwis þatei gaseƕuþ mik jah ni galaubeiþ. 37 all þatei gaf mis atta, du mis qimiþ, jah þana gaggandan du mis ni uswairpa ut; 38 unte atstaig us himina, nih þeei taujau wiljan meinana, ak wiljan þis sandjandins mik. 39 ... 40 þatuh þan ist wilja þis sandjandins mik, ei ƕazuh saei saiƕiþ þana sunu jah galaubeiþ du imma, aigi libain aiweinon, jah urraisja ina ik in spedistin daga. 41 birodidedun þan Iudaieis bi ina, unte qaþ: ik im hlaifs sa atsteigands us himina, 42 jah qeþun: niu sa ist Iesus sa sunus Iosefis, þizei weis kunþedum attan jah aiþein? ƕaiwa nu qiþiþ sa þatei us himina atstaig? 43 andhof þan Iesus jah qaþ du im: ni birodeiþ miþ izwis misso. 44 ni manna mag qiman at mis, nibai atta saei sandida mik atþinsiþ ina, jah ik urraisja ina in þamma spedistin daga. 45 ist gameliþ ana praufetum: jah wairþand allai laisidai gudis. ƕazuh nu sa gahausjands at attin jah ganam gaggiþ du mis. 46 ni þatei attan seƕi ƕas, nibai saei was fram attin, sa saƕ attan. 47 amen amen qiþa izwis: saei galaubeiþ du mis aih libain aiweinon. 48 ik im sa hlaifs libainais. 49 attans izwarai matidedun manna in auþidai jah gaswultun. 50 sa ist hlaifs saei us himina atstaig, ei saei þis matjai, ni gadauþnai. 51 ik im hlaifs sa libanda, sa us himina qumana; jabai ƕas matjiþ þis hlaibis, libaiþ in ajukduþ; jah þan sa hlaifs þanei ik giba, leik mein ist þatei ik giba in þizos manasedais libainais. 52 þanuh sokun miþ sis misso Iudaieis qiþandans: ƕaiwa mag sa unsis leik giban du matjan? 53 þaruh qaþ du im Iesus: amen amen qiþa izwis, nibai matjiþ leik þis sunaus mans jah driggkaiþ is bloþ, ni habaiþ libain in izwis silbam. 54 saei matjiþ mein leik jah driggkiþ mein bloþ, aih libain aiweinon, jah ik urraisja ina in þamma spedistin daga. 55 þata auk leik meinata bi sunjai ist mats, jah þata bloþ mein bi sunjai ist draggk. 56 saei matjiþ mein leik jah driggkiþ mein bloþ, in mis wisiþ jah ik in imma. 57 swaswe insandida mik libands atta, jah ik liba in attins, jah saei matjiþ mik, jah sa libaiþ in meina. 58 sa ist hlaifs saei us himina atstaig, ni swaswe matidedun attans izwarai manna jah gadauþnodedun; iþ saei matjiþ þana hlaif libaiþ in ajukduþ. 59 þata qaþ in swnagoge laisjands in Kafarnaum. 60 þanuh managai gahausjandans þize siponje is qeþun: hardu ist þata waurd, ƕas mag þis hausjon? 61 iþ witands Iesus in sis silbin þatei birodidedun þata þai siponjos is, qaþ du im: þata izwis gamarzeiþ? 62 jabai nu gasaiƕiþ sunu mans ussteigan, þadei was faurþis? 63 ahma ist saei liban taujiþ, þata leik ni boteiþ waiht. þo waurda þoei ik rodida izwis, ahma ist jah libains ist, 64 akei sind izwara sumai, þaiei ni galaubjand. wissuh þan us frumistja Iesus ƕarjai sind þai ni galaubjandans, jah ƕas ist saei galeiweiþ ina. 65 jah qaþ: duþe qaþ izwis þatei ni ainshun mag qiman at mis, nibai ist atgiban imma fram attin meinamma. 66 uzuh þamma mela managai galiþun siponje is ibukai jah þanaseiþs miþ imma ni iddjedun. 67 þaruh qaþ Iesus du þaim twalibim: ibai jah jus wileiþ galeiþan? 68 þanuh andhof imma Seimon Paitrus: frauja, du ƕamma galeiþaima? waurda libainais aiweinons habais. 69 jah weis galaubidedum jah ufkunþedum þatei þu is Xristus, sunus gudis libandins. 70 andhof im Iesus: niu ik izwis .ib. gawalida jah izwara ains diabaulus ist? 71 qaþuh þan þana Iudan Seimonis, Iskariotu, sa auk habaida ina galewjan, ains wisands þize twalibe.

VII[edit]

1 Jah ƕarboda Iesus afar þata in Galeilaia; ni auk wilda in Iudaia gaggan, unte sokidedun ina þai Iudaieis usqiman. 2 wasuh þan neƕa dulþs Iudaie, so hleþrastakeins. 3 þanuh qeþun du imma broþrjus is: usleiþ þaþro jah gagg in Iudaian, ei jah þai siponjos <þeinai> saiƕaina waurstwa þeina þoei þu taujis. 4 ni manna auk in analaugnein ƕa taujiþ jah sokeiþ sik uskunþana wisan. jabai þata taujis, bairhtei þuk silban þizai manasedai. 5 ni auk þai broþrjus is galaubidedun imma. 6 þaruh qaþ im Iesus: mel mein ni nauh ist, iþ mel izwar sinteino ist manwu. 7 ni mag so manaseþs fijan izwis, iþ mik fijaiþ; unte ik weitwodja bi ins þatei waurstwa ize ubila sind. 8 jus galeiþiþ in dulþ þo, iþ ik ni nauh galeiþa in þo dulþ, unte meinata mel ni nauh usfulliþ ist. 9 þatuh þan qaþ du im wisands in Galeilaia. 10 iþ biþe galiþun þai broþrjus is, þanuh jah is galaiþ in þo dulþ ni andaugjo, ak swe analaugniba. 11 þanuh Iudaieis sokidedun ina in þizai dulþai jah qeþun: ƕar ist jains? 12 jah birodeins mikila <bi ina> was in managein: sumaih qeþun þatei sunjeins ist; anþarai qeþun: ne, ak airzeiþ þo managein. 13 nih þan ainshun sweþauh balþaba rodida bi ina in agisis Iudaie. 14 iþ juþan ana midjai dulþ usstaig Iesus in alh jah laisida. 15 jah sildaleikidedun manageins qiþandans: ƕaiwa sa bokos kann unuslaisiþs? 16 andhof þan Iesus jah qaþ: so meina laiseins nist meina, ak þis sandjandins mik. 17 jabai ƕas wili wiljan is taujan, ufkunnaiþ bi þo laisein framuh guda sijai, þau iku fram mis silbin rodja. 18 saei fram sis silbin rodeiþ, hauhiþa seina sokeiþ; iþ saei sokeiþ hauhiþa þis sandjandins sik, sah sunjeins ist jah inwindiþa in imma nist. 19 niu Moses gaf izwis witoþ? jah ni ainshun izwara taujiþ þata witoþ; ƕa mik sokeiþ usqiman? 20 andhof so managei jah qeþun: unhulþon habais; ƕas þuk sokeiþ usqiman? 21 andhof Iesus jah qaþ du im: ain waurstw gatawida, jah allai sildaleikeiþ. 22 duþþe Moses atgaf izwis bimait, ni þatei fram Mose sijai, ak us attam, jah in sabbato bimaitiþ mannan. 23 jabai bimait nimiþ manna in sabbato, ei ni gatairaidau witoþ þata Mosezis; iþ mis hatizoþ, unte allana mannan hailana gatawida in sabbato? 24 ni stojaiþ bi siunai, ak þo garaihton staua stojaiþ. 25 qeþunuh þan sumai þize Iairusaulwmeite: niu sa ist þammei sokjand usqiman? 26 jah sai, andaugiba rodeiþ jah waiht du imma ni qiþand; ibai aufto bi sunjai ufkunþedun þai reiks þatei sa ist bi sunjai Xristus? 27 akei þana kunnum, ƕaþro ist; iþ Xristus, biþe qimiþ, ni manna wait ƕaþro ist. 28 hropida þan in alh laisjands Iesus jah qiþands: jah mik kunnuþ jah wituþ ƕaþro im; jah af mis silbin ni qam, ak ist sunjeins saei sandida mik, þanei jus ni kunnuþ. 29 iþ ik kann ina, unte fram imma im, jah is mik insandida. 30 sokidedun þan ina gafahan, jah ni ainshun uslagida ana ina handu, unte nauhþanuh ni atiddja ƕeila is. 31 iþ managai þizos manageins galaubidedun imma jah qeþun: <ei> Xristus, þan qimiþ, ibai ei managizeins taiknins taujai þaimei sa tawida? 32 hausidedun þan Fareisaieis þo managein birodjandein bi ina þata. inuhsandidedun andbahtans þai Fareisaieis jah þai auhumistans gudjans, ei gafaifaheina ina. 33 þanuh qaþ Iesus: nauh leitila ƕeila miþ izwis im, jah þan gagga du þamma sandjandin mik. 34 sokeiþ mik jah ni bigitiþ, jah þarei im ik, jus ni maguþ qiman. 35 þaruh qeþun þai Iudaieis du sis misso: ƕadre sa skuli gaggan, þei weis ni bigitaima ina? nibai in distahein þiudo skuli gaggan jah laisjan þiudos? 36 ƕa sijai þata waurd, þatei qaþ: sokeiþ mik jah ni bigitiþ, jah þarei im ik, jus ni maguþ qiman? 37 iþ in spedistin daga þamma mikilin dulþais stoþ Iesus jah hropida qiþands: jabai ƕana þaursjai, gaggai du mis jah driggkai. 38 saei galaubeiþ du mis, swaswe qaþ gameleins, aƕos us wambai is rinnand watins libandins. 39 þatuh þan qaþ bi ahman þanei skuldedun niman þai galaubjandans du imma; unte ni nauhþanuh was ahma sa weiha ana im, unte Iesus nauhþanuh ni hauhiþs was. 40 managai þan þizos manageins hausjandans þize waurde qeþun: sa ist bi sunjai sa praufetes. 41 sumaih qeþun: sa ist Xristus. sumaih qeþun: ibai þau us Galeilaia Xristus qimiþ? 42 niu gameleins qaþ þatei us fraiwa Daweidis jah us Beþlaihaim weihsa, þarei was Daweid, Xristus qimiþ? 43 þanuh missaqiss in þizai managein warþ bi ina. 44 sumaih þan ize wildedun fahan ina; akei ni ainshun uslagida ana ina handuns. 45 galiþun þan þai andbahtos du þaim auhumistam gudjam jah Fareisaium; þaruh qeþun du im jainai: duƕe ni attauhuþ ina? 46 andhofun þai andbahtos: ni ƕanhun aiw rodida manna, swaswe sa manna. 47 andhofun þan im þai Fareisaieis: ibai jah jus afairzidai sijuþ? 48 sai, jau ainshun þize reike galaubidedi imma aiþþau Fareisaie? 49 alja so managei, þaiei ni kunnun witoþ, fraqiþanai sind. 50 qaþ Nikaudemus du im, saei atiddja du imma in naht, sums wisands izei: 51 ibai witoþ unsar stojiþ mannan, nibai faurþis hauseiþ fram imma jah ufkunnaiþ ƕa taujai? 52 andhofun jah qeþun du imma: ibai jah þu us Galeilaia is? ussokei jah saiƕ þatei praufetus us Galeilaia ni urreisiþ.

VIII[edit]

12 Aftra du im Iesus rodida qaþuh: ik im liuhaþ manasedais; saei laisteiþ mik ni gaggiþ in riqiza, ak habaiþ liuhaþ libainais. 13 þanuh qeþun du imma þai Fareisaieis: þu bi þuk silban weitwodeis; so weitwodiþa þeina nist sunjeina. 14 andhof Iesus jah qaþ du im: jah jabai ik weitwodja bi mik silban, sunja ist so weitwodiþa meina, unte wait ƕaþro qam jah ƕaþ galeiþa, iþ jus ni wituþ ƕaþro qima, aiþþau ƕaþ galeiþa. 15 jus bi leika stojiþ, iþ ik ni stoja ainnohun. 16 jaþ-þan jabai stoja ik, staua meina sunjeina ist, unte ains ni im, ak ik jah saei sandida mik atta. 17 jah þan in witoda izwaramma gameliþ ist þatei twaddje manne weitwodiþa sunja ist. 18 ik im saei weitwodja bi mik silban, jah weitwodeiþ bi mik saei sandida mik atta. 19 qeþun þan du imma: ƕar ist sa atta þeins? andhof Iesus: ni mik kunnuþ nih attan meinana; iþ mik kunþedeiþ, jah þau attan meinana kunþedeiþ. 20 þo waurda rodida in gazaufwlakio, laisjands in alh; jah ainshun ni faifah ina, unte nauhþanuh ni qam ƕeila is. 21 þanuh qaþ aftra du im Iesus: ik galeiþa, jah sokeiþ mik, jah in frawaurhtai izwarai gadauþniþ. þadei ik gagga, jus ni maguþ qiman. 22 qeþun þan Iudaieis: nibai usqimai sis silbin, ei qiþiþ: þadei ik gagga, jus ni maguþ qiman? 23 jah qaþ du im Iesus: jus us þaim dalaþro sijuþ, iþ ik us þaim iupaþro im; jus us þamma fairƕau sijuþ, iþ ik ni im us þamma fairƕau. 24 qaþ nu izwis þatei gadauþniþ in frawaurhtim izwaraim; jabai auk ni galaubeiþ þatei ik im, gadauþniþ in frawaurhtim izwaraim. 25 þaruh qeþun du imma: þu ƕas is? jah qaþ du im Iesus: anastodeins, þatei jah rodja du izwis. 26 manag skal bi izwis rodjan jah stojan; akei saei sandida mik sunjeins ist; jah ik þatei hausida at imma þata rodja in þamma fairƕau. 27 ni froþun þatei attan im qaþ. 28 qaþuh þan du im Iesus: þan ushauheiþ þana sunu mans, þanuh ufkunnaiþ þatei ik im, jah af mis silbin tauja ni waiht, ak swaswe laisida mik atta meins, þata rodja. 29 jah saei sandida mik miþ mis ist; ni bilaiþ mis ainamma atta, unte ik þatei leikaiþ imma tauja sinteino. 30 þata imma rodjandin managai galaubidedun imma. 31 þanuh qaþ Iesus du þaim galaubjandam sis Iudaium: jabai jus gastandiþ in waurda meinamma, bi sunjai siponjos meinai sijuþ, 32 jah ufkunnaiþ sunja, jah so sunja frijans izwis briggiþ. 33 andhofun imma: fraiw Abrahamis sijum jah ni mannhun skalkinodedum aiw ƕanhun; ƕaiwa þu qiþis þatei frijai wairþiþ? 34 andhof im Iesus: amen amen, qiþa izwis þatei ƕazuh saei taujiþ frawaurht, skalks ist frawaurhtai. 35 sah þan skalks ni wisiþ in garda du aiwa, sunus wisiþ du aiwa. 36 jabai nu sunus izwis frijans briggiþ, bi sunjai frijai sijuþ. 37 wait þatei fraiw Abrahamis sijuþ; akei sokeiþ mis usqiman, unte waurd mein ni gamot in izwis. 38 ik þatei gasaƕ at attin meinamma rodja, jah jus þatei hausideduþ fram attin izwaramma taujiþ. 39 andhofun jah qeþun du imma: atta unsar Abraham ist. qaþ im Iesus: iþ barna Abrahamis weseiþ, waurstwa Abrahamis tawidedeiþ. 40 iþ nu sokeiþ mik usqiman, mannan izei sunja izwis rodida, þoei hausida fram guda; þatuh Abraham ni tawida. 41 jus taujiþ toja attins izwaris. þanuh qeþun imma: weis us horinassau ni sijum gabauranai; ainana attan aigum, guþ. 42 qaþ du im Iesus: jabai guþ atta izwar wesi, friodedeiþ þau mik, unte ik fram guda urrann jah qam; nih þan auk fram mis silbin ni qam, ak is mik insandida. 43 duƕe maþlein meina ni kunnuþ? unte ni maguþ hausjan waurd mein. 44 jus us attin diabaulau sijuþ jah lustuns þis attins izwaris wileiþ taujan. jains manamaurþrja was fram frumistja jah in sunjai ni gastoþ; unte nist sunja in imma. þan rodeiþ liugn, us seinaim rodeiþ, unte liugnja ist jah atta is. 45 iþ ik, þatei sunja rodida, ni galaubeiþ mis. 46 ƕas izwara gasakiþ mik bi frawaurht? þande sunja qiþa, duƕe ni galaubeiþ mis? 47 sa wisands us guda waurda gudis hauseiþ; duþe jus ni hauseiþ, unte us guda ni sijuþ. 48 andhofun þan þai Iudaieis jah qeþun du imma: niu waila qiþam weis þatei Samareites is þu jah unhulþon habais? 49 andhof Iesus: ik unhulþon ni haba, ak swera attan meinana, jah jus unsweraiþ mik. 50 ik ni sokja hauhein meina; ist saei sokeiþ jah stojiþ. 51 amen amen qiþa izwis: jabai ƕas waurd mein fastaiþ, dauþu ni gasaiƕiþ aiwa dage. 52 þanuh qeþun du imma þai Iudaieis: nu ufkunþedum þatei unhulþon habais. Abraham gadauþnoda jah praufeteis, jah þu qiþis: jabai ƕas mein waurd fastai, ni kausjai dauþau aiwa dage. 53 ibai þu maiza is attin unsaramma Abrahama, saei gadauþnoda? jah praufeteis gadauþnodedun. ƕana þuk silban taujis þu? 54 andhof Iesus: jabai ik hauhja mik silban, so hauheins meina ni waihts ist; ist atta meins saei hauheiþ mik, þanei jus qiþiþ þatei guþ unsar ist. 55 jah ni kunnuþ ina; iþ ik kann ina; jah jabai qeþjau þatei ni kunnjau ina, sijau galeiks izwis liugnja; ak kann ina jah waurd is fasta. 56 Abraham atta izwar sifaida ei gaseƕi dag meinana, jah gasaƕ jah faginoda. 57 þanuh qeþun þai Iudaieis du imma: fimf tiguns jere nauh ni habais jah Abraham saƕt? 58 qaþ im Iesus: amen amen qiþa izwis: faurþizei Abraham waurþi, im ik. 59 þanuh nemun stainans, ei waurpeina ana ina; iþ Iesus þan gafalh sik jah usiddja us alh usleiþands þairh midjans ins, jah ƕarboda swa.

IX[edit]

1 Jah þairhgaggands gaumida mann blindamma us gabaurþai. 2 þaruh frehun ina siponjos is qiþandans: rabbei, ƕas frawaurhta, sau þau fadrein is, ei blinds gabaurans warþ? 3 andhof Iesus: nih sa frawaurhta nih fadrein is, ak ei bairhta waurþeina waurstwa gudis ana imma. 4 ik skal waurkjan waurstwa þis sandjandins mik, unte dags ist; qimiþ nahts, þanei ni manna mag waurkjan. 5 þan in þamma fairƕau im, liuhaþ im þis fairƕaus. 6 þata qiþands gaspaiw dalaþ, jah gawaurhta fani us þamma spaiskuldra, jah gasmait imma ana augona þata fani þamma blindin, 7 jah qaþ du imma: gagg þwahan in swumsl Siloamis, þatei gaskeirjada insandiþs. galaiþ jah afþwoh jah qam saiƕands. 8 þanuh garaznans jah þai saiƕandans ina faurþis, þatei is bidagwa was, qeþun: niu sa ist saei sat aihtronds? 9 sumaih qeþun: þatei sa ist; sumaih þatei galeiks þamma ist; iþ is qaþ: þatei ik im. 10 þanuh qeþun du imma: ƕaiwa usluknodedun þus þo augona? 11 andhof jains jah qaþ: manna haitans Iesus fani gawaurhta jah bismait mis augona jah qaþ mis: gagg afþwahan in þata swumfsl Siloamis; iþ ik galaiþ jah biþwahands ussaƕ. 12 qeþun þan du imma: ƕar ist sa? iþ is qaþ: ni wait. 13 gatiuhand ina du Fareisaium, þana saei was blinds. 14 wasuh þan sabbato, þan þata fani gawaurhta Iesus jah uslauk imma augona. 15 aftra þan frehun ina jah þai Fareisaieis ƕaiwa ussaƕ; iþ is qaþ jah þaim: fani galagida mis ana augona jah afþwoh, jah saiƕa. 16 qeþun þan sumai þize Fareisaie: sa manna nist fram guda, þande sabbate daga ni witaiþ. sumaih qeþun: ƕaiwa mag manna frawaurhts swaleikos taiknins taujan? jah missaqiss warþ miþ im. 17 qeþunuh du þamma faurþis blindin aftra: þu ƕa qiþis bi þana ei uslauk þus augona? iþ is qaþuh: þatei praufetus ist. 18 ni galaubidedun þan Iudaieis bi ina þatei is blinds wesi jah usseƕi, unte atwopidedun þans fadrein is, þis ussaiƕandins. 19 jah frehun ins qiþandans: sau ist sa sunus izwar þanei jus qiþiþ þatei blinds gabaurans waurþi? ƕaiwa nu saiƕiþ? 20 andhofun þan im þai fadrein is jah qeþun: witum þatei sa ist sunus unsar, jah þatei blinds gabaurans warþ; 21 iþ ƕaiwa nu saiƕiþ ni witum, aiþþau ƕas uslauk imma þo augona weis ni witum; silba uswahsans ist, ina fraihniþ, silba bi sik rodjai. 22 þata qeþun þai fadrein is, unte ohtedun sis Iudaiuns; juþan auk gaqeþun sis Iudaieis, ei, jabai ƕas ina andhaihaiti Xristu, utana swnagogais wairþai. 23 duhþe þai berusjos is qeþun þatei uswahsans ist, silban fraihniþ. 24 atwopidedun þan anþaramma sinþa þana mannan saei was blinds, jah qeþun du imma: gif hauhein guda! weis witum þatei sa manna frawaurhts ist. 25 þanuh andhof jains: jabai frawaurhts ist, ik ni wait; þat-ain wait ei blinds was, iþ nu saiƕa. 26 þanuh qeþun <du imma> aftra: ƕa gatawida þus? ƕaiwa uslauk þus augona? 27 andhof im: qaþ izwis ju jah ni hausideduþ; ƕa aftra wileiþ hausjan? ibai jah jus wileiþ þamma siponjos wairþan? 28 þanuh lailoun imma jah qeþun: þu is siponeis þamma, iþ weis Mose siponjos sijum. 29 weis witum þatei du Mose rodida guþ, iþ þana ni kunnum, ƕaþro ist. 30 andhof sa manna jah qaþ du im: auk in þamma sildaleik ist, þatei jus ni wituþ ƕaþro ist, jah uslauk mis augona. 31 witumuh þan þatei guþ frawaurhtaim ni andhauseiþ, ak jabai ƕas gudblostreis ist jah wiljan is taujiþ, þamma hauseiþ. 32 fram aiwa ni gahausiþ was þatei uslukiþ ƕas augona blindamma gabauranamma. 33 nih wesi sa fram guda, ni mahtedi taujan ni waiht. 34 andhofun jah qeþun du imma: in frawaurhtim þu gabaurans warst alls jah þu laiseis unsis? jah uswaurpun imma ut. 35 hausida Iesus þatei uswaurpun imma ut, jah bigat ina qaþuh du imma: þu ga-u-laubeis du sunau gudis? 36 andhof jains jah qaþ: an ƕas ist, frauja, ei galaubjau du imma? 37 qaþ þan imma Iesus: jah gasaƕt ina jah saei rodeiþ miþ þus, sa ist. 38 iþ is qaþuh: galaubja, frauja; jah inwait ina. 39 jah qaþ Iesus: du stauai ik in þamma fairƕau qam, ei þai unsaiƕandans saiƕaina jah þai saiƕandans blindai wairþaina. 40 jah hausidedun þize Fareisaie sumai þata, þai wisandans miþ imma, jah qeþun du imma: ibai jah weis blindai sijum? 41 qaþ im Iesus: iþ blindai weseiþ, ni þau habaidedeiþ frawaurhtais; iþ nu qiþiþ þatei gasaiƕam; eiþan frawaurhts izwara þairhwisiþ.

X[edit]

1 Amen amen qiþa izwis, saei inn ni atgaggiþ þairh daur in gardan lambe, ak steigiþ aljaþro, sah hliftus ist jah waidedja. 2 iþ sa inngaggands þairh daur hairdeis ist lambe. 3 þammuh daurawards uslukiþ, jah þo lamba stibnai is hausjand, jah þo swesona lamba haitiþ bi namin jah ustiuhiþ þo. 4 jah þan þo swesona <lamba> ustiuhiþ, faura im gaggiþ, jah þo lamba ina laistjand, unte kunnun stibna is. 5 iþ framaþjana ni laistjand, ak þliuhand faura imma, unte ni kunnun þize framaþjane stibna. 6 þo gajukon qaþ im Iesus: iþ jainai ni froþun ƕa was, þatei rodida du im. 7 þanuh qaþ aftra du im Iesus: amen amen, qiþa izwis þatei ik im daur þize lambe. 8 allai swa managai swe qemun, þiubos sind jah waidedjans; akei ni hausidedun im þo lamba. 9 ik im þata daur. þairh mik jabai ƕas inngaggiþ, ganisiþ, jah inngaggiþ jah utgaggiþ jah winja bigitiþ. 10 þiubs ni qimiþ, nibai ei stilai jah ufsneiþai jah fraqistjai; iþ ik qam, ei libain aigeina jah managizo aigeina. 11 ik im hairdeis gods. hairdeis sa goda saiwala seina lagjiþ faur lamba. 12 iþ asneis jah saei nist hairdeis, þizei ni sind lamba swesa, gasaiƕiþ wulf qimandan jah bileiþiþ þaim lambam jah þliuhiþ, jah sa wulfs frawilwiþ þo jah distahjiþ þo lamba. 13 iþ sa asneis afþliuhiþ, unte asneis ist jah ni kar-ist ina þize lambe. 14 ik im hairdeis sa goda jah kann meina jah kunnun mik þo meina, 15 swaswe kann mik atta jah ik kann attan, jah saiwala meina lagja faur þo lamba. 16 jah anþara lamba aih þoei ni sind þis awistris, jah þo skal briggan, jah stibnos meinaizos hausjand, jah wairþand ain aweþi, ains hairdeis. 17 duhþe atta mik frijoþ, unte ik lagja saiwala meina, ei aftra nimau þo. 18 ni ƕashun nimiþ þo af <mis, akei ik lagja þo af> mis silbin; waldufni haba aflagjan þo, jah waldufni haba aftra niman þo. þo anabusn nam at attin meinamma. 19 þanuh missaqiss aftra warþ miþ Iudaium in þize waurde. 20 qeþunuh managai ize: unhulþon habaiþ jah dwalmoþ; ƕa þamma hauseiþ? 21 sumaih qeþun: þo waurda ni sind unhulþon habandins; ibai mag unhulþo blindaim augona uslukan? 22 warþ þan inniujiþa in Iairusaulwmai, jah wintrus was. 23 jah ƕarboda Iesus in alh in ubizwai Saulaumonis. 24 þanuh birunnun ina Iudaieis jah qeþun du imma: und ƕa saiwala unsara hahis? jabai þu sijais Xristus, qiþ unsis andaugiba. 25 andhof <im> Iesus: qaþ izwis, jah ni galaubeiþ; waurstwa þoei ik tauja in namin attins meinis, þo weitwodjand bi mik; 26 akei jus ni galaubeiþ, unte ni sijuþ lambe meinaize, swaswe qaþ izwis. 27 lamba meina stibnai meinai hausjand, jah ik kann þo, jah laistjand mik. 28 jah ik libain aiweinon giba im, jah ni fraqistnand aiw; jah ni frawilwiþ ƕashun þo us handau meinai. 29 atta meins þatei fragaf mis, maizo allaim ist, jah ni aiw ainshun mag frawilwan þo us handau attins meinis. 30 ik jah atta meins ain siju. 31 nemun aftra stainans þai Iudaieis, ei waurpeina ana ina. 32 andhof im Iesus: managa goda waurstwa ataugida izwis us attin meinamma, in ƕarjis þize waurstwe staineiþ mik? 33 andhofun imma þai Iudaieis: in godis waurstwis ni stainjam þuk, ak in wajamereins, jah þatei þu manna wisands taujis þuk silban du guda. 34 andhof im Iesus: niu ist gameliþ in witoda izwaramma: ik qaþ, guda sijuþ? 35 jabai jainans qaþ guda, du þaimei waurd gudis warþ, jah ni maht ist gatairan þata gamelido; 36 þanei atta gaweihaida jah insandida in þana fairƕu, jus qiþiþ þatei wajamerjau, unte qaþ: sunus gudis im? 37 niba taujau waurstwa attins meinis, ni galaubeiþ mis; 38 iþ jabai taujau, niba mis galaubjaiþ, þaim waurstwam galaubjaiþ, ei ufkunnaiþ jah galaubjaiþ þatei in mis atta jah ik in imma. 39 sokidedun ina aftra gafahan, jah usiddja us handum ize. 40 jah galaiþ aftra ufar Iaurdanu in þana stad þarei was Iohannes frumist daupjands, jah salida jainar. 41 jah managai qemun at imma jah qeþun þatei Iohannes gatawida taikne ni ainohun; iþ allata þatei qaþ Iohannes bi þana, sunja was. 42 jah galaubidedun managai du imma jainar.

XI[edit]

1 Wasuh þan sums siuks, Lazarus af Beþanias, us haimai Marjins jah Marþins, swistrs izos. 2 wasuh þan Marja, soei salboda fraujan balsana jah biswarb fotuns is skufta seinamma, þizozei broþar Lazarus siuks was. 3 insandidedun þan þos swistrjus is du imma qiþandeins: frauja, sai, þanei frijos siuks ist. 4 iþ is gahausjands qaþ: so siukei nist du dauþau, ak in hauheinais gudis, ei hauhjaidau sunus gudis þairh þata. 5 frijoduh þan Iesus Marþan jah swistar izos jah Lazaru. 6 swe hausida þatei siuks was, þanuh þan salida in þammei was stada twans dagans. 7 þaþroh þan afar þata qaþ du siponjam: gaggam in Iudaian aftra. 8 qeþun du imma þai siponjos: rabbei, nu sokidedun þuk afwairpan stainam Iudaieis, jah aftra gaggis jaind? 9 andhof Iesus: niu twalif sind ƕeilos dagis? jabai ƕas gaggiþ in dag, ni gastiggqiþ, unte liuhaþ þis fairƕaus gasaiƕiþ; 10 aþþan jabai ƕas gaggiþ in naht, gastiggqiþ, unte liuhad nist in imma. 11 þo qaþ jah afar þata qiþiþ du im: Lazarus, frijonds unsar, gasaizlep; akei gaggam, ei uswakjau ina. 12 þanuh qeþun þai siponjos is: frauja, jabai slepiþ, hails wairþiþ. 13 qaþuh þan Iesus bi dauþu is; iþ jainai hugidedun þatei is bi slep qeþi. 14 þanuh þan qaþ du im Iesus swikunþaba: Lazarus gaswalt, 15 jah fagino in izwara, ei galaubjaiþ, unte ni was jainar; akei gaggam du imma. 16 þanuh qaþ Þomas saei haitada Didimus þaim gahlaibam seinaim: gaggam jah weis, ei gaswiltaima miþ imma. 17 qimands þan Iesus bigat ina juþan fidwor dagans habandan in hlaiwa. 18 wasuh þan Beþania neƕa Iairusaulwmiam, swaswe ana spaurdim fimftaihunim. 19 jah managai Iudaie gaqemun bi Marþan jah Marjan, ei gaþrafstidedeina ijos bi þana broþar izo. 20 iþ Marþa, sunsei hausida þatei Iesus qimiþ, wiþraïddja ina; iþ Marja in garda sat. 21 þanuh qaþ Marþa du Iesua: frauja, iþ weseis her, ni þau gadauþnodedi broþar meins. 22 akei jah nu wait, ei þisƕah þei bidjis guþ, gibiþ þus guþ. 23 qaþ izai Iesus: usstandiþ broþar þeins. 24 qaþ du imma Marþa: wait þatei usstandiþ in usstassai in þamma spedistin daga. 25 qaþ þan <izai> Iesus: ik im so usstass jah libains; saei galaubeiþ du mis, þauh ga-ba-dauþniþ, libaid; 26 jah ƕazuh saei libaiþ jah galaubeiþ du mis, ni gadauþniþ aiw. galaubeis þata? 27 qaþ imma: jai, frauja, ik galaubida þatei þu is Xristus, sunus gudis, sa in þana fairƕu qimanda. 28 jah þata qiþandei galaiþ jah wopida Marjan, swistar seina, þiubjo qiþandei: laisareis qam jah haitiþ þuk. 29 iþ jaina, sunsei hausida, urrais sprauto jah iddja du imma. 30 niþ-þan nauhþanuh qam Iesus in weihsa, ak was nauhþanuh in þamma stada þarei gamotida imma Marþa. 31 Iudaieis þan þai wisandans miþ izai in garda þrafstjandans ija, gasaiƕandans Marjan þatei sprauto usstoþ jah usiddja, iddjedunuh afar izai qiþandans þatei gaggiþ du hlaiwa, ei greitai jainar. 32 iþ Marja, sunsei qam þarei was Iesus, gasaiƕandei ina draus imma du fotum qiþandei du imma: frauja, iþ weiseis her, ni þauh gaswulti meins broþar. 33 þanuh Iesus, sunsei gasaƕ ija greitandein jah Iudaiuns þaiei qemun miþ izai gretandans, inrauhtida ahmin jah inwagida sik silban. 34 jah qaþ: ƕar lagideduþ ina? qeþun du imma: frauja, hiri jah saiƕ. 35 jah tagrida Iesus. 36 þaruh qeþun þai Iudaieis: sai, ƕaiwa frioda ina. 37 sumai þan ize qeþun: niu mahta sa izei uslauk augona þamma blindin gataujan ei jah sa ni gadauþnodedi? 38 þanuh Iesus aftra inrauhtiþs in sis silbin gaggiþ du þamma hlaiwa. wasuh þan hulundi jah staina ufarlagida was ufaro. 39 qaþ Iesus: afnimiþ þana stain. qaþ du imma swistar þis dauþins Marþa: frauja, ju fuls ist; fidurdogs auk ist. 40 qaþ izai Iesus: niu qaþ þus þatei jabai galaubeis, gasaiƕis wulþu gudis? 41 ushofun þan þana stain þarei was. iþ Iesus uzuhhof augona iup jah qaþ: atta, awiliudo þus, unte andhausides mis; 42 jah þan ik wissa þatei sinteino mis andhauseis; akei in manageins þizos bistandandeins qaþ, ei galaubjaina þatei þu mik insandides. 43 jah þata qiþands stibnai mikilai hropida: Lazaru, hiri ut! 44 jah urrann sa dauþa gabundans handuns jah fotuns faskjam, jah wlits is auralja bibundans. qaþ du im Iesus: andbindiþ ina jah letiþ gaggan. 45 þanuh managai þize Judaiei þai qimandans at Marjin jah saiƕandans þatei gatawida, galaubidedun imma. 46 sumaiþþan ize galiþun du Fareisaium jah qeþun du im þatei gatawida Iesus. 47 galesun þan þai auhumistans gudjans jah þai Fareisaieis ...

XII[edit]

1 ... in Beþanijin, þarei was Lazarus sa dauþa, þanei urraisida us dauþaim Iesus. 2 þaruh gawaurhtedun imma nahtamat jainar, jah Marþa andbahtida; iþ Lazarus was sums þize anakumbjandane miþ imma. 3 iþ Marja nam pund balsanis nardaus pistikeinis filugalaubis jah gasalboda fotuns Iesua jah biswarb fotuns is skufta seinamma; iþ sa gards fulls warþ daunais þizos salbonais. 4 qaþ þan ains þize siponje is, Judas Seimonis sa Iskariotes, izei skaftida sik du galewjan ina: 5 duƕe þata balsan ni frabauht was in .t. skatte jah fradailiþ wesi þarbam? 6 þatuþ-þan qaþ, ni þeei ina þize þarbane kara wesi, ak unte þiubs was jah arka habaida jah þata innwaurpano bar. 7 qaþ þan Iesus: let ija; in dag gafilhis meinis fastaida þata. 8 iþ þans unledans sinteino habaiþ miþ izwis, iþ mik ni sinteino habaiþ. 9 fanþ þan manageins filu Iudaie þatei Iesus jainar ist, jah qemun, ni in Iesuis ainis, ak ei jah Lazaru seƕeina, þanei urraisida us dauþaim. 10 munaidedunuþ-þan auk þai auhumistans gudjans, ei jah Lazarau usqemeina, 11 unte managai in þis garunnun Iudaiei jah galaubidedun Iesua. 12 iftumin daga manageins filu sei qam at dulþai, gahausjandans þatei qimiþ Iesus in Iairausaulwmai, 13 nemun astans peikabagme jah urrunnun wiþragamotjan imma jah hropidedun: osanna, þiuþida sa qimanda in namin fraujins, þiudans Israelis. 14 bigat þan Iesus asilu, gasat ana ina, swaswe ist gameliþ: 15 ni ogs þus, dauhtar Sion, sai, þiudans þeins qimiþ sitands ana fulin asilaus. 16 þatuþ-þan ni kunþedun siponjos is frumist; ak biþe gasweraiþs was Iesus, þanuh gamundedun þatei þata was du þamma gameliþ, jah þata gatawidedun imma. 17 weitwodida þan so managei, sei was miþ imma, þan Lazaru wopida us hlaiwa jah urraisida ina us dauþaim. 18 duþþe iddjedun gamotjan imma managei, unte hausidedun ei gatawidedi þo taikn. 19 þanuh þai Fareisaieis qeþun du sis misso: saiƕiþ þatei ni boteiþ waiht; sai, so manaseds afar imma galaiþ. 20 wesunuþ-þan sumai þiudo þize urrinnandane, ei inwiteina in þizai dulþai. 21 þai atiddjedun du Filippau, þamma fram Beþsaeida Galeilaie, jah bedun ina qiþandans: frauja, wileima Iesu gasaiƕan. 22 gaggiþ Filippus jah qiþiþ du Andraiin, jah aftra Andraias jah Filippus qeþun du Iesua. 23 iþ Iesus andhof im qiþands: qam ƕeila ei sweraidau sunus mans. 24 amen amen qiþa izwis: nibai kaurno ƕaiteis gadriusando in airþa gaswiltiþ, silbo ainata aflifniþ: iþ jabai gaswiltiþ, manag akran bairiþ. 25 saei frijoþ saiwala seina, fraqisteiþ izai, jah saei fiaiþ saiwala seina in þamma fairƕau, in libainai aiweinon bairgiþ izai. 26 jabai mis ƕas andbahtjai, mik laistjai: jah þarei im ik, þaruh sa andbahts meins wisan habaiþ; jah jabai ƕas mis andbahtiþ, sweraiþ ina atta. 27 nu saiwala meina gadrobnoda, jah ƕa qiþau? atta, nasei mik us þizai ƕeilai. akei duþþe qam in þizai ƕeilai. 28 atta, hauhei namo þeinata! qam þan stibna us himina: jah hauhida jah aftra hauhja. 29 managei þan sei stoþ gahausjandei, qeþun þeiƕon wairþan; sumaih qeþun: aggilus du imma rodida. 30 andhof Iesus jah qaþ: ni in meina so stibna warþ, ak in izwara. 31 nu staua ist þizai manasedai, nu sa reiks þis fairƕaus uswairpada ut. 32 jah ik jabai ushauhjada af airþai, alla atþinsa du mis. 33 þatuþ-þan qaþ bandwjands ƕileikamma dauþau skulda gadauþnan. 34 andhof imma so managei: weis hausidedum ana witoda þatei Xristus sijai du aiwa; jah ƕaiwa þu qiþis þatei skulds ist ushauhjan sa sunus mans? ƕas ist sa sunus mans? 35 qaþ þan du im Iesus: nauh leitil mel liuhaþ in izwis ist. gaggiþ þande liuhaþ habaiþ, ei riqiz izwis ni gafahai; jah saei gaggiþ in riqiza, ni wait ƕaþ gaggiþ. 36 þande liuhaþ habaiþ, galaubeiþ du liuhada, ei sunjus liuhadis wairþaiþ. þata rodida Iesus, jah galaiþ jah gafalh sik faura im. 37 swa filu imma taikne gataujandin in andwairþja ize, ni galaubidedun imma, 38 ei þata waurd Esaeiins praufetaus usfullnodedi þatei qaþ: frauja, ƕas galaubida hauseinai unsarai? jah arms fraujins ƕamma andhuliþs warþ? 39 duþþe ni mahtedun galaubjan; unte aftra qaþ Esaeias: 40 gablindida ize augona jah gadaubida ize hairtona, ei ni gaumidedeina augam jah froþeina hairtin jah gawandidedeina jah ganasidedjau ins. 41 þata qaþ Esaeias, þan saƕ wulþu is jah rodida bi ina. 42 þanuh þan sweþauh jah us þaim reikam managai galaubidedun du imma, akei faura Fareisaium ni andhaihaitun, ei us swnagogei ni uswaurpanai waurþeina. 43 frijodedun auk mais hauhein manniska þau hauhein gudis. 44 iþ Iesus hropida jah qaþ: saei galaubeiþ du mis ni galaubeiþ du mis, ak du þamma sandjandin mik. 45 jah saei saiƕiþ mik, saiƕiþ þana sandjandan mik. 46 ik liuhad in þamma fairƕau qam, ei ƕazuh saei galaubjai du mis, in riqiza ni wisai. 47 jah jabai ƕas meinaim hausjai waurdam jah galaubjai, ik ni stoja ina; nih þan qam ei stojau manased, ak ei ganasjau manased. 48 saei frakann mis jah ni andnimiþ waurda meina, habaid þana stojandan sik. waurd þatei rodida, þata stojiþ ina in spedistin daga. 49 unte ik us mis silbin ni rodida, ak saei sandida mik atta, sah mis anabusn atgaf ...

XIII[edit]

11 ... qaþ: ni allai hrainjai sijuþ. 12 Biþeh þan usþwoh fotuns ize jah nam wastjos seinos, anakumbjands aftra qaþ du im: witudu ƕa gatawida izwis? 13 jus wopeid mik: laisareis jah frauja. waila qiþiþ, im auk. 14 jabai nu <ik> usþwoh izwis fotuns, frauja jah laisareis, jah jus skuluþ izwis misso þwahan fotuns. 15 du frisahtai auk atgaf izwis, ei swaswe ik gatawida izwis, swa jus taujaiþ. 16 amen amen qiþa izwis: nist skalks maiza fraujin seinamma, nih apaustaulus maiza þamma sandjandin sik. 17 þande þata wituþ, audagai sijuþ, jabai taujiþ þata. 18 ni bi allans izwis qiþa. ik wait ƕarjans gawalida; ak ei usfulliþ waurþi þata gamelido: saei matida miþ mis hlaib, ushof ana mik fairzna seina. 19 fram himma qiþa izwis, faurþizei waurþi, ei biþe wairþai, galaubjaiþ þatei ik im. 20 amen amen qiþa izwis: saei andnimiþ þana þanei ik insandja, mik andnimiþ; iþ saei mik andnimiþ, andnimiþ þana sandjandan mik. 21 þata qiþands Iesus indrobnoda ahmin jah weitwodida jah qaþ: amen amen, qiþa izwis þatei ains izwara galeweiþ mik. 22 þanuh seƕun du sis misso þai siponjos, þagkjandans bi ƕarjana qeþi. 23 wasuh þan anakumbjands ains þize siponje is in barma Iesuis, þanei frijoda Iesus. 24 bandwiduh þan þamma Seimon Paitrus du fraihnan ƕas wesi, bi þanei qaþ. 25 anakumbida þan jains swa ana barma Iesuis qaþuh imma: frauja, ƕas ist? 26 andhof Iesus: sa ist þammei ik ufdaupjands þana hlaif giba. jah ufdaupjands þana hlaif gaf Iudin Seimonis, Skariotau. 27 jah afar þamma hlaiba þan galaiþ in jainana Satana. qaþ þan du imma Iesus: þatei taujis, tawei sprauto. 28 þatuh þan ainshun ni wissa þize anakumbjandane, duƕe qaþ imma. 29 sumai mundedun, ei unte arka habaida Iudas, þatei qeþi imma Iesus: bugei þizei þaurbeima du dulþai, aiþþau þaim unledam ei ƕa gibau. 30 biþe andnam þana hlaib jains, suns galaiþ ut. wasuh þan nahts, þan galaiþ ut. 31 qaþ þan Iesus: nu gasweraids warþ sunus mans, jah guþ hauhiþs ist in imma. 32 jabai nu guþ hauhiþs ist in imma, jah guþ hauheiþ ina in sis jah suns hauhida ina. 33 barnilona, nauh leitil mel miþ izwis im. sokeiþ mik, jah swaswe qaþ du Iudaium, ei þadei ik gagga, jus ni maguþ qiman, jah izwis qiþa nu. 34 anabusn niuja giba izwis, ei frijoþ izwis misso swe ik frijoda izwis, þei jah jus frijoþ misso izwis. 35 bi þamma ufkunnand allai, þei meinai siponjos sijuþ, jabai friaþwa habaid miþ izwis misso. 36 þanuh qaþ du imma Seimon Paitrus: frauja, ƕad gaggis? andhafjands Iesus qaþ: þadei ik gagga, ni magt mik nu laistjan; iþ biþe laisteis. 37 þaruh Paitrus qaþ du imma: frauja, duƕe ni mag þuk laistjan nu? saiwala meina faur þuk lagja. 38 andhof Iesus: saiwala þeina faur mik lagjis? amen amen qiþa þus, þei hana ni hrukeiþ, unte þu mik afaikis kunnan þrim sinþam.

XIV[edit]

1 Ni indrobnai izwar hairto; galaubeiþ du guda jah du mis galaubeiþ. 2 in garda attins meinis saliþwos managos sind; aþþan niba weseina, aiþþau qeþjau du izwis: gagga manwjan stad izwis. 3 jah þan jabai gagga, manwja izwis stad, aftra qima jah franima izwis du mis silbin, ei þarei im ik, þaruh sijuþ jah jus. 4 jah þadei ik gagga kunnuþ jah þana wig kunnuþ. 5 þaruh qaþ imma Þomas: frauja, ni witum ƕaþ gaggis, jah ƕaiwa magum þana wig kunnan? 6 qaþ imma Iesus: ik im sa wigs jah sunja jah libains. ainshun ni qimiþ at attin, niba þairh mik. 7 iþ kunþedeiþ mik, aiþþau kunþedeiþ jah attan meinana; jah þan fram himma kunnuþ ina jah gasaiƕiþ ina. 8 iþ Filippus qaþuh du imma: frauja, augei unsis þana attan; þatuh ganah unsis. 9 þaruh qaþ imma Iesus: swalaud melis miþ izwis was, jah ni ufkunþes mik, Filippu? saei gasaƕ mik, gasaƕ attan, jah ƕaiwa þu qiþis: augei unsis þana attan? 10 niu galaubeis þatei ik in attin jah atta in mis ist? þo waurda þoei ik rodja izwis, af mis silbin ni rodja, ak atta saei in mis ist, sa taujiþ þo waurstwa. 11 Galaubeiþ mis þatei ik in attin jah atta in mis; iþ jabai <ni>, in þize waurstwe ni galaubeiþ mis. 12 amen amen qiþa izwis, saei galaubeid mis: þo waurstwa þoei ik tauja, jah is taujiþ jah maizona þaim taujiþ; unte ik du attin gagga. 13 jah þatei ƕa bidjiþ in namin meinamma, þata tauja, ei hauhjaidau atta in sunau. 14 jabai ƕis bidjiþ mik in namin meinamma, ik tauja. 15 jabai mik frijoþ, anabusnins meinos fastaid. 16 jah ik bidja attan, jah anþarana parakletu gibiþ izwis, ei sijai miþ izwis du aiwa, 17 ahma sunjos, þanei so manaseiþs ni mag niman, unte ni saiƕiþ ina, nih kann ina; iþ jus kunnuþ ina, unte is miþ izwis wisiþ jah in izwis ist. 18 ni leta izwis widuwairnans; qima at izwis. 19 nauh leitil, jah so manaseiþs mik ni þanaseiþs saiƕiþ; iþ jus saiƕiþ mik, þatei ik liba, jah jus libaiþ. 20 in jainamma daga ufkunnaiþ jus þatei ik in attin meinamma jah jus in mis jah ik in izwis. 21 Saei habaid anabusnins meinos jah fastaiþ þos, sa ist saei frijoþ mik: jah þan saei frijoþ mik, frijoda fram attin meinamma, jah ik frijo ina jah gabairhtja imma mik silban. 22 þaruh qaþ imma Iudas, ni sa Iskarjotes: frauja, ƕa warþ, ei unsis munais gabairhtjan þuk silban, iþ þizai manasedai ni? 23 andhof Iesus jah qaþ du imma: jabai ƕas mik frijoþ, jah waurd mein fastaiþ, jah atta meins frijoþ ina, jah du imma galeiþos jah saliþwos at imma gataujos. 24 iþ saei ni frioþ mik, þo waurda meina ni fastaiþ; jah þata waurd þatei hauseiþ nist mein, ak þis sandjandins mik attins. 25 þata rodida izwis at izwis wisands. 26 aþþan sa parakletus, ahma sa weiha, þanei sandeiþ atta in namin meinamma, sa izwis laiseiþ allata jah gamaudeiþ izwis allis þatei qaþ du izwis. 27 gawairþi bileiþa izwis, gawairþi mein giba izwis; ni swaswe so manaseþs gibiþ, ik giba izwis. ni indrobnaina izwara hairtona nih faurhtjaina. 28 Hausideduþ ei ik qaþ izwis: galeiþa jah qima at izwis; jabai frijodedeiþ mik, aiþþau jus faginodedeiþ ei ik gagga du attin: unte atta meins maiza mis ist. 29 jah nu qaþ izwis, faurþizei waurþi, ei biþe wairþai, galaubjaiþ. 30 þanaseiþs filu ni maþlja miþ izwis; qimiþ saei þizai manasedai reikinoþ, jah in mis ni bigitiþ waiht. 31 ak ei ufkunnai so manaseþs þatei ik frijoda attan meinana, jah swaswe anabaud mis atta, swa tauja. urreisiþ, gaggam þaþro.

XV[edit]

1 Ik im weinatriu þata sunjeino, jah atta meins waurstwja ist. 2 all taine in mis unbairandane akran goþ, usnimiþ ita: jah all akran bairandane, gahraineiþ ita, ei managizo akran bairaina. 3 ju jus hrainjai sijuþ in þis waurdis þatei rodida du izwis. 4 wisaiþ in mis jah ik in izwis. swe sa weinatains ni mag akran bairan af sis silbin, niba ist ana weinatriwa, swah nih jus, niba in mis sijuþ. 5 ik im þata weinatriu, iþ jus weinatainos; saei wisiþ in mis jah ik in imma, swa bairiþ akran manag, þatei inuh mik ni maguþ taujan ni waiht. 6 niba saei wisiþ in mis, uswairpada ut swe weinatains, jah gaþaursniþ jah galisada, jah in fon galagjand jah inbrannjada. 7 aþþan jabai sijuþ in mis, jah waurda meina in izwis sind, þataƕah þei wileiþ bidjiþ, jah wairþiþ izwis. 8 in þamma hauhiþs ist atta meins, ei akran manag bairaiþ jah wairþaiþ meinai siponjos. 9 swaswe frijoda mik atta, swah ik frijoda izwis; wisaiþ in friaþwai meinai. 10 jabai anabusnins meinos fastaid, sijuþ in friaþwai meinai, swaswe ik anabusnins attins meinis fastaida, jah wisa in friaþwai is. 11 þata rodida izwis, ei faheþs meina in izwis sijai, jah faheds izwara usfulljaidau. 12 þata ist anabusns meina, ei frijoþ izwis misso, swaswe ik frijoda izwis. 13 maizein þizai friaþwai manna ni habaiþ, ei ƕas saiwala seina lagjiþ faur frijonds seinans. 14 jus frijonds meinai sijuþ, jabai taujiþ þatei ik anabiuda izwis. 15 þanaseiþs izwis ni qiþa skalkans; unte skalks ni wait ƕa taujiþ is frauja, iþ ik izwis qaþ frijonds, unte all þatei hausida at attin meinamma, gakannida izwis. 16 ni jus mik gawalideduþ, ak ik gawalida izwis <jah gasatida izwis> ei jus sniwaiþ jah akran bairaiþ, jah akran izwar du aiwa sijai, ei þataƕah þei bidjaiþ attan in namin meinamma, gibiþ izwis. 17 þata anabiuda izwis ei frijoþ izwis misso. 18 jabai so manaseds izwis fijai, kunneiþ ei mik fruman izwis fijaida. 19 jabai þis fairƕaus weseiþ, aiþþau so manaseds swesans frijodedi; aþþan unte us þamma fairƕau ni sijuþ, ak ik gawalida izwis us þamma fairƕau, duþþe fijaid izwis so manaseþs. 20 gamuneiþ þis waurdis þatei ik qaþ du izwis: nist skalks maiza fraujin seinamma. jabai mik wrekun, jah izwis wrikand; jabai mein waurd fastaidedeina, jah izwar fastaina. 21 ak þata allata taujand izwis in namins meinis, unte ni kunnun þana sandjandan mik. 22 nih qemjau jah rodidedjau du im, frawaurht ni habaidedeina: iþ nu inilons ni haband bi frawaurht seina. 23 saei mik fijaiþ, jah attan meinana fijaiþ. 24 iþ þo waurstwa ni gatawidedjau in im þoei anþar ainshun ni gatawida, frawaurht ni habaidedeina; iþ nu jah gaseƕun mik jah fijaidedun jah mik jah attan meinana. 25 ak ei usfullnodedi waurd þata gamelido in witoda ize: ei fijaidedun mik arwjo. 26 aþþan þan qimiþ parakletus þanei ik insandja izwis fram attin, ahman sunjos izei fram attin urrinniþ, sa weitwodeiþ bi mik. 27 jah þan jus weitwodeiþ, unte fram fruma miþ mis sijuþ.

XVI[edit]

1 Þata rodida izwis, ei ni afmarzjaindau. 2 us gaqumþim dreiband izwis; akei qimiþ ƕeila, ei saƕazuh izei usqimiþ izwis, þuggkeiþ hunsla saljan guda. 3 jah þata taujand, unte ni ufkunþedun attan nih mik. 4 akei þata rodida izwis, ei biþe qimai so ƕeila ize, gamuneiþ þize þatei ik qaþ izwis. iþ þata izwis fram fruma ni qaþ, unte miþ izwis was. 5 Iþ nu gagga du þamma sandjandin mik, jah ainshun us izwis ni fraihniþ mik: ƕaþ gaggis? 6 akei unte þata rodida izwis, gauriþa gadaubida izwar hairto. 7 akei ik sunja izwis qiþa: batizo ist izwis ei ik galeiþau; unte jabai ik ni galeiþa, parakletus ni qimiþ at izwis; aþþan jabai gagga, sandja ina du izwis. 8 jah qimands is gasakiþ þo manaseþ bi frawaurht jah bi garaihtiþa jah bi staua; 9 bi frawaurht raihtis, þata þatei ni galaubjand du mis; 10 iþ bi garaihtiþa, þatei du attin meinamma gagga, jah ni þanaseiþs saiƕiþ mik; 11 iþ bi staua, þatei sa reiks þis fairƕaus afdomiþs warþ. 12 Nauh ganoh skal qiþan izwis, akei ni maguþ frabairan nu. 13 iþ þan qimiþ jains, ahma sunjos, briggiþ izwis in allai sunjai; nih þan rodeiþ af sis silbin ak swa filu swe hauseiþ rodeiþ, jah þata anawairþo gateihiþ izwis. 14 jains mik hauheiþ, unte us meinamma nimiþ jah gateihiþ izwis. 15 all þatei aih atta, mein ist; duhþe qaþ þatei us meinamma nimiþ jah gateihiþ izwis. 16 Leitil nauh jah ni saiƕiþ mik; jah aftra leitil jah gasaiƕiþ mik, unte ik gagga du attin. 17 þaruh qeþun us þaim siponjam <is> du sis misso: ƕa ist þata þatei qiþiþ unsis: leitil ei ni saiƕiþ mik, jah aftra leitil jah gasaiƕiþ mik, jah þatei ik gagga du attin? 18 qeþunuh: þata ƕa sijai þatei qiþiþ: leitil, ni witum ƕa qiþiþ. 19 iþ Iesus wissuh þatei wildedun ina fraihnan jah qaþ im: bi þata sokeiþ miþ izwis misso þatei qaþ: leitil jah ni saiƕiþ mik, jah aftra leitil jah gasaiƕiþ mik. 20 amen, amen, qiþa izwis þei greitiþ jah gaunoþ jus, iþ manaseþs faginoþ; jus saurgandans wairþiþ, akei so saurga izwara du fahedai wairþiþ. 21 qino, þan bairiþ, saurga habaid, unte qam ƕeila izos; iþ biþe gabauran ist barn, ni þanaseiþs ni gaman þizos aglons faura fahedai, unte gabaurans warþ manna in fairƕau. 22 jah þan jus auk nu saurga habaiþ, iþ aftra saiƕa izwis jah faginoþ izwar hairto, jah þo fahed izwara ni ainshun nimiþ af izwis. 23 jah in jainamma daga mik ni fraihniþ waihtais. amen amen, qiþa izwis þatei þisƕah þei bidjiþ attan in namin meinamma, gibiþ izwis. 24 und hita ni beduþ ni waihtais in namin meinamma; bidjaiþ jah nimiþ, ei faheþs izwara sijai usfullida. 25 þata in gajukom rodida izwis; akei qimiþ ƕeila, þanuh izwis ni þanaseiþs in gajukom rodja, ak andaugiba bi attan gateiha izwis. 26 in jainamma daga in namin meinamma bidjiþ, jah ni qiþa izwis þei ik bidjau attan bi izwis; 27 ak silba atta frijoþ izwis, unte jus mik frijodeduþ jah galaubideduþ þatei ik fram guda urrann. 28 uzuhiddja fram attin jah atiddja in þana fairƕu; aftra bileiþa þamma fairƕau jah gagga du attin. 29 þaruh qeþun þai siponjos is: sai, nu andaugiba rodeis jah gajukono ni ainohun qiþis. 30 nu witum ei þu kant alla, jah ni þarft ei þuk ƕas fraihnai; bi þamma galaubjam þatei þu fram guda urrant. 31 andhof im Iesus: nu galaubeiþ? 32 sai, qimiþ ƕeila jah nu qam, ei distahjada ƕarjizuh du seinaim, jah mik ainana bileiþiþ; jah ni im ains, unte atta miþ mis ist. 33 þata rodida izwis, þei in mis gawairþi aigeiþ. in þamma fairƕau aglons habaid; akei þrafsteiþ izwis, ik gajiukaida þana fairƕu.

XVII[edit]

1 Þata rodida Iesus uzuhhof augona seina du himina jah qaþ: atta, qam ƕeila, hauhei þeinana sunu, ei sunus þeins hauhjai þuk; 2 swaswe atgaft imma waldufni allaize leike, ei all þatei atgaft imma, gibai im libain aiweinon. 3 soh þan ist so aiweino libains, ei kunneina þuk ainana sunjana guþ jah þanei insandides, Iesu Xristu. 4 ik þuk hauhida ana airþai; waurstw ustauh þatei atgaft mis du waurkjan. 5 jah nu hauhei mik, þu atta, at þus silbin þamma wulþau, þanei habaida at þus, faurþizei sa fairƕus wesi. 6 gabairhtida þeinata namo mannam þanzei atgaft mis us þamma fairƕau. þeinai wesun jah mis atgaft ins, jah þata waurd þeinata gafastaidedun. 7 nu ufkunþa ei alla þoei atgaft mis, at þus sind; 8 unte þo waurda þoei atgaft mis, atgaf im, jah eis nemun bi sunjai þatei fram þus urrann, jah galaubidedun þatei þu mik insandides. 9 ik bi ins bidja; ni bi þo manaseþ bidja, ak bi þans þanzei atgaft mis, unte þeinai sind. 10 jah meina alla þeina sind jah þeina meina, jah hauhiþs im in þaim. 11 ni þanaseiþs im in þamma fairƕau; iþ þai in þamma fairƕau sind, jah ik du þus gagga. atta weiha, fastai ins in namin þeinamma, þanzei atgaft mis, ei sijaina ain swaswe wit. 12 þan was miþ im in þamma fairƕau, ik fastaida ins in namin þeinamma. þanzei atgaft mis gafastaida, jah ainshun us im ni fraqistnoda, niba sa sunus fralustais, ei þata gamelido usfulliþ waurþi. 13 iþ nu du þus gagga, jah þata rodja in manasedai, ei habaina fahed meina usfullida in sis. 14 ik atgaf im waurd þeinata; jah so manaseþs fijaida ins, unte ni sind us þamma fairƕau, swaswe ik us þamma fairƕau ni im. 15 ni bidja ei usnimais ins us þamma fairƕau, ak ei bairgais im faura þamma unseljin. 16 us þamma fairƕau ni sind, swaswe ik us þamma fairƕau ni im. 17 weihai ins in sunjai; waurd þeinata sunja ist. 18 swaswe mik insandides in manaseþ, swah ik insandida ins in þo manased. 19 jah fram im ik weiha mik silban, ei sijaina jah eis weihai in sunjai. 20 aþþan ni bi þans bidja ainans, ak <jah> bi þans galaubjandans þairh waurda ize du mis, 21 ei allai ain sijaina, swaswe þu, atta, in mis jah ik in þus, ei jah þai in uggkis ain sijaina, ei so manaseþs galaubjai þatei þu mik insandides. 22 jah ik wulþu þanei gaft mis, gaf im, ei sijaina ain, swaswe wit ain siju. 23 ik in im jah þu in mis, ei sijaina ustauhanai du ainamma, jah kunnei so manaseþs þatei þu mik insandides jah frijodes ins, swaswe mik frijodes. 24 atta, þatei atgaft mis, wiljau ei þarei im ik, jah þai sijaina miþ mis, ei saiƕaina wulþu meinana þanei gaft mis, unte frijodes mik faur gaskaft fairƕaus. 25 atta garaihta, jah so manaseþs þuk ni ufkunþa; iþ ik þuk kunþa. jah þai ufkunþedun þatei þu mik insandides. 26 jah gakannida im namo þeinata jah kannja, ei friaþwa þoei frijodes mik, in im sijai jah ik in im.

XVIII[edit]

1 Þata qiþands Iesus usiddja miþ siponjam seinaim ufar rinnon þo Kaidron, þarei was aurtigards, in þanei galaiþ Iesus jah siponjos is. 2 wissuh þan jah Iudas sa galewjands ina þana stad, þatei ufta gaïddja Iesus jainar miþ siponjam seinaim. 3 iþ Iudas nam hansa jah þize gudjane jah Fareisaie andbahtans, iddjuh jaindwairþs miþ skeimam jah haizam jah wepnam. 4 iþ Iesus witands alla þoei qemun ana ina, usgaggands ut qaþ im: ƕana sokeiþ? 5 andhafjandans imma qeþun: Iesu, þana Nazoraiu. þaruh qaþ im Iesus: ik im. stoþuh þan jah Iudas sa lewjands ina miþ im. 6 þaruh swe qaþ im þatei ik im, galiþun ibukai jah gadrusun dalaþ. 7 þaþroh þan ins aftra frah: ƕana sokeiþ? iþ eis qeþun: Iesu, þana Nazoraiu. 8 andhof Iesus: qaþ izwis þatei ik im; jabai nu mik sokeiþ, letiþ þans gaggan. 9 ei usfullnodedi þata waurd þatei qaþ, ei þanzei atgaft mis, ni fraqistida ize ainummehun. 10 iþ Seimon Paitrus habands hairu, uslauk ina jah sloh þis auhumistins gudjins skalk jah afmaimait imma auso taihswo; sah þan haitans was namin Malkus. 11 þaruh qaþ Iesus du Paitrau: lagei þana hairu in fodr. stikl þanei gaf mis atta, niu drigkau þana? 12 þaruh hansa jah sa þusundifaþs jah andbahtos Iudaie undgripun Iesu jah gabundun ina, 13 jah gatauhun ina du Annin frumist; sa was auk swaihra Kajafin, saei was auhumists weiha þis ataþnjis. 14 wasuh þan Kajafa, saei garaginoda Iudaium þatei batizo ist ainana mannan fraqistjan faur managein. 15 þaruh laistida Iesu Seimon Paitrus jah anþar siponeis. sah þan siponeis was kunþs þamma gudjin jah miþinngalaiþ miþ Iesua in rohsn þis gudjins. 16 iþ Paitrus stoþ at daurom uta. þaruh usiddja ut sa siponeis anþar, saei was kunþs þamma gudjin, jah qaþ daurawardai jah attauh inn Paitru. 17 þaruh qaþ jaina þiwi, so daurawardo, du Paitrau: ibai jah þu þize siponje is þis mans? iþ is qaþ: ni im. 18 þaruh stoþun skalkos jah andbahtos haurja waurkjandans, unte kald was, jah warmidedun sik; jah þan was miþ im Paitrus standands jah warmjands sik. 19 iþ sa auhumista gudja frah Iesu bi siponjans is jah bi laisein is. 20 andhof imma Iesus: ik andaugjo rodida manasedai; ik sinteino laisida in gaqumþai jah in gudhusa, þarei sinteino Iudaieis gaqimand, jah þiubjo ni rodida waiht. 21 ƕis mik fraihnis? fraihn þans hausjandans ƕa rodidedjau du im; sai, þai witun þatei qaþ ik. 22 iþ þata qiþandin imma, sums andbahte <at>standands gaf slah lofin Iesua qaþuh: swau andhafjis þamma reikistin gudjin? 23 andhof <imma> Iesus: jabai ubilaba rodida, weitwodei bi þata ubil, aiþþau jabai waila, duƕe mik slahis? 24 þanuh insandida ina Annas gabundanana du Kajafin, þamma maistin gudjin. 25 iþ Seimon Paitrus was standands jah warmjands sik. þaruh qeþun du imma: niu jah þu þize siponje þis is? iþ is afaiaik jah qaþ: ne, ni im. 26 qaþ sums þize skalke þis maistins gudjins, sah niþjis was þammei afmaimait Paitrus auso: niu þuk saƕ ik in aurtigarda miþ imma? 27 þaruh aftra afaiaik Paitrus, jah suns hana hrukida. 28 iþ eis tauhun Iesu fram Kajafin in praitoriaun. þanuh was maurgins. iþ eis ni iddjedun in praitoria, ei ni bisaulnodedeina, ak matidedeina pasxa. 29 þaruh atiddja ut Peilatus du im jah qaþ: ƕo wrohe bairiþ ana þana mannan? 30 andhofun jah qeþun du imma: nih wesi sa ubiltojis, ni þau weis atgebeima þus ina. 31 þaruh qaþ im Peilatus: nimiþ ina jus jah bi witoda izwaramma stojiþ ina. iþ eis qeþunuh du imma Iudaieis: unsis ni skuld ist usqiman manne ainummehun. 32 ei waurd fraujins usfullnodedi, þatei qaþ, bandwjands ƕileikamma dauþau skulda gaswiltan. 33 <þaruh> galaiþ in praitauria aftra Peilatus jah wopida Iesu qaþuh imma: þu is þiudans Iudaie? 34 andhof Iesus: abu þus silbin þu þata qiþis þau anþarai þus qeþun bi mik? 35 andhof Peilatus: waitei ik Iudaius im? so þiuda þeina jah gudjans anafulhun þuk mis; ƕa gatawides? 36 andhof Iesus: þiudangardi meina nist us þamma fairƕau; iþ us þamma fairƕau wesi meina þiudangardi, aiþþau andbahtos meinai usdaudidedeina, ei ni galewiþs wesjau Iudaium. iþ nu þiudangardi meina nist þaþro. 37 þaruh qaþ imma Peilatus: an nuh þiudans is þu? andhafjands Iesus <qaþ>: þu qiþis ei þiudans im ik. ik du þamma gabaurans im jah du þamma qam in þamma fairƕau ei weitwodjau sunjai. ƕazuh saei ist sunjos, hauseiþ stibnos meinaizos. 38 þanuh qaþ imma Peilatus: ƕa ist so sunja! jah þata qiþands <aftra> galaiþ ut du Iudaium jah qaþ im: ik ainohun fairino ni bigita in þamma. 39 iþ ist biuhti izwis ei ainana izwis fraletau in pasxa; wileidu nu ei fraletau izwis þana þiudan Iudaie? 40 iþ eis hropidedun aftra allai qiþandans: ne þana, ak Barabban; sah þan was sa Barabba waidedja.

XIX[edit]

1 Þanuh þan nam Peilatus Iesu jah usblaggw. 2 jah þai gadrauhteis uswundun wipja us þaurnum jah galagidedun imma ana haubid jah wastjai paurpurodai gawasidedun ina, 3 jah qeþun: hails þiudans Iudaie! jah gebun imma slahins lofin. 4 atiddja aftra ut Peilatus jah qaþ im: sai, attiuha izwis ina ut, ei witeiþ þatei in imma ni ainohun fairino bigat. 5 þaruh usiddja ut Iesus bairands þana þaurneinan waip jah þo paurpurodon wastja. jah qaþ im: <sai> sa ist sa manna. 6 þaruh biþe seƕun ina þai maistans gudjans jah andbahtos, hropidedun qiþandans: ushramei, ushramei ina! qaþ im Peilatus: nimiþ ina jus jah hramjiþ. iþ ik fairina in imma ni bigita. 7 andhofun imma Iudaieis: weis witoþ aihum, jah bi þamma witoda unsaramma skal gaswiltan, unte sik silban gudis sunu gatawida. 8 biþe gahausida Peilatus þata waurd, mais ohta sis. 9 jah galaiþ in praitauria aftra jah qaþ du Iesua: ƕaþro is þu? iþ Iesus andawaurdi ni gaf imma. 10 þaruh qaþ imma Peilatus: du mis ni rodeis? niu waist þatei waldufni aih ushramjan þuk jah waldufni aih fraletan þuk? 11 andhof Iesus: ni aihtedeis waldufnje ainhun ana mik, nih wesi þus atgiban iupaþro; duhþe sa galewjands mik þus maizein frawaurht habaid. 12 Framuh þamma sokida Peilatus fraletan ina. iþ Iudaieis hropidedun qiþandans: jabai þana fraletis, ni is frijonds kaisara; saƕazuh izei þiudan sik silban taujiþ, andstandiþ kaisara. 13 þanuh Peilatus hausjands þize ...


Aiwaggeljo þairh Lukan anastodeiþ[edit]


I[edit]

1 Unte raihtis managai dugunnun meljan insaht bi þos gafullaweisidons in uns waihtins, 2 swaswe anafulhun unsis þaiei fram frumistin silbasiunjos jah andbahtos wesun þis waurdis; 3 galeikaida jah mis jah ahmin weihamma fram anastodeinai allaim glaggwuba afarlaistjandin gahahjo þus meljan, batista Þaiaufeilu, 4 ei gakunnais þize bi þoei galaisiþs is waurde [a]staþ. 5 was in dagam Herodes þiudanis Iudaias gudja namin Zakarias, us afar<am> Abijins, jah qeins is us dauhtrum Aharons, jah namo izos Aileisabaiþ. 6 wesunuh þan garaihta ba in andwairþja gudis, gaggandona in allaim anabusnim jah garaihteim fraujins unwaha. 7 jah ni was im barne, unte was Aileisabaiþ stairo, jah ba framaldra dage seinaize wesun. 8 warþ þan, miþþanei gudjinoda is in wikon kunjis seinis in andwairþja gudis, 9 bi biuhtja gudjinassaus hlauts imma urrann du saljan, atgaggands in alh fraujins, 10 jah alls hiuhma was manageins beidandans uta ƕeilai þwmiamins. 11 warþ þan imma in siunai aggilus fraujins standands af taihswon hunslastadis þwmiamins. 12 jah gadrobnoda Zakarias gasaiƕands, jah agis disdraus ina. 13 qaþ þan du imma sa aggilus: ni ogs þus, Zakaria, duþe ei andhausida ist bida þeina, jah qens þeina Aileisabaiþ gabairid sunu þus, jah haitais namo is Iohannen. 14 jah wairþiþ þus faheds jah swegniþa, jah managai in gabaurþai is faginond. 15 wairþiþ auk mikils in andwairþja fraujins jah wein jah leiþu ni drigkid jah ahmins weihis gafulljada nauhþan in wambai aiþeins seinaizos, 16 jah managans suniwe Israelis gawandeiþ du fraujin guda ize. 17 jah silba fauraqimid in andwairþja is in ahmin jah mahtai Haileiins gawandjan hairtona attane du barnam jah untalans in frodein garaihtaize, manwjan fraujin managein gafahrida. 18 jah qaþ Zakarias du þamma aggilau: biƕe kunnum þata? ik raihtis im sineigs, jah qens meina framaldrozei in dagam seinaim. 19 jah andhafjands sa aggilus qaþ du imma: ik im Gabriel sa standands in andwairþja gudis, jah insandiþs im rodjan du þus jah wailamerjan þus þata. 20 jah <sai> sijais þahands jah ni magands rodjan und þana dag ei wairþai þata, duþe ei ni galaubides waurdam meinaim, þoei usfulljanda in mela seinamma. 21 jah was managei beidandans Zakariins, jah sildaleikidedun ƕa latidedi ina in þizai alh. 22 usgaggands þan ni mahta du im rodjan, jah froþun þammei siun gasaƕ in alh; jah silba was bandwjands im jah <ga>was dumbs. 23 jah warþ, biþe usfullnodedun dagos andbahteis is, galaiþ du garda seinamma. 24 afaruh þan þans dagans inkilþo warþ Aileisabaiþ qens is jah galaugnida sik menoþs fimf, qiþandei: 25 þatei swa mis gatawida frauja in dagam þaimei insaƕ afniman idweit mein in mannam. 26 þanuh þan in menoþ saihstin insandiþs was aggilus Gabriel fram guda in baurg Galeilaias sei haitada Nazaraiþ, 27 du magaþai in fragibtim abin, þizei namo Iosef, us garda Daweidis, jah namo þizos magaþais Mariam. 28 jah galeiþands inn sa aggilus du izai qaþ: fagino, anstai audahafta, frauja miþ þus; þiuþido þu in qinom. 29 iþ si gasaiƕandei gaþlahsnoda bi innatgahtai is jah þahta sis ƕeleika wesi so goleins þatei swa þiuþida izai. 30 jah qaþ aggilus du izai: ni ogs þus, Mariam, bigast auk anst fram guda. 31 jah sai, ganimis in kilþein jah gabairis sunu jah haitais namo is Iesu. 32 sah wairþiþ mikils jah sunus hauhistins haitada, jah gibid imma frauja guþ stol Daweidis attins is. 33 jah þiudanoþ ufar garda Iakobis in ajukduþ, jah þiudinassaus is ni wairþiþ andeis. 34 qaþ þan Mariam du þamma aggilau: ƕaiwa sijai þata, þandei aban ni kann? 35 jah andhafjands sa aggilus qaþ du izai: ahma weihs atgaggiþ ana þuk, jah mahts hauhistins ufarskadweid þus, duþe ei <jah> saei gabairada weihs haitada sunus gudis. 36 jah sai, Aileisabaiþ niþjo þeina, jah so inkilþo sunau in aldomin seinamma, jah sa menoþs saihsta ist izai sei haitada stairo, 37 unte nist unmahteig guda ainhun waurde. 38 qaþ þan Mariam: sai, þiwi fraujins, wairþai mis bi waurda þeinamma. jah galaiþ fairra izai sa aggilus. 39 usstandandei þan Mariam in þaim dagam iddja in bairgahein sniumundo in baurg Iudins, 40 jah galaiþ in gard Zakariins jah golida Aileisabaiþ. 41 jah warþ, swe hausida Aileisabaiþ golein Mariins, lailaik barn in qiþau izos, jah gafullnoda ahmins weihis Aileisabaiþ, 42 jah ufwopida stibnai mikilai jah qaþ: þiuþido þu in qinom, jah þiuþido akran qiþaus þeinis. 43 jah ƕaþro mis þata, ei qemi aiþei fraujins meinis at mis? 44 sai allis, sunsei warþ stibna goleinais þeinaizos in ausam meinaim, lailaik þata barn in swigniþai in wambai meinai. 45 jah audaga so galaubjandei þatei wairþiþ ustauhts þize rodidane izai fram fraujin. 46 jah qaþ Mariam: mikileid saiwala meina fraujan, 47 jah swegneid ahma meins du guda nasjand meinamma, 48 unte insaƕ du hnaiweinai þiujos seinaizos; sai allis, fram himma nu audagjand mik alla kunja. 49 unte gatawida mis mikilein sa mahteiga, jah weih namo is. 50 jah armahairtei is in aldins alde þaim ogandam ina. 51 gatawida swinþein in arma seinamma, distahida mikilþuhtans gahugdai hairtins seinis; 52 gadrausida mahteigans af stolam jah ushauhida gahnaiwidans; 53 gredagans gasoþida þiuþe jah gabignandans insandida lausans. 54 hleibida Israela þiumagu seinamma, gamunands armahairteins, 55 swaswe rodida du attam unsaraim Abrahama jah fraiwa is und aiw. 56 gastoþ þan Mariam miþ izai swe menoþs þrins jah gawandida sik du garda seinamma. 57 iþ Aileisabaiþ usfullnoda mel du bairan jah gabar sunu. 58 jah hausidedun bisitands jah ganiþjos izos, unte gamikilida frauja armahairtein seina bi izai, jah miþfaginodedun izai. 59 jah warþ in daga ahtudin, qemun bimaitan þata barn jah haihaitun ina afar namin attins is Zakarian. 60 jah andhafjandei so aiþei is qaþ: ne, ak haitaidau Iohannes. 61 jah qeþun du izai þatei ni ainshun ist in kunja þeinamma saei haitaidau þamma namin. 62 gabandwidedun þan attin is, þata ƕaiwa wildedi haitan ina. 63 iþ is sokjands spilda nam gahmelida qiþands: Iohannes ist namo is; jah sildaleikidedun allai. 64 usluknoda þan munþs is suns jah tuggo is, jah rodida þiuþjands guþ. 65 jah warþ ana allaim agis þaim bisitandam ina, jah in allai bairgahein Iudaias merida wesun alla þo waurda. 66 jah galagidedun allai þai hausjandans in hairtin seinamma qiþandans: ƕa skuli þata barn wairþan? jah þan handus fraujins was miþ imma. 67 jah Zakarias, atta is, gafullnoda ahmins weihis jah praufetida jah qaþ: 68 þiuþeigs frauja guþ Israelis, unte gaweisoda jah gawaurhta uslausein managein seinai, 69 jah urraisida haurn naseinais unsis in garda Daweidis þiumagaus seinis, 70 swaswe rodida þairh munþ weihaize þize fram anastodeinai aiwis praufete seinaize, 71 giban nasein us fijandam unsaraim jah us handau allaize þize hatandane unsis, 72 taujan armahairtiþa bi attam unsaraim jah gamunan triggwos weihaizos seinaizos, 73 aiþis þanei swor wiþra Abraham attan unsarana, ei gebi unsis 74 unagein us handau fijande unsaraize galausidaim skalkinon imma 75 in sunjai jah garaihtein in andwairþja is allans dagans unsarans. 76 jah þu, barnilo, praufetus hauhistins haitaza; fauragaggis auk faura andwairþja fraujins, manwjan wigans imma, 77 du giban kunþi naseinais managein is in afleta frawaurhte ize, 78 þairh infeinandein armahairtein gudis unsaris, in þammei gaweisoþ unsara urruns us hauhiþai, 79 gabairhtjan þaim in riqiza jah skadau dauþus sitandam, du garaihtjan fotuns unsarans in wig gawairþjis. 80 iþ þata barn wohs jah swinþnoda ahmin jah was ana auþidom und dag ustaikneinais seinaizos du Israela.

II[edit]

1 Warþ þan in dagans jainans, urrann gagrefts fram kaisara Agustau, gameljan allana midjungard. 2 soh þan gilstrameleins frumista warþ at wisandin kindina Swriais raginondin Saurim Kwreinaiau. 3 jah iddjedun allai, ei melidai weseina, ƕarjizuh in seinai baurg. 4 Urrann þan jah Iosef us Galeilaia, us baurg Nazaraiþ, in Iudaian, in baurg Daweidis sei haitada Beþla<i>haim, duþe ei was us garda fadreinais Daweidis, 5 anameljan miþ Mariin sei in fragiftim was imma qeins, wisandein inkilþon. 6 warþ þan, miþþanei þo wesun jainar, usfullnodedun dagos du bairan izai. 7 jah gabar sunu seinana þana frumabaur jah biwand ina jah galagida ina in uzetin, unte ni was im rumis in stada þamma. 8 jah hairdjos wesun in þamma samin landa, þairhwakandans jah witandans wahtwom nahts ufaro hairdai seinai. 9 iþ aggilus fraujins anaqam ins jah wulþus fraujins biskain ins, jah ohtedun agisa mikilamma. 10 jah qaþ du im sa aggilus: ni ogeiþ, unte sai, spillo izwis faheid mikila, sei wairþiþ allai managein, 11 þatei gabaurans ist izwis himma daga nasjands, saei ist Xristus frauja, in baurg Daweidis. 12 jah þata izwis taikns: bigitid barn biwundan jah galagid in uzetin. 13 jah anaks warþ miþ þamma aggilau managei harjis himinakundis hazjandane guþ jah qiþandane: 14 wulþus in hauhistjam guda jah ana airþai gawairþi in mannam godis wiljins. 15 jah warþ, biþe galiþun fairra im in himin þai aggiljus, jah þai mans þai hairdjos qeþun du sis misso: þairhgaggaima ju und Beþlahaim jah saiƕaima waurd þata waurþano, þatei frauja gakannida unsis. 16 jah qemun sniumjandans jah bigetun Marian jah Iosef jah þata barn ligando in uzetin. 17 gasaiƕandans þan gakannidedun bi þata waurd þatei rodiþ was du im bi þata barn. 18 jah allai þai gahausjandans sildaleikidedun bi þo rodidona fram þaim hairdjam du im. 19 iþ Maria alla gafastaida þo waurda, þagkjandei in hairtin seinamma. 20 jah gawandidedun sik þai hairdjos mikiljandans jah hazjandans guþ in allaize þizeei gahausidedun jah gaseƕun swaswe rodiþ was du im. 21 jah biþe usfulnodedun dagos ahtau du bimaitan ina, jah haitan was namo is Iesus, þata qiþano fram aggilau faurþizei ganumans wesi in wamba. 22 jah biþe usfulnodedun dagos hraineinais ize bi witoda Mosezis, brahtedun ina in Iairusalem, atsatjan faura fraujin, 23 swaswe gamelid ist in witoda fraujins: þatei ƕazuh gumakundaize uslukands qiþu weihs fraujins haitada, 24 jah ei gebeina fram imma hunsl, swaswe qiþan ist in witoda fraujins, gajuk hraiwadubono aiþþau twos juggons ahake. 25 þaruh was manna in Iairusalem, þizei namo Swmaion, jah sa manna was garaihts jah gudafaurhts, beidands laþonais Israelis, jah ahma weihs was ana imma. 26 jah was imma gataihan fram ahmin þamma weihin ni saiƕan dauþu, faurþize seƕi Xristu fraujins. 27 jah qam in ahmin in þizai alh; jah miþþanei innattauhun berusjos þata barn Iesu, ei tawidedeina bi biuhtja witodis bi ina, 28 jah is andnam ina ana armins seinans jah þiuþida guda jah qaþ: 29 nu fraleitais skalk þeinana, fraujinond frauja, bi waurda þeinamma in gawairþja; 30 þande seƕun augona meina nasein þeina, 31 þoei manwides in andwairþja allaizo manageino, 32 liuhaþ du andhuleinai þiudom jah wulþu managein þeinai Israela. 33 jah was Iosef jah aiþei is sildaleikjandona ana þaim þoei rodida wesun bi ina. 34 jah þiuþida ina Swmaion jah qaþ du Mariin, aiþein is: sai, sa ligiþ du drusa jah usstassai managaize in Israela jah du taiknai andsakanai. 35 jah þan þeina silbons saiwala þairhgaggiþ hairus, ei andhuljaindau us managaim hairtam mitoneis. 36 jah was Anna praufeteis, dauhtar Fanuelis, us kunja Aseris; soh framaldra dage managaize libandei miþ abin jera sibun fram magaþein seinai, 37 soh þan widuwo jere ahtautehund jah fidwor, soh ni afiddja fairra alh fastubnjam jah bidom blotande fraujan nahtam jah dagam. 38 soh þizai ƕeilai atstandandei andhaihait fraujin jah rodida bi ina in allaim þaim usbeidandam laþon Iairusaulwmos. 39 jah biþe ustauhun allata bi witoda fraujins, gawandidedun sik in Galeilaian, in baurg seina Nazaraiþ. 40 iþ þata barn wohs jah swinþnoda ahmins fullnands jah handugeins, jah ansts gudis was ana imma. 41 jah wratodedun þai birusjos is jera ƕammeh in Iairusalem at dulþ paska. 42 jah biþe warþ twalibwintrus, usgaggandam þan im in Iairusaulwma bi biuhtja dulþais, 43 jah ustiuhandam þans dagans, miþþane gawandidedun sik aftra, gastoþ Iesus sa magus in Iairusalem, jah ni wissedun Iosef jah aiþei is. 44 hugjandona in gasinþjam ina wisan qemun dagis wig jah sokidedun ina in ganiþjam jah in kunþam. 45 jah ni bigitandona ina gawandidedun sik in Iairusalem sokjandona ina. 46 jah warþ afar dagans þrins, bigetun ina in alh sitandan in midjaim laisarjam jah hausjandan im jah fraihnandan ins. 47 usgeisnodedun þan allai þai hausjandans is ana frodein jah andawaurdjam is. 48 jah gasaiƕandans ina sildaleikidedun, jah qaþ du imma so aiþei is: magau, ƕa gatawides uns swa? sai, sa atta þeins jah ik winnandona sokidedum þuk. 49 jah qaþ du im: ƕa þatei sokideduþ mik? niu wisseduþ þatei in þaim attins meinis skulda wisan? 50 jah ija ni froþun þamma waurda þatei rodida du im. 51 jah iddja miþ im jah qam in Nazaraiþ, jah was ufhausjands im; jah aiþei is gafastaida þo waurda alla in hairtin seinamma. 52 jah Iesus þaih frodein jah wahstau jah anstai at guda jah mannam.

III[edit]

1 In jera þan fimftataihundin þiudinassaus Teibairiaus kaisaris, raginondin Puntiau Peilatau Iudaia, jah fidurraginja þis Galeilaias Herodeis, Filippauzuh þan broþrs is fidurraginja þis Ituraias jah Trakauneitidaus landis, jah Lwsaniaus Abeilenes fidurraginja, 2 at auhmistam gudjam Annin jah Kajafin, warþ waurd gudis at Iohannen, Zaxariins sunau, in auþidai. 3 jah qam and allans gaujans Iaurdanaus merjands daupein idreigos du fraleta frawaurhte, 4 swaswe gamelid ist in bokom waurde Esaeiins praufetaus qiþandins: stibna wopjandins in auþidai, manweid wig fraujins, raihtos waurkeiþ staigos is; 5 all dalei usfulljada jah all fairgunje jah hlaine gahnaiwjada, jah wairþiþ þata wraiqo du raihtamma jah usdrusteis du wigam slaihtaim. 6 jah gasaiƕiþ all leike nasein gudis. 7 qaþ þan du þaim atgaggandeim manageim daupjan fram sis: kuni nadre, ƕas gataiknida izwis þliuhan faura þamma anawairþin hatiza? 8 waurkjaiþ nu akran wairþata idreigos jah ni duginnaiþ qiþan in izwis: attan aigum Abraham; qiþa auk izwis þatei mag guþ us stainam þaim urraisjan barna Abrahama. 9 aþþan ju so aqizi at waurtim bagme ligiþ: all nu bagme unbairandane akran god usmaitada jah in fon galagjada. 10 jah frehun ina manageins qiþandans: an ƕa taujaima? 11 andhafjands þan qaþ <du im>: sa habands twos paidos gibai þamma unhabandin, jah saei habai matins, samaleiko taujai. 12 qemun þan <jah> motarjos daupjan jah qeþun du imma: laisari, ƕa taujaima? 13 þaruh qaþ du im: ni waiht ufar þatei garaid sijai izwis, lausjaiþ. 14 frehun þan ina jah þai militondans qiþandans: jah weis ƕa taujaima? jah qaþ du im: ni mannanhun holoþ, ni mannanhun anamahtjaid jah waldaiþ annom izwaraim. 15 at wenjandein þan allai managein jah þagkjandam allaim in hairtam seinaim bi Iohannein, niu aufto sa wesi Xristus, 16 andhof þan Iohannes allaim qiþands: ik allis izwis watin daupja, iþ gaggiþ swinþoza mis, þizei ik ni im wairþs andbindan skaudaraip skohis is; sah izwis daupeiþ in ahmin weihamma jah funin. 17 habands winþiskauron in handau seinai jah gahraineiþ gaþrask sein jah briggiþ kaurn in bansta seinamma, iþ ahana intandeiþ funin unƕapnandin. 18 managuþ-þan jah anþar þrafstjands þiuþspilloda managein. 19 iþ Herodes sa taitrarkes gasakans fram imma bi Herodiadein, qen broþrs is, jah bi alla þoei gawaurhta ubila Herodes, 20 anaaiauk jah þata ana alla jah galauk Iohannen in karkarai. 21 warþ þan, biþe daupida alla managein, jah at Iesu ufdaupidamma jah bidjandin usluknoda himins, 22 jah atiddja ahma sa weiha leikis siunai swe ahaks ana ina, jah stibna us himina warþ qiþandei: þu is sunus meins sa liuba, in þuzei waila galeikaida. 23 jah silba was Iesus swe jere þrije tigiwe uf gakunþai, swaei sunus munds was Iosefis, sunaus Heleis, 24 sunaus Matþatis, sunaus Laiwweis, sunaus Mailkeis, sunaus Jannins, sunaus Iosefis, 25 sunaus Mattaþiwis, sunaus Ammons, sunaus Naumis, sunaus Aizleimis, sunaus Naggais, 26 sunaus Mahaþis, sunaus Mattaþiaus, sunaus Saimaieinis, sunaus Iosefis, sunaus Iodins, 27 sunaus Iohannins, sunaus Resins, sunaus Zauraubabilis, sunaus Salaþielis, sunaus Nerins, 28 sunaus Mailkeins, sunaus Addeins, sunaus Kosamis, sunaus Airmodamis, sunaus Heris, 29 sunaus Iosezis, sunaus Aileiaizairis, sunaus Ioreimis, sunaus Mattaþanis, sunaus Laiwweis, 30 sunaus Swmaions, sunaus Iudins, sunaus Iosefis, sunaus Iohannins, sunaus Aileiakeimis, 31 sunaus Mailaianis, sunaus Maeinanis, sunaus Mattaþanis, sunaus Naþanis, sunaus Daweidis, 32 sunaus Iaissaizis, sunaus Obeidis, sunaus Bauauzis, sunaus Salmonis, sunaus Nahassonis, 33 sunaus Ameinadabis, sunaus Aramis, sunaus Aizoris, sunaus Faraizis, sunaus Iudins, 34 sunaus Iakobis, sunaus Isakis, sunaus Abrahamis, sunaus Þarins, sunaus Nakoris, 35 sunaus Sairokis, sunaus Ragawis, sunaus Falaigis, sunaus Aibairis, sunaus Salamis, 36 sunaus Kaeinanis, sunaus Arfaksadis, sunaus Semis, sunaus Nauelis, sunaus Lamaikis, 37 sunaus Maþusalis, sunaus Ainokis, sunaus Iaredis, sunaus Malailaielis, sunaus Kaeinanis, 38 sunaus Ainosis, sunaus Sedis, sunaus Adamis, sunaus gudis.

IV[edit]

1 Iþ Iesus, ahmins weihis fulls, gawandida sik fram Iaurdanau jah tauhans was in ahmin in auþidai 2 dage fidwor tiguns, fraisans fram diabulau. jah ni matida waiht in dagam jainaim, jah at ustauhanaim þaim dagam, biþe gredags warþ. 3 jah qaþ du imma diabulus: jabai sunaus sijais gudis, qiþ þamma staina ei wairþai hlaibs. 4 jah andhof Iesus wiþra ina qiþands: gamelid ist þatei ni bi hlaib ainana libaid manna, ak bi all waurde gudis. 5 jah ustiuhands ina diabulaus ana fairguni hauhata, ataugida imma allans þiudinassuns þis midjungardis in stika melis. 6 jah qaþ du imma sa diabulus: þus giba þata waldufni þize allata jah wulþu ize, unte mis atgiban ist, jah þisƕammeh þei wiljau, giba þata. 7 þu nu jabai inweitis mik in andwairþja meinamma, wairþiþ þein all. 8 jah andhafjands imma Iesus qaþ: gamelid ist, fraujan guþ þeinana inweitais jah imma ainamma fullafahjais. 9 þaþroh gatauh ina in Iairusalem jah gasatida ina ana giblin alhs jah qaþ du imma: jabai sunus sijais gudis, wairp þuk þaþro dalaþ; 10 gamelid ist auk þatei aggilum seinaim anabiudiþ bi þuk du gafastan þuk, 11 jah þatei ana handum þuk ufhaband, ei ƕan ni gastagqjais bi staina fotu þeinana. 12 jah andhafjands qaþ imma Iesus þatei qiþan ist: ni fraisais fraujan guþ þeinana. 13 jah ustiuhands all fraistobnjo diabulus, afstoþ fairra imma und mel. 14 jah gawandida sik Iesus in mahtai ahmins in Galeilaian, jah meriþa urrann and all gawi bisitande bi ina. 15 jah is laisida in gaqumþim ize, mikilids fram allaim. 16 jah qam in Nazaraiþ, þarei was fodiþs, jah galaiþ inn bi biuhtja seinamma in daga sabbato in swnagogein jah usstoþ siggwan bokos. 17 jah atgibanos wesun imma bokos Eisaeiins praufetus, jah uslukands þos bokos bigat stad, þarei was gamelid: 18 ahma fraujins ana mis, in þizei gasalboda mik du wailamerjan unledaim, insandida mik du ganasjan þans gamalwidans hairtin, 19 merjan frahunþanaim fralet jah blindaim siun, fraletan gamaidans in gaþrafstein, merjan jer fraujins andanem. 20 jah faifalþ þos bokos jah usgibands andbahta gasat. jah allaim in þizai swnagogein wesun augona fairweitjandona du imma. 21 dugann þan rodjan du im þatei himma daga usfullnodedun mela þo in ausam izwaraim. 22 jah allai alakjo weitwodidedun imma jah sildaleikidedun bi þo waurda anstais þo usgaggandona us munþa is jah qeþun: niu sa ist sunus Iosefis? 23 jah qaþ du im: aufto qiþiþ mis þo gajukon: þu leiki, hailei þuk silban; ƕan filu hausidedum waurþan in Kafarnaum, tawei jah her in gabaurþai þeinai. 24 qaþ þan: amen izwis qiþa, þatei ni ainshun praufete andanems ist in gabaurþai seinai: 25 aþþan bi sunjai qiþa izwis þatei managos widuwons wesun in dagam Heleiins in Israela, þan galuknoda himins du jeram þrim jah menoþs saihs, swe warþ huhrus mikils and alla airþa: 26 jah ni du ainaihun þizo insandiþs was Helias, alja in Saraipta Seidonais du qinon widuwon. 27 jah managai þrutsfillai wesun uf Haileisaiu praufetau in Israela, jah ni ainshun ize gahrainids was, alja Naiman sa Saur. 28 jah fullai waurþun allai modis in þizai swnagogein hausjandans þata. 29 jah usstandans uskusun imma ut us baurg jah brahtedun ina und auhmisto þis fairgunjis ana þammei so baurgs ize gatimrida was, du afdrausjan ina þaþro. 30 iþ is þairhleiþands þairh midjans ins iddja. 31 jah galaiþ in Kafarnaum, baurg Galeilaias jah was laisjands ins in sabbatim. 32 jah sildaleikidedun bi þo laisein is, unte in waldufnja was waurd is. 33 jah in þizai swnagogein was manna habands ahman unhulþons unhrainjana jah ufhropida, 34 qiþands: let! ƕa uns jah þus, Iesu Nazorenu? qamt fraqistjan unsis? kann þuk, ƕas is, sa weiha gudis. 35 jah gaƕotida imma Iesus qiþands: afdobn jah usgagg us þamma. jah gawairpands ina sa unhulþa in midjaim urrann af imma, ni waihtai gaskaþjands imma. 36 jah warþ afslauþnan <ana> allans, jah rodidedun du sis misso qiþandans: ƕa waurde þata, þatei miþ waldufnja jah mahtai anabiudiþ þaim unhrainjam ahmam jah usgaggand? 37 jah usiddja meriþa fram imma and allans stadins þis bisunjane landis. 38 usstandands þan us þizai swnagogai galaiþ in gard Seimonis. swaihro þan þis Seimonis was anahabaida brinnon mikilai, jah bedun ina bi þo. 39 jah atstandands ufar ija gasok þizai brinnon, jah aflailot ija. sunsaiw þan usstandandei andbahtida im. 40 miþþanei þan sagq sunno, allai swa managai swe habaidedun siukans sauhtim missaleikaim, brahtedun ins at imma: iþ is ainƕarjammeh ize handuns analagjands gahailida ins. 41 usiddjedun þan jah unhulþons af managaim hropjandeins jah qiþandeins þatei þu is Xristus, sunus gudis. jah gasakands im ni lailot þos rodjan, unte wissedun silban Xristu ina wisan. 42 biþeh þan warþ dags, usgaggands galaiþ ana auþjana stad, jah manageins sokidedun ina jah qemun und ina jah gahabaidedun ina, ei ni afliþi fairra im. 43 þaruh is qaþ du im þatei jah þaim anþaraim baurgim wailamerjan ik skal bi þiudangardja gudis, unte duþe mik insandida. 44 jah was merjands in swnagogim Galeilaias.

V[edit]

1 Jah warþ, miþþanei managei anatramp ina du hausjan waurd gudis, jah is silba was standands neƕa saiwa Gainnesaraiþ, 2 jah gasaƕ twa skipa standandona at þamma saiwa, iþ fiskjans afgaggandans af im usþwohun natja. 3 galaiþ þan in ain þize skipe, þatei was Seimonis; haihait ina aftiuhan fairra staþa leitil jah gasitands laisida us þamma skipa manageins. 4 biþeh þan gaandida CA: gananþida rodjands, qaþ du Seimonau: brigg ana diupiþa, jah athahid þo natja izwara du fiskon. 5 jah andhafjands Seimon qaþ du imma: talzjand, alla naht þairharbaidjandans waiht ni nemum; iþ afar waurda þeinamma wairpam natja. 6 jah þata taujandans galukun manageins fiske filu, swe natja dishnupnodedun ize. 7 jah bandwidedun gamanam þoei wesun in anþaramma skipa, ei atiddjedeina hilpan ize. jah qemun jah gafullidedun ba þo skipa, swe sugqun. 8 gaumjands þan Seimon Paitrus draus du kniwam Iesuis qiþands: bidja þuk usgagg fairra mis, unte manna frawaurhts im, frauja. 9 sildaleik auk dishabaida ina jah allans þans miþ imma in gafahis þize fiske þanzei ganutun; 10 samaleikoh þan jah Iakobau jah Iohannen, sununs Zaibaidaiaus, þaiei wesun gadailans Seimona. jah qaþ du Seimona Iesus: ni ogs þus, fram himma nu manne siud nutans. 11 jah gatiuhandans þo skipa ana airþa afleitandans allata laistidedun afar imma. 12 jah warþ, miþþanei was is in ainai baurge, jah sai, manna fulls þrutsfillis jah gasaiƕands Iesu driusands ana andwairþi bad ina qiþands: frauja, jabai wileis, magt mik gahrainjan. 13 jah ufrakjands handu attaitok imma qiþands: wiljau, wairþ hrains. jah suns þata þrutsfill aflaiþ af imma. 14 jah is faurbaud imma ei mann ni qeþi; ak gagg jah ataugei þuk silban gudjin jah atbair imma fram þizai gahraineinai þeinai þatei anabaud Moses du weitwodiþai im. 15 usmernoda þan þata waurd mais bi ina, jah garunnun hiuhmans managai hausjon jah leikinon fram imma sauhte seinaizo. 16 iþ is was afleiþands ana auþidos jah bidjands. 17 jah warþ in ainamma dage, jah is was laisjands. jah wesun sitandans Fareisaieis jah witodalaisarjos, þaiei wesun gaqumanai us allamma haimo Galeilaias jah Iudaias jah Iairusaulwmon; jah mahts fraujins was du hailjan ins. 18 jah sai mans bairandans ana ligra mannan saei was usliþa, jah sokidedun ƕaiwa ina innatbereina jah galagidideina in andwairþja is. 19 jah ni bigitandans ƕaiwa innatbereina ina in manageins, ussteigandans ana hrot and skaljos, gasatidedun ina miþ þamma badja in midjaim faura Iesua. 20 jah gasaiƕands galaubein ize qaþ du þamma usliþin: manna, afleitanda þus frawaurhteis þeinos. 21 jah dugunnun þagkjan þai bokarjos jah Fareisaieis qiþandans: ƕas ist sa, saei rodeiþ naiteinins? ƕas mag afletan frawaurhtins, alja ains guþ? 22 ufkunnands þan Iesus mitonins ize andhafjands qaþ du im: ƕa biþagkeiþ in hairtam izwaraim? 23 ƕaþar ist azetizo qiþan: afletanda þus frawaurhteis, þau qiþan: urreis jah gagg? 24 aþþan ei witeid þatei waldufni habaid sa sunus mans ana airþai afletan frawaurhtins, qaþ du þamma usliþin: du þus qiþa, urreis jah ushafjands þata badi þeinata gagg in gard þeinana. 25 jah sunsaiw usstandands in andwairþja ize, ushafjands ana þammei lag, galaiþ in gard seinana mikiljands guþ. 26 jah usfilmei dissat allans, jah mikilidedun guþ jah fullai waurþun agisis qiþandans þatei gasaiƕam wulþaga himma daga. 27 jah afar þata usiddja jah gasaƕ motari, namin Laiwwi, sitandan ana motastada, jah qaþ du imma: laistei afar mis. 28 jah bileiþands allaim, usstandands iddja afar imma. 29 jah gawaurhta dauht mikila Laiwweis imma in garda seinamma, jah was managei motarje mikila jah anþaraize, þaiei wesun miþ im anakumbjandans. 30 jah birodidedun bokarjos ize jah Fareisaieis du siponjam is qiþandans: duƕe miþ þaim motarjam jah frawaurhtaim matjid jah drigkid? 31 jah andhafjands Iesus qaþ du im: ni þaurbun hailai leikeis, ak þai unhailans. 32 ni qam laþon garaihtans, ak frawaurhtans in idreiga. 33 iþ eis qeþun du imma: duƕe siponjos Iohannes fastand ufta jah bidos taujand, samaleiko jah Fareisaiei, iþ þai þeinai siponjos matjand jah drigkand? 34 þaruh is qaþ du im: ni magud sununs bruþfadis, unte sa bruþfads miþ im ist, gataujan fastan. 35 aþþan qimand dagos, jah þan afnimada af im sa bruþfads, jah þan fastand in jainaim dagam. 36 qaþuh þan jah gajukon du im, þatei ainshun plat snagins niujis ni lagjid ana snagan fairnjana, aiþþau jah sa niuja aftaurnid, jah þamma fairnjin ni gatimid þata af þamma niujin. 37 jah ainshun ni giutid wein niujata in balgins fairnjans, aiþþau distairid þata niujo wein þans balgins jah silbo usgutniþ, jah þai balgeis fraqistnand; 38 ak wein juggata in balgins niujans giutand, jah bajoþs gafastanda. 39 jah ainshun drigkandane fairni, ni suns wili jugg; qiþiþ auk: þata fairnjo batizo ist.

VI[edit]

1 Jah warþ in sabbato anþaramma frumin gaggan imma þairh atisk, jah raupidedun ahsa siponjos is jah matidedun bnauandans handum. 2 iþ sumai Fareisaie qeþun du im: ƕa taujid þatei ni skuld ist taujan in sabbato dagam? 3 jah andhafjands wiþra ins Iesus qaþ: ni þata ussuggwud þatei gatawida Daweid, þan gredags was, silba jah þaiei miþ imma wesun? 4 ƕaiwa inngalaiþ in gard gudis jah hlaibans faurlageinais usnam jah matida jah gaf þaim miþ sis wisandam, þanzei ni skuld ist matjan, nibai ainaim gudjam? 5 jah qaþ du im þatei frauja ist sa sunus mans jah þamma sabbato daga. 6 jah warþ þan in anþaramma daga sabbato galeiþan imma in swnagogein jah laisjan. jah was jainar manna, jah handus is so taihswo was þaursus. 7 witaidedunuh þan þai bokarjos jah Fareisaieis, jau in sabbato daga leikinodedi, ei bigeteina til du wrohjan ina. 8 iþ is wissuh mitonins ize jah qaþ du þamma mann, þamma þaursja habandin handu: urreis jah stand in midjaim. þaruh is urreisands gastoþ. 9 qaþ þan Iesus du im: fraihna izwis ƕa skuld ist sabbato dagam, þiuþ taujan þau unþiuþ taujan, saiwala ganasjan þau usqistjan? 10 jah ussaiƕands allans ins qaþ du imma: ufrakei þo handu þeina. þaruh is ufrakida, jah gastoþ so handus is, swaswe so anþara. 11 iþ eis fullai waurþun unfrodeins jah rodidedun du sis misso ƕa tawidideina þamma Iesua. 12 jah warþ in dagam þaim, ei usiddja Iesus in fairguni bidjan; jah was naht þairwakands in bidai gudis. 13 jah biþe warþ dags, atwopida siponjans seinans jah gawaljands us im twalib, þanzei jah apaustuluns namnida: 14 Seimon þanei jah namnida Paitru, jah Andraian broþar is; Iakobu jah Iohannen, Filippu jah Barþulomaiu; 15 Maþþaiu jah Þoman, Iakobu þana Alfaius jah Seimon þana haitanan Zeloten; 16 Iudan Iakobaus jah Iudan Iskarioten, saei jah warþ galewjands ina. 17 jah atgaggands dalaþ miþ im gastoþ ana stada ibnamma jah hiuma siponje is jah hansa mikila manageins af allamma Iudaias jah Iairusalem jah þize faur marein Twre jah Seidone jah anþaraizo baurge, 18 þaiei qemun hausjan imma jah hailjan sik sauhte seinaizo; jah þai anahabaidans fram ahmam unhrainjaim, jah gahailidai waurþun. 19 jah alla managei sokidedun attekan imma, unte mahts af imma usiddja jah ganasida allans. 20 jah is ushafjands augona seina du siponjam seinaim qaþ: audagai jus unledans ahmin, unte izwara ist þiudangardi himine. 21 audagai jus gredagans nu, unte sadai wairþiþ. audagai jus gretandans nu, unte ufhlohjanda. 22 audagai sijuþ, þan fijand izwis mans jah afskaidand izwis jah idweitjand jah uswairpand namin izwaramma swe ubilamma in sunaus mans; 23 faginod in jainamma daga jah laikid, unte sai, mizdo izwara managa in himinam; bi þamma auk tawidedun praufetum attans ize. 24 aþþan wai izwis þaim gabeigam, unte ju habaid gaþlaiht izwara. 25 wai izwis, jus sadans nu, unte gredagai wairþiþ; wai izwis, jus hlahjandans nu, unte gaunon jah gretan duginnid. 26 wai, þan waila izwis qiþand allai mans; samaleiko allis tawidedun galiugapraufetum attans ize. 27 akei izwis qiþa þaim hausjandam: frijod þans hatandans izwis; waila taujaid þaim fijandam izwis. 28 þiuþjaiþ þans fraqiþandans izwis; bidjaid fram þaim anamahtjandam izwis. 29 þamma stautandin þuk bi kinnu, galewei imma jah anþara; jah þamma nimandin af þus wastja, jah paida ni warjais. 30 ƕammeh þan bidjandane þuk gif jah af þamma nimandin þein ni lausei. 31 jah swaswe wileid ei taujaina izwis mans, jah jus taujaid im samaleiko. 32 aþþan jabai frijod þans frijondans izwis, ƕa izwis laune ist? jah auk þai frawaurhtans þans frijondans sik frijond. 33 jah jabai þiuþ taujaid þaim þiuþ taujandam izwis, ƕa izwis laune ist? jah auk þai frawaurhtans þata samo taujand. 34 jah jabai leiƕid fram þaimei weneid andniman, ƕa izwis laune ist? jah auk þai frawaurhtai frawaurhtaim leiƕand, ei andnimaina samalaud. 35 sweþauh frijod þans fijands izwarans, þiuþ taujaid jah leiƕaid ni waihtais uswenans, jah wairþiþ mizdo izwara managa, jah wairþiþ sunjus hauhistins, unte is gods ist þaim unfagram jah unseljam. 36 wairþaid bleiþjandans, swaswe jah atta izwar bleiþs ist. 37 jah ni stojid, ei ni stojaindau; ni afdomjaid, jah ni afdomjanda; fraletaid, jah fraletanda. 38 gibaid, jah gibada izwis, mitads goda jah ufarfulla jah gawigana jah ufargutana gibada in barm izwarana; þizai auk samon mitadjon þizaiei mitid mitada izwis. 39 qaþuh þan gajukon im: ibai mag blinds blindana tiuhan? niu bai in dal gadriusand? 40 nist siponeis ufar laisari seinana; iþ gamanwids ƕarjizuh wairþai swe laisaris is. 41 aþþan ƕa gaumeis gramsta in augin broþrs þeinis, iþ anza in þeinamma augin ni gaumeis? 42 aiþþau ƕaiwa magt qiþan du broþr þeinamma: broþar let, ik uswairpa gramsta þamma in augin þeinamma, silba in augin þeinamma anza ni gaumjands? liuta, uswairp faurþis þamma anza us augin þeinamma, jah þan gaumjais uswairpan gramsta þamma in augin broþrs þeinis. 43 ni auk ist bagms gods taujands akran ubil, nih þan bagms ubils taujands akran god. 44 ƕarjizuh raihtis bagme us swesamma akrana uskunþs ist; ni auk us þaurnum lisand[a] smakkans, nih þan us aiƕatundjai trudand[a] weinabasja. 45 þiuþeigs manna us þiuþeigamma huzda hairtins seinis usbairid þiuþ, jah ubils manna us ubilamma hairtins seinis usbairid ubil: uzuh allis ufarfullein hairtins rodeid munþs is. 46 aþþan ƕa mik haitid frauja, frauja! jah ni taujid þatei qiþa? 47 ƕazuh sa gaggands du mis jah hausjands waurda meina jah taujands þo, ataugja izwis ƕamma galeiks ist. 48 galeiks ist mann timrjandin razn, saei grob jah gadiupida jah gasatida grunduwaddjau ana staina. at garunjon þan waurþanai bistagq aƕa bi jainamma razna jah ni mahta gawagjan ita; gasulid auk was ana þamma staina. 49 iþ sa hausjands jah ni taujands galeiks ist mann timrjandin razn ana airþai inuh grunduwaddju, þatei bistagq flodus, jah suns gadraus, jah warþ so uswalteins þis raznis mikila.

VII[edit]

1 Biþe þan usfullida alla þo waurda seina in hliumans manageins, galaiþ in Kafarnaum. 2 hundafade þan sumis skalks siukands swultawairþja <was>, saei was imma swers. 3 gahausjands þan bi Iesu insandida du imma sinistans Iudaie, bidjands ina ei qimi jah ganasidedi þana skalk is. 4 iþ eis qimandans at Iesua bedun ina usdaudo, qiþandans þatei wairþs ist, þammei fragibis þata; 5 unte frijoþ þiuda unsara, jah swnagogein is gatimrida unsis. 6 iþ Iesus iddjuh miþ im. jah juþan ni fairra wisandin imma þamma garda, insandida du imma sa hundafads frijonds, qiþands du imma: frauja, ni draibei þuk, unte ni im wairþs ei uf hrot mein inngaggais. 7 duþei ni mik silban wairþana rahnida at þus qiman; ak qiþ waurda, jah gahailnid sa þiumagus meins. 8 jah þan auk ik manna im uf waldufnja gasatids, habands uf mis silbin gadrauhtins; jah qiþa du þamma: gagg, jah gaggid; jah anþaramma: qim her, jah qimid; jah du skalka meinamma: tawei þata, jah taujid. 9 gahausjands þan þata Iesus sildaleikida ina jah wandjands sik du þizai afarlaistjandein sis managein qaþ: amen, qiþa izwis, ni in Israela swalauda galaubein bigat. 10 jah gawandjandans sik þai insandidans du garda bigetun þana siukan skalk hailana. 11 jah warþ in þamma afardaga, iddja in baurg namnida Naem; jah mididdjedun imma siponjos is ganohai jah manageins filu. 12 biþeh þan neƕa was daura þizos baurgs, þaruh sai, utbaurans was naus, sunus ainaha aiþein seinai, jah si silbo widowo, jah managei þizos baurgs ganoha miþ izai. 13 jah gasaiƕands þo frauja Iesus infeinoda du izai jah qaþ du izai: ni gret! 14 jah duatgaggands attaitok ƕilftrjom; iþ þai bairandans gastoþun; jah qaþ: juggalaud, du þus qiþa: urreis! 15 jah ussat sa naus jah dugann rodjan. jah atgaf ina aiþein is. 16 dissat þan allans agis, jah mikilidedun guþ, qiþandans þatei praufetus mikils urrais in unsis, jah þatei gaweisoda guþ manageins seinaizos. 17 jah usiddja þata waurd and alla Iudaia bi ina jah and allans bisitands. 18 jah gataihun Iohannen siponjos is bi alla þo. 19 jah athaitands twans siponje seinaize Iohannes insandida ins du Iesua qiþands: þû is sa qimanda þau anþaranu wenjaima? 20 qimandans þan at imma þai wairos qeþun: Iohannes sa daupjands insandida ugkis du þus, qiþands: þû is sa qimanda þau anþaranu wenjaima? 21 inuh þan þizai ƕeilai gahailida managans af sauhtim jah slahim jah ahmane ubilaize jah blindaim managaim fragaf siun. 22 jah andhafjands Iesus qaþ du im: gaggandans gateihats Iohannen þatei gaseƕuts jah gahausideduts, þatei blindai ussaiƕand, haltai gaggand, þrutsfillai gahrainjanda, baudai gahausjand, naweis urreisand, unledai wailamerjanda; 23 jah audags ist saƕazuh saei ni gamarzjada in mis. 24 at galeiþandam þan þaim airum Iohannes dugann rodjan du manageim bi Iohannen: ƕa usiddjeduþ in auþida saiƕan? raus fram winda wagid? 25 akei ƕa usiddjeduþ saiƕan? mannan in hnasqjaim wastjom gawasidana? sai, þai in wastjom wulþagaim jah fodeinai wisandans in þiudangardjom sind. 26 akei ƕa usiddjeduþ saiƕan? praufetu? jai, qiþa izwis, jah mais praufetu. 27 sa ist, bi þanei gamelid ist: sai, ik insandja aggilu meinana faura andwairþja þeinamma, saei gamanweid wig þeinana faura þus. 28 qiþa allis izwis. maiza in baurim qinono praufetus Iohanne þamma daupjandin ainshun nist; iþ sa minniza [imma] in þiudangardjai gudis maiza imma ist. 29 jah alla managei gahausjandei jah motarjos garaihtana domidedun guþ, ufdaupidai daupeinai Iohannis. 30 iþ Fareisaieis jah witodafastjos runa gudis fraqeþun ana sik, ni daupidai fram imma. 31 ƕe nu galeiko þans mans þis kunjis, jah ƕe sijaina galeikai? 32 galeikai sind barnam þaim in garunsai sitandam jah wopjandam seina misso jah qiþandam: swiglodedum izwis jah ni plinsideduþ, gaunodedum izwis jan-ni gaigrotuþ. 33 urrann raihtis Iohannes sa daupjands, nih hlaif matjands nih wein drigkands, jah qiþiþ: unhulþon habaiþ. 34 urrann sunus mans matjands jah drigkands, jah qiþiþ: sai, manna afetja jah weindrugkja, frijonds motarje jah frawaurhtaize. 35 jah gasunjoda warþ handugei fram barnam seinaim allaim. 36 baþ þan ina sums Fareisaie ei matidedi miþ imma; jah atgaggands in gard þis Fareisaiaus anakumbida. 37 þaruh sai, qino in þizai baurg, sei was frawaurhta, jah ufkunnandei þatei anakumbida in razna þis Fareisaiaus, briggandei alabalstraun balsanis 38 jah standandei faura fotum is aftaro greitandei, dugann natjan fotuns is tagram jah skufta haubidis seinis biswarb jah kukida fotum is jah gasalboda þamma balsana. 39 gasaiƕands þan sa Fareisaius, saei haihait ina, rodida sis ains qiþands: sa iþ wesi praufetus, ufkunþedi þau, ƕo jah ƕileika so qino sei tekiþ imma, þatei frawaurhta ist. 40 jah andhafjands Iesus qaþ du Paitrau: Seimon, skal þus ƕa qiþan. iþ is qaþ: laisari, qiþ! 41 twai dulgis skulans wesun dulgahaitjin sumamma; ains skulda skatte fimf hunda, iþ anþar fimf tiguns. 42 ni habandam þan <im> ƕaþro usgebeina, baim fragaf. ƕaþar nu þize, qiþ, mais ina frijod? 43 andhafjands þan Seimon qaþ: þana gawenja þammei managizo fragaf. þaruh is qaþ du imma: raihtaba stauides. 44 jah gawandjands sik du þizai qinon qaþ du Seimona: gasaiƕis þo qinon? atgaggandin in gard þeinana wato mis ana fotuns meinans ni gaft; iþ si tagram seinaim ganatida meinans fotuns jah skufta seinamma biswarb. 45 ni kukides mis; iþ si, fram þammei innatiddja, ni swaif bikukjan fotuns meinans. 46 alewa haubid meinata ni salbodes; iþ si balsana gasalboda fotuns meinans. 47 in þizei qiþa þus: afletanda frawaurhteis izos þos managons, unte frijoda filu; iþ þammei leitil fraletada, leitil frijod. 48 qaþuh þan du izai: afletanda þus frawaurhteis þeinos. 49 jah dugunnun þai miþanakumbjandans qiþan in sis silbam: ƕas sa ist saei <jah> frawaurhtins afletai? 50 iþ is qaþ þan du þizai qinon: galaubeins þeina ganasida þuk, gagg in gawairþi.

VIII[edit]

1 Jah warþ biþe afar þata, ei jah is wratoda and baurgs jah haimos merjands jah wailaspillonds þiudangardja gudis, jah þai twalib miþ imma, 2 jah qinons þozei wesun galeikinodos ahmane ubilaize jah sauhte, jah Marja sei haitana was Magdalene, us þizaiei usiddjedun unhulþons sibun, 3 jah Iohanna, qens Kusins, fauragaggjins Herodes, jah Susanna jah anþaros managos, þozei andbahtededun im us aiginam seinaim. 4 gaqumanaim þan hiumam managaim jah þaim þaiei us baurgim gaïddjedun du imma, qaþ þairh gajukon: 5 urrann saiands du saian fraiwa seinamma; jah miþþanei saiso, sum gadraus faur wig jah gatrudan warþ, jah fuglos himinis fretun þata. 6 jah anþar gadraus ana staina jah uskijanata gaþaursnoda, in þizei ni habaida qrammiþa. 7 jah sum gadraus in midumai þaurniwe, jah miþuskeinandans þai þaurnjus afƕapidedun þata. 8 jah anþar gadraus ana airþai godai jah uskeinoda jah tawida akran taihuntaihundfalþ. þata þan qiþands ufwopida: saei habai ausona du hausjan, gahausjai. 9 frehun þan ina siponjos is qiþandans, ƕa sijai so gajuko. 10 iþ is qaþ: izwis atgiban ist kunnan runos þiudinassaus gudis; iþ þaim anþaraim in gajukom, ei saiƕandans ni gasaiƕaina, jah gahausjandans ni fraþjaina. 11 aþþan þata ist so gajuko: þata fraiw ist waurd gudis. 12 iþ þai wiþra wig sind þai hausjandans; þaþroh qimiþ diabulus jah usnimiþ þata waurd af hairtin ize, ei galaubjandans ni ganisaina. 13 iþ þai ana þamma staina, ize þan hausjand, miþ faheidai andnimand þata waurd, jah þai waurtins ni haband, þaiei du mela galaubjand jah in mela fraistubnjos afstandand. 14 iþ þata in þaurnuns gadriusando þai sind þaiei gahausjandans jah af saurgom jah gabein jah gabaurjoþum þizos libainais gaggandans afƕapnand jah ni gawrisqand. 15 iþ þata ana þizai godon airþai þai sind þai ize in hairtin godamma jah seljamma gahausjandans þata waurd gahaband jah akran bairand in þulainai. 16 aþþan ni manna lukarn tandjands dishuljiþ ita kasa aiþþau uf ligr [ga]satjiþ, ak ana lukarnastaþin <ga>satjiþ, ei þai inngaggandans saiƕaina liuhad. 17 ni auk ist analaugn, þatei swikunþ ni wairþai, nih fulgin, þatei ni gakunnaidau jah in swekunþamma qimai. 18 saiƕiþ nu ƕaiwa hauseiþ; unte saei habaiþ, gibada imma, jah saei ni habaiþ, jah þatei þugkeiþ haban, afnimada af imma. 19 atiddjedun þan du imma aiþei jah broþrjus is jah ni mahtedun andqiþan imma faura managein. 20 jah gataihan warþ imma þatei aiþei þeina jah broþrjus þeinai standand uta gasaiƕan þuk gairnjandona. 21 iþ is andhafjands qaþ du im: aiþei meina jah broþrjus meinai þai sind, þai waurd gudis gahausjandans jah taujandans. 22 warþ þan in ainamma þize dage, jah is galaiþ in skip jah siponjos is, jah qaþ du im: galeiþam hindar þana marisaiw! jah galiþun. 23 þaruh þan swe faridedun, anasaislep; jah atiddja skura windis in þana marisaiw, jah gafullnodedun jah birekjai waurþun. 24 duatgaggandans þan urraisidedun ina qiþandans: talzjand, fraqistnam! iþ is urreisands gasok winda jah þamma wega watins; jah anaslawaidedun jah warþ wis. 25 qaþ þan du im: ƕar ist galaubeins izwara? ogandans þan sildaleikidedun qiþandans du sis misso: ƕas siai sa, ei jah windam faurbiudiþ jah watnam, jah ufhausjand imma? 26 jah atfaridedun in gawi Gaddarene, þatei ist wiþrawairþ Galeilaia. 27 usgaggandin þan imma ana airþa, gamotida imma wair sums us baurg saei habaida unhulþons mela lagga jah wastjom ni gawasiþs was jah in garda ni gawas, ak in hlaiwasnom. 28 gasaiƕands þan Iesu jah ufhropjands draus du imma jah stibnai mikilai qaþ: ƕa mis jah þus, Iesu, sunau gudis hauhistins? bidja þuk, ni balwjais mis. 29 unte anabaud ahmin þamma unhrainjin usgaggan af þamma mann; manag auk mel frawalw ina, jah bundans was eisarnabandjom jah fotubandjom fastaiþs was, jah dishniupands þos bandjos draibiþs was fram þamma unhulþin ana auþidos. 30 frah þan ina Iesus qiþands: ƕa ist namo þein? þaruh qaþ: harjis; unte unhulþons managos galiþun in ina. 31 jah bad ina ei ni anabudi im in afgrundiþa galeiþan. 32 wasuþ-þan jainar hairda sweine managaize haldanaize in þamma fairgunja; jah bedun ina ei uslaubidedi im in þo galeiþan. jah uslaubida im. 33 usgaggandans þan suns þai unhulþans af þamma mann galiþun in þo sweina, jah rann sa wriþus and driuson in þana marisaiw jah afƕapnodedun. 34 gasaiƕandans þan þai haldandans þata waurþano gaþlauhun jah gataihun in baurg jah in weihsa. 35 usiddjedun þan saiƕan þata waurþano jah qemun at Iesua jah bigetun sitandan þana mannan af þammei unhulþons usiddjedun, gawasidana jah fraþjandan faura fotum Iesuis, jah ohtedun. 36 gataihun þan im jah þai gasaiƕandans ƕaiwa ganas sa daimonareis. 37 jah bedun ina allai gaujans þize Gaddarene galeiþan fairra sis, unte agisa mikilamma dishabaidai wesun. iþ is galeiþands in skip gawandida sik. 38 baþ þan ina sa wair af þammei þos unhulþons usiddjedun, ei wesi miþ imma; fralailot þan ina Iesus qiþands: 39 gawandei þuk du garda þeinamma jah usspillo ƕan filu gatawida þus guþ. jah galaiþ and baurg alla merjands ƕan filu gatawida imma Iesus. 40 warþ þan, miþþanei gawandida sik Iesus, andnam ina managei; wesun auk allai beidandans is. 41 jah sai, qam wair þizei namo Iaeirus, sah fauramaþleis swnagogais was, jah driusands faura fotum Iesuis bad ina gaggan in gard seinana; 42 unte dauhtar ainoho was imma swe wintriwe twalibe, jah so swalt. miþþanei þan iddja is, manageins þraihun ina. 43 jah qino wisandei in runa bloþis jera twalif, soei in lekjans fraqam allamma aigina seinamma, jah ni mahta was fram ainomehun galeikinon, 44 atgaggandei du aftaro attaitok skauta wastjos is, jah suns gastoþ sa runs bloþis izos. 45 jah qaþ Iesus: ƕas sa tekands mis? laugnjandam þan allaim qaþ Paitrus jah þai miþ imma: talzjand, manageins biƕairband þuk jah þreihand, jah qiþis: ƕas sa tekands mis? 46 þaruh is qaþ: taitok mis sums; ik auk ufkunþa maht usgaggandein af mis. 47 gasaiƕandei þan so qino þatei ni galaugnida, reirandei <qam> jah atdriusandei du imma, in þizei attaitok imma, gataih imma in andwairþja allaizos manageins jah ƕaiwa gahailnoda suns. 48 iþ Iesus qaþ du izai: þrafstei þuk, dauhtar: galaubeins þeina ganasida þuk; gagg in gawairþja. 49 nauhþan imma rodjandin gaggiþ sums manne fram þis fauramaþleis swnagogais, qiþands du imma þatei gadauþnoda dauhtar þeina; ni draibei þana laisari. 50 iþ is gahausjands andhof imma qiþands: ni faurhtei; þatainei galaubei, jah ganasjada. 51 qimands þan in garda ni fralailot ainohun inngaggan, alja Paitru jah Iakobu jah Iohannen jah þana attan þizos maujos jah aiþein. 52 gaigrotun þan allai jah faiflokun þo. þaruh qaþ: ni gretiþ, unte ni gaswalt, ak slepiþ. 53 jah bihlohun ina gasaiƕandans þatei gaswalt. 54 þanuh is usdreibands allans ut jah fairgreipands handu izos wopida qiþands: mawi, urreis! 55 jah gawandida ahman izos, jah ustoþ suns. jah anabaud izai giban mat. 56 jah usgeisnodedun fadrein izos; iþ is faurbaud im ei mann ni qiþeina þata waurþano.

IX[edit]

1 Gahaitands þan þans twalif apaustauluns atgaf im maht jah waldufni ufar allaim unhulþom jah sauhtins gahailjan. 2 jah insandida ins merjan þiudangardja gudis jah gahailjan allans þans unhailans. 3 jah qaþ du im: ni waiht nimaiþ in wig; nih waluns nih matibalg nih hlaib nih skattans, nih þan tweihnos paidos haban. 4 jah in þanei gard gaggaiþ, þar saljiþ jah þaþroh usgaggaiþ. 5 jah swa managai swe ni andnimaina izwis, usgaggandans us þizai baurg jainai jah mulda af fotum izwaraim afhrisjaiþ du weitwodiþai ana ins. 6 usgaggandans þan þairhiddjedun and haimos wailamerjandans jah leikinondans and all. 7 gahausida þan Herodis sa taitrarkes þo waurþanona fram imma alla jah þahta, unte qeþun sumai þatei Iohannes urrais us dauþaim. 8 sumai þan qeþun <þatei> Helias ataugida sik; sumaiuþ-þan þatei praufetus sums þize airizane usstoþ. 9 jah qaþ Herodes: Iohannau ik haubiþ afmaimait, iþ ƕas ist sa, bi þanei ik hausja swaleik? jah sokida ina gasaiƕan. 10 jah gawandjandans sik apaustauleis usspillodedun imma, swa filu swe gatawidedun. jah andnimands ins afiddja sundro ana staþ auþjana baurgs namnidaizos Baidsaiïdan. 11 iþ þos manageins finþandeins laistidedun afar imma, jah andnimands ins rodida du im þo bi þiudangardja gudis jah þans þarbans leikinassaus gahailida. 12 þanuh dags juþan dugann hneiwan. atgaggandans þan du imma þai twalif qeþun du imma: fralet þo managein, ei galeiþandans in þos bisunjane haimos jah weihsa saljaina jah bugjaina sis matins, unte her in auþjamma stada sium. 13 þanuh qaþ du im: gibiþ im jus matjan. iþ eis qeþun du imma: nist hindar uns maizo fimf hlaibam, jah fiskos twai, niba þau þatei weis gaggandans bugjaima allai þizai manaseidai matins. 14 wesun auk swe fimf þusundjos waire. qaþ þan du siponjam seinaim: gawaurkeiþ im anakumbjan kubituns, ana ƕarjanoh fimf tiguns. 15 jah gatawidedun swa jah gatawidedun anakumbjan allans. 16 nimands þan þans fimf hlaibans jah twans fiskans, insaiƕands du himina gaþiuþida ins jah gabrak jah gaf siponjam du faurlagjan þizai managein. 17 jah matidedun jah sadai waurþun allai; jah ushafan warþ, þatei aflifnoda im gabruko, tainjons twalif. 18 jah warþ, miþþanei was is bidjands sundro, gamotidedun imma siponjos is, jah frah ins qiþands: ƕana mik qiþand wisan þos manageins? 19 iþ eis andhafjandans qeþun: Iohannen þana daupjand, anþarai þan Heleian, sumai þan þatei praufetus sums þize airizane usstoþ. 20 qaþ þan du im: aþþan jus ƕana mik qiþiþ wisan? andhafjands þan Paitrus qaþ: þu is Xristus, sunus gudis. 21 iþ is þan gaƕotjands im faurbauþ ei mann ni qiþeina þata; 22 qiþands þatei skal sunus mans manag winnan jah uskusans fram sinistam wairþan jah gudjam jah bokarjam jah usqiman jah þridjin daga urreisan. 23 qaþ þan du allaim: jabai ƕas wili afar mis gaggan, afaikai sik silban jah nimai galgan seinana dag ƕanoh jah laistjai mik. 24 saei allis wili saiwala seina nasjan, fraqisteiþ izai; aþþan saei fraqisteiþ saiwalai seinai in meina, ganasjiþ þo. 25 ƕo allis þaurfte gataujiþ sis manna, gageigands þo manased alla, iþ sis silbin fraqistjands aiþþau gasleiþjands? 26 saei allis skamaiþ sik meina aiþþau meinaize waurde, þizuh sunus mans skamaid sik, biþe qimiþ in wulþu seinamma jah attins jah þize weihane aggele. 27 qiþuh þan izwis sunja: sind sumai þize her standandane, þaiei ni kausjand dauþau, unte gasaiƕand þiudinassau gudis. 28 waurþun þan afar þo waurda swe dagos ahtau, ganimands Paitru jah Iakobu jah Iohannen usiddja in fairguni bidjan. 29 jah warþ, miþþanei baþ is, siuns andwairþjis is anþara jah gawaseins is ƕeita skeinandei. 30 jah sai, wairos twai miþrodidedun imma, þaiei wesun Moses jah Helias; 31 þai gasaiƕanans in wulþau qeþun urruns is, þoei skulda usfulljan in Iairusalem. 32 iþ Paitrus jah þai miþ imma wesun kauridai slepa: gawaknandans þan gaseƕun wulþu is jah þans twans wairans þans miþstandandans imma. 33 jah warþ, miþþanei afskaiskaidun sik af imma, qaþ Paitrus du Iesua: talzjand, god ist unsis her wisan, jah gawaurkjaima hleiþros þrins, aina þus jah aina Mose jah aina Helijin, ni witands ƕa qiþiþ. 34 þata þan imma qiþandin warþ milhma jah ufarskadwida ins; faurhtidedun þan in þammei jainai qemun in þamma milhmin. 35 jah stibna warþ us þamma milhmin qiþandei: sa ist sunus meins sa liuba, þamma hausjaiþ. 36 jah miþþanei warþ so stibna, bigitans warþ Iesus ains. jah eis þahaidedun jah mann ni gataihun in jainaim dagam ni waiht þizei gaseƕun. 37 warþ þan in þamma daga, dalaþ atgaggandam im af fairgunja, gamotida imma manageins filu. 38 jah sai, manna us þizai managein ufwopida qiþands: laisari, bidja þuk insaiƕan du sunu meinamma, unte ainaha mis ist. 39 jah sai, ahma nimiþ ina unhrains jah anaks hropeiþ jah tahjiþ ina miþ ƕaþon jah halisaiw aflinniþ af imma gabrikands ina. 40 jah baþ siponjans þeinans ei usdribeina imma, jah ni mahtedun. 41 andhafjands þan Iesus qaþ: o kuni ungalaubjando jah inwindo, und ƕa siau at izwis jah þulau izwis? attiuh þana sunu þeinana hidrei. 42 þaruh nauhþan duatgaggandin imma, gabrak ina sa unhulþa jah tahida. gaƕotida þan Iesus ahmin þamma unhrainjin jah gahailida þana magu jah atgaf ina attin is. 43 usfilmans þan waurþun allai ana þizai mikilein gudis. at allaim þan sildaleikjandam bi alla þoei gatawida Iesus qaþ Paitrus: frauja, duƕe weis ni mahtedum usdreiban þamma? iþ Iesus qaþ: þata kuni ni usgaggiþ, nibai in bidom jah in fastubnja. qaþ þan du siponjam seinaim: 44 lagjiþ jus in ausona izwara þo waurda, unte sunus mans skulds ist atgiban in handuns manne. 45 iþ eis ni froþun þamma waurda, jah was gahuliþ faura im, ei ni froþeina imma; jah ohtedun fraihnan ina bi þata waurd. 46 galaiþ þan mitons in ins, þata ƕarjis þau ize maists wesi. 47 iþ Iesus gasaiƕands þo miton hairtins ize, fairgreipands barn gasatida faura sis 48 jah qaþ du im: saƕazuh saei andnimiþ þata barn ana namin meinamma, mik andnimiþ; jah saƕazuh saei mik andnimiþ, andnimiþ þana sandjandan mik; unte sa minnista wisands in allaim izwis, sa wairþiþ mikils. 49 andhafjands þan Iohannes qaþ: talzjand, gaseƕum sumana ana þeinamma namin usdreibandan unhulþons jah waridedun imma, unte ni laisteiþ miþ unsis. 50 jah qaþ du im Iesus: ni warjiþ, unte saei nist wiþra izwis, faur izwis ist. ni ainshun auk ist manne, saei ni gawaurkjai maht in namin meinamma. 51 warþ þan in þammei usfulnodedun dagos andanumtais is, jah is andwairþi seinata gatulgida du gaggan in Iairusalem. 52 jah insandida airuns faura sis, jah gaggandans galiþun in haim Samareite, swe manwjan imma. 53 jah ni andnemun ina, unte andwairþi is was gaggando du Iairusalem. 54 gasaiƕandans þan siponjos is Iakobus jah Iohannes qeþun: frauja, wileizu ei qiþaima, fon atgaggai us himina jah fraqimai im, swe jah Heleias gatawida? 55 gawandjands þan gasok im jah qaþ du im: niu wituþ ƕis ahmane sijuþ? 56 unte sunus mans ni qam saiwalom qistjan, ak nasjan. jah iddjedun in anþara haim. 57 warþ þan gaggandam im in wiga qaþ sums du imma: laistja þuk þisƕaduh þadei gaggis, frauja. 58 jah qaþ du imma Iesus: fauhons grobos aigun jah fuglos himinis sitlans; iþ sunus mans ni habaiþ ƕar haubiþ galagjai. 59 qaþ þan du anþaramma: laistei mik; iþ is qaþ: frauja, uslaubei mis galeiþan faurþis jah usfilhan attan meinana. 60 qaþ þan du imma Iesus: let þans dauþans usfilhan seinans nawins: iþ þu gagg jah gaspillo þiudangardja gudis. 61 qaþ þan jah anþar: laistja þuk, frauja; iþ faurþis uslaubei mis andqiþan þaim þaiei sind in garda meinamma. 62 qaþ þan du imma Iesus: ni manna uslagjands handu seina ana hohan jah saiƕands aftra, gatils ist in þiudangardja gudis.

X[edit]

1 Afaruþ-þan þata ustaiknida frauja jah anþarans sibuntehund jah insandida ins twans ƕanzuh faura andwairþja seinamma in all baurge jah stade, þadei munaida is gaggan. 2 qaþuh þan du im: asans managa, iþ waurstwjans fawai; bidjiþ nu fraujan asanais ei ussatjai waurstwjans in þo asan seina. 3 gaggiþ, sai ik insandja izwis swe lamba in midumai wulfe. 4 ni bairaiþ pugg nih matibalg nih gaskohi; ni mannanhun bi wig goljaiþ. 5 in þane gardei inngaggaiþ, frumist qiþaiþ: gawairþi þamma garda. 6 jah jabai sijai jainar sunus gawairþjis, gaƕeilaiþ sik ana imma gawairþi izwar; iþ jabai ni, du izwis gawandjai. 7 inuh þan þamma garda wisaiþ matjandans jah driggkandans þo at im; wairþs auk ist waurstwja mizdons seinaizos. ni faraiþ us garda in gard. 8 jah in þoei baurge gaggaiþ jah andnimaina izwis, matjaiþ þata faurlagido izwis. 9 jah lekinoþ þans in izai siukans jah qiþiþ du im: atneƕida ana izwis þiudangardi gudis. 10 iþ in þoei baurge inngaggaiþ jah ni andnimaina izwis, usgaggandans ana fauradaurja izos qiþaiþ: 11 jah stubju þana gahaftnandan unsis us þizai baurg izwarai ana fotuns unsarans afhrisjam izwis; sweþauh þata witeiþ þatei atneƕida sik ana izwis þiudangardi gudis. 12 qiþa izwis þatei Saudaumjam in jainamma daga sutizo wairþiþ þau þizai baurg jainai. 13 wai þus Kaurazein, wai þus Baiþsaïdan! Unte iþ in Twrai jah Seidonai waurþeina mahteis þozei waurþun in izwis, airis þau in sakkum jah azgon sitandeins gaïdreigodedeina. 14 sweþauh Twrai jah Seidonai sutizo wairþiþ in daga stauos þau izwis. 15 jah þu Kafarnaum, þu und himin ushauhido, und halja gadrausjaza. 16 saei hauseiþ izwis, mis hauseiþ, jah saei ufbrikiþ izwis, mis ufbrikiþ; iþ saei ufbrikiþ mis, ufbrikiþ þamma sandjandin mik. 17 gawandidedun þan sik þai sibuntehund miþ fahedai qiþandans: frauja, jah unhulþons ufhausjand unsis in namin þeinamma. 18 qaþ þan du im: gasaƕ Satanan swe lauhmunja driusandan us himina. 19 sai, atgaf izwis waldufni trudan ufaro waurme jah skaurpjono jah ana allai mahtai fijandis, jah waihte ainohun izwis ni gaskaþjiþ. 20 sweþauh þamma ni faginoþ, ei þai ahmans izwis ufhausjand: iþ faginod in þammei namna izwara gamelida sind in himinam. 21 inuh þizai ƕeilai swegnida ahmin Iesus jah qaþ: andhaita þus, atta, frauja himinis jah airþos, unte affalht þo faura snutraim jah frodaim jah andhulides þo niuklahaim. Jai, atta, unte swa warþ galeikaiþ in andwairþja þeinamma. jah gawandiþs du siponjam seinaim qaþ: 22 all mis atgiban ist fram attin meinamma, jah ni ƕashun kann ƕas ist sunus, alja atta, jah ƕas ist atta, alja sunus, jah þammei wili sunus andhuljan. 23 jah gawandiþs du siponjam seinaim sundro qaþ: audaga augona, þoei saiƕand þoei jus saiƕiþ. 24 qiþa auk izwis þatei managai praufeteis jah þiudanos wildedun saiƕan þatei jus saiƕiþ jah ni gaseƕun, jah hausjan þatei jus gahauseiþ jah ni <ga>hausidedun. 25 jah sai, witodafasteis sums ustoþ fraisands ina jah qiþands: laisari, ƕa taujands libainais aiweinons arbja wairþa? 26 þaruh qaþ du imma: in witoda ƕa gameliþ ist? ƕaiwa ussiggwis? 27 iþ is andhafjands qaþ: frijos fraujan guþ þeinana us allamma hairtin þeinamma jah us allai saiwalai þeinai jah us allai mahtai þeinai jah us allai gahugdai þeinai, jah neƕundjan þeinana swe þuk silban. 28 þanuh qaþ du imma: raihtaba andhoft; þata tawei jah libais. 29 iþ is wiljands uswaurhtana sik domjan qaþ du Iesua: an ƕas ist mis neƕundja? 30 andhafjands þan Iesus qaþ: manna <sums> galaiþ af Iairusalem in Iaireikon jah in waidedjans frarann, þaiei jah biraubodedun ina jah banjos analagjandans ...

XIV[edit]

9 ... þana aftumistan haban staþ. 10 ak þan haitaizau, atgaggands anakumbei ana þamma aftumistin stada, ei biþe qimai saei haihait þuk, qiþai du þus: frijond, usgagg hauhis. þanuh ist þus hauhiþa faura þaim miþanakumbjandam þus. 11 unte ƕazuh saei hauheiþ sik silba, gahnaiwjada, jah saei hnaiweiþ sik silban, ushauhjada. 12 qaþuþ-þan jah þamma haitandin sik: þan waurkjais undaurnimat aiþþau nahtamat, ni haitais frijonds þeinans nih broþruns þeinans nih niþjans þeinans nih garaznans gabeigans, ibai aufto jah eis aftra haitaina þuk jah wairþiþ þus usguldan; 13 ak þan waurkjais dauht, hait unledans, gamaidans, haltans, blindans. 14 jah audags wairþis, unte eis ni haband usgildan þus; usgildada auk þus in ustassai þize uswaurhtane. 15 gahausjands þan sums þizei anakumbjandane þata qaþ du imma: audags saei matjiþ hlaif in þiudangardjai gudis. 16 þaruh qaþ imma frauja: manna sums gawaurhta nahtamat mikilana jah haihait managans. 17 jah insandida skalk seinana ƕeilai nahtamatis qiþan þaim haitanam: gaggiþ, unte ju manwu ist allata. 18 jah dugunnun suns faurqiþan allai. sa frumista qaþ: land bauhta jah þarf galeiþan jah saiƕan þata; bidja þuk, habai mik faurqiþanana. 19 jah anþar qaþ: juka auhsne usbauhta fimf jah gagga kausjan þans; bidja þuk, habai mik faurqiþanana. 20 jah sums qaþ: qen liugaida jah duþe ni mag qiman. 21 jah qimands sa skalks gataih fraujin seinamma þata. þanuh þwairhs sa gardawaldands qaþ du skalka seinamma: usgagg sprauto in gatwons jah staigos baurgs jah unledans jah gamaidans jah blindans jah haltans attiuh hidre. 22 jah qaþ sa skalks: frauja, warþ swe anabaust, jah nauh stads ist. 23 jah qaþ sa frauja du þamma skalka: usgagg and wigans jah faþos jah nauþei innatgaggan, ei usfulnai gards meins. 24 qiþa allis izwis þatei ni ainshun manne jainaize þize faura haitanane kauseiþ þis nahtamatis meinis. 25 miþiddjedun þan imma hiuhmans managai, jah gawandjands sik qaþ du im: 26 jabai ƕas gaggiþ du mis jah ni fijaiþ attan seinana jah aiþein jah qen jah barna jah broþruns jah swistruns, nauhuþ-þan seina silbins saiwala, ni mag meins siponeis wisan. 27 jah saei ni bairiþ galgan seinana jah gaggai afar mis, ni mag wisan meins siponeis. 28 izwara ƕas raihtis wiljands kelikn timbrjan, niu frumist gasitands rahneiþ manwiþo habaiu du ustiuhan, 29 ibai aufto, biþe gasatidedi grunduwaddju jah ni mahtedi ustiuhan, allai þai gasaiƕandans duginnaina bilaikan ina, 30 qiþandans þatei sa manna dustodida timbrjan jah ni mahta ustiuhan. 31 aiþþau ƕas þiudans gaggands stigqan wiþra anþarana þiudan du wigan <i>na, niu gasitands faurþis þankeiþ, siaiu mahteigs miþ taihun þusundjom gamotjan þamma miþ twaim tigum þusundjo gaggandin ana sik? 32 aiþþau jabai nist mahteigs nauhþanuh fairra imma wisandin insandjands airu bidjiþ gawairþjis. 33 swah nu ƕarjizuh izwara saei ni afqiþiþ allamma aigina seinamma, ni mag wisan meins siponeis. 34 god salt; iþ jabai salt baud wairþiþ, ƕe gasupoda? 35 nih du airþai, ni du maihstau fagr ist; ut uswairpand imma. saei habai ausona gahausjandona, gahausjai.

XV[edit]

1 Wesunuþ-þan imma neƕjandans sik allai motarjos jah frawaurhtai hausjan imma. 2 jah birodidedun Fareisaieis jah bokarjos, qiþandans þatei sa frawaurhtans andnimiþ jah miþmatjiþ im. 3 qaþ þan du im þo gajukon qiþands: 4 ƕas manna izwara aigands taihuntehund lambe jah fraliusands ainamma þize, niu bileiþiþ þo niuntehund jah niun ana auþidai jah gaggiþ afar þamma fralusanin, unte bigitiþ þata? 5 Jah bigitands uslagjiþ ana amsans seinans faginonds, 6 jah qimands in garda galaþoþ frijonds jah garaznans qiþands du im: faginoþ miþ mis þammei bigat lamb mein þata fralusano. 7 qiþa izwis þatei swa faheds wairþiþ in himina in ainis frawaurhtis idreigondins þau in niuntehundis jah niune garaihtaize þaiei ni þaurbun idreigos. 8 aiþþau suma qino drakmans habandei taihun, jabai fraliusiþ drakmin ainamma, niu tandeiþ lukarn jah usbaugeiþ razn jah sokeiþ glaggwaba, unte bigitiþ? 9 jah bigitandei gahaitiþ frijondjos jah garaznons qiþandei: faginoþ miþ mis, unte bigat drakman þammei fralaus. 10 swa qiþa izwis, faheds wairþiþ in andwairþja aggele gudis in ainis idreigondins frawaurhtis. 11 qaþuþ-þan: manne sums aihta twans sununs. 12 jah qaþ sa juhiza ize du attin: atta, gif mis, sei undrinnai mik dail aiginis; jah disdailida im swes sein. 13 jah afar ni managans dagans brahta samana allata sa juhiza sunus jah aflaiþ in land fairra wisando jah jainar distahida þata swes seinata libands usstiuriba. 14 biþe þan frawas allamma, warþ huhrus abrs and gawi jainata, jah is dugann alaþarba wairþan. 15 jah gaggands gahaftida sik sumamma baurgjane jainis gaujis, jah insandida ina haiþjos seinaizos haldan sweina. 16 jah gairnida sad itan haurne, þoei matidedun sweina, jah manna imma ni gaf. 17 qimands þan in sis qaþ: ƕan filu asnje attins meinis ufarassau haband hlaibe, iþ ik huhrau fraqistna. 18 usstandands gagga du attin meinamma jah qiþa du imma: atta, frawaurhta mis in himin jah in andwairþja þeinamma; 19 ju þanaseiþs ni im wairþs ei haitaidau sunus þeins; gatawei mik swe ainana asnje þeinaize. 20 jah usstandands qam at attin seinamma. nauhþanuh þan fairra wisandan gasaƕ ina atta is jah infeinoda jah þragjands draus ana hals is jah kukida imma. 21 jah qaþ imma sa sunus: atta, frawaurhta in himin jah in andwairþja þeinamma, ju þanaseiþs ni im wairþs ei haitaidau sunus þeins. 22 qaþ þan sa atta du skalkam seinaim: sprauto bringiþ wastja þo frumiston jah gawasjiþ ina jah gibiþ figgragulþ in handu is jah gaskohi ana fotuns is; 23 jah bringandans stiur þana alidan ufsneiþiþ, jah matjandans wisam waila; 24 unte sa sunus meins dauþs was jah gaqiunoda, jah fralusans was jah bigitans warþ; jah dugunnun wisan. 25 wasuþ-þan sunus is sa alþiza ana akra; jah qimands atiddja neƕ razn jah gahausida saggwins jah laikins. 26 jah athaitands sumana magiwe frahuh ƕa wesi þata. 27 þaruh is qaþ du imma þatei broþar þeins qam, jah ufsnaiþ atta þeins stiur þana alidan, unte hailana ina andnam. 28 þanuh modags warþ jah ni wilda inngaggan, iþ atta is usgaggands ut bad ina. 29 þaruh is andhafjands qaþ du attin: sai, swa filu jere skalkinoda þus jah ni ƕanhun anabusn þeina ufariddja, jah mis ni aiw atgaft gaitein, ei miþ frijondam meinaim biwesjau; 30 iþ þan sa sunus þeins, saei fret þein swes miþ kalkjom, qam, ufsnaist imma stiur þana alidan. 31 þaruh qaþ du imma: barnilo, þu sinteino miþ mis wast jah is, jah all þata mein þein ist; 32 waila wisan jah faginon skuld was, unte broþar þeins dauþs was jah gaqiunoda, jah fralusans jah bigitans warþ.

XVI[edit]

1 Qaþuþ-þan du siponjam seinaim: manne sums was gabeigs, saei aihta fauragaggjan, jah sa frawrohiþs warþ du imma ei distahidedi aigin is. 2 jah atwopjands ina qaþ du imma: duƕe þata hausja fram þus? usgif raþjon fauragaggjis þeinis, ni magt auk ju þanamais fauragaggja wisan. 3 qaþ þan in sis sa fauragaggja: ƕa taujau, þandei frauja meins afnimiþ fauragaggi af mis? graban ni mag, bidjan skama mik. 4 andþahta mik ƕa taujau, ei þan, biþe afsatjaidau us fauragaggja, andnimaina mik in gardins seinans. 5 jah athaitands ainƕarjanoh faihuskulane fraujins seinis qaþ þamma frumistin: ƕan filu skalt fraujin meinamma? 6 þaruh qaþ: taihuntaihund kase alewis. jah qaþ du imma: nim þus bokos jah gasitands sprauto gamelei fim tiguns. 7 þaþroh þan du anþaramma qaþ: aþþan þu, ƕan filu skalt? iþ is qaþ: taihuntaihund mitade kaurnis. jah qaþ du imma: nim þus bokos jah melei ahtautehund. 8 jah hazida sa frauja þana fauragaggjan inwindiþos, unte frodaba gatawida; unte þai sunjos þis aiwis frodozans sunum liuhadis in kunja seinamma sind. 9 jah ik izwis qiþa: taujaiþ izwis frijonds us faihuþraihna inwindiþos, ei þan ufligaiþ, andnimaina izwis in aiweinos hleiþros. 10 saei triggws ist in leitilamma jah in managamma triggws ist; jah sa in leitilamma untriggwa jah in managamma untriggws ist; 11 jabai nu in inwindamma faihuþraihna triggwai ni waurþuþ, þata sunjeino ƕas izwis galaubeiþ? 12 jah jabai in þamma framaþjin triggwai ni waurþuþ, þata izwar ƕas izwis gibiþ? 13 ni ainshun þiwe mag twaim fraujam skalkinon; andizuh ainana fijaiþ jah anþarana frijoþ, aiþþau ainamma andtiloþ, iþ anþaramma frakann; ni maguþ guda skalkinon jah faihuþraihna. 14 gahausidedun þan þo alla jah þai Fareisaieis, faihufrikai wisandans, jah bimampidedun ina. 15 jah qaþ du im: jus sijuþ juzei garaihtans domeiþ izwis silbans in andwairþja manne; iþ guþ kann hairtona izwara, unte þata hauho in mannam andaset in andwairþja gudis. 16 witoþ jah praufeteis und Iohannen; þaþroh þiudangardi gudis wailamerjada jah ƕazuh in izai nauþjada. 17 iþ azetizo ist himin jah airþa hindarleiþan þau witodis ainana writ gadriusan. 18 ƕazuh sa afletands qen seina jah liugands anþara horinoþ, jah ƕazuh saei afleitana liugaiþ, horinoþ. 19 aþþan manne sums was gabigs jah gawasids was paurpaurai jah bwssaun jah waila wisands daga ƕammeh bairhtaba. 20 iþ unleds sums was namin haitans Lazarus; sah atwaurpans was du daura is, banjo fulls. 21 jah gairnida saþ itan drauhsno þizo driusandeino af biuda þis gabeigins, akei jah hundos atrinnandans bilaigodedun banjos is. 22 warþ þan gaswiltan þamma unledin jah briggan fram aggilum in barma Abrahamis; gaswalt þan jah sa gabeiga jah gafulhans warþ. 23 jah in haljai ushafjands augona seina wisands in balweinim gasaƕ þan Abraham fairraþro jah Lazzaru in barmim is. 24 jah is ufhropjands ...

XVII[edit]

3 ... jabai frawaurkjai broþar þeins, gasak imma; jah þan jabai idreigo sik, fraletais imma. 4 jah jabai sibun sinþam ana dag frawaurkjai du þus, jah sibun sinþam ana dag gawandjai sik qiþands: idreigo mik, fraletais imma. 5 jah qeþun apaustauleis du fraujin: biauk uns galaubein. 6 qaþ þan frauja: jabai habaidedeiþ galaubein swe kaurno sinapis, aiþþau jau jabai qiþeiþ du bairabagma þamma: uslausei þuk us waurtim jah ussatei þuk in marein, jah andhausidedi þau izwis. 7 ƕas þan izwara skalk aigands arjandan aiþþau haldandan, saei atgaggandin af haiþjai qiþai: suns hindarleiþ anuhkumbei? 8 ak niu qiþiþ du imma: manwei ƕa du naht matjau jah bigaurdans andbahtei mis, unte matja jah drigka, jah biþe gamatjis jah gadrigkais þu? 9 iba þank þu fairhaitis skalka jainamma, unte gatawida þatei anabudan was? ni man. 10 swa jah jus, þan taujaiþ alla þo anabudanona izwis, qiþaiþ þatei skalkos unbrukjai sijum, unte þatei skuldedum taujan gatawidedum. 11 jah warþ, miþþanei iddja is in Iairusalem, jah is þairhiddja þairh midja Samarian jah Galeilaian. 12 jah inngaggandin imma in suma haimo, gamotidedun imma taihun þrutsfillai mans, þaih gastoþun fairraþro. 13 jah silbans ushofon stibna qiþandans: Iesu, talzjand, armai unsis! 14 jah gaumjands qaþ du im: gaggandans ataugeiþ izwis gudjam. jah warþ, miþþanei galiþun, gahrainidai waurþun. 15 iþ ains þan ize gaumjands þammei hrains warþ, gawandida sik miþ stibnai mikilai hauhjands guþ 16 jah draus ana andawleizn faura fotum is awiliudonds imma; sah was Samareites. 17 andhafjands þan Iesus qaþ: niu taihun þai gahrainidai waurþun? iþ þai niun ƕar? 18 ni bigitanai waurþun gawandjandans giban wulþu guda, niba sa aljakunja? 19 jah qaþ du imma: usstandands gagg, galaubeins þeina ganasida þuk. 20 fraihans þan fram Fareisaium: ƕan qimiþ þiudangardi gudis? andhof im jah qaþ: ni qimiþ þiudangardi gudis miþ atwitainai; 21 nih qiþand: sai her, aiþþau sai jainar; sai auk, þiudangardi gudis in izwis ist. 22 qaþ þan du siponjam: aþþan qimand dagos, þan gairneiþ ainana þize dage sunaus mans gasaiƕan jah ni gasaiƕiþ. 23 jah qiþand izwis: sai her, aiþþau sai jainar; ni galeiþaiþ nih laistjaiþ. 24 swaswe raihtis lauhmoni lauhatjandei us þamma uf himina in þata uf himina skeiniþ, swa wairþiþ sunus mans in daga seinamma. 25 aþþan faurþis skal manag gaþulan jah uskiusada fram þamma kunja. 26 jah swaswe warþ in dagam Nauelis, swah wairþiþ jah in dagam sunaus mans. 27 etun jah drugkun, liugaidedun jah liugaidos wesun, und þanei dag galaiþ Nauel in arka; jah qam midjasweipains jah fraqistida allans. 28 samaleiko jah swe warþ in dagam Lodis; etun jah drugkun, bauhtedun jah frabauhtedun, satidedun, timridedun; 29 iþ þammei daga usiddja Lod us Saudaumim, rignida swibla jah funin us himina jah fraqistida allaim. 30 bi þamma wairþiþ þamma daga, ei sunus mans andhuljada. 31 in jainamma daga, saei sijai ana hrota jah kasa is in razna, ni atsteigai dalaþ niman þo; jah saei ana haiþjai, samaleiko ni gawandjai sik ibukana. 32 gamuneiþ qenais Lodis. 33 saei sokeiþ saiwala seina ganasjan, fraqisteiþ izai, jah saei fraqisteiþ izai in meina, ganasjiþ þo. 34 qiþa izwis þatei þizai naht twai wairþand ana ligra samin, ains usnimada jah anþar bileiþada; 35 twos wairþand malandeins samana, aina usnimada jah anþara bileiþada. 37 jah andhafjandans qeþun du imma: ƕar, frauja? iþ is qaþ im: þarei leik, jaindre galisand sik arans.

XVIII[edit]

1 Qaþuþ-þan jah gajukon im du þammei sinteino skulun bidjan jah ni wairþan usgrudjans, 2 qiþands: staua was sums in sumai baurg, guþ ni ogands jah mannan ni aistands. 3 wasuþ-þan jah widuwo in þizai baurg jainai jah atiddja du imma qiþandei: fraweit mik ana andastaþja meinamma. 4 jah ni wilda laggai ƕeilai. Afaruþ-þan þata qaþ in sis silbin: jabai jah guþ ni og jah mannan ni aista, 5 iþ in þizei usþriutiþ mis so widuwo, fraweita þo, ibai und andi qimandei usagljai mis. 6 qaþ þan frauja: hauseiþ ƕa staua inwindiþos qiþiþ. 7 iþ guþ niu gawrikai þans gawalidans seinans, þans wopjandans du sis dagam jah nahtam, jah usbeidands ist ana im? 8 aþþan qiþa izwis þatei gawrikiþ ins sprauto. iþ sweþauh sunus mans qimands bi-u-gitai galaubein ana airþai? 9 qaþ þan du sumaim, þaiei silbans trauaidedun sis ei weseina garaihtai jah frakunnandans þaim anþaraim, þo gajukon: 10 mans twai usiddjedun in alh bidjan, ains Fareisaius jah anþar motareis. 11 sa Fareisaius standands sis þo bad: guþ, awiliudo þus, unte ni im swaswe þai anþarai mans, wilwans, inwindai, horos, aiþþau <jah> swaswe sa motareis. 12 fasta twaim sinþam sabbataus jah afdailja taihundon dail allis þize gastalda. 13 jah sa motareis fairraþro standands ni wilda nih augona seina ushafjan du himina, ak sloh in brusts seinos qiþands: guþ, hulþs sijais mis frawaurhtamma. 14 qiþa izwis: atiddja sa garaihtoza gataihans du garda seinamma þau raihtis jains; unte saƕazuh saei hauheiþ sik silba, gahnaiwjada, iþ saei hnaiweiþ sik silba, ushauhjada. 15 berun þan du imma barna, ei im attaitoki. gasaiƕandans þan siponjos andbitun ins. 16 iþ Iesus athaitands ins qaþ: letiþ þo barna gaggan du mis jah ni warjiþ þo, unte þize swaleikaize ist þiudangardi gudis. 17 amen, qiþa izwis, saei ni andnimiþ þiudangardja gudis swe barn, ni qimiþ in izai. 18 jah frah ina sums reike qiþands: laisari þiuþeiga, ƕa taujands libainais aiweinons arbja wairþau? 19 qaþ þan du imma Iesus: ƕa mik qiþis þiuþeigana? ni ainshun þiuþeigs niba ains guþ. 20 þos anabusnins kant: ni horinos; ni maurþrjais; ni hlifais; ni galiugaweitwods sijais; swerai attan þeinana jah aiþein. 21 iþ is qaþuh: þata allata gafastaida us jundai meinai. 22 gahausjands þan þata Iesus qaþ du imma: nauh ainis þus wan ist: all þatei habais frabugei jah gadailei unledaim, jah habais huzd in himina, jah hiri laistjan mik. 23 iþ is gahausjands þata gaurs warþ; was auk gabeigs filu. 24 gasaiƕands þan ina Iesus gaurana waurþanana qaþ: ƕaiwa agluba þai faihu habandans inngaleiþand in þiudangardja gudis! 25 raþizo allis ist ulbandau þairh þairko neþlos þairhleiþan þau gabigamma in þiudangardja gudis galeiþan. 26 qeþun þan þai gahausjandans: an ƕas mag ganisan? 27 iþ is qaþ: þata unmahteigo at mannam mahteig ist at guda. 28 qaþ þan Paitrus: sai, weis aflailotum allata jah laistidedum þuk. 29 iþ is qaþuh du im: amen, qiþa izwis þatei ni ainshun ist þize afletandane gard aiþþau fadrein aiþþau broþruns aiþþau qen aiþþau barna in þiudangardjos gudis, 30 saei ni andnimai managfalþ in þamma mela jah in aiwa þamma qimandin libain aiweinon. 31 ganimands þan þans .ib. qaþ du im: sai, usgaggam in Iairusalem, jah ustiuhada all þata gamelido þairh praufetuns bi sunu mans. 32 atgibada auk þiudom jah bilaikada jah anamahtjada jah bispeiwada, 33 jah usbliggwandans usqimand imma, jah þridjin daga usstandiþ. 34 jah eis ni waihtai þis froþun, jah was þata waurd gafulgin af im, jah ni wissedun þo qiþanona. 35 warþ þan, miþþanei neƕa was is Iaireikon, blinda sums sat faur wig du aihtron. 36 gahausjands þan managein faurgaggandein frah ƕa wesi þata. 37 gataihun þan imma þatei Iesus Nazoraius þairhgaggiþ. 38 iþ is ubuhwopida qiþands: Iesu, sunu Daweidis, armai mik! 39 jah þai faurgaggandans andbitun ina ei þahaidedi: iþ is und filu mais hropida: sunau Daweidis, armai mik! 40 gastandands þan Iesus haihait ina tiuhan du sis. biþe neƕa was þan imma, frah ina 41 qiþands: ƕa þus wileis ei taujau? iþ is qaþ: frauja, ei ussaiƕau. 42 jah Iesus qaþ du imma: ussaiƕ, galaubeins þeina ganasida þuk. 43 jah suns ussaƕ jah laistida ina awiliudonds guda. jah alla managei gasaiƕandei gaf hazein guda.

XIX[edit]

1 Jah inngaleiþands þairhlaiþ Iaireikon. 2 jah sai, guma namin haitans Zakkaius, sah was fauramaþleis motarje jah was gabigs, 3 jah sokida gasaiƕan Iesu, ƕas wesi, jah ni mahta faura managein, unte wahstau leitils was. 4 jah biþragjands faur usstaig ana smakkabagm, ei gaseƕi ina, unte is and þata munaida þairhgaggan. 5 jah biþe qam ana þamma stada, insaiƕands iup Iesus gasaƕ ina jah qaþ du imma: Zakkaiu, sniumjands dalaþ atsteig: himma daga auk in garda þeinamma skal ik wisan. 6 jah sniumjands atstaig jah andnam ina faginonds. 7 jah gasaiƕandans allai birodidedun, qiþandans þatei du frawaurhtis mans galaiþ in gard ussaljan. 8 standands þan Zakkaius qaþ du fraujin: sai, halbata aiginis meinis, frauja, gadailja unledaim, jah jabai ƕis ƕa afholoda, fidurfalþ fragilda. 9 qaþ þan du imma Iesus þatei himma daga naseins þamma garda warþ, unte jah sa sunus Abrahamis ist; 10 qam auk sunus mans sokjan jah nasjan þans fralusanans. 11 at gahausjandam þan im þata, biaukands qaþ gajukon, bi þatei neƕa Iairusalem was, jah þuhta im ei suns skulda wesi þiudangardi gudis gaswikunþjan. 12 qaþ þan: manna sums godakunds gaggida landis franiman sis þiudangardja jah gawandida sik. 13 athaitands þan taihun skalkans seinans atgaf im taihun dailos jah qaþ du im: kaupoþ, unte ik qimau. 14 iþ baurgjans is fijaidedun ina jah insandidedun airu afar imma qiþandans: ni wileima þana þiudanon ufar unsis. 15 jah warþ, biþe atwandida sik aftra, andnimands þiudangardja jah haihait wopjan du sis þans skalkans þaimei atgaf þata silubr, ei gakunnaidedi ƕa ƕarjizuh gawaurhtedi. 16 qam þan sa frumista qiþands: frauja, skatts þeins gawaurhta taihun skattans. 17 jah qaþ du imma: waila, goda skalk, unte in leitilamma wast triggws, sijais waldufni habands ufar taihun baurgim. 18 jah qam anþar qiþands: frauja, skatts þeins gawaurhta fimf skattans. 19 qaþ þan jah du þamma: jah þu sijais ufaro fimf baurgim. 20 jah sums qam qiþands: frauja, sai, sa skatts þeins þanei habaida galagidana in fanin; 21 ohta mis auk þuk, unte manna hardus is. nimis þatei ni lagides jah sneiþis þatei ni saisost. 22 jah qaþ du imma: us munþa þeinamma stoja þuk, unselja skalk jah lata. wisseis þatei ik manna hardus im, nimands þatei ni lagida jah sneiþands þatei ni saiso; 23 jah duƕe ni atlagides þata silubr mein du skattjam? jah <ik> qimands miþ wokra galausidedjau þata. 24 jah du þaim faurastandandam qaþ: nimiþ af imma þana skatt jah gibiþ þamma þos taihun dailos habandin. 25 jah qeþun du imma: frauja, habaiþ taihun dailos. 26 qiþa allis izwis þatei ƕarjammeh habandane gibada, iþ af þamma unhabandin jah þatei habaiþ afnimada af imma. 27 aþþan sweþauh fijands meinans jainans, þaiei ni wildedun mik þiudanon ufar sis, briggiþ her jah usqimiþ faura mis. 28 jah qiþands þata iddja fram, usgaggands in Iairusaulwma. 29 jah warþ, biþe neƕa was Beþsfagein jah Beþanijin, at fairgunja þatei haitada alewjo, insandida twans siponje seinaize 30 qiþands: gaggats in þo wiþrawairþon haim, in þizaiei inngaggandans bigitats fulan asilaus gabundanana, ana þammei ni ainshun aiw manne sat; andbindandans ina attiuhiþ. 31 jah jabai ƕas inqis fraihnai: duƕe andbindiþ? swa qiþaits du imma þatei frauja þis gairneiþ. 32 galeiþandans þan þai insandidans bigetun, swaswe qaþ du im. 33 andbindandam þan im <þana fulan> qeþun þai fraujans þis du im: duƕe andbindats þana fulan? 34 iþ eis qeþun: fraujin þaurfts þis ist. 35 jah attauhun þana fulan Iesua jah uswairpandans wastjos seinos ana þana fulan ussatidedun Iesu. 36 gaggandin þan imma ufstrawidedun wastjom seinaim ana wiga. 37 biþe þan is neƕa was, juþan at ibdaljin þis fairgunjis alewabagme, dugunnun alakjo managei siponje faginondans hazjan guþ stibnai mikilai in allaizo þoze seƕun mahte, 38 qiþandans: þiuþida sa qimanda þiudans in namin fraujins; gawairþi in himina jah wulþus in hauhistjam. 39 jah sumai Fareisaie us þizai managein qeþun du imma: laisari, sak þaim siponjam þeinaim. 40 jah andhafjands qaþ du im: qiþa izwis þatei jabai þai slawand, stainos hropjand. 41 jah sunsei neƕa was, gasaiƕands þo baurg gaigrot bi þo, qiþands: 42 þatei iþ wissedeis jah þu in þamma daga þeinamma þo du gawairþja þeinamma! iþ nu gafulgin ist faura augam þeinaim, 43 þatei qimand dagos ana þus, jah bigraband fijands þeinai grabai þuk jah bistandand þuk jah biwaibjand þuk allaþro. 44 jah airþai þuk gaïbnjand jah barna þeina in þus jah ni letand in þus stain ana staina, in þizei ni ufkunþes þata mel niuhseinais þeinaizos. 45 jah galeiþands in alh dugann uswairpan þans frabugjandans in izai jah bugjandans, 46 qiþands du im: gameliþ ist þatei gards meins gards bido ist; iþ jus ina gatawideduþ du filegrja þiube. 47 jah was laisjands daga ƕammeh in þizai alh: iþ þai auhmistans gudjans jah bokarjos sokidedun ina usqistjan jah þai frumistans manageins. 48 jah ni bigetun ƕa gatawidedeina; managei auk alakjo hahaida du hausjan imma.

XX[edit]

1 Jah warþ in sumamma dage jainaize at laisjandin imma þo managein in alh jah wailamerjandin, atstoþun þai gudjans jah bokarjos miþ þaim sinistam 2 jah qeþun du imma qiþandans: qiþ unsis, in ƕamma waldufnje þata taujis, aiþþau ƕas ist saei gaf þus þata waldufni? 3 andhafjands þan qaþ du im: fraihna izwis jah ik ainis waurdis jah qiþiþ mis: 4 daupeins Iohannis uzuh himina was þau uzuh mannam? 5 iþ eis þahtedun miþ sis misso qiþandans þatei jabai qiþam: us himina, qiþiþ: aþþan duƕe ni galaubideduþ imma? 6 iþ jabai qiþam: us mannam, alla so managei stainam afwairpiþ unsis; triggwaba galaubjand auk allai Iohannen praufetu wisan. 7 jah andhofun ei ni wissedeina ƕaþro. 8 jah Iesus qaþ im: ni ik izwis qiþa, in ƕamma waldufnje þata tauja. 9 dugann þan du managein qiþan þo gajukon: manna ussatida weinagard, jah anafalh ina waurstwjam jah aflaiþ jera ganoha. 10 jah in mela insandida du þaim aurtjam skalk, ei akranis þis weinagardis gebeina imma. iþ þai aurtjans usbliggwandans ina insandidedun lausana. 11 jah anaaiauk sandjan anþarana skalk; iþ eis jah jainana bliggwandans jah unswerandans insandidedun lausana. 12 jah anaaiauk sandjan þridjan; iþ eis jah þana gawondondans uswaurpun. 13 qaþ þan sa frauja þis weinagardis: ƕa taujau? sandja sunu meinana þana liuban; aufto þana gasaiƕandans aistand. 14 gasaiƕandans þan ina þai aurtjans þahtedun miþ sis misso qiþandans, sa ist sa arbinumja; afslaham ina, ei uns wairþai þata arbi. 15 jah uswairpandans ina ut us þamma weinagarda usqemun. ƕa nu taujai im frauja þis weinagardis? 16 qimiþ jah usqisteiþ aurtjam þaim jah gibiþ þana weinagard anþaraim. gahausjandans qeþun þan: nis-sijai. 17 iþ is insaiƕands du im qaþ: aþþan ƕa ist þata gamelido: stains þammei uskusun timrjans, sah warþ du haubida waihstins? 18 ƕazuh saei driusiþ ana þana stain, gakrotuda; iþ ana þanei driusiþ, diswinþeiþ ina. 19 jah sokidedun þai bokarjos jah auhumistans gudjans uslagjan ana ina handuns in þizai ƕeilai jah ohtedun þo managein; froþun auk þatei du im þo gajukon qaþ. 20 jah afleiþandans insandidedun ferjans, þans us liutein taiknjandans sik garaihtans wisan, ei gafaifaheina is waurdei jah atgebeina ina reikja jah waldufnja kindinis. 21 jah frehun ina qiþandans: laisari, witum þatei raihtaba rodeis jah laiseis jah ni andsaiƕis andwairþi, ak bi sunjai wig gudis laiseis: 22 skuldu ist unsis kaisara gild giban þau niu? 23 bisaiƕands þan ize unselein Iesus qaþ du im: ƕa mik fraisiþ? 24 ataugeiþ mis skatt: ƕis habaiþ manleikan jah ufarmeli? andhafjandans þan qeþun: kaisaris. 25 iþ is qaþuh du im: us-nu-gibiþ þo kaisaris kaisara jah þo gudis guda. 26 jah ni mahtedun gafahan is waurde in andwairþja manageins jah sildaleikjandans andawaurde is gaþahaidedun. 27 du atgaggandans þan sumai Saddukaie, þaiei qiþand usstass ni wisan, frehun ina 28 qiþandans: laisari, Moses gamelida uns, jabai ƕis broþar gadauþnai aigands qen, jah sa unbarnahs gadauþnai, ei nimai broþar is þo qen jah urraisjai fraiw broþr seinamma. 29 sibun nu broþrjus wesun, jah sa frumista nimands qen gadauþnoda unbarnahs. 30 jah nam anþar þo qen, jah sa gaswalt unbarnahs. 31 jah þridja nam þo samaleiko; samaleiko þan jah þai sibun, jah ni biliþun barne jah gaswultun. 32 Spedista allaize gadauþnoda jah so qens. 33 in þizai usstassai nu, ƕarjis þize wairþiþ qens? þai auk sibun aihtedun þo du qenai. 34 jah andhafjands qaþ du im Iesus: þai sunjus þis aiwis liugand jah liuganda; 35 iþ þaiei wairþai sind jainis aiwis niutan jah usstassais us dauþaim, ni liugand ni liuganda; 36 nih allis gaswiltan þanaseiþs magun, ibnans aggilum auk sind jah sunjus sind gudis, usstassais sunjus wisandans. 37 aþþan þatei urreisand dauþans, jah Moses bandwida ana aiƕatundjai, swe qiþiþ: saƕ fraujan guþ Abrahamis jah guþ Isakis jah guþ Iakobis. 38 aþþan guþ nist dauþaize, ak qiwaize; allai auk imma liband. 39 andhafjandans þan sumai þize bokarje qeþun: laisari, waila qast. 40 niþ-þan þanaseiþs gadaurstedun fraihnan ina ni waihtais. 41 qaþ þan du im: ƕaiwa qiþand Xristu sunu Daweidis wisan? 42 jah silba Daweid qiþiþ in bokom psalmo: qaþ frauja du fraujin meinamma: sit af taihswon meinai, 43 unte ik galagja fijands þeinans fotubaurd fotiwe þeinaize. 44 Daweid ina fraujan haitiþ, jah ƕaiwa sunus imma ist? 45 at gahausjandein þan allai managein qaþ du siponjam seinaim: 46 atsaiƕiþ faura bokarjam þaim wiljandam gaggan in ƕeitaim ...


Aiwaggeljo þairh Marku anastodeiþ[edit]


I[edit]

1 Anastodeins aiwaggeljons Iesuis Xristaus sunaus gudis. 2 swe gameliþ ist in Esaïin praufetau: sai, ik insandja aggilu meinana faura þus, saei gamanweiþ wig þeinana faura þus. 3 Stibna wopjandins in auþidai: manweiþ wig fraujins, raihtos waurkeiþ staigos gudis unsaris. 4 was Iohannes daupjands in auþidai jah merjands daupein idreigos du aflageinai frawaurhte. 5 jah usiddjedun du imma all Iudaialand jah Iairusaulwmeis, jah daupidai wesun allai in Iaurdane aƕai fram imma, andhaitandans frawaurhtim seinaim. 6 wasuþ-þan Iohannes gawasiþs taglam ulbandaus jah gairda filleina bi hup seinana jah matida þramsteins jah miliþ haiþiwisk. 7 jah merida qiþands: qimiþ swinþoza mis sa afar mis, þizei ik ni im wairþs anahneiwands andbindan skaudaraip skohe is. 8 aþþan ik daupja izwis in watin, iþ is daupeiþ izwis in ahmin weihamma. 9 jah warþ in jainaim dagam, qam Iesus fram Nazaraiþ Galeilaias jah daupiþs was fram Iohanne in Iaurdane. 10 jah suns usgaggands us þamma watin gasaƕ usluknans himinans jah ahman swe ahak atgaggandan ana ina. 11 jah stibna qam us himinam: þu is sunus meins sa liuba, in þuzei waila galeikaida. 12 jah suns sai, ahma ina ustauh in auþida. 13 jah was in þizai auþidai dage fidwor tiguns fraisans fram Satanin, jah was miþ diuzam, jah aggileis andbahtidedun imma. 14 iþ afar þatei atgibans warþ Iohannes, qam Iesus in Galeilaia merjands aiwaggeljon þiudangardjos gudis, 15 qiþands þatei usfullnoda þata mel jah atneƕida sik þiudangardi gudis: idreigoþ jah galaubeiþ in aiwaggeljon. 16 jah ƕarbonds faur marein Galeilaias gasaƕ Seimonu jah Andraian broþar is, þis Seimonis, wairpandans nati in marein; wesun auk fiskjans. 17 jah qaþ im Iesus: hirjats afar mis, jah gatauja igqis wairþan nutans manne. 18 jah suns afletandans þo natja seina laistidedun afar imma. 19 jah jainþro inngaggands framis leit<ilat>a gasaƕ Iakobu þana Zaibaidaiaus jah Iohanne broþar is, jah þans in skipa manwjandans natja. 20 jah suns haihait ins. jah afletandans attan seinana Zaibaidaiu in þamma skipa miþ asnjam, galiþun afar imma. 21 jah galiþun in Kafarnaum, jah suns sabbato daga galeiþands in swnagogen laisida ins. 22 jah usfilmans waurþun ana þizai laiseinai is; unte was laisjands ins swe waldufni habands jah ni swaswe þai bokarjos. 23 jah was in þizai swnagogen ize manna in unhrainjamma ahmin jah ufhropida 24 qiþands: fralet, ƕa uns jah þus, Iesu Nazorenai, qamt fraqistjan uns? kann þuk, ƕas þu is, sa weiha gudis. 25 jah andbait ina Iesus qiþands: þahai jah usgagg ut us þamma, ahma unhrainja. 26 jah tahida ina ahma sa unhrainja jah hropjands stibnai mikilai usiddja us imma. 27 jah afslauþnodedun allai sildaleikjandans, swaei sokidedun miþ sis misso qiþandans: ƕa sijai þata? ƕo so laiseino so niujo, ei miþ waldufnja jah ahmam þaim unhrainjam anabiudiþ jah ufhausjand imma? 28 usiddja þan meriþa is suns and allans bisitands Galeilaias. 29 jah suns us þizai swnagogen usgaggandans qemun in garda Seimonis jah Andraiins miþ Iakobau jah Iohannen. 30 iþ swaihro Seimonis lag in brinnon: jah suns qeþun imma bi ija. 31 jah duatgaggands urraisida þo undgreipands handu izos, jah aflailot þo so brinno suns, jah andbahtida im. 32 andanahtja þan waurþanamma, þan gasaggq sauil, berun du imma allans þans ubil habandans jah unhulþons habandans. 33 jah so baurgs alla garunnana was at daura. 34 jah gahailida managans ubil habandans missaleikaim sauhtim jah unhulþons managos uswarp jah ni fralailot rodjan þos unhulþons, unte kunþedun ina. 35 jah air uhtwon usstandands usiddja jah galaiþ ana auþjana staþ jah jainar baþ. 36 jah galaistans waurþun imma Seimon jah þai miþ imma. 37 jah bigitandans ina qeþun du imma þatei allai þuk sokjand. 38 jah qaþ du im: gaggam du þaim bisunjane haimom jah baurgim, ei jah jainar merjau, unte duþe qam. 39 jah was merjands in swnagogim ize and alla Galeilaian jah unhulþons uswairpands. 40 jah qam at imma þrutsfill habands, bidjands ina jah kniwam knussjands jah qiþands du imma þatei jabai wileis, magt mik gahrainjan. 41 iþ Iesus infeinands, ufrakjands handu seina attaitok imma jah qaþ imma: wiljau, wairþ hrains. 42 jah biþe qaþ þata Iesus, suns þata þrutsfill aflaiþ af imma, jah hrains warþ. 43 jah gaƕotjands imma suns ussandida ina 44 jah qaþ du imma: saiƕ ei mannhun ni qiþais waiht; ak gagg þuk silban ataugjan gudjin jah atbair fram gahraineinai þeinai þatei anabauþ Moses du weitwodiþai im. 45 iþ is usgaggands dugann merjan filu jah usqiþan þata waurd, swaswe is juþan ni mahta andaugjo in baurg galeiþan, ak uta ana auþjaim stadim was; jah iddjedun du imma allaþro.

II[edit]

1 Jah galaiþ aftra in Kafarnaum afar dagans, jah gafrehun þatei in garda ist. 2 jah suns gaqemun managai, swaswe juþan ni gamostedun nih at daura, jah rodida im waurd. 3 jah qemun at imma usliþan bairandans, hafanana fram fidworim. 4 jah ni magandans neƕa qiman imma faura manageim, andhulidedun hrot þarei was Iesus jah usgrabandans insailidedun þata badi jah fralailotun ana þammei lag sa usliþa. 5 gasaiƕands þan Iesus galaubein ize qaþ du þamma usliþin: barnilo, afletanda þus frawaurhteis þeinos. 6 wesunuh þan sumai þize bokarje jainar sitandans jah þagkjandans sis in hairtam seinaim: 7 ƕa sa swa rodeiþ naiteinins? ƕas mag afletan frawaurhtins, niba ains guþ? 8 jah suns ufkunnands Iesus ahmin seinamma þatei swa þai mitodedun sis, qaþ du im: duƕe mitoþ þata in hairtam izwaraim? 9 ƕaþar ist azetizo du qiþan þamma usliþin: afletanda þus frawaurhteis þeinos, þau qiþan: urreis jah nim þata badi þeinata jah gagg? 10 aþþan ei witeiþ þatei waldufni habaiþ sunus mans ana airþai afletan frawaurhtins, qaþ du þamma usliþin: 11 þus qiþa: urreis nimuh þata badi þein jah gagg du garda þeinamma. 12 jah urrais suns jah ushafjands badi usiddja faura andwairþja allaize, swaswe usgeisnodedun allai jah hauhidedun mikiljandans guþ, qiþandans þatei aiw swa ni gaseƕun. 13 jah galaiþ aftra faur marein, jah all manageins iddjedun du imma, jah laisida ins. 14 jah ƕarbonds gasaƕ Laiwwi þana Alfaiaus sitandan at motai jah qaþ du imma: gagg afar mis. Jah usstandands iddja afar imma. 15 jah warþ, biþe is anakumbida in garda is, jah managai motarjos jah frawaurhtai miþanakumbidedun Iesua jah siponjam is; wesun auk managai jah iddjedun afar imma. 16 jah þai bokarjos jah Fareisaieis gasaiƕandans ina matjandan miþ þaim motarjam jah frawaurhtaim, qeþun du þaim siponjam is: ƕa ist þatei miþ motarjam jah frawaurhtaim matjiþ jah driggkiþ? 17 jah gahausjands Iesus qaþ du im: ni þaurbun swinþai lekeis, ak þai ubilaba habandans; ni qam laþon uswaurhtans, ak frawaurhtans. 18 jah wesun siponjos Iohannis jah Fareisaieis fastandans; jah atiddjedun jah qeþun du imma: duƕe siponjos Iohannes jah Fareisaieis fastand, iþ þai þeinai siponjos ni fastand? 19 jah qaþ im Iesus: ibai magun sunjus bruþfadis, und þatei miþ im ist bruþfaþs, fastan? swa lagga ƕeila swe miþ sis haband bruþfad, ni magun fastan. 20 aþþan atgaggand dagos þan afnimada af im sa bruþfaþs, jah þan fastand in jainamma daga. 21 ni manna plat fanins niujis siujiþ ana snagan fairnjana; ibai afnimai fullon af þamma sa niuja þamma fairnjin, jah wairsiza gataura wairþiþ. 22 ni manna giutiþ wein juggata in balgins fairnjans; ibai aufto distairai wein þata niujo þans balgins, jah wein usgutniþ, jah þai balgeis fraqistnand; ak wein juggata in balgins niujans giutand. 23 jah warþ þairhgaggan imma sabbato daga þairh atisk, jah dugunnun siponjos is skewjandans raupjan ahsa. 24 jah Fareisaieis qeþun du imma: sai, ƕa taujand siponjos þeinai sabbatim þatei ni skuld ist? 25 jah is qaþ du im: niu ussuggwuþ aiw ƕa gatawida Daweid, þan þaurfta jah gredags was, is jah þai miþ imma? 26 ƕaiwa galaiþ in gard gudis uf Abiaþara gudjin jah hlaibans faurlageinais matida, þanzei ni skuld ist matjan niba ainaim gudjam, jah gaf jah þaim miþ sis wisandam? 27 jah qaþ im: sabbato in mans warþ gaskapans, ni manna in sabbato dagis; 28 swaei frauja ist sa sunus mans jah þamma sabbato.

III[edit]

1 Jah galaiþ aftra in swnagogen, jah was jainar manna gaþaursana habands handu. 2 jah witaidedun imma hailidediu sabbato daga, ei wrohidedeina ina. 3 jah qaþ du þamma mann þamma gaþaursana habandin handu: urreis in midumai. 4 jah qaþ du im: skuldu ist in sabbatim þiuþ taujan aiþþau unþiuþ taujan, saiwala nasjan aiþþau usqistjan? iþ eis þahaidedun. 5 jah ussaiƕands ins miþ moda, gaurs in daubiþos hairtins ize qaþ du þamma mann: ufrakei þo handu þeina! jah ufrakida, jah gastoþ aftra so handus is. 6 jah gaggandans þan Fareisaieis sunsaiw miþ þaim Herodianum garuni gatawidedun bi ina, ei imma usqemeina. 7 jah Iesus aflaiþ miþ siponjam seinaim du marein, jah filu manageins us Galeilaia laistidedun afar imma, 8 jah us Iudaia jah us Iairusaulwmim jah us Idumaia jah hindana Iaurdanaus; jah þai bi Twra jah Seidona, manageins filu, gahausjandans ƕan filu is tawida, qemun at imma. 9 jah qaþ þaim siponjam seinaim ei skip habaiþ wesi at imma in þizos manageins, ei ni þraiheina ina. 10 managans auk gahailida, swaswe drusun ana ina ei imma attaitokeina, jah swa managai swe habaidedun wundufnjos 11 jah ahmans unhrainjans, þaih þan ina gaseƕun, drusun du imma jah hropidedun qiþandans þatei þu is sunus gudis. 12 jah filu andbait ins ei ina ni gaswikunþidedeina. 13 jah ustaig in fairguni jah athaihait þanzei wilda is, jah galiþun du imma. 14 jah gawaurhta twalif du wisan miþ sis, jah ei insandidedi ins merjan 15 jah haban waldufni du hailjan sauhtins jah uswairpan unhulþons. 16 jah gasatida Seimona namo Paitrus; 17 jah Iakobau þamma Zaibaidaiaus jah Iohanne broþr Iakobaus jah gasatida im namna Bauanairgais, þatei ist: sunjus þeiƕons; 18 jah Andraian jah Filippu jah Barþaulaumaiu jah Matþaiu jah Þoman jah Iakobu þana Alfaiaus jah Þaddaiu jah Seimona þana Kananeiten 19 jah Iudan Iskarioten, saei jah galewida ina. 20 jah atiddjedun in gard, jah gaïddja sik <aftra> managei, swaswe ni mahtedun nih hlaif matjan. 21 jah hausjandans fram imma bokarjos jah anþarai usiddjedun gahaban ina; qeþun auk þatei usgaisiþs ist. 22 jah bokarjos þai af Iairusaulwmai qimandans qeþun þatei Baiailzaibul habaiþ, jah þatei in þamma reikistin unhulþono uswairpiþ þaim unhulþom. 23 jah athaitands ins in gajukom qaþ du im: ƕaiwa mag Satanas Satanan uswairpan? 24 jah jabai þiudangardi wiþra sik gadailjada, ni mag standan so þiudangardi jaina. 25 jah jabai gards wiþra sik gadailjada, ni mag standan sa gards jains. 26 jah jabai Satana usstoþ ana sik silban jah gadailiþs warþ, ni mag gastandan, ak andi habaiþ. 27 ni manna mag kasa swinþis galeiþands in gard is wilwan, niba faurþis þana swinþan gabindiþ; jah <þan> þana gard is diswilwai. 28 amen, qiþa izwis, þatei allata afletada þata frawaurhte sunum manne, jah naiteinos swa managos swaswe wajamerjand; 29 aþþan saei wajamereiþ ahman weihana ni habaiþ fralet aiw, ak skula ist aiweinaizos frawaurhtais. 30 unte qeþun: ahman unhrainjana habaiþ. 31 jah qemun þan aiþei is jah broþrjus is jah uta standandona insandidedun du imma, haitandona ina. 32 jah setun bi ina managei; qeþun þan du imma: sai, aiþei þeina jah broþrjus þeinai jah swistrjus þeinos uta sokjand þuk. 33 jah andhof im qiþands: ƕo ist so aiþei meina aiþþau þai broþrjus meinai? 34 jah bisaiƕands bisunjane þans bi sik sitandans qaþ: sai, aiþei meina jah þai broþrjus meinai. 35 saei allis waurkeiþ wiljan gudis, sa jah broþar meins jah swistar jah aiþei ist.

IV[edit]

1 Jah aftra Iesus dugann laisjan at marein, jah galesun sik du imma manageins filu, swaswe ina galeiþan<dan> in skip gasitan in marein; jah alla so managei wiþra marein ana staþa was. 2 jah laisida ins in gajukom manag jah qaþ im in laiseinai seinai: 3 hauseiþ! sai, urrann sa saiands du saian fraiwa seinamma. 4 jah warþ, miþþanei saiso, sum raihtis gadraus faur wig, jah qemun fuglos jah fretun þata. 5 anþaruþ-þan gadraus ana stainahamma, þarei ni habaida airþa managa, jah suns urrann, in þizei ni habaida diupaizos airþos; 6 at sunnin þan urrinnandin ufbrann, jah unte ni habaida waurtins, gaþaursnoda. 7 jah sum gadraus in þaurnuns; jah ufarstigun þai þaurnjus jah afƕapidedun þata, jah akran ni gaf. 8 jah sum gadraus in airþa goda jah gaf akran urrinnando jah wahsjando, jah bar ain .l. jah ain .j. jah ain .r. 9 jah qaþ: saei habai ausona hausjandona, gahausjai. 10 iþ biþe warþ sundro, frehun ina þai bi ina miþ þaim twalibim þizos gajukons. 11 jah qaþ im: izwis atgiban ist kunnan runa þiudangardjos gudis, iþ jainaim þaim uta in gajukom allata wairþiþ, 12 ei saiƕandans saiƕaina jah ni gaumjaina, jah hausjandans hausjaina jah ni fraþjaina, ibai ƕan gawandjaina sik jah afletaindau im frawaurhteis. 13 jah qaþ du im: ni wituþ þo gajukon, jah ƕaiwa allos þos gajukons kunneiþ? 14 sa saijands waurd saijiþ. 15 aþþan þai wiþra wig sind, þarei saiada þata waurd, jah þan gahausjand unkarjans, suns qimiþ Satanas jah usnimiþ waurd þata insaiano in hairtam ize. 16 jah <þai> sind samaleiko þai ana stainahamma saianans, þaiei þan hausjand þata waurd, suns miþ fahedai nimand ita 17 jah ni haband waurtins in sis, ak ƕeilaƕairbai sind; þaþroh, biþe qimiþ aglo aiþþau wrakja in þis waurdis, suns gamarzjanda. 18 jah þai sind þai in þaurnuns saianans, þai waurd hausjandans, 19 jah saurgos þizos libainais jah afmarzeins gabeins jah þai bi þata anþar lustjus innatgaggandans afƕapjand þata waurd, jah akranalaus wairþiþ. 20 jah þai sind þai ana airþai þizai godon saianans, þaiei hausjand þata waurd jah andnimand jah akran bairand, ain .l. jah ain .j. jah ain .r. 21 jah qaþ du im: ibai lukarn qimiþ duþe ei uf melan satjaidau aiþþau undar ligr? niu ei ana lukarnastaþan satjaidau? 22 nih allis ist ƕa fulginis þatei ni gabairhtjaidau: nih warþ analaugn, ak ei swikunþ wairþai. 23 jabai ƕas habai ausona hausjandona, gahausjai. 24 jah qaþ du im: saiƕiþ, ƕa hauseiþ! in þizaiei mitaþ mitiþ, mitada izwis jah biaukada izwis þaim galaubjandam. 25 unte þisƕammeh saei habaiþ gibada imma; jah saei ni habaiþ jah þatei habaiþ afnimada imma. 26 jah qaþ: swa ist þiudangardi gudis, swaswe jabai manna wairpiþ fraiwa ana airþa. 27 jah slepiþ jah urreisiþ naht jah daga, jah þata fraiw keiniþ jah liudiþ swe ni wait is. 28 silbo auk airþa akran bairiþ: frumist gras, þaþroh ahs, þaþroh fulliþ kaurnis in þamma ahsa. 29 þanuh biþe atgibada akran, suns insandeiþ gilþa, unte atist asans. 30 jah qaþ: ƕe galeikom þiudangardja gudis, aiþþau in ƕileikai gajukon gabairam þo? 31 swe kaurno sinapis, þatei þan saiada ana airþa, minnist allaize fraiwe ist þize ana airþai; 32 jah þan saiada, urrinniþ jah wairþiþ allaize grase maist jah gataujiþ astans mikilans, swaswe magun uf skadau is fuglos himinis gabauan. 33 jah swaleikaim managaim gajukom rodida du im þata waurd, swaswe mahtedun hausjon. 34 iþ inuh gajukon ni rodida im, iþ sundro siponjam seinaim andband allata. 35 jah qaþ du im in jainamma daga at andanahtja þan waurþanamma: usleiþam jainis stadis. 36 jah afletandans þo managein andnemun ina swe was in skipa; jah þan anþara skipa wesun miþ imma. 37 jah warþ skura windis mikila jah wegos waltidedun in skip, swaswe ita juþan gafullnoda. 38 jah was is ana notin ana waggarja slepands, jah urraisidedun ina jah qeþun du imma: laisari, niu kara þuk þizei fraqistnam? 39 jah urreisands gasok winda jah qaþ du marein: gaslawai, afdumbn! jah anasilaida sa winds jah warþ wis mikil. 40 jah qaþ du im: duƕe faurhtai sijuþ swa? ƕaiwa ni nauh habaiþ galaubein? 41 jah ohtedun sis agis mikil jah qeþun du sis misso: ƕas þannu sa sijai, unte jah winds jah marei ufhausjand imma?

V[edit]

1 Jah qemun hindar marein in landa Gaddarene. 2 jah usgaggandin imma us skipa suns gamotida imma manna us aurahjom in ahmin unhrainjamma, 3 saei bauain habaida in aurahjom: jah ni naudibandjom eisarneinaim manna mahta ina gabindan. 4 unte is ufta eisarnam bi fotuns gabuganaim jah naudibandjom eisarneinaim gabundans was jah galausida af sis þos naudibandjos jah þo ana fotum eisarna gabrak, jah manna ni mahta ina gatamjan. 5 jah sinteino nahtam jah dagam in aurahjom jah in fairgunjam was hropjands jah bliggwands sik stainam. 6 gasaiƕands þan Iesu fairraþro rann jah inwait ina 7 jah hropjands stibnai mikilai qaþ: ƕa mis jah þus, Iesu, sunau gudis þis hauhistins? biswara þuk bi guda, ni balwjais mis! 8 unte qaþ imma: usgagg, ahma unhrainja, us þamma mann! 9 jah frah ina: ƕa namo þein? jah qaþ du imma: namo mein Laigaion, unte managai sijum. 10 jah baþ ina filu ei ni usdrebi im us landa. 11 wasuh þan jainar hairda sweine haldana at þamma fairgunja. 12 jah bedun ina allos þos unhulþons qiþandeins: insandei unsis in þo sweina, ei in þo galeiþaima. 13 jah uslaubida im Iesus suns. jah usgaggandans ahmans þai unhrainjans galiþun in þo sweina, jah rann so hairda and driuson in marein; wesunuþ-þan swe twos þusundjos, jah afƕapnodedun in marein. 14 jah þai haldandans þo sweina gaþlauhun jah gataihun in baurg jah in haimom, jah qemun saiƕan ƕa wesi þata waurþano. 15 jah atiddjedun du Iesua jah gasaiƕand þana wodan sitandan jah gawasidana jah fraþjandan þana saei habaida laigaion, jah ohtedun. 16 jah spillodedun im þaiei gaseƕun, ƕaiwa warþ bi þana wodan jah bi þo sweina. 17 jah dugunnun bidjan ina galeiþan hindar markos seinos. 18 jah inngaggandan ina in skip baþ ina, saei was wods, ei miþ imma wesi. 19 jah ni lailot ina, ak qaþ du imma: gagg du garda þeinamma du þeinaim jah gateih im, ƕan filu þus frauja gatawida jah gaarmaida þuk. 20 jah galaiþ jah dugann merjan in Daikapaulein, ƕan filu gatawida imma Iesus; jah allai sildaleikidedun. 21 jah usleiþandin Iesua in skipa aftra hindar marein, gaqemun sik manageins filu du imma, jah was faura marein. 22 jah sai, qimiþ ains þize swnagogafade namin Jaeirus; jah saiƕands ina gadraus du fotum Iesuis 23 jah baþ ina filu, qiþands þatei dauhtar meina aftumist habaiþ, ei qimands lagjais ana þo handuns, ei ganisai jah libai. 24 jah galaiþ miþ imma, jah iddjedun afar imma manageins filu jah þraihun ina. 25 jah qinono suma wisandei in runa bloþis jera twalif 26 jah manag gaþulandei fram managaim lekjam jah fraqimandei allamma seinamma jah ni waihtai botida, ak mais wairs habaida, 27 gahausjandei bi Iesu, atgaggandei in managein aftana attaitok wastjai is. 28 unte qaþ þatei jabai wastjom is atteka, ganisa. 29 jah sunsaiw gaþaursnoda sa brunna bloþis izos, jah ufkunþa ana leika þatei gahailnoda af þamma slaha. 30 jah sunsaiw Iesus ufkunþa in sis silbin þo us sis maht usgaggandein; gawandjands sik in managein qaþ: ƕas mis taitok wastjom? 31 jah qeþun du imma siponjos is: saiƕis þo managein þreihandein þuk jah qiþis: ƕas mis taitok? 32 jah wlaitoda saiƕan þo þata taujandein. 33 iþ so qino ogandei jah reirandei, witandei þatei warþ bi ija, qam jah draus du imma jah qaþ imma alla þo sunja. 34 iþ is qaþ du izai: dauhtar, galaubeins þeina ganasida þuk, gagg in gawairþi jah sijais haila af þamma slaha þeinamma. 35 nauhþanuh imma rodjandin qemun fram þamma swnagogafada, qiþandans þatei dauhtar þeina gaswalt; ƕa þanamais draibeis þana laisari? 36 iþ Iesus sunsaiw gahausjands þata waurd rodiþ, qaþ du þamma swnagogafada: ni faurhtei, þatainei galaubei. 37 jah ni fralailot ainohun ize miþ sis afargaggan, nibai Paitru jah Iakobu jah Iohannen broþar Iakobis. 38 jah galaiþ in gard þis swnagogafadis jah gasaƕ auhjodu jah gretandans jah waifairƕjandans filu. 39 jah innatgaggands qaþ du im: ƕa auhjoþ jah gretiþ? þata barn ni gadauþnoda, ak slepiþ. 40 jah bihlohun ina. iþ is uswairpands allaim ganimiþ attan þis barnis jah aiþein jah þans miþ sis jah galaiþ inn þarei was þata barn ligando. 41 jah fairgraip bi handau þata barn qaþuh du izai: taleiþa kumei, þatei ist gaskeiriþ: mawilo, du þus qiþa: urreis. 42 jah suns urrais so mawi jah iddja; was auk jere twalibe; jah usgeisnodedun faurhtein mikilai. 43 jah anabauþ im filu ei manna ni funþi þata; jah haihait izai giban matjan.

VI[edit]

1 Jah usstoþ jainþro jah qam in landa seinamma, jah laistidedun afar imma siponjos is. 2 jah biþe warþ sabbato, dugann in swnagoge laisjan, jah managai hausjandans sildaleikidedun qiþandans: ƕaþro þamma þata, jah ƕo so handugeino so gibano imma, ei mahteis swaleikos þairh handuns is wairþand? 3 niu þata ist sa timrja, sa sunus Marjins, iþ broþar Iakoba<us> jah Iuse<zis> jah Iudins jah Seimonis? jah niu sind swistrjus is her at unsis? jah gamarzidai waurþun in þamma. 4 qaþ þan im Iesus þatei nist praufetus unswers, niba in gabaurþai seinai jah in ganiþjam jah in garda seinamma. 5 jah ni mahta jainar ainohun mahte gataujan, niba fawaim siukaim handuns galagjands gahailida. 6 jah sildaleikida in ungalaubeinais ize jah bitauh weihsa bisunjane laisjands. 7 jah athaihait þans twalif jah dugann ins insandjan twans ƕanzuh jah gaf im waldufni ahmane unhrainjaize. 8 jah faurbauþ im ei waiht ni nemeina in wig, niba hrugga aina, nih matibalg nih hlaif nih in gairdos aiz, 9 ak gaskohai suljom: jah ni wasjaiþ twaim paidom. 10 jah qaþ du im: þisƕaduh þei gaggaiþ in gard, þar saljaiþ, unte usgaggaiþ jainþro. 11 jah swa managai swe ni andnimaina izwis nih hausjaina izwis, usgaggandans jainþro ushrisjaiþ mulda þo undaro fotum izwaraim du weitwodiþai im. amen, qiþa izwis: sutizo ist Saudaumjam aiþþau Gaumaurjam in daga stauos þau þizai baurg jainai. 12 jah usgaggandans meridedun ei idreigodedeina. 13 jah unhulþons managos usdribun jah gasalbodedun alewa managans siukans jah gahailidedun. 14 jah gahausida þiudans Herodes, swikunþ allis warþ namo is, jah qaþ þatei Iohannis sa daupjands us dauþaim urrais, <jah> duþþe waurkjand þos mahteis in imma. 15 anþarai þan qeþun þatei Helias ist; anþarai þan qeþun þatei praufetes ist swe ains þize praufete. 16 gahausjands þan Herodes qaþ þatei þammei ik haubiþ afmaimait Iohanne, sa ist: sah urrais us dauþaim. 17 sa auk raihtis Herodes insandjands gahabaida Iohannen jah gaband ina in karkarai in Hairodiadins qenais Filippaus broþrs seinis, unte þo galiugaida. 18 qaþ auk Iohannes du Heroda þatei ni skuld ist þus haban qen broþrs þeinis. 19 iþ so Herodia naiw imma jah wilda imma usqiman jah ni mahta; 20 unte Herodis ohta sis Iohannen, kunnands ina wair garaihtana jah weihana, jah witaida imma jah hausjands imma manag gatawida jah gabaurjaba imma andhausida. 21 jah waurþans dags gatils, þan Herodis mela gabaurþais seinaizos nahtamat waurhta þaim maistam seinaize jah þusundifadim jah þaim frumistam Galeilaias, 22 jah atgaggandein inn dauhtar Herodiadins jah plinsjandein jah galeikandein Heroda jah þaim miþanakumbjandam, qaþ þiudans du þizai maujai: bidei mik þisƕizuh þei wileis, jah giba þus. 23 jah swor izai þatei þisƕah þei bidjais mik, giba þus und halba þiudangardja meina. 24 iþ si usgaggandei qaþ du aiþein seinai: ƕis bidjau? iþ si qaþ: haubidis Iohannis þis daupjandins. 25 jah atgaggandei sunsaiw sniumundo du þamma þiudana baþ qiþandei: wiljau ei mis gibais ana mesa haubiþ Iohannis þis daupjandins. 26 jah gaurs waurþans sa þiudans in þize aiþe jah in þize miþanakumbjandane ni wilda izai ufbrikan. 27 jah suns insandjands sa þiudans spaikulatur, anabauþ briggan haubiþ is. iþ is galeiþands afmaimait imma haubiþ in karkarai 28 jah atbar þata haubiþ is ana mesa jah atgaf ita þizai maujai, jah so mawi atgaf ita aiþein seinai. 29 jah gahausjandans siponjos is qemun jah usnemun leik is jah galagidedun ita in hlaiwa. 30 jah gaïddjedun apaustauleis du Iesua jah gataihun imma allata jah swa filu swe gatawidedun ... 53 ... jah duatsniwun. 54 jah usgaggandam im us skipa, sunsaiw ufkunanndans ina, 55 birinnandans all þata gawi dugunnun ana badjam þans ubil habandans bairan, þadei hausidedun ei is wesi. 56 jah þisƕaduh þadei iddja in haimos aiþþau baurgs aiþþau in weihsa, ana gagga lagidedun siukans jah bedun ina ei þau skauta wastjos is attaitokeina; jah swa managai swe attaitokun imma, ganesun.

VII[edit]

1 Jah gaqemun sik du imma Fareisaieis jah sumai þize bokarje, qimandans us Iairusaulwmim. 2 jah gasaiƕandans sumans þize siponje is gamainjaim handum, þat-ist unþwahanaim, matjandans hlaibans; 3 iþ Fareisaieis jah allai Iudaieis, niba ufta þwahand handuns, ni matjand, habandans anafilh þize sinistane, 4 jah af maþla niba daupjand ni matjand, jah anþar ist manag þatei andnemun du haban: daupeinins stikle jah aurkje jah katile jah ligre; 5 þaþroh þan frehun ina þai Fareisaieis jah þai bokarjos: duƕe þai siponjos þeinai ni gaggand bi þammei anafulhun þai sinistans, ak unþwahanaim handum matjand hlaif? 6 iþ is andhafjands qaþ du im þatei waila praufetida Esaïas bi izwis þans liutans, swe gameliþ ist: so managei wairilom mik sweraiþ, iþ hairto ize fairra habaiþ sik mis. 7 iþ sware mik blotand, laisjandans laiseinins, anabusnins manne; 8 afletandans raihtis anabusn gudis habaiþ þatei anafulhun mannans, daupeinins aurkje jah stikle jah anþar galeik swaleikata manag taujiþ. 9 jah qaþ du im: waila inwidiþ anabusn gudis, ei þata anafulhano izwar fastaiþ. 10 Moses auk raihtis qaþ: swerai attan þeinana jah aiþein þeina; jah: saei ubil qiþai attin seinamma aiþþau aiþein seinai, dauþau afdauþjaidau. 11 iþ jus qiþiþ: jabai qiþai manna attin seinamma aiþþau aiþein: kaurban, þatei ist maiþms, þisƕah þatei us mis gabatnis; 12 jah ni fraletiþ ina ni waiht taujan attin seinamma aiþþau aiþein seinai, 13 blauþjandans waurd gudis þizai anabusnai izwarai, þoei anafulhuþ; jah galeik swaleikata manag taujiþ. 14 jah athaitands alla þo managein qaþ im: hauseiþ mis allai jah fraþjaiþ. 15 ni waihts ist utaþro mans inngaggando in ina þatei magi ina gamainjan; ak þata utgaggando us mann þata ist þata gamainjando mannan. 16 jabai ƕas habai ausona hausjandona, gahausjai. 17 jah þan galaiþ in gard us þizai managein, frehun ina siponjos is bi þo gajukon. 18 jah qaþ du im: swa jah jus unwitans sijuþ? ni fraþjiþ þammei all þata utaþro inngaggando in mannan ni mag ina gamainjan: 19 unte ni galeiþiþ imma in hairto, ak in wamba, jah in urrunsa usgaggiþ, gahraineiþ allans matins. 20 qaþuþ-þan þatei þata us mann usgaggando þata gamaineiþ mannan. 21 innaþro auk us hairtin manne mitoneis ubilos usgaggand: kalkinassjus, horinassjus, maurþra, 22 þiubja, faihufrikeins, unseleins, liutei, aglaitei, augo unsel, wajamereins, hauhhairtei, unwiti. 23 þo alla ubilona innaþro usgaggand jah gagamainjand mannan. 24 jah jainþro usstandands galaiþ in markos Twre jah Seidone jah galeiþands in gard ni wilda witan mannan jah ni mahta galaugnjan. 25 gahausjandei raihtis qino bi ina, þizozei habaida dauhtar ahman unhrainjana, qimandei draus du fotum is. 26 wasuþ-þan so qino haiþno, Saurini fwnikiska gabaurþai, jah baþ ina ei þo unhulþon uswaurpi us dauhtr izos. 27 iþ Iesus qaþ du izai: let faurþis sada wairþan barna, unte ni goþ ist niman hlaib barne jah wairpan hundam. 28 iþ si andhof imma jah qaþ du imma: jai frauja; jah auk hundos undaro biuda matjand af drauhsnom barne. 29 jah qaþ du izai: in þis waurdis gagg, usiddja unhulþo us dauhtr þeinai. 30 jah galeiþandei du garda seinamma bigat unhulþon usgaggana jah þo dauhtar ligandein ana ligra. 31 jah aftra galeiþands af markom Twre jah Seidone qam at marein Galeilaie miþ tweihnaim markom Daikapaulaios. 32 jah berun du imma baudana stammana jah bedun ina ei lagidedi imma handau. 33 jah afnimands ina af managein sundro, lagida figgrans seinans in ausona imma jah spewands attaitok tuggon is 34 jah ussaiƕands du himina gaswogida jah qaþ du imma: aiffaþa, þatei ist: uslukn. 35 jah sunsaiw usluknodedun imma hliumans, jah andbundnoda bandi tuggons is jah rodida raihtaba. 36 jah anabauþ im ei mann ni qeþeina. ƕan filu is im anabauþ, mais þamma eis meridedun 37 jah ufarassau sildaleikidedun qiþandans: waila allata gatawida jah baudans gataujiþ gahausjan jah unrodjandans rodjan.

VIII[edit]

1 In jainaim þan dagam aftra at filu managai managein wisandein jah ni habandam ƕa matidedeina, athaitands siponjans qaþuh du im: 2 infeinoda du þizai managein, unte ju dagans þrins miþ mis wesun jah ni haband ƕa matjaina; 3 jah jabai fraleta ins lausqiþrans du garda ize, ufligand ana wiga; sumai raihtis ize fairraþro qemun. 4 jah andhofun imma siponjos is: ƕaþro þans mag ƕas gasoþjan hlaibam ana auþidai? 5 jah frah ins: ƕan managans habaiþ hlaibans? iþ eis qeþun: sibun. 6 jah anabauþ þizai managein anakumbjan ana airþai; jah nimands þans sibun hlaibans jah awiliudonds gabrak jah atgaf siponjam seinaim, ei atlagidedeina faur; jah atlagidedun faur þo managein. 7 jah habaidedun fiskans fawans, jah þans gaþiuþjands qaþ ei atlagidedeina jah þans. 8 gamatidedun þan jah sadai waurþun; jah usnemun laibos gabruko sibun spwreidans. 9 wesunuþ-þan þai matjandans swe fidwor þusundjos; jah fralailot ins. 10 jah galaiþ sunsaiw in skip miþ siponjam seinaim, jah qam ana fera Magdalan. 11 jah urrunnun Fareisaieis jah dugunnun miþsokjan imma sokjandans du imma taikn us himina, fraisandans ina. 12 jah ufswogjands ahmin seinamma qaþ: ƕa þata kuni taikn sokeiþ? amen, qiþa izwis: jabai gibaidau kunja þamma taikne. 13 jah afletands ins, galeiþands aftra in skip uslaiþ hindar marein. 14 jah ufarmunnodedun niman hlaibans jah niba ainana hlaif ni habaidedun miþ sis in skipa. 15 jah anabauþ im qiþands: saiƕiþ ei atsaiƕiþ izwis þis beistis Fareisaie jah beistis Herodis. 16 jah þahtedun miþ sis misso qiþandans: unte hlaibans ni habam. 17 jah fraþjands Iesus qaþ du im: ƕa þaggkeiþ unte hlaibans ni habaiþ? ni nauh fraþjiþ nih wituþ, unte daubata habaiþ hairto izwar. 18 augona habandans ni gasaiƕiþ, jah ausona habandans ni gahauseiþ jah ni gamunuþ. 19 þan þans fimf hlaibans gabrak fimf þusundjom, ƕan managos tainjons fullos gabruko usnemuþ? qeþun du imma: twalif. 20 aþþan þan þans sibun hlaibans fidwor þusundjom, ƕan managans spwreidans fullans gabruko usnemuþ? iþ eis qeþun: sibun. 21 jah qaþ du im: ƕaiwa ni nauh fraþjiþ? 22 jah qemun in Beþaniin jah berun du imma blindan jah bedun ina ei imma attaitoki. 23 jah fairgreipands handu þis blindins ustauh ina utana weihsis jah speiwands in augona is, atlagjands ana handuns seinos frah ina ga-u-ƕa-seƕi? 24 jah ussaiƕands qaþ: gasaiƕa mans, þatei swe bagmans gasaiƕa gaggandans. 25 þaþroh aftra galagida handuns ana þo augona is jah gatawida ina ussaiƕan; jah aftra gasatiþs warþ jah gasaƕ bairhtaba allans. 26 jah insandida ina du garda is qiþands: ni in þata weihs gaggais, ni mannhun qiþais in þamma wehsa. 27 jah usiddja Iesus jah siponjos is in wehsa Kaisarias þizos Filippaus: jah ana wiga frah siponjans seinans qiþands du im: ƕana mik qiþand mans wisan? 28 iþ eis andhofun: Iohannen þana daupjand, jah anþarai Helian: sumaih þan ainana praufete. 29 jah is qaþ du im: aþþan jus, ƕana mik qiþiþ wisan? andhafjands þan Paitrus qaþ du imma: þu is Xristus. 30 jah faurbauþ im ei mannhun ni qeþeina bi ina. 31 jah dugann laisjan ins þatei skal sunus mans filu winnan jah uskiusan skulds ist fram þaim sinistam jah þaim auhumistam gudjam jah bokarjam jah usqiman jah afar þrins dagans usstandan. 32 jah swikunþaba þata waurd rodida; jah aftiuhands ina Paitrus dugann andbeitan ina; 33 iþ is gawandjands sik jah gasaiƕands þans siponjans seinans andbait Paitru qiþands: gagg hindar mik, Satana, unte ni fraþjis þaim gudis, ak þaim manne. 34 jah athaitands þo managein miþ siponjam seinaim qaþ du im: saei wili afar mis laistjan, inwidai sik silban jah nimai galgan seinana jah laistjai mik. 35 saei allis wili saiwala seina ganasjan, fraqisteiþ izai: iþ saei fraqisteiþ saiwalai seinai in meina jah in þizos aiwaggeljons, ganasjiþ þo. 36 ƕa auk boteiþ mannan, jabai gageigaiþ þana fairƕu allana jah gasleiþeiþ sik saiwalai seinai? 37 aiþþau ƕa gibiþ manna inmaidein saiwalos seinaizos? 38 unte saei skamaiþ sik meina jah waurde meinaize in gabaurþai þizai horinondein jah frawaurhton, jah sunus mans skamaiþ sik is, þan qimiþ in wulþau attins seinis miþ aggilum þaim weiham.

IX[edit]

1 Jah qaþ du im: amen, qiþa izwis þatei sind sumai þize her standandane, þai ize ni kausjand dauþaus, unte gasaiƕand þiudinassu gudis qumanana in mahtai. 2 jah afar dagans saihs ganam Iesus Paitru jah Iakobu jah Iohannen jah ustauh ins ana fairguni hauh sundro ainans: jah inmaidida sik in andwairþja ize. 3 jah wastjos is waurþun glitmunjandeins, ƕeitos swe snaiws, swaleikos swe wullareis ana airþai ni mag gaƕeitjan. 4 jah ataugiþs warþ im Helias miþ Mose; jah wesun rodjandans miþ Iesua. 5 jah andhafjands Paitrus qaþ du Iesua: rabbei, goþ ist unsis her wisan, jah gawaurkjam hlijans þrins, þus ainana jah Mose ainana jah ainana Helijin. 6 ni auk wissa ƕa rodidedi; wesun auk usagidai. 7 jah warþ milhma ufarskadwjands im, jah qam stibna us þamma milhmin: sa ist sunus meins sa liuba, þamma hausjaiþ. 8 jah anaks insaiƕandans ni þanaseiþs ainohun gaseƕun, alja Iesu ainana miþ sis. 9 dalaþ þan atgaggandam im af þamma fairgunja, anabauþ im ei mannhun ni spillodedeina þatei gaseƕun, niba biþe sunus mans us dauþaim usstoþi. 10 jah þata waurd habaidedun du sis misso sokjandans: ƕa ist þata us dauþaim usstandan? 11 jah frehun ina qiþandans: unte qiþand þai bokarjos þatei Helias skuli qiman faurþis? 12 iþ is andhafjands qaþ du im: Helias sweþauh qimands faurþis aftra gaboteiþ alla; jah ƕaiwa gameliþ ist bi sunu mans, ei manag winnai jah frakunþs wairþai. 13 akei qiþa izwis þatei ju Helias qam jah gatawidedun imma swa filu swe wildedun, swaswe gameliþ ist bi ina. 14 jah qimands at siponjam gasaƕ filu manageins bi ins jah bokarjans sokjandans miþ im. 15 jah sunsaiw alla managei gasaiƕandans ina usgeisnodedun jah durinnandans inwitun ina. 16 jah frah þans bokarjans: ƕa sokeiþ miþ þaim? 17 jah andhafjands ains us þizai managein qaþ: laisari, brahta sunu meinana du þus habandan ahman unrodjandan. 18 jah þisƕaruh þei ina gafahiþ, gawairpiþ ina, jah ƕaþjiþ jah kriustiþ tunþuns seinans jah gastaurkniþ; jah qaþ siponjam þeinaim ei usdreibeina ina, jah ni mahtedun. 19 iþ is andhafjands im qaþ: o kuni ungalaubjando! und ƕa at izwis sijau? und ƕa þulau izwis? bairiþ ina du mis. 20 jah brahtedun ina at imma. jah gasaiƕands ina sunsaiw sa ahma tahida ina; jah driusands ana airþa walwisoda ƕaþjands. 21 jah frah þana attan is: ƕan lagg mel ist ei þata warþ imma? iþ is qaþ: us barniskja. 22 jah ufta ina jah in fon atwarp jah in wato, ei usqistidedi imma; akei jabai mageis, hilp unsara, gableiþjands unsis. 23 iþ Iesus qaþ du imma þata jabai mageis galaubjan; allata mahteig þamma galaubjandin. 24 jah sunsaiw ufhropjands sa atta þis barnis miþ tagram qaþ: galaubja; hilp meinaizos ungalaubeinais! 25 gasaiƕands þan Iesus þatei samaþ rann managei, gaƕotida ahmin þamma unhrainjin, qiþands du imma: þu ahma, þu unrodjands jah bauþs, ik þus anabiuda: usgagg us þamma jah þanaseiþs ni galeiþais in ina. 26 jah hropjands jah filu tahjands ina usiddja; jah warþ swe dauþs, swaswe managai qeþun þatei gaswalt. 27 iþ Iesus undgreipands ina bi handau urraisida ina; jah usstoþ. 28 jah galeiþandan ina in gard, siponjos is frehun ina sundro: duƕe weis ni mahtedum usdreiban þana? 29 jah qaþ du im: þata kuni in waihtai ni mag usgaggan, niba in bidai jah fastubnja. 30 jah jainþro usgaggandans iddjedun þairh Galeilaian, jah ni wilda ei ƕas wissedi, 31 unte laisida siponjans seinans jah qaþ du im þatei sunus mans atgibada in handuns manne, jah usqimand imma, jah usqistiþs þridjin daga usstandiþ. 32 iþ eis ni froþun þamma waurda jah ohtedun ina fraihnan. 33 jah qam in Kafarnaum. jah in garda qumans frah ins: ƕa in wiga miþ izwis misso mitodeduþ? 34 iþ eis slawaidedun; du sis misso andrunnun, ƕarjis maists wesi. 35 jah sitands atwopida þans twalif jah qaþ du im: jabai ƕas wili frumists wisan, sijai allaize aftumists jah allaim andbahts. 36 jah nimands barn gasatida ita in midjaim im jah ana armins nimands ita qaþ du im: 37 saei ain þize swaleikaize barne andnimiþ ana namin meinamma, mik andnimiþ; jah saƕazuh saei mik andnimiþ, ni mik andnimiþ, ak þana sandjandan mik. 38 andhof þan imma Iohannes qiþands: laisari! seƕum sumana in þeinamma namin usdreibandan unhulþons, saei ni laisteiþ unsis, jah waridedum imma, unte ni laisteiþ unsis. 39 iþ is qaþ: ni warjiþ imma; ni mannahun auk ist saei taujiþ maht in namin meinamma jah magi sprauto ubilwaurdjan mis; 40 unte saei nist wiþra izwis, faur izwis ist. 41 saei auk allis gadragkjai izwis stikla watins in namin meinamma, unte Xristaus sijuþ, amen qiþa izwis ei ni fraqisteiþ mizdon seinai. 42 jah saƕazuh saei gamarzjai ainana þize leitilane þize galaubjandane du mis, goþ ist imma mais ei galagjaidau asiluqairnus ana halsaggan is jah frawaurpans wesi in marein. 43 jah jabai marzjai þuk handus þeina, afmait þo; goþ þus ist hamfamma in libain galeiþan, þau twos handuns habandin galeiþan in gaiainnan, in fon þata unƕapnando, 44 þarei maþa ize ni gaswiltiþ jah fon ni afƕapniþ. 45 jah jabai fotus þeins marzjai þuk, afmait ina; goþ þus ist galeiþan in libain haltamma, þau twans fotuns habandin gawairpan in gaiainnan, in fon þata unƕapnando, 46 þarei maþa ize ni gaswiltiþ jah fon ni afƕapniþ. 47 jah jabai augo þein marzjai þuk, uswairp imma; goþ þus ist haihamma galeiþan in þiudangardja gudis, þau twa augona habandin atwairpan in gaiainnan funins, 48 þarei maþa ize ni gadauþniþ jah fon ni afƕapniþ. 49 ƕazuh auk funin saltada jah ƕarjatoh hunsle salta saltada. 50 goþ salt; iþ jabai salt unsaltan wairþiþ, ƕe supuda? habaiþ in izwis salt jah gawairþeigai sijaiþ miþ izwis misso.

X[edit]

1 Jah jainþro usstandands qam in markom Iudaias hindar Iaurdanau; jah gaqemun sik aftra manageins du imma, jah, swe biuhts <was>, aftra laisida ins. 2 jah duatgaggandans Fareisaieis frehun ina, skuldu sijai mann qen afsatjan, fraisandans ina. 3 iþ is andhafjands qaþ: ƕa izwis anabauþ Moses? 4 iþ eis qeþun: Moses uslaubida unsis bokos afsateinais meljan jah afletan. 5 jah andhafjands Iesus qaþ du im: wiþra harduhairtein izwara gamelida izwis þo anabusn. 6 iþ af anastodeinai gaskaftais gumein jah qinein gatawida guþ. 7 inuh þis bileiþai manna attin seinamma jah aiþein seinai, 8 jah sijaina þo twa du leika samin, swaswe þanaseiþs ni sind twa, ak leik ain. 9 þatei nu guþ gawaþ, manna þamma ni skaidai. 10 jah in garda aftra siponjos is bi þata samo frehun ina. 11 jah qaþ du im: saƕazuh saei afletiþ qen seina jah liugaiþ anþara, horinoþ du þizai. 12 jah jabai qino afletiþ aban seinana jah liugada anþaramma, horinoþ. 13 þanuh atberun du imma barna, ei attaitoki im: iþ þai siponjos is sokun þaim bairandam du. 14 gasaiƕands þan Iesus unwerida jah qaþ du im: letiþ þo barna gaggan du mis jah ni warjiþ þo, unte þize <swaleikaize> ist þiudangardi gudis. 15 amen, qiþa izwis: saei ni andnimiþ þiudangardja gudis swe barn, ni þauh qimiþ in izai. 16 jah gaþlaihands im, lagjands handuns ana þo þiuþida im. 17 jah usgaggandin imma in wig, duatrinnands ains jah knussjands baþ ina qiþands: laisari þiuþeiga, ƕa taujau ei libainais aiweinons arbja wairþau? 18 iþ is qaþ du imma: ƕa mik qiþis þiuþeigana? ni ƕashun þiuþeigs, alja ains guþ. 19 þos anabusnins kant: ni horinos; ni maurþrjais; ni hlifais; ni sijais galiugaweitwods; ni anamahtjais; swerai attan þeinana jah aiþein þeina. 20 þaruh andhafjands qaþ du imma: laisari, þo alla gafastaida us jundai meinai. 21 iþ Iesus insaiƕands du imma frijoda ina jah qaþ du imma: ainis þus wan ist; gagg, swa filu swe habais frabugei jah gif þarbam, jah habais huzd in himinam; jah hiri laistjan mik nimands galgan. 22 iþ is gahnipnands in þis waurdis galaiþ gaurs; was auk habands faihu manag. 23 jah bisaiƕands Iesus qaþ siponjam seinaim: sai, ƕaiwa agluba þai faiho gahabandans in þiudangardja gudis galeiþand. 24 iþ þai siponjos afslauþnodedun in waurde is. þaruh Iesus aftra andhafjands qaþ im: barnilona, ƕaiwa aglu ist þaim hugjandam afar faihau in þiudangardja gudis galeiþan. 25 azitizo ist ulbandau þairh þairko neþlos galeiþan, þau gabigamma in þiudangardja gudis galeiþan. 26 iþ eis mais usgeisnodedun qiþandans du sis misso: jah ƕas mag ganisan? 27 insaiƕands du im Iesus qaþ: akei fram mannam unmahteig ist, <akei> ni fram guda; allata auk mahteig ist fram guda. 28 dugann þan Paitrus qiþan du imma: sai, weis aflailotum alla jah laistidedum þuk. 29 andhafjands im Iesus qaþ: amen, qiþa izwis: ni ƕashun ist saei aflailoti gard aiþþau broþruns <aiþþau swistruns> aiþþau aiþein aiþþau attan aiþþau qen aiþþau barna aiþþau haimoþlja in meina jah in þizos aiwaggeljons, 30 saei ni andnimai .r. falþ nu in þamma mela gardins jah broþruns jah swistruns jah attan jah aiþein jah barna jah haimoþlja miþ wrakom jah in aiwa þamma anawairþin libain aiweinon. 31 aþþan managai wairþand frumans aftumans, jah aftumans frumans. 32 wesunuþ-þan ana wiga gaggandans du Iairusaulwmai jah <was> faurbigaggands ins Iesus, jah sildaleikidedun jah afarlaistjandans faurhtai waurþun. jah andnimands aftra þans twalif dugann im qiþan þoei habaidedun ina gadaban. 33 þatei sai, usgaggam in Iairusaulwma jah sunus mans atgibada þaim ufargudjam jah bokarjam, jah gawargjand ina dauþau <jah atgiband ina þiudom> 34 jah bilaikand ina jah bliggwand ina jah speiwand ana ina jah usqimand imma, jah þridjin daga ustandiþ. 35 jah athabaidedun sik du imma Iakobus jah Iohannes, sunjus Zaibaidaiaus, qiþandans: laisari, wileima ei þatei þuk bidjos, taujais uggkis. 36 iþ Iesus qaþ im: ƕa wileits taujan mik igqis? 37 iþ eis qeþun du imma: fragif ugkis ei ains af taihswon þeinai jah ains af hleidumein þeinai sitaiwa in wulþau þeinamma. 38 iþ Iesus qaþuh du im: ni wituts ƕis bidjats: magutsu driggkan stikl þanei ik driggka, jah daupeinai þizaiei ik daupjada, ei daupjaindau? 39 iþ eis qeþun du imma: magu. iþ Iesus qaþuh du im: sweþauh þana stikl þanei ik driggka, driggkats jah þizai daupeinai þizaiei ik daupjada <daupjanda>; 40 iþ þata du sitan af taihswon meinai aiþþau af hleidumein nist mein du giban, alja þaimei manwiþ was. 41 jah gahausjandans þai taihun dugunnun unwerjan bi Iakobu jah Iohannen. 42 iþ is athaitands ins qaþ du im: wituþ þatei <þaiei> þuggkjand reikinon þiudom, gafraujinond im, iþ þai mikilans ize gawaldand im. 43 iþ ni swa sijai in izwis; ak saƕazuh saei wili wairþan mikils in izwis, sijai izwar andbahts; 44 jah saei wili izwara wairþan frumists, sijai allaim skalks. 45 jah auk sunus mans ni qam at andbahtjam, ak andbahtjan jah giban saiwala seina faur managans lun. 46 jah qemun in Iairikon. jah usgaggandin imma jainþro miþ siponjam seinaim jah managein ganohai, sunus Teimaiaus, Barteimaiaus blinda, sat faur wig du aihtron. 47 jah gahausjands þatei Iesus sa Nazoraius ist, dugann hropjan jah qiþan: sunau Daweidis, Iesu, armai mik! 48 jah ƕotidedun imma managai ei gaþahaidedi; iþ is filu mais hropida: sunau Daweidis, armai mik! 49 jah gastandands Iesus haihait atwopjan ina. jah wopidedun þana blindan, qiþandans du imma: þrafstei þuk; urreis, wopeiþ þuk. 50 iþ is afwairpands wastjai seinai ushlaupands qam at Iesu. 51 jah andhafjands qaþ du imma Iesus: ƕa wileis ei taujau þus? iþ sa blinda qaþ du imma: rabbaunei, ei ussaiƕau. 52 iþ Iesus qaþ du imma: gagg, galaubeins þeina ganasida þuk. jah sunsaiw ussaƕ jah laistida in wiga Iesu.

XI[edit]

1 Jah biþe neƕa wesun Iairusalem, in Beþsfagein jah Biþaniin at fairgunja alewjin, insandida twans siponje seinaize 2 jah qaþ du im: gaggats in haim þo wiþrawairþon iggqis, jah sunsaiw inngaggandans in þo baurg bigitats fulan gabundanana, ana þammei nauh ainshun manne ni sat; andbindandans ina attiuhats. 3 jah jabai ƕas iggqis qiþai: duƕe þata taujats? qiþaits: þatei frauja þis gairneiþ; jah sunsaiw ina insandeiþ hidre. 4 galiþun þan jah bigetun fulan gabundanana at daura uta ana gagga; jah andbundun ina. 5 jah sumai þize jainar standandane qeþun du im: ƕa taujats andbindandans þana fulan? 6 iþ eis qeþun du im swaswe anabauþ im Iesus, jah lailotun ins. 7 jah brahtedun þana fulan at Iesua jah galagidedun ana <ina> wastjos seinos, jah gasat ana ina. 8 managai þan wastjom seinaim strawidedun ana wiga; sumai astans maimaitun us bagmam jah strawidedun ana wiga. 9 jah þai fauragaggandans <jah þai afarlaistjandans> hropidedun qiþandans: osanna, þiuþida sa qimanda in namin fraujins! 10 þiuþido so qimandei þiudangardi in namin <fraujins> attins unsaris Daweidis, osanna in hauhistjam! 11 jah galaiþ in Iairusaulwma Iesus jah in alh; jah bisaiƕands alla, at andanahtja juþan wisandin ƕeilai usiddja in Beþanian miþ þaim twalibim. 12 jah iftumin daga usstandandam im us Beþaniin gredags was. 13 jah gasaiƕands smakkabagm fairraþro habandan lauf atiddja, ei aufto bigeti ƕa ana imma; jah qimands at imma ni waiht bigat ana imma niba lauf; ni auk was mel smakkane. 14 jah usbairands qaþ du imma: ni þanaseiþs us þus aiw manna akran matjai. jah gahausidedun þai siponjos is. 15 jah iddjedun du Iairusaulwmai. jah atgaggands Iesus in alh dugann uswairpan þans frabugjandans jah bugjandans in alh jah mesa skattjane jah sitlans þize frabugjandane ahakim uswaltida. 16 jah ni lailot ei ƕas þairhberi kas þairh þo alh. 17 jah laisida qiþands du im: niu gameliþ ist þatei razn mein razn bido haitada allaim þiudom? iþ jus gatawideduþ ita du filigrja waidedjane. 18 jah gahausidedun þai bokarjos jah gudjane auhumistans jah sokidedun, ƕaiwa imma usqistidedeina: ohtedun auk ina, unte alla managei sildaleikidedun in laiseinais is. 19 jah biþe andanahti warþ, usiddja ut us þizai baurg. 20 jah in maurgin faurgaggandans gaseƕun þana smakkabagm þaursjana us waurtim. 21 jah gamunands Paitrus qaþ du imma: rabbei, sai, smakkabagms þanei fraqast gaþaursnoda. 22 jah andhafjands Iesus qaþ du im: habaiþ galaubein gudis! 23 amen auk qiþa izwis, þisƕazuh ei qiþai du þamma fairgunja: ushafei þuk jah wairp þus in marein, jah ni tuzwerjai in hairtin seinamma, ak galaubjai þata, ei þatei qiþiþ gagaggiþ, wairþiþ imma þisƕah þei qiþiþ. 24 duþþe qiþa izwis: allata þisƕah þei bidjandans sokeiþ, galaubeiþ þatei nimiþ, jah wairþiþ izwis. 25 jah þan standaiþ bidjandans, afletaiþ, jabai ƕa habaiþ wiþra ƕana, ei jah atta izwar sa in himinam afletai izwis missadedins izwaros. 26 iþ jabai jus ni afletiþ, ni þau atta izwar sa in himinam afletiþ izwis missadedins izwaros. 27 jah iddjedun aftra du Iairusaulwmai. jah in alh ƕarbondin imma, atiddjedun du imma þai auhumistans gudjans jah bokarjos jah sinistans. 28 jah qeþun du imma: in ƕamma waldufnje þata taujis? jah ƕas þus þata waldufni atgaf, ei þata taujis? 29 iþ Iesus andhafjands qaþ du im: fraihna jah ik izwis ainis waurdis jah andhafjiþ mis, jah qiþa izwis in ƕamma waldufnje þata tauja. 30 daupeins Iohannis uzuh himina was þau uzuh mannam? andhafjiþ mis. 31 jah þahtedun du sis misso qiþandans, jabai qiþam: us himina, qiþiþ: aþþan duƕe ni galaubideduþ imma? 32 ak qiþam: us mannam, uhtedun þo managein. allai auk alakjo habaidedun Iohannen þatei bi sunjai praufetes was. 33 jah andhafjandans qeþun du Iesua: ni witum. jah andhafjands Iesus qaþ du im: nih ik izwis qiþa in ƕamma waldufnje þata tauja.

XII[edit]

1 Jah dugann im in gajukom qiþan: weinagard ussatida manna jah bisatida ina faþom jah usgrof dal uf mesa jah gatimrida kelikn jah anafalh ina waurstwjam jah aflaiþ aljaþ. 2 jah insandida du þaim waurstwjam at mel skalk, ei at þaim waurstwjam nemi akranis þis weinagardis. 3 iþ eis nimandans ina usbluggwun jah insandidedun laushandjan. 4 jah aftra insandida du im anþarana skalk; jah þana stainam wairpandans gaaiwiskodedun jah haubiþwundan brahtedun jah insandidedun ganaitidana. 5 jah aftra insandida anþarana; jah jainana afslohun jah managans anþarans, sumans usbliggwandans, sumanzuh þan usqimandans. 6 þanuh nauhþanuh ainana sunu aigands liubana sis, insandida jah þana du im spedistana, qiþands þatei gaaistand sunu meinana. 7 iþ jainai þai waurstwjans qeþun du sis misso þatei sa ist sa arbinumja; hirjiþ, usqimam imma, jah unsar wairþiþ þata arbi. 8 jah undgreipandans ina usqemun jah uswaurpun imma ut us þamma weinagarda. 9 ƕa nuh taujai frauja þis weinagardis? qimiþ jah usqisteiþ þans waurstwjans jah gibiþ þana weinagard anþaraim. 10 nih þata gamelido ussuggwuþ: stains þammei uswaurpun þai timrjans, sah warþ du haubida waihstins? 11 fram fraujin warþ sa jah ist sildaleiks in augam unsaraim. 12 jah sokidedun ina undgreipan jah ohtedun þo managein; froþun auk þatei du im þo gajukon qaþ. jah afletandans ina galiþun. 13 jah insandidedun du imma sumai þize Fareisaie jah Herodiane, ei ina ganuteina waurda. 14 iþ eis qimandans qeþun du imma: laisari, witum þatei sunjeins is jah ni kara þuk manshun; ni auk saiƕis in andwairþja manne, ak bi sunjai wig gudis laiseis: skuldu ist kaisaragild giban kaisara, þau niu gibaima? 15 iþ Iesus gasaiƕands ize liutein qaþ du im: ƕa mik fraisiþ? atbairiþ mis skatt, ei gasaiƕau. 16 iþ eis atberun, jah qaþ du im: ƕis ist sa manleika jah so ufarmeleins? iþ eis qeþun du imma: kaisaris. 17 jah andhafjands Iesus qaþ du im: usgibiþ þo kaisaris kaisara jah þo gudis guda. jah sildaleikidedun ana þamma. 18 jah atiddjedun Saddukaieis du imma þaiei qiþand usstass ni wisan, jah frehun ina qiþandans: 19 laisari, Moses gamelida unsis þatei jabai ƕis broþar gadauþnai jah bileiþai qenai jah barne ni bileiþai, ei nimai broþar is þo qen is jah ussatjai barna broþr seinamma. 20 sibun broþrahans wesun; jah sa frumista nam qen jah gaswiltands ni bilaiþ fraiwa. 21 jah anþar nam þo jah gadauþnoda jah ni sa bilaiþ fraiwa. jah þridja samaleiko. 22 jah nemun þo samaleiko þai sibun jah ni biliþun fraiwa. spedumista allaize gaswalt jah so qens. 23 in þizai usstassai, þan usstandand, ƕarjamma ize wairþiþ qens? þai auk sibun aihtedun þo du qenai. 24 jah andhafjands Iesus qaþ du im: niu duþe airzjai sijuþ, ni kunnandans mela nih maht gudis? 25 allis þan usstandand us dauþaim, ni liugand ni liuganda, ak sind swe aggiljus þai in himinam. 26 aþþan bi dauþans, þatei urreisand, niu gakunnaideduþ ana bokom Mosezis ana aiƕatundjai, ƕaiwa imma qaþ guþ qiþands: ik im guþ Abrahamis jah guþ Isakis jah <guþ> Iakobis? 27 nist guþ dauþaize, ak qiwaize. aþþan jus filu airzjai sijuþ. 28 jah duatgaggands ains þize bokarje, gahausjands ins samana sokjandans, gasaiƕands þatei waila im andhof, frah ina: ƕarja ist allaizo anabusne frumista? 29 iþ Iesus andhof imma þatei frumista allaizo anabusns: hausei, Israel, frauja guþ unsar frauja ains ist. 30 jah frijos fraujan guþ þeinana us allamma hairtin þeinamma jah us allai saiwalai þeinai jah us allai gahugdai þeinai jah us allai mahtai þeinai. so frumista anabusns. 31 jah anþara galeika þizai: frijos neƕundjan þeinana swe þuk silban. Maizei þaim anþara anabusns nist. 32 jah qaþ du imma sa bokareis: waila, laisari, bi sunjai qast þatei ains ist, jah nist anþar alja imma; 33 jah þata du frijon ina us allamma hairtin jah us allamma fraþja jah us allai saiwalai jah us allai mahtai, jah þata du frijon neƕundjan swe sik silban managizo ist allaim þaim alabrunstim jah saudim. 34 jah Iesus gasaiƕands ina þatei frodaba andhof, qaþ du imma: ni fairra is þiudangardjai gudis. jah ainshun þanaseiþs ni gadaursta ina fraihnan. 35 jah andhafjands Iesus qaþ laisjands in alh: ƕaiwa qiþand þai bokarjos þatei Xristus sunus ist Daweidis? 36 silba auk Daweid qaþ in ahmin weihamma: qiþiþ frauja du fraujin meinamma, sit af taihswon meinai, unte ik galagja fijands þeinans fotubaurd fotiwe þeinaize. 37 silba raihtis Daweid qiþiþ ina fraujan, jah ƕaþro imma sunus ist? jah alla so managei hausidedun imma gabaurjaba. 38 jah qaþ du im in laiseinai seinai: saiƕiþ faura bokarjam ...

XIII[edit]

16 ... wastja seina. 17 aþþan wai þaim qiþuhaftom jah daddjandeim in jainaim dagam. 18 aþþan bidjaiþ ei ni wairþai sa þlauhs izwar wintrau. 19 wairþand auk þai dagos jainai aglo swaleika, swe ni was swaleika fram anastodeinai gaskaftais þoei gaskop guþ, und hita, jah ni wairþiþ. 20 jah ni frauja gamaurgidedi þans dagans, ni þauh ganesi ainhun leike; akei in þize gawalidane, þanzei gawalida, gamaurgida þans dagans. 21 jah þan jabai ƕas izwis qiþai: sai, her Xristus, aiþþau sai, jainar, ni galaubjaiþ; 22 unte urreisand galiugaxristjus jah galiugapraufeteis jah giband taiknins jah fauratanja du afairzjan, jabai mahteig sijai, jah þans gawalidans. 23 iþ jus saiƕiþ: sai, fauragataih izwis allata. 24 akei in jainans dagans afar þo aglon jaina sauil riqizeiþ jah mena ni gibiþ liuhaþ sein. 25 jah stairnons himinis wairþand driusandeins jah mahteis þos in himinam gawagjanda. 26 jah þan gasaiƕand sunu mans qimandan in milhmam miþ mahtai managai jah wulþau. 27 jah þan insandeiþ aggiluns seinans jah galisiþ þans gawalidans seinans af fidwor windam fram andjam airþos und andi himinis. 28 aþþan af smakkabagma ganimiþ þo gajukon. þan þis juþan asts þlaqus wairþiþ, jah uskeinand laubos, kunnuþ þatei neƕa ist asans. 29 swah jah jus, þan gasaiƕiþ þata wairþan, kunneiþ þatei neƕa sijuþ at ...

XIV[edit]

4 ... teins þis balsanis warþ? 5 maht wesi auk þata balsan frabugjan in managizo þau þrija hunda skatte jah giban unledaim. jah andstaurraidedun þo. 6 iþ Iesus qaþ: letiþ þo; duƕe izai usþriutiþ? þannu goþ waurstw waurhta bi mis. 7 sinteino auk þans unledans habaiþ miþ izwis, jah þan wileiþ, maguþ im waila taujan; iþ mik ni sinteino habaiþ. 8 þatei habaida so gatawida; faursnau salbon mein leik du usfilha. 9 amen, qiþa izwis: þisƕaruh þei merjada so aiwaggeljo and alla manaseþ, jah þatei gatawida so rodjada du gamundai izos. 10 jah Iudas Iskarioteis, ains þize twalibe, galaiþ du þaim gudjam, ei galewidedi ina im. 11 iþ eis gahausjandans faginodedun jah gahaihaitun imma faihu giban; jah sokida ƕaiwa gatilaba ina galewidedi. 12 jah þamma frumistin daga azwme, þan paska salidedun, qeþun du imma þai siponjos is: ƕar wileis ei galeiþandans manwjaima, ei matjais paska? 13 jah insandida twans siponje seinaize qaþuh du im: gaggats in þo baurg, jah gamoteiþ igqis manna kas watins bairands: gaggats afar þamma, 14 jah þadei inngaleiþai, qiþaits þamma heiwafraujin þatei laisareis qiþiþ: ƕar sind saliþwos þarei paska miþ siponjam meinaim matjau? 15 jah sa izwis taikneiþ kelikn mikilata, gastrawiþ, manwjata; jah jainar manwjaiþ unsis. 16 jah usiddjedun þai siponjos ... 41 ... sai, galewjada sunus mans in handuns frawaurhtaize. 42 urreisiþ, gaggam! sai, sa lewjands mik atneƕida. 43 jah sunsaiw nauhþanuh at imma rodjandin qam Iudas, sums þize twalibe, jah miþ imma managei miþ hairum jah triwam fram þaim auhumistam gudjam jah bokarjam jah sinistam. 44 at-uh-þan-gaf sa lewjands <ina> im bandwon qiþands: þammei kukjau, sa ist: greipiþ þana jah tiuhiþ arniba. 45 jah qimands sunsaiw, atgaggands du imma qaþ: rabbei, rabbei! jah kukida imma. 46 iþ eis uslagidedun handuns ana ina jah undgripun ina. 47 iþ ains sums þize atstandandane imma uslukands hairu sloh skalk auhumistins gudjins jah afsloh imma auso þata taihswo. 48 jah andhafjands Iesus qaþ du im: swe du waidedjin urrunnuþ miþ hairum jah triwam greipan mik. 49 daga ƕammeh was at izwis in alh laisjands jah ni gripuþ mik: ak ei usfullnodedeina bokos. 50 jah afletandans ina gaþlauhun allai. 51 jah ains sums juggalauþs laistida afar imma biwaibiþs leina ana naqadana; jah gripun is þai juggalaudeis. 52 iþ is bileiþands þamma leina naqaþs gaþlauh faura im. 53 jah gatauhun Iesu du auhumistin gudjin; jah garunnun miþ imma auhumistans gudjans allai jah þai sinistans jah bokarjos. 54 jah Paitrus fairraþro laistida afar imma, unte qam in garda þis auhumistins gudjins; jah was sitands miþ andbahtam jah warmjands sik at liuhada. 55 iþ þai auhumistans gudjans jah alla so gafaurds sokidedun ana Iesu weitwodiþa du afdauþjan ina jah ni bigetun. 56 managai auk galiug weitwodidedun ana ina, jah samaleikos þos weitwodiþos ni wesun. 57 jah sumai usstandandans galiug weitwodidedun ana ina qiþandans: 58 þatei weis gahausidedum qiþandan ina þatei ik gataira alh þo handuwaurhton jah bi þrins dagans anþara unhanduwaurhta gatimrja. 59 jah ni swa samaleika was weitwodiþa ize. 60 jah usstandands sa auhumista gudja in midjaim frah Iesu qiþands: niu andhafjis waiht, ƕa þai ana þuk weitwodjand? 61 iþ is þahaida jah waiht ni andhof. aftra sa auhumista gudja frah ina jah qaþ du imma: þu is Xristus sa sunus þis þiuþeigins? 62 iþ is qaþuh: ik im; jah gasaiƕiþ þana sunu mans af taihswon sitandan mahtais jah qimandan miþ milhmam himinis. 63 iþ sa auhumista gudja disskreitands wastjos seinos qaþ: ƕa þanamais þaurbum weis weitwode? 64 hausideduþ þo wajamerein is: ƕa izwis þugkeiþ? þaruh eis allai gadomidedun ina skulan wisan dauþau. 65 jah dugunnun sumai speiwan ana wlit is jah huljan andwairþi is jah kaupatjan ina; jah qeþun du imma: praufetei! jah andbahtos [gabaurjaba] lofam slohun ina. 66 jah wisandin Paitrau in rohsnai dalaþa jah atiddja aina þiujo þis auhumistins gudjins, 67 jah gasaiƕandei Paitru warmjandan sik, insaiƕandei du imma qaþ: jah þu miþ Iesua þamma Nazoreinau wast. 68 iþ is afaiaik qiþands: ni wait, ni kann ƕa þu qiþis. jah galaiþ faur gard, jah hana wopida. 69 jah þiwi gasaiƕandei ina aftra dugann qiþan þaim faurastandandam, þatei sa þizei ist. 70 iþ is aftra laugnida. jah afar leitil aftra þai atstandandans qeþun du Paitrau: bi sunjai, þizei is; jah auk <Galeilaius is jah> razda þeina galeika ist. 71 iþ is dugann afaikan jah swaran þatei ni kann þana mannan þanei qiþiþ. 72 jah anþaramma sinþa hana wopida. jah gamunda Paitrus þata waurd, swe qaþ imma Iesus, þatei faurþize hana hrukjai twaim sinþam, inwidis mik þrim sinþam. jah dugann greitan.

XV[edit]

1 Jah sunsaiw in maurgin garuni taujandans þai auhumistans gudjans miþ þaim sinistam jah bokarjam, jah alla so gafaurds gabindandans Iesu brahtedun ina at Peilatau. 2 jah frah ina Peilatus: þu is þiudans Iudaie? iþ is andhafjands qaþ du imma: þu qiþis. 3 jah wrohidedun ina þai auhumistans gudjans filu. 4 iþ Peilatus aftra frah ina qiþands: niu andhafjis ni waiht? sai, ƕan filu ana þuk weitwodjand. 5 iþ Iesus þanamais <waiht> ni andhof, swaswe sildaleikida Peilatus. 6 iþ and dulþ ƕarjoh fralailot im ainana bandjan þanei bedun. 7 wasuh þan sa haitana Barabbas miþ þaim miþ imma drobjandam gabundans, þaiei in auhjodau maurþr gatawidedun. 8 jah usgaggandei alla managei dugunnun bidjan, swaswe sinteino tawida im. 9 iþ Peilatus andhof im qiþands: wileidu fraleitan izwis þana þiudan Iudaie? 10 wissa auk þatei in neiþis atgebun ina þai auhumistans gudjans. 11 iþ þai auhumistans gudjans inwagidedun þo managein ei mais Barabban fralailoti im. 12 iþ Peilatus aftra andhafjands qaþ du im: ƕa nu wileiþ ei taujau þammei qiþiþ þiudan Iudaie? 13 iþ eis aftra hropidedun: ushramei ina. 14 iþ Peilatus qaþ du im: ƕa allis ubilis gatawida? iþ eis mais hropidedun: ushramei ina. 15 iþ Peilatus wiljands þizai managein fullafahjan, fralailot im þana Barabban, iþ Iesu atgaf usbliggwands, ei ushramiþs wesi. 16 iþ gadrauhteis gatauhun ina innana gardis, þatei ist praitoriaun, jah gahaihaitun alla hansa 17 jah gawasidedun ina paurpurai jah atlagidedun ana ina þaurneina wipja uswindandans 18 jah dugunnun goljan ina: hails, þiudan Iudaie! 19 jah slohun is haubiþ rausa jah bispiwun ina jah lagjandans kniwa inwitun ina. 20 jah biþe bilailaikun ina andwasidedun ina þizai paurpurai jah gawasidedun ina wastjom swesaim. jah ustauhun ina ei ushramidedeina ina. 21 jah undgripun sumana manne, Seimona Kwreinaiu, qimandan af akra, attan Alaiksandraus jah Rufaus, ei nemi galgan is. 22 jah attauhun ina ana Gaulgauþa staþ, þatei ist gaskeiriþ ƕairneins staþs. 23 jah gebun imma drigkan wein miþ smwrna; iþ is ni nam. 24 jah ushramjandans ina disdailjand wastjos is wairpandans hlauta ana þos, ƕarjizuh ƕa nemi. 25 wasuh þan ƕeila þridjo, jah ushramidedun ina. 26 jah was ufarmeli fairinos is ufarmeliþ: sa þiudans Iudaie. 27 jah miþ imma ushramidedun twans waidedjans, ainana af taihswon jah ainana af hleidumein is. 28 jah usfullnoda þata gamelido þata qiþando: jah miþ unsibjaim rahniþs was. 29 jah þai faurgaggandans wajameridedun ina, wiþondans haubida seina jah qiþandans: o sa gatairands þo alh jah bi þrins dagans gatimrjands þo, 30 nasei þuk silban jah afsteig af þamma galgin! 31 samaleiko jah þai auhumistans gudjans bilaikandans ina miþ sis misso miþ þaim bokarjam qeþun: anþarans ganasida, iþ sik silban ni mag ganasjan. 32 sa Xristus, sa þiudans Israelis, atsteigadau nu af þamma galgin, ei gasaiƕaima jah galaubjaima. jah þai miþushramidans imma idweitidedun imma. 33 jah biþe warþ ƕeila saihsto, riqis warþ ana allai airþai und ƕeila niundon. 34 jah niundon ƕeilai wopida Iesus stibnai mikilai qiþands: ailoe ailoe, lima sibakþanei, þatei ist gaskeiriþ: guþ meins, guþ meins, duƕe mis bilaist? 35 jah sumai þize atstandandane gahausjandans qeþun: sai, Helian wopeiþ. 36 þragjands þan ains jah gafulljands swam akeitis, galagjands ana raus, dragkida ina qiþands: let, ei saiƕam qimaiu Helias athafjan ina. 37 iþ Iesus aftra letands stibna mikila uzon. 38 jah faurahah als disskritnoda in twa iupaþro und dalaþ. 39 gasaiƕands þan sa hundafaþs sa atstandands in andwairþja is þatei swa hropjands uzon, qaþ: bi sunjai, sa manna sa sunus was gudis. 40 wesunuþ-þan qinons fairraþro saiƕandeins, in þaimei was Marja so Magdalene jah Marja Iakobis þis minnizins jah Iosezis aiþei jah Salome. 41 jah þan was in Galeilaia, jah laistidedun ina jah andbahtidedun imma, jah anþaros managos þozei miþiddjedun imma in Iairusalem. 42 jah juþan at andanahtja waurþanamma, unte was paraskaiwe, saei ist fruma sabbato, 43 qimands Iosef af Areimaþaias, gaguds ragineis, saei was <jah> silba beidands þiudangardjos gudis, anananþjands galaiþ inn du Peilatau jah baþ þis leikis Iesuis. 44 iþ Peilatus sildaleikida ei is juþan gaswalt; jah athaitands þana hundafaþ frah ina jû-þan gadauþnodedi. 45 jah finþands at þamma hundafada fragaf þata leik Iosefa. 46 jah usbugjands lein jah usnimands ita biwand þamma leina jah galagida ita in hlaiwa, þatei was gadraban us staina, jah atwalwida stain du daura þis hlaiwis. 47 iþ Marja so Magdalene jah Marja Iosezis seƕun ƕar galagiþs wesi.

XVI[edit]

1 jah inwisandins sabbate dagis Marja so Magdalene jah Marja so Iakobis jah Salome usbauhtedun aromata, ei atgaggandeins gasalbodedeina ina. 2 jah filu air þis dagis afarsabbate atiddjedun du þamma hlaiwa at urrinnandin sunnin. 3 jah qeþun du sis misso: ƕas afwalwjai unsis þana stain af daurom þis hlaiwis? 4 jah insaiƕandeins gaumidedun þammei afwalwiþs ist sa stains; was auk mikils abraba. 5 jah atgaggandeins in þata hlaiw gaseƕun juggalauþ sitandan in taihswai biwaibidana wastjai ƕeitai; jah usgeisnodedun. 6 þaruh qaþ du im: ni faurhteiþ izwis, Iesu sokeiþ Nazoraiu þana ushramidan; nist her, urrais, sai þana staþ þarei galagidedun ina. 7 akei gaggiþ qiþiduh du siponjam is jah du Paitrau þatei faurbigaggiþ izwis in Galeilaian; þaruh ina gasaiƕiþ, swaswe qaþ izwis. 8 jah usgaggandeins af þamma hlaiwa gaþlauhun; dizuh-þan-sat ijos reiro jah usfilmei, jah ni qeþun mannhun waiht; ohtedun sis auk. 9 usstandands þan in maurgin frumin sabbato ataugida <sik> frumist Marjin þizai Magdalene, af þizaiei uswarp sibun unhulþons. 10 soh gaggandei gataih þaim miþ imma wisandam, qainondam jah gretandam. 11 jah eis hausjandans þatei libaiþ jah gasaiƕans warþ fram izai, ni galaubidedun 12 afaruh þan þata ... ... twaim ize ataugiþs warþ in anþaramma farwa gaggandam du wehsa 13 jah jainai galeiþandans gataihun þaim anþaraim niþ-þaim galaubidedun. 14 bi spedistin þan anakumbjandam þaim ainlibim ataugida jah idweitida ungalaubein ize jah harduhairtein unte þaim gasaiƕandam ina urrisanana ni galaubidedun. 15 jah qaþ du im: gaggandans in þo manaseþ alakjo merjaiþ þo aiwaggeljon allai þizai gaskaftai. 16 jah sa galaubjands ufdaupiþs ganisiþ iþ saei ni galaubeiþ, afdomjada. 17 aþþan taikns þaim galaubjandam þata afargaggiþ: in namin meinamma unhulþons uswairpand, razdom rodjand niujaim, 18 waurmans nimand, jah jabai ingibe ƕa drigkaina, ni þauh im agljai; ... [Frag.spirense verso:] ... ana unhailans handuns uslagjand jah waila wairþiþ im. 19 þanuh þan frauja Iesus afar þatei rodida du im usnumans warþ in himin jah gasat af taihswon gudis. 20 iþ jainai usgaggandans meridedun and allata miþ fraujin gawaurstwin jah þata waurd tulgjandin þairh þos afargaggandeins taiknins. amen aiwaggeljo þairh Marku ustauh / wulþus þus / weiha guþ / amen.


Die Paulinischen Briefe[edit]

An die Römer[edit]


VI[edit]

23 þo auk launa frawaurhtais dauþus; iþ ansts gudis libains aiweino in Xristau Iesu, fraujin unsaramma.

VII[edit]

1 Þau niu wituþ, broþrjus kunnandam auk witoþ rodja, þatei witoþ fraujinoþ mann, s<wa> lagga ƕeila swe libaiþ? 2 jah auk ufwaira qens at libandin abin gabundana ist witoda; aþþan jabai gaswiltiþ aba, galausjada af þamma witoda abins. 3 þannu þan at libandin abin haitada horinondei, jabai wairþiþ waira anþaramma; jabai gaswiltiþ wair, frija ist þis witodis, ei ni sijai horinondei waurþana abin anþaramma. 4 swaei nu jah jus, broþrjus meinai, afdauþidai waurþuþ witoda þairh leik Xristaus, ei wairþaiþ anþaramma, þamma us dauþaim urreisandin, ei akran bairaima guda. 5 þan auk wesum in leika, winnons frawaurhti þos þairh witoþ waurhtedun in liþum unsaraim du akran bairan dauþau; 6 iþ nu, sai, andbundanai waurþum af witoda, gadauþnandans in þammei gahabaidai wesum, swaei skalkinoma in niujiþai ahmins jah ni fairniþai bokos. 7 ƕa nu qiþam? witoþ frawaurhts ist? nis-sijai! ak frawaurht ni ufkunþedjau nih þairh witoþ, unte lustu nih wissedjau, nih witoþ qeþi: ni gairnjais. 8 iþ lew nimandei frawaurhts þairh anabusn gawaurhta in mis allana lustu; unte inu witoþ frawaurhts was nawis. 9 iþ ik qius <was> inu witoþ simle, iþ qimandein anabusnai frawaurhts gaqiunoda; 10 iþ ik gadauþnoda, jah bigitana warþ mis anabusns, sei was du libainai, wisan du dauþau. 11 unte frawaurhts lew nimandei þairh anabusn uslutoda mik, jah þairh þo usqam. 12 aþþan nu sweþauh witoþ weihata jah anabusns weiha jah garaihta jah þiuþeiga. 13 þata nu þiuþeigo warþ mis dauþus? nis-sijai! ak frawaurhts ei uskunþa waurþi frawaurhts, þairh þata þiuþeigo mis gawaurkjandei dauþu, ei waurþi ufarassau frawaurhta frawaurhts þairh anabusn. 14 witum auk þatei witoþ ahmein ist; iþ ik leikeins im, frabauhts uf frawaurht. 15 þatei waurkja, ni fraþja; unte ni þatei wiljau tauja, ak þatei fija þata tauja. 16 iþ jabai þatei ni wiljau þata tauja, gaqiss im witoda þatei goþ. 17 iþ nu ju ni ik waurkja þata, ak so bauandei in mis frawaurhts. 18 wait auk þatei ni bauiþ in mis, þat-ist in leika meinamma, þiuþ; unte wiljan atligiþ mis, iþ gawaurkjan goþ ni. 19 unte ni þatei wiljau waurkja goþ, ak þatei ni wiljau ubil <þata> tauja. 20 jabai nu þatei ni wiljau ik þata tauja, ju ni ik waurkja ita, ak sei bauiþ in mis frawaurhts. 21 bigita nu witoþ, wiljandin mis goþ taujan, unte mis atist ubil. 22 gawizneigs im auk witoda gudis bi þamma innumin mann; 23 aþþan gasaiƕa anþar witoþ in liþum meinaim, andwaihando witoda ahmins meinis jah frahinþando mik in witoda frawaurhtais þamma wisandin in liþum meinaim. 24 wainahs ik manna! ƕas mik lauseiþ us þamma leika dauþaus þis? 25 awiliudo guda þairh Iesu Xristu, fraujan unsarana; jau nu silba ik skalkino gahugdai witoda gudis, iþ leika witoda frawaurhtais.

VIII[edit]

1 Ni waiht þannu nu wargiþos þaim in Xristau Iesu ni gaggandam bi leika. 2 unte witoþ ahmins libainais in Xristau Iesu frijana brahta mik witodis frawaurhtais jah dauþaus. 3 unte þata unmahteigo witodis, in þammei siuks was þairh leik, guþ seinana sunu insandjands in galeikja leikis frawaurhtais jah bi frawaurht gawargida frawaurht in leika, 4 ei garaihtei witodis usfulljaidau in uns þaim ni bi leika gaggandam, ak bi ahmin. 5 unte þai bi leika wisandans þo þoei leikis sind, mitond; iþ þai bi ahmin þo þoei ahmins. 6 aþþan fraþi leikis dauþus, iþ fraþi ahmins libains jah gawairþi; 7 unte fraþi leikis fijands du guda; witoda gudis ni ufhauseiþ, iþ ni mag: 8 aþþan þai in leika wisandans guda galeikan ni magun. 9 iþ jus ni sijuþ in leika, ak in ahmin, sweþauh jabai ahma gudis bauiþ in izwis. iþ jabai ƕas ahman Xristaus ni habaiþ, sa nist is. 10 jabai auk Xristus in izwis, leik raihtis ... 34 ... saei ist in taihswon gudis, saei jah bidjiþ faur uns. 35 ƕas uns afskaidai af friaþwai Xristaus? aglo? þau aggwiþa? þau wrakja? þau huhrus? þau naqadei? þau sleiþei? þau hairus? 36 swaswe gameliþ ist þatei in þuk gadauþjanda all dagis, rahnidai wesum swe lamba slauhtais. 37 akei in þaim allaim jiukam þairh þana frijondan uns. 38 gatraua auk þatei ni dauþus <ni libains> nih aggeljus ni reikja ni mahteis nih andwairþo nih anawairþo, 39 nih hauhiþa nih diupiþa nih gaskafts anþara magi uns afskaidan af friaþwai gudis þizai in Xristau Iesu, fraujin unsaramma.

IX[edit]

1 Sunja qiþa ni waiht liuga, miþweitwodjandein mis miþwissein meinai in ahmin weihamma, 2 þatei saurga mis ist mikila jah unƕeilo aglo hairtin meinamma. 3 usbida auk anaþaima wisan silba ik af Xristau faur broþruns meinans þans samakunjans bi leika, 4 þaiei sind Israeleitai, þizeei ist frastisibja jah wulþus jah witodis garaideins jah triggwos jah skalkinassus jah gahaita, 5 þizeei attans, jah us þaimei Xristus bi leika, saei ist ufar allaim guþ þiuþiþs in aiwam, amen. 6 aþþan sweþauh ni usdraus waurd gudis; ni auk allai þai us Israela <þai> sind Israel, 7 niþ-þatei sijaina fraiw Abrahamis, allai barna, ak: in Isaka haitada þus fraiw, 8 þat-ist: ni þo barna leikis barna gudis, ak barna gahaitis rahnjanda du fraiwa. 9 gahaitis auk waurd þat-ist: bi þamma mela qima, jah wairþiþ Sarrin sunus; 10 aþþan ni þat-ain, ak jah Raibaikka us ainamma galigrja habandei Isakis, attins unsaris. 11 aþþan nauhþanuh <ni> gabauranai wesun, aiþþau tawidedeina ƕa þiuþis aiþþau unþiuþis, ei bi gawaleinai muns gudis wisai, 12 ni us waurstwam, ak us þamma laþondin qiþan ist izai þatei sa maiza skalkinoþ þamma minnizin, 13 swaswe gameliþ ist: Iakob frijoda, iþ Esaw fijaida. 14 ƕa nu qiþam? ibai inwindiþa fram guda? nis-sijai! 15 du Mose auk qiþiþ: gaarma þanei arma, jah gableiþja þanei bleiþja. 16 þannu nu ni wiljandins ni rinnandins, ak armandins gudis. 17 qiþiþ auk þata gamelido du Faraoni, unte in þize jah raisida þuk, ei gabairhtjau bi þus maht meina jah gateihaidau namo mein and alla airþa. 18 þannu nu jai þanei wili armaiþ, iþ þanei wili gahardeiþ. 19 qiþis mis nu: aþþan ƕa nauh faianda? unte wiljin is ƕas andstandiþ? 20 þannu nu jai, manna, þu ƕas is, ei andwaurdjais guda? ibai qiþiþ gadigis du þamma digandin: ƕa mik gatawides swa? 21 þau niu habaiþ kasja waldufni þahons us þamma samin daiga taujan sum du galaubamma kasa, sumuþ-þan du ungal<a>ubamma? 22 iþ jabai wiljands guþ ustaiknjan þwairhein jah uskannjan þata mahteigo usbeidands <was> in managai laggamodein bi kasam þwairheins gamanwidaim du fralustai, 23 ei gakannidedi gabein wulþaus seinis bi kasam armaions þoei fauragamanwida du wulþau; 24 þanzei jah laþoda uns ni þatainei us Iudaium, ak jah us þiudom, 25 swaswe jah in Osaiin qiþiþ: haita þo ni managein meina managein meina jah þo unliubon liubon; 26 jah wairþiþ in þamma stada þarei qiþada im: ni managei meina jus, þai haitanda sunjus gudis libandins. 27 iþ Esaïas hropeiþ bi Israel: jabai wesi raþjo suniwe Israelis swaswe malma mareins, laibos ganisand. 28 waurd auk ustiuhands jah gamaurgjands in garaihtein, unte waurd gamaurgiþ taujiþ frauja ana airþai. 29 jah swaswe fauraqaþ Esaïas: nih frauja Sabaoþ biliþi unsis fraiwa, swe Saudauma þau waurþeima jah swe Gaumaurra þau galeikai waurþeima. 30 ƕa nu qiþam? þatei þiudos þos ni laistjandeins garaihtein gafaifahun garaihtein, aþþan garaihtein þo us galaubeinai; 31 iþ Israel laistjands witoþ garaihteins bi witoþ garaihteins ni gasnau. 32 Duƕe? unte ni us galaubeinai, ak us waurstwam witodis; bistuggqun du staina bistuggqis, 33 swaswe gameliþ ist: sai, galagja in Sion stain bistuggqis jah hallu gamarzeinais, jah sa galaubjands du imma ni gaaiwiskoda.

X[edit]

1 Broþrjus, sa raihtis wilja meinis hairtins jah bida du guda bi ins du naseinai. 2 weitwodja auk im þatei aljan gudis haband, akei ni bi kunþja. 3 unkunnandans auk gudis garaihtein jah seina garaihtein sokjandans stiurjan, garaihtein gudis ni ufhausidedun. 4 ustauhts auk witodis Xristus du garaihtein allaim þaim galaubjandam. 5 Moses auk meleiþ þo garaihtein us witoda, þatei sa taujands þo manna libaiþ in izai. 6 iþ so us galaubeinai garaihtei swa qiþiþ: ni qiþais in hairtin þeinamma: ƕas ussteigiþ in himin? þat-ist Xristu dalaþ attiuhan; 7 aiþþau: ƕas gasteigiþ in afgrundiþa? þat-ist Xristu us dauþaim iup ustiuhan. 8 akei ƕa qiþiþ? neƕa þus þata waurd ist in munþa þeinamma jah in hairtin þeinamma, þat-ist waurd galaubeinais þatei merjam. 9 þei jabai andhaitis in munþa þeinamma fraujin Iesu jah galaubeis in hairtin þeinamma þatei guþ ina urraisida us dauþaim, ganisis. 10 hairto auk galaubeiþ du garaihtiþai, iþ munþa andhaitada du ganistai. 11 qiþiþ auk þata gameliþ: ƕazuh sa galaubjands du imma ni gaaiwiskoda. 12 ni auk ist gaskaideins Iudaiaus jah Krekis; sa sama auk frauja allaize, gabigs in allans þans bidjandans sik. 13 ƕazuh auk saei anahaitiþ bidai namo fraujins, ganisiþ. 14 ƕaiwa nu bidjand du þammei ni galaubidedun? aiþþau ƕaiwa galaubjand þammei ni hausidedun? iþ ƕaiwa hausjand inu merjandan? 15 iþ ƕaiwa merjand, niba insandjanda? swaswe gameliþ ist: ƕaiwa skaunjai fotjus þize spillondane gawairþi, þize spillondane þiuþ. 16 akei ni allai ufhausidedun aiwaggeljon: Esaïas auk qiþiþ: frauja, ƕas galaubida hauseinai unsarai? 17 þannu galaubeins us gahauseinai, iþ gahauseins þairh waurd Xristaus. 18 akei qiþa: ibai ni hausidedun? raihtis: and alla airþa galaiþ drunjus ize jah and andins midjungardis waurda ize. 19 akei qiþa: ibai Israel ni fanþ? frumist Moses qiþiþ: ik in aljana izwis brigga in unþiudom, in þiudai unfraþjandein in þwairhein izwis brigga. 20 iþ Esaïas anananþeiþ jah qiþiþ: bigitans warþ þaim mik ni gasokjandam, swikunþs warþ þaim mik ni gafraihnandam. 21 iþ du Israela qiþiþ: allana dag usbraidida þos handuns meinos du managein ungalaubjandein jah andstandandein.

XI[edit]

1 Qiþa nu: ibai afskauf guþ arbja seinamma? nis-sijai! jah auk ik Israeleites im ... 11 ... ei gadruseina? nis-sijai! ak þizai ize missadedai ganists þiudom du in aljana briggan ins. 12 iþ jabai missadeds ize gabei fairƕau jah wanains ize gabei þiudom, ƕan mais fullo ize? 13 izwis auk qiþa þiudom: swa lagga swe ik im þiudo apaustaulus, andbahti mein mikilja, 14 ei ƕaiwa in aljana briggau leik mein jah ganasjau sumans us im. 15 jabai auk uswaurpa ize gabei fairƕaus, ƕa so andanumts, nibai libains us dauþaim? 16 þandei ufarskafts weiha, jah daigs, jah jabai waurts weiha, jah astos. 17 iþ jabai sumai þize aste usbruknodedun, iþ þu wilþeis alewabagms wisands intrusgiþs warst in ins jah gamains þizai waurhtai jah smairþra alewabagmis warst, 18 ni ƕop ana þans a[n]stans; iþ jabai ƕopis, ni þu þo waurt[s] bairis, ak so waurts þuk. 19 qiþais nu: usbruknodedun astos, ei ik intrusgjaidau. 20 waila! ungalaubeinai usbruknodedun, iþ þu galaubeinai gastost; ni hugei hauhaba, ak ogs. 21 þandei guþ þans us gabaurþai astans ni freidida, ibai aufto ni þuk freidjai. 22 sai nu selein jah ƕassein garaihta gudis; aþþan ana þaim þaiei gadrusun, ƕassein, iþ ana þus selein, jabai þairhwisis in selein; aiþþau jah þu usmaitaza, 23 jah jainai, niba gatulgjand sik in ungalaubeinai, intrusgjanda; mahteigs auk ist guþ aftra intrusgjan ins. 24 jabai auk þu us wistai usmaitans þis wilþei<n>s alewabagmis jah aljakuns wisands, intrusgans warst in godana alewabagm, ƕan filu mais þai bi wistai intrusgjanda in swesana alewabagm? 25 ni auk wiljau izwis unweisans, broþrjus, þizos runos, ei ni sijaiþ in izwis silbam frodai, unte daubei <bi> sumata Israela warþ, und þatei fullo þiudo inngaleiþai. 26 jah swa allai Israel ganisand, swaswe gameliþ ist: urrinniþ us Sion sa lausjands du afwandjan afgudein af Iakoba. 27 jah so im fram mis triggwa, þan afnima frawaurhtins ize. 28 aþþan bi aiwaggeljon fijandans in izwara, iþ bi gawaleinai liubai ana attans. 29 inu idreiga sind auk gibos jah laþons gudis. 30 swaswe raihtis jus suman ni galaubideduþ guda, iþ nu gaarmaidai waurþuþ þizai ize ungalaubeinai, 31 swa jah þai nu ni galaubidedun izwarai armaion, ei jah eis gaarmaindau. 32 galauk auk guþ allans in ungalaubeinai, ei allans gaarmai. 33 o diupiþa gabeins handugeins *** jah witubnjis gudis! ƕaiwa unusspilloda sind stauos is jah unbilaistidai wigos is! 34 ƕas auk ufkunþa fraþi fraujins aiþþau ƕas imma ragineis was? 35 aiþþau ƕas imma fruma gaf, jah fragildaidau imma? 36 unte us imma jah þairh ina jah in imma alla; immuh wulþus du aiwam, amen.

XII[edit]

1 Bidja nu izwis, broþrjus, þairh bleiþein gudis, usgiban leika izwara saud qiwana, weihana, waila galeikaidana guda, andaþahtana blotinassu izwarana. 2 ni galeikoþ izwis þamma aiwa, <ak inmaidjaiþ> ananiujiþai fraþjis izwaris du gakiusan ƕa sijai wilja gudis, þatei goþ jah galeikaiþ jah ustauhan. 3 qiþa auk þairh anst gudis sei gibana ist mis, allaim wisandam in izwis, ni mais fraþjan þau skuli fraþjan, ak fraþjan du waila fraþjan, ƕarjammeh swaswe guþ gadailida mitaþ galaubeinais. 4 swaswe raihtis in ainamma leika liþuns managans habam, þaiþ-þan liþjus allai ni þata samo taui haband; 5 swa managai ain leik sijum in Xristau, aþþan ainƕarjizuh anþar <anþaris liþjus> ... 8 ... sa dailjands in allawerein, sa faurastandands in usdaudein, sa armands in hlasein. 9 friaþwa unliuta; fiandans ubila, haftjandans godamma; 10 broþralubon in izwis misso friaþwamildjai; sweriþai izwis misso faurarahnjandans; 11 usdaudein ni latai; ahmin wulandans; fraujin skalkinondans; 12 wenai faginondans; aglons usþulandans; bidai haftjandans; 13 andawiznim weihaize gamainjandans; gastigodein galaistjandans; 14 þiuþjaiþ þans wrikandans izwis: þiuþjaiþ jah ni unþiuþjaiþ; 15 faginon miþ faginondam, gretan miþ gretandam. 16 þata samo in izwis misso fraþjandans; ni hauhaba hugjandans, ak þaim hnaiwam miþgawisandans; ni wairþaiþ inahai bi izwis silbam. 17 ni ainummehun ubil und ubilamma usgibandans; bisaiƕandans godis ni þatainei in andwairþja gudis, ak jah in andwairþja manne allaize. 18 jabai magi wairþan us izwis, miþ allaim mannam gawairþi habandans. 19 ni izwis silbans gawrikandans, liubans, ak gibiþ staþ þwairhein; gameliþ ist auk: mis fraweit leitaidau, ik fragilda, qiþiþ frauja. 20 jabai gredo fijand þeinana, mat gif imma, iþ jabai þaursjai, dragkei ina; þata auk taujands haurja funins rikis ana haubiþ is. 21 ni gajiukaizau af unþiuþa, ak gajiukais [af] þiuþa unþiuþ.

XIII[edit]

1 All saiwalo waldufnjam ufarwisandam ufhausjai; unte nist waldufni alja fram guda, iþ þo wisandona fram guda gasatida sind. 2 swaei sa andstandands waldufnja gudis garaideinai andstoþ; iþ þai andstandandands silbans sis wargiþa nimand. 3 þai auk reiks ni sind agis godamma waurstwa, ak ubilamma; aþþan wileis ei ni ogeis waldufni, þiuþ taujais jah habais hazein us þamma; 4 unte gudis andbahts ist þus in godamma. iþ jabai ubil taujis, ogs; unte ni sware þana hairu bairiþ; gudis auk andbahts ist, fraweitands in þwairhein þamma ubil taujandin. 5 duþþe ufhausjaiþ ni þatainei in þwairheins, ak jah in miþwisseins. 6 inuþ-þis auk jah gilstra ustiuhaiþ; unte andbahtos gudis sind in þamma silbin skalkinondans. 7 usgibiþ nu allaim skuldo: þammei gabaur gabaur, þammei mota mota, þammei agis agis, þammei sweriþa sweriþa. 8 ni ainummehun waihtais skulans sijaiþ, niba þatei izwis misso frijoþ; unte saei frijoþ neƕundjan, witoþ usfullida. 9 þata auk: ni horinos, ni maurþrjais, ni hlifais, nih faihugeigais, jah jabai ƕo anþaraizo anabusne ist, in þamma waurda usfulljada, þamma: frijos neƕundjan þeinana swe þuk silban. 10 friaþwa neƕundjins ubil ni waurkeiþ; usfulleins nu witodis ist friaþwa. 11 jah þata witandans þata þeihs, þatei mel ist uns ju us slepa urreisan; unte nu neƕis ist naseins unsara þau þan galaubidedum. 12 nahts framis galaiþ, iþ dags atneƕida; uswairpam nu waurstwam riqizis, iþ gawasjam sarwam liuhadis. 13 swe in daga garedaba gaggaima, ni gabauram jah drugkaneim, ni ligram jah aglaitjam ni haifstai jah aljana; 14 ak gahamoþ fraujin unsaramma Xristau Iesua jah leikis mun ni taujaiþ in lustuns.

XIV[edit]

1 Iþ unmahteigana galaubeinai andnimaiþ, ni du tweifleinai mitone. 2 sums raihtis galaubeiþ matjan allata; iþ saei unmahteigs ist, gras matjiþ. 3 sa matjands þamma ni matjandin ni frakun<n>i, iþ sa ni matjands þana matjandan ni stojai; guþ auk ina andnam. 4 þu ƕas is, þuei stojis framaþjana skalk? seinamma fraujin standiþ aiþþau driusiþ; aþþan standiþ; mahteigs auk ist frauja gastoþ[an]an ina. 5 sums raihtis stojiþ dag hindar daga ... 9 ... jah qiwaim jah dauþaim fraujinoþ. 10 iþ þu, ƕa stojis broþar þeinana? aiþþau jah þu, ƕa frakant broþr seinamma? allai auk gasatjanda faura stauastola Xristaus. 11 gameliþ ist auk: liba ik, qiþiþ frauja, þatei mis all kniwe biugiþ jah andhaitiþ all razdo guda. 12 þannu nu ƕarjizuh unsara fram sis raþjon usgibiþ guda. 13 ni þanamais nu uns misso stojaima, ak þata stojaiþ mais, ei ni satjaiþ bistugq broþr aiþþau gamarzein. 14 wait jag-gatraua in fraujin Iesua, þatei ni waiht gawamm þairh sik silbo, niba þamma munandin <ƕa unhrain wisan>, þamma gamain ist. 15 iþ jabai in matis broþar þeins gaurjada, ju ni bi friaþwai gaggis. ni nunu mata þeinamma jainamma fraqistjais, faur þanei Xristus gaswalt. 16 ni wajamerjaidau unsar þiuþ. 17 nist auk þiudangardi gudis mats jah dragk, ak garaihtei jah gawairþi jah faheþs in ahmin weihamma. 18 saei auk in þaim skalkinoþ Xristau, waila galeikaiþ guda jah gakusans ist mannam. 19 þannu nu þoei gawairþjis sind, laistjaima, jah þoei timreinais sind in uns misso. 20 ni nunu in matis gatair waurstw gudis ...

XV[edit]

3 ... þize idweitjandane þuk gadrusun ana mik. 4 swa filu auk swe fauragameliþ warþ, du unsarai laiseinai gameliþ warþ, ei þairh þulain jah gaþrafstein boko wen habaima. 5 iþ guþ þulainais jah þrafsteinais gibai izwis þata samo fraþjan in izwis misso bi Xristu Iesu, 6 ei gawiljai ainamma munþa hauhjaiþ guþ jah attan fraujins unsaris Iesuis Xristaus. 7 in þizei andnimaiþ izwis misso, swaswe jah Xristus andnam izwis du wulþau gudis. 8 qiþa auk Xristu Iesu andbaht waurþanana <bimaitis> fram sunjai gudis du gatulgjan gahaita attane, 9 iþ þiudos in armahairteins hauhjan guþ, swaswe gameliþ ist: duþþe andhaita þus in þiudom, frauja, jah namin þeinamma liuþo. 10 jah aftra qiþiþ: sifaiþ þiudos miþ managein is. 11 jah aftra qiþiþ: hazjiþ allos þiudos fraujan jah hazjaina ina allos manageins. 12 jah aftra Esaeias qiþiþ: wairþiþ waurts Iaissaizis, jah sa usstandands reikinoþ þiudom; du imma þiudos wenjand. 13 iþ guþ lubainais fulljai izwis allaizos fahedais ...

XVI[edit]

21 ... jah Lukius jah Iasson jah Soseipatrus, þai niþjos meinai; 22 golja izwis ik Tairtius sa meljands þo aipistaulein in fraujin; 23 goleiþ izwis Gaïus, wairdus meins jah allaizos aikklesjons. goleiþ izwis Airastus, fauragaggja baurgs, jah Qartus sa broþar. 24 ansts fraujins unsaris Iesuis Xristaus miþ ahmin izwaramma. Amen. Du Rumonim ustauh. Du Rumonim meliþ ist us Kaurinþon.


An die Korinther I.[edit]


I[edit]

12 ... ik im Pawlus, iþ ik Apaullons, iþ ik Kefins, iþ ik Xristaus. 13 disdailiþs ist Xristus? ibai Pawlus ushramiþs warþ in izwara, aiþþau in namin Pawlus daupidai weseiþ? 14 awiliudo guda ei ainnohun izwara ni daupida niba Krispu jah Gaïu, 15 ei ƕas ni qiþai þatei in meinamma namin daupidedjau. 16 ik daupida auk jaþ-þans Staifanaus gadaukans; þata anþar ni wait ei ainnohun daupidedjau. 17 niþ-þan insandida mik Xristus daupjan, ak wailamerjan; ni in snutrein waurdis, ei ni <us>lausjaidau galga Xristaus. 18 unte þata waurd galgins þaim fralusnandam dwaliþa ist, iþ þaim ganisandam mahts gudis ist. 19 gameliþ ist auk: fraqistja snutrein þize snutrane jah frodein þize frodane uskiusa. 20 ƕar handugs? ƕar bokareis? ƕar sokareis þis aiwis? nih dwala gatawida guþ handugein þis fairƕaus? 21 unte auk in handugein gudis ni ufkunnaida sa fairƕus þairh handugein guþ, galeikaida guda þairh þo dwaliþa þizos wailamereinais ganasjan þans galaubjandans. 22 unte Iudaieis taikne bidjand, iþ Krekos handugein sokjand; 23 iþ weis merjam Iesu ushramidana, Iudaium gamarzein, iþ þiudom dwaliþa; 24 iþ þaim galaþodam Iudaie jah þiudo Xristu, gudis maht jah gudis handugein. 25 unte so dwaliþa gudis handugozei mannam ...

IV[edit]

2 ... ei ƕas triggws bigitaidau. 3 aþþan mis in minnistin ist, ei fram izwis ussokjaidau aiþþau fram manniskamma daga; akei nih mik silban ussokja. 4 nih waiht auk mis silbin miþwait; akei ni in þamma garaihtiþs im, iþ saei ussokeiþ mik, frauja ist. 5 þannu nu ei faur mel ni stojaiþ, unte qimai frauja, saei jah galiuhteiþ analaugn riqizis jah gabairhteiþ runos hairtane; jaþ-þan hazeins wairþiþ ƕarjammeh fram guda. 6 aþþan <þo>, broþrjus, þairhgaleikonda in mis jah Apaullon in izwara, ei in ugkis ganimaiþ ni ufar þatei gameliþ ist fraþjan, ei ains faur ainana ana anþarana ufblesans ni sijai. 7 ƕas auk þuk ussokeiþ? ƕauþ-þan habais þatei ni namt? aiþþau jabai andnamt, ƕa ƕopis swe ni nemeis? 8 ju sadai sijuþ, ju gabigai waurþuþ, inu uns þiudanodeduþ; jah wainei þiudanodedeiþ, ei jah weis izwis miþþiudanoma. 9 man auk þei guþ uns apaustauluns spedistans ustaiknida, swaswe dauþubljans, unte fairweitl waurþum þizai manasedai jah aggilum jah mannam. 10 weis dwalai in Xristaus, iþ jus frodai in Xristau; weizuþ-þan unmahteigai, iþ jus swinþai; juzuþ-þan wulþagai, iþ weis unswerai. 11 und þo nu ƕeila jah huggridai jah þaursidai jah naqadai jah kaupatidai jah ungastoþai. 12 jah ...

V[edit]

3 ... ju gastauida swe andwairþs þana swa þata gataujandan, 4 in namin fraujins unsaris Iesuis Xristaus, samaþ gagaggandam izwis jah meinamma ahmin, miþ mahtai fraujins unsaris Iesuis Xristaus, 5 atgiban þana swaleikana unhulþin du qisteinai leikis, ei ahma ganisai in daga fraujins Iesuis. 6 ni goda so ƕoftuli izwara; niu wituþ þatei leitil beistis allana daig gabeisteiþ? 7 ushraineiþ þata fairnjo beist, ei sijaiþ niujis daigs, swaswe sijaiþ unbeistjodai; jah auk paska unsara ufsniþans ist faur uns Xristus. 8 þannu dulþjam ni in beista fairnjamma niþ-þan in beista balwaweseins jah unseleins, ak in unbeistein unwammeins jas-sunjos. 9 gamelida izwis ana þizai aipistaulein: ni blandaiþ izwis horam, 10 ni þaim horam þis fairƕaus, aiþþau jabai þaim faihufrikam jah wilwam aiþþau galiugam skalkinondam, unte skuldedeiþ þan us þamma fairƕau usgaggan. 11 iþ nu gamelida izwis ni blandan, jabai ƕas broþar namnids sijai hors aiþþau faihufriks aiþþau galiugam skalkinonds aiþþau ubilwaurds aiþþau afdrugkja aiþþau wilwa, þamma swaleikamma ni miþmatjan. 12 ƕa mik jah þans uta stojan? niu þans inna jus stojiþ? 13 iþ þans uta guþ stojiþ. usnimiþ þana ubilan us izwis silbam.

VI[edit]

1 Gadars ƕas izwara, wiþra anþarana staua habands stojan fram inwindaim jah ni fram ...

VII[edit]

5 ... izwara misso, niba þau us gaqissai ƕo ƕeilo, ei uhteigai sijaiþ fastan jah bidan; þaþroh-þan samaþ gawandjaiþ, ei ni fraisai izwara Satana in ungahobainais izwaraizos. 6 þatuþ-þan qiþa gakunnands, ni bi haitjai. 7 iþ wiljau allans mans wisan swe mik silban; akei ƕarjizuh swesa giba habaiþ fram guda, sums swa, sumsuh swa. 8 aþþan qiþa þaim unqenidam jah widuwom: goþ ist im, jabai sind swe ik. 9 iþ jabai ni gahabaina sik, liugandau; batizo ist auk liugan þau intundnan. 10 iþ þaim liugom haftam anabiuda, ni ik, ak frauja, qenai fairra abin ni skaidan. 11 iþ jabai gaskaidnai, wisan unliugaidai, aiþþau du abin seinamma aftra gagawairþjan, jah aban qen ni fraletan. 12 iþ þaim anþaraim ik qiþa, ni frauja: jabai ƕas broþar qen aigi ungalaubjandein, jah so gawilja ist bauan miþ imma, ni afletai þo qen; 13 jah qens soei aigi aban ungalaubjandan, jah sa gawilja ist bauan miþ izai, ni afletai þana aban. 14 weihaida ist qens so ungalaubjandei in abin, jah gaweihaids ist aba sa ungalaubjands in qenai; aiþþau barna izwara unhrainja weseina, iþ nu weiha sind. 15 iþ jabai sa ungalaubjands skaidiþ sik, skaidai; nist gaþiwaids broþar aiþþau swistar in þaim swaleikaim; aþþan in gawairþja laþoda uns guþ. 16 ƕa nuk-kannt þu, qinon, ei aban ganasjais? aiþþau ƕa kannt, guma, þatei qen þeina ganasjais? 17 ni ei, ƕarjammeh swaswe gadailida guþ, ainƕarjatoh swaswe galaþoda guþ, swa gaggai; jah swa in allaim aikklesjom anabiuda. 18 bimaitans galaþoda warþ ƕas, ni ufrakjai; miþ faurafillja galaþoþs warþ ƕas, ni bimaitai. 19 þata bimait ni waihts ist jah þata faurafilli ni waihts ist, ak fastubnja anabusne gudis. 20 ƕarjizuh in laþonai þizaiei laþoþs was, in þizai sijai. 21 skalks galaþoþs wast, ni karos; akei þauhjabai magt freis wairþan, mais brukei. 22 saei auk in fraujin haitans ist skalks, fralets fraujins ist; samaleiko saei freis haitada, skalks ist Xristaus. 23 wairþa galaubamma usbauhtai sijuþ; ni wairþaiþ skalkos mannam. 24 ƕarjizuh in þammei atlaþoþs was, broþrjus, in þamma gastandai at guda. 25 aþþan bi maujos anabusn fraujins ni haba; iþ ragin giba swe gaarmaiþs fram fraujin du triggws wisan. 26 man nu þata goþ wisan in þizos andwairþons þaurftais, þatei goþ ist mann swa wisan: 27 gabundans is qenai, ni sokei lausjan; galausiþs is qenai, ni sokei qen. 28 aþþan jabai nimis qen, ni frawaurhtes, jah jabai liugada mawi, ni frawaurhta, iþ aglon leikis gastaldand þo swaleika. iþ ik izwis freidja ...

VIII[edit]

9 ... wairþai þaim unmahteigam. 10 jabai auk ƕas gasaiƕiþ þuk þana habandan kunþi in galiuge stada anakumbjandan, niu miþwissei is siukis wisandins timrjada du galiugagudam gasaliþ matjan? 11 fraqistniþ auk sa unmahteiga ana þeinamma witubnja broþar in þize Xristus gaswalt. 12 swaþ-þan frawaurkjandans wiþra broþruns, slahandans ize gahugd siuka, du Xristau frawaurkeiþ. 13 duþþe jabai mats gamarzeiþ broþar, ni matja mimz aiw, ei ni gamarzjau broþar meinana.

IX[edit]

1 Niu im apaustaulus? niu im freis? niu Iesu Xristau fraujan unsarana saƕ? niu waurstw meinata jus sijuþ in fraujin? 2 jabai anþaraim ni im apaustaulus, aiþþau izwis im; unte sigljo meinaizos apaustauleins jus sijuþ. 3 meina andahafts wiþra þans mik ussokjandans þat-ist. 4 ibai ni habam waldufni matjan jah drigkan? 5 ibai ni habam waldufni swistar qinon bitiuhan, swaswe þai anþarai apaustauleis jah broþrjus fraujins jah Kefas? 6 þau ainzu ik jah Barnabas ni habos waldufni du ni waurkjan? 7 ƕas drauhtinoþ swesaim annom ƕan? ƕas satjiþ weinatriwa jah akran þize ni matjai? ƕas haldiþ aweþi jah miluks þis aweþjis ni matjai? 8 ibai bi mannam þata qiþa, aiþþau <niu> jah witoþ þata qiþiþ? 9 in witoda auk Mosezis gameliþ ist: ni faurmuljais auhsau þriskandan. ni þatei bi auhsum us ... 19 ... ei managizans gageigaidedjau. 20 jah warþ Iudaium swe Judaius, ei Judaiuns gageigaid<edj>jau; þaim uf witoda swe uf witoda, ni wisands silba uf witoda, ak uf anstai, ei þans uf witoda gageiggaidedjau; 21 þaim witodalausam swe witodalaus, ni wisands witodis laus gudis, ak inwitoþ<s> Xristaus, ei gageigg<aidedj>au witodalausans. 22 was þaim unmahteigam swe unmahteigs, ei unmahteigans gageiggaidedjau; allaim was all, ei ƕaiwa sumans ganasjau. 23 þatuþ-þan tauja in aiwaggeljis, ei gadaila is wairþau. 24 niu wituþ þatei þai in spaurd rinnandans allai rinnand, iþ ains nimiþ sigislaun? swa rinnaiþ, ei garinnaiþ. 25 iþ ƕazuh saei haifstjan sniwiþ, allis sik gaþarb<a>iþ; aþþan eis, ei riurjana waip nimaina, iþ weis unriurjana. 26 aþþan ik nu swa rinna, ni <swe> du unwis<s>amma; swa jiuka, ni swe luftu bliggwands; 27 ak leik mein wlizja jah anaþiwa, ibai anþaraim merjands silba uskusans wairþau.

X[edit]

1 Ni wiljau izwis unwitans, broþrjus, þatei attans unsarai allai uf milhmin wesun, jah allai marein þairhiddjedun, 2 jah allai in Mose daupidai wesun, in milhmin jah in marein, 3 jah allai þana saman mat ahmeinan matidedun, 4 jah <allai> þata samo dragk ahmeino drugkun ... 15 ... frodaim qiþa; domeiþ jus þatei qiþa. 16 stikls þiuþiqissais þanei gaweiham, niu gamainduþs bloþis fraujins ist? hlaifs þanei brikam, niu gamainduþs leikis fraujins ist? 17 unte ains hlaifs, ain leik þai managans sium, þaiei auk allai ainis hlaibis jah ainis stiklis brukjam. 18 saiƕiþ Israel bi leika: niu þai matjandans hunsla gamainjandans hunslastada sind? 19 ƕa nu qiþam? þatei þo galiugaguda ƕa sijaina aiþþau þatei galiugam saljada ƕa sijai? 20 ni þatei þo galiugaguda waihts sijaina, ak þatei saljand þiudos, skohslam saljand, jan-ni guda. Ni wiljau auk izwis skohslam gadailans wairþan. 21 ni maguþ stikl fraujins drigkan jah stikl skohsle; ni maguþ biudis fraujins fairaihan jab-biudis skohsle. 22 þau inaljanom fraujin? ibai swinþozans imma sium? 23 all binah, akei ni all daug; all mis binauht ist, akei ni all timreiþ. 24 ni ainshun sein sokjai, ak anþaris ƕarjizuh. 25 all þatei at skiljam frabugjaidau matjaiþ, ni waiht andhruskandans in miþwisseins. 26 fraujins ist auk airþa jah fullo izos. 27 iþ jabai ƕas laþo izwis þize ungalaubjandane jah wileiþ gaggan, all þatei faurlagjaidau izwis matjaiþ, ni waiht andsitandans bi gahugdai. 28 iþ jabai ƕas qiþai þatei galiugam gasaliþ ist, ni matjaiþ in jainis þis bandwjandins jah þuhta<us>: fraujins ist auk airþa jah fullo izos; 29 þuhtuþ-þan qiþa ni silbins, ak anþaris. duƕe auk frijei meina stojada þairh ungalaubjandins þuhtu? 30 jabai ik anstai andnima, duƕe anaqiþaidau in þize ik awiliudo? 31 jaþþe nu matjaiþ jaþþe drigkaiþ jaþþe ƕa taujiþ, allata du wulþau gudis taujaiþ. 32 unufbrikandans sijaiþ jah Iudaium jah þiudom jah aikklesjon gudis, 33 swaswe ik allaim all leika, ni sokjands þatei mis bruk sijai, ak þatei þaim managam, ei ganisaina.

XI[edit]

1 Galeikondans meinai wairþaiþ, swaswe ik Xristaus. 2 hazjuþ-þan izwis, broþrjus, þei allata mein gamunandans sijuþ, jas-swaswe anafalh izwis, anabusnins gafastaiþ. 3 wiljauþ-þan izwis witan þatei allaize abne haubiþ Xristus ist; iþ haubiþ qinons aba; iþ haubiþ Xristaus guþ. 4 ƕazuh abne bidjands aiþþau praufetjands gahulidamma haubida gaaiwiskoþ haubiþ sein. 5 iþ ƕoh qinono bidjandei aiþþau praufetjandei andhulidamma haubida gaaiwiskoþ haubiþ sein; ain auk ist jah þata samo þizai biskabanon. 6 unte jabai ni huljai sik qino, skabaidau; iþ jabai agl ist qinon du kapillon aiþþau skaban, gahuljai ... 21 seinamma faursniwiþ du matjan, jah þan sums gredags sumzuþ-þan drugkans ist. 22 ibai auk gardins ni habaiþ du matjan jah drigkan? þau aikklesjon gudis frakunnuþ, jah gaaiwiskoþ þans unhabandans? ƕa qiþau izwis? hazjau izwis? in þamma ni hazja. 23 unte ik andnam at fraujin þatei jah anafalh izwis, þatei frauja Iesus in þizaiei naht galewiþs was. nam hlaif 24 jah awiliudonds gabrak jah qaþ: nimiþ, matjiþ, þata ist leik mein, þata in izwara gabrukano; þata waurkjaiþ du meinai gamundai. 25 swah samaleiko jah stikl afar nahtamat qiþands: sa stikls so niujo triggwa ist in meinamma bloþa; þata waurkjaiþ, swa ufta swe drigkaiþ, du meinai gamundai. 26 swa ufta auk swe matjaiþ þana hlaif jaþ-þana stikl drigkaiþ, dauþau fraujins gakannjaiþ, unte qimai. 27 eiþan ƕazuh saei matjiþ þana hlaif aiþþau drigkai þana stikl fraujins unwairþaba fraujins, skula wairþiþ leikis jah bloþis fraujins. 28 aþþan gakiusai sik silban manna jah swa þis hlaibis matjai jaþ-þis stiklis drigkai. 29 saei auk matjiþ jah drigkiþ unwairþaba, staua sis silbin matjiþ <jah drigkiþ>, ni domjands leik fraujins. 30 duþþe in izwis managai siukai jah unhailai, jag-gaslepand ganohai. 31 iþ jabai silbans uns stauidedeima, ni þau ...

XII[edit]

10 ... sumammuh skeireins razdo. 11 þatuþ-þan all waurkeiþ ains jah sa sama ahma, daileiþ sundro ƕarjammeh swaswe wili. 12 swe leik raihtis ain ist, iþ liþuns habaiþ managans, þaiþ-þan liþjus allai us leika þamma ainamma, managai wisandans, ain ist leik, swa jah Xristus. 13 jah auk in ainamma ahmin weis allai du ainamma leika daupidai sium, jaþþe Judaieis jaþþe þiudos, jaþþe skalkos jaþþe frijai, jah allai ainamma ahmin dragkidai sijum. 14 jaþ-þan leik nist ains liþus, ak managai. 15 jabai qiþai fotus þatei ni im handus, ni im þis leikis, nih at þamma leika; nist us þamma leika? 16 jabai qiþai auso þatei ni im augo, ni im þis leikis, ni at þamma leika; nist us þamma leika? 17 jabai all leik augo, ƕar hliuma? jabai all hliuma, ƕar dauns? 18 iþ nu guþ gasatida liþuns ainƕarjanoh ize in leika, swaswe wilda. 19 iþ weseina þo alla ains liþus, ƕar leik? 20 iþ nu managai liþjus, iþ ain leik. 21 niþ-þan mag augo qiþan du handau: þeina ni þarf, aiþþau aftra haubiþ du fotum: iggqara ni þarf; 22 ak filu mais þaiei þugkjand liþiwe leikis lasiwostai wisan, þaurftai sind ...

XIII[edit]

1 ... aiþþau klismo klismjandei. 2 jah jabai habau praufetjans jah witjau allaize runos jah all kunþi jah habau alla galaubein, swaswe fairgunja miþsatjau, iþ friaþwa ni habau, ni waihts im. 3 jah jabai fraatjau allos aihtins meinos, jah jabai atgibau leik mein ei gabrannjaidau, iþ friaþwa <ni> habau, ni waiht botos mis taujau. 4 friaþwa usbeisneiga ist, sels ist: friaþwa ni aljanoþ; friaþwa ni flauteiþ, ni ufblesada, 5 ni aiwiskoþ, ni sokeiþ sein ain, ni ingramjada, nih mitoþ ubil, 6 nih faginoþ inwindiþai, miþfaginoþ sunjai; 7 allata þulaiþ, allata galaubeiþ, all weneiþ, all gabeidiþ. 8 friaþwa aiw ni gadriusiþ, iþ jaþþe praufetja gatairanda jaþþe razdos gaƕeiland jaþþe kunþi gataurniþ. 9 suman kunnum jah suman praufetjam. 10 biþe qimiþ þatei ustauhan ist, gataurniþ þatei us dailai ist. 11 iþ þan was niuklahs, swe niuklahs rodida, swe niuklahs froþ, swe niuklahs mitoda; biþe warþ wair, barniskeins aflagida. 12 saiƕam nu þairh skuggwan in frisahtai, iþ þan andwairþi wiþra andwairþi; nu wait us dailai, <iþ> þan ufkunna ...

XIV[edit]

20 ... barniskai sijaiþ, ei fraþjam fullaweisai sijaiþ. 21 in witoda gameliþ ist þatei in anþaraim razdom jah wairilom anþaraim rodja managein þizai, jan-ni swa andhausjand mis, qiþiþ frauja. 22 swaei nu razdos du bandwai sind ni þaim galaubjandam, ak þaim ungalaubjandam; iþ praufetja ni þaim ungalaubjandam, ak þaim galaubjandam. 23 jabai gaqimiþ alla aikklesjo samana jah rodjand razdom allai, atuþ-þan-gaggand inn jah unweisai aiþþau ungalaubjandans, niu qiþand þatei dwalmoþ? 24 iþ jabai allai praufetjand, iþ innatgaggai ƕas ungalaubjands aiþþau unweis, gasakada fram allaim, ussokjada fram allaim, 25 þo analaugnjona hairtins is swikunþa wairþand, þanuh driusands ana andawleizn inweitiþ guþ, gateihands þatei bi sunjai guþ in izwis ist. 26 ƕa nu ist, broþrjus? þan samaþ garinnaiþ, ƕarjizuh izwara psalmon habaiþ, laisein habaiþ, andhulein habaiþ, razda habaiþ, skerein habaiþ, allata du timreinai wairþai. 27 jaþþe razdai ƕas rodjai, bi twans aiþþau maist þrins, jah ...

XV[edit]

1 Aþþan kannja izwis, broþrjus, þatei aiwaggeli þatei merida izwis, þatuh jah andnemuþ, in þammei jah standiþ, 2 þairh þatei jah ganisiþ: in ƕo sauþo wailamerida izwis, skuluþ gamunan, niba sware galaubideduþ. 3 atgaf auk izwis in frumistjam þatei andnam, ei Xristus gaswalt faur frawaurhtins unsaros afar bokom, 4 jaþ-þatei ganawistroþs was, jaþ þatei urrais þridjin daga afar bokom 5 jaþ-þatei ataugids ist Kefin, jah afar þata þaim ainlibim; 6 þaþroh gasaiƕans ist managizam þau fimf hundam taihuntewjam broþre suns, þizeei þai managistans sind und hita, sumaiþ-þan gasaizlepun. 7 þaþroh þan ataugida sik Iakobau, þaþroþ-þan apaustaulum allaim; 8 iþ spedistamma allaize, swaswe uswaurpai, ataugida sik jah mis. 9 ik auk im sa smalista apaustaule, ikei ni im wairþs ei haitaidau apaustaulus, duþe ei wrak aikklesjon gudis. 10 aþþan anstai gudis im saei im, jas-so ansts is in mis halka ni warþ, ak managizo im allaim arbaidida jah usaiwida, aþþan ni ik, ak ansts gudis miþ mis. 11 iþ jaþþe ik jaþþe jainai, swa merjam, jah swa galaubideduþ. 12 þande nu Xristus merjada þatei urrais us dauþaim, ƕaiwa qiþand sumai in izwis þatei usstass dauþaim nist? 13 iþ jabai usstass dauþaim nist, nih Xristus urrais. 14 aþþan jabai Xristus ni urrais, sware þau jas-so mereins unsara, jah so galaubeins unsara lausa. 15 biþ-þan-gitanda galiugaweitwods gudis, unte weitwodidedum bi guþ þatei urraisida Xristu, þanei ni urraisida. 16 jah jabai auk dauþans ni urreisand, nih Xristus urrais. 17 iþ jabai Xristus ni urrais, sware jah so galaubeins izwara ist; jan-nauh sijuþ in frawaurhtim izwaraim. 18 þanuh jaþ-þai gaslepandans in Xristau fraqistnodedun. 19 jabai in þizai libainai ainai in Xristau wenjandans sijum þatainei, armostai sium allaize manne. 20 iþ nu þande Xristus urrais us dauþaim, anastodeins gaslepandane waurþans; 21 unte auk þairh mannan dauþus, jah þairh mannan usstass dauþaize: 22 unte swaswe in Adama allai gadauþnand, swah in Xristau allai gaqiunand. 23 aþþan ƕarjizuh in seinai tewai: anastodeins Xristus, þaþroþ-þan þai Xristaus þaiei in quma is. 24 þaþroþ-þan andeis, þana anafilhiþ þiudinassu guda jah attin, þan gatairiþ all reikjis jah waldufnjis jah mahtais. 25 skal auk is þiudanon und þatei galagjiþ guþ allans fijands is uf fotuns imma. 26 alluh auk ufhnaiwida uf fotuns imma; aftumista fijands gatairada dauþus. 27 iþ biþe qiþiþ: alla ufhnaiwida sind, bairht þatei inu þana izei ufhnaiwida uf ina þo alla. 28 þanuh biþe alla gakunnun sik faura imma, þanuþ-þan is silba sunus gakann sik faura þamma ufhnaiwjandin uf ina þo alla, ei sijai guþ alla in allaim. 29 aiþþau ƕa waurkjand þai daupjandans faur dauþans, jabai allis dauþans ni urreisand? duƕe þau daupjand faur ins? 30 duƕe þau weis bireikjai sijum ƕeilo ƕoh? 31 daga ƕammeh gaswiltandans in izwaraizos ƕoftuljos, broþrjus, þoei haba in Xristau Iesu fraujin unsaramma. 32 jabai bi mannam du diuzam waih in Aifaison, ƕo mis boto jabai dauþans ni urreisand? matjam jah drigkam, unte du maurgina gaswiltam. 33 ni afairzjaindau: riurjand sidu godana gawaurdja ubila. 34 usskarjiþ izwis garaihtaba jan-ni frawaurkjaid; unkunþi gudis sumai haband; du aiwiskja izwis rodja. 35 akei qiþiþ sums: ƕaiwa urreisand dauþans? ... 46 ... ahmeino. 47 sa fruma manna us airþai muldeins, sa anþar manna, frauja, us himina. 48 ƕileiks sa muldeina, swaleikai jah þai muldeinans; *** ƕileiks sa ufarhiminakunda, swaleikai jah þai ufarhiminakundans. 49 jah swaswe berum mannleikan þis airþeinins, bairaima jah frisaht þis himinakundins. 50 þata auk qiþa, broþrjus, þei leik jah bloþ þiudinassu gudis ganiman ni magun, nih riurei unriureins arbjo wairþiþ. 51 sai, runa izwis qiþa: allai auk ni gaswiltam, iþ allai inmaidjanda. 52 suns, in braƕa augins, in spedistin þuthaurna; þuthaurneiþ auk, jah dauþans usstandand unriurjai, jah weis inmaidjanda. 53 skuld auk ist þata riurjo gahamon unriurein, jah þata diwano gahamon undiwanein. 54 þanuþ-þan þata diwano gawasjada undiwanein, þanuh wairþiþ waurd þata gamelido: ufsagqiþs warþ dauþus in sigis. 55 ƕar ist gazds þeins, dauþu? ƕar ist sigis þein, halja? 56 aþþan gazds dauþaus frawaurhts, iþ mahts frawaurhtais witoþ. 57 iþ guda awiliuþ ize gaf unsis sigis þairh fraujan unsarana Iesu Xristau. 58 swaei nu, broþrjus meinai liubans, tulgjai wairþiþ, ungawagidai, ufarfulljandans in waurstwa fraujins sinteino, witandans þatei arbaiþs izwara nist lausa in fraujin.

XVI[edit]

1 Iþ bi gabaur þata þaim weiham, swaswe garaidida aikklesjom Galatie, swa jah jus taujiþ. 2 ainƕarjanoh sabbate ƕarjizuh izwara fram sis silbin lagjai huhjands þatei wili, ei ni, biþe qimau, þan gabaur wairþai. 3 aþþan biþe qima, þanzei gakiusiþ þairh bokos þans sandja briggan anst izwara in Iairusalem. 4 jah þan jabai ist mis wairþ galeiþan, galeiþand miþ mis. 5 aþþan qima at izwis þan Makidonja usleiþa; Makidonja auk þairhgagga. 6 iþ at izwis waitei salja aiþþau jah wintru wisa, ei jus mik gasandjaiþ þisƕaduh þei ik wrato. 7 ni wiljau auk izwis nu þairhleiþands saiƕan; unte wenjan mik ƕo ƕeilo saljan at izwis, jabai frauja fraletiþ. 8 wisuþ-þan in Aifaison und paintekusten. 9 haurds auk mis usluknoda mikila jah waurstweiga, jah andastaþjos managai. 10 aþþan jabai qimai Teimauþaius, saiƕiþ ei unagands sijai at izwis, unte waurstw fraujins waurkeiþ, swaswe jah ik. 11 ni ƕashun imma frakunni, iþ insandjaiþ ina in gawairþja, ei qimai at mis; usbeida auk ina miþ broþrum. 12 aþþan bi Apaullon þana broþar bandwja izwis þatei filu ina bad ei is qemi at izwis miþ broþrum, jah aufto ni was wilja ei nu qemi; iþ qimiþ, biþe uhtiug. 13 wakaiþ standaiduh in galaubeinai, wairaleiko taujaiþ, gaþwastidai sijaiþ. 14 allata izwar in friaþwai wairþai. 15 bidja izwis, broþrjus, wituþ gard Staifanaus, þatei sind anastodeins Akaïje jah du andbahtja þaim weiham gasatidedun sik, 16 ei nu jah jus ufhausjaiþ þaim swaleikaim jah allaim þaim gawaurstwam jah arbaidjandam. 17 aþþan fagino in qumis Staifanaus jah Faurtunataus jah Akaïkaus, unte izwarana waninassu þai usfullidedun. 18 gaþrafstidedun auk jah meinana ahman jah izwarana; ufkunnaiþ nu þans swaleikans. 19 goljand izwis aikklesjons Asiais. goleiþ izwis in fraujin filu Akwla jah Priska miþ ingardjon seinai aikklesjon, at þaimei jah salja. 20 <goljand izwis broþrjus allai.> goleiþ izwis misso in frijonai weihai. 21 goleins meinai handau Pawlus. 22 jabai ƕas ni frijoþ fraujan Iesu Xristu, <sijai> anaþaima: maran aþa. 23 ansts fraujins Iesuis miþ izwis. 24 frijaþwa meina miþ allaim izwis in Xristau Iesu. amen. ** Du Kaurinþium .a. ustauh. Du Kaurinþium frume melida ist us Filippai, swe qeþun sumai; iþ mais þugkeiþ bi silbins apaustaulus insahtai melida wisan us Asiai.


Du Kaurinþaium anþara dustodeiþ[edit]

I[edit]

1 Pawlus apaustaulus Iesuis Xristaus þairh wiljan gudis jah Teimauþaius broþar aikklesjon gudis þizai wisandein in Kaurinþon miþ allaim þaim weiham þaim wisandam in allai Akaïjai: 2 ansts izwis jah gawairþi fram guda attin unsaramma jah fraujin Iesu Xristau. 3 þiuþiþs guþ jah atta fraujins unsaris Iesuis Xristaus, atta bleiþeino jah guþ allaizo gaþlaihte, 4 saei gaþrafstida uns ana allai aglon unsarai, ei mageima weis gaþrafstjan þans in allaim aglom þairh þo gaþlaiht þizaiei gaþrafstidai sijum silbans fram guda. 5 unte swaswe ufarassus ist þulaine Xristaus in uns, swa jah þairh Xristu ufar filu ist jah gaþrafsteins unsara. 6 aþþan jaþþe þreihanda in izwaraizos gaþlaihtais jah naseinais þizos waurstweigons in stiwitja þizo samono þulaine, þozei jah weis winnam, jah wens unsara gatulgida faur izwis; jaþþe gaþrafstjanda in izwaraizos gaþlaihtais jah naseinais, 7 witandans þatei swaswe gadailans þulaine sijuþ, jah gaþlaihtais wairþiþ. 8 unte ni wileima izwis unweisans, broþrjus, bi aglon unsara þo waurþanon uns in Asiai, unte ufarassau kauridai wesum ufar maht, swaswe afswaggwidai weseima jal-liban. 9 akei silbans in uns silbam andahaft dauþaus habaidedum, ei ni sijaima trauandans du uns silbam, ak du guda þamma urraisjandin dauþans, 10 izei us swaleikaim dauþum uns galausida jah galauseiþ, du þammei wenidedum ei galauseiþ, 11 at hilpandam jah izwis bi uns bidai, ei in managamma andwairþja so in uns giba þairh managans awiliudodau faur uns. 12 unte ƕoftuli unsara so ist, weitwodei miþwisseins unsaraizos, þatei in ainfalþein jah hlutrein gudis, ni in handugein leikeinai, ak in anstai gudis usmetum [usmeitum] in þamma fairƕau, iþ ufarassau at izwis. 13 unte ni alja meljam izwis, alja þoei anakunnaiþ aiþþau jah ufkunnaiþ, aþþan wenja ei und andi ufkunnaiþ, 14 swaswe gakunnaideduþ uns bi sumata, unte ƕoftuli izwara sijum, swaswe jah jus unsara in daga fraujins Iesuis. 15 jah þizai trauainai wilda faurþis qiman at izwis, ei anþara anst habaidedeiþ, 16 jah þairh izwis galeiþan in Makaidonja jah aftra af Makaidonjai qiman at izwis, jah fram izwis gasandjan mik in Iudaia. 17 þatuþ-þan nu mitonds, ibai aufto leihtis bruhta? aiþþau þatei mito, bi leika þagkjau, ei sijai at mis þata ja ja jah þata ne ne? 18 aþþan triggws guþ, ei þata waurd unsar þata du izwis nist ja jan-ne. 19 unte gudis sunus Iesus Xristus, saei in izwis þairh uns merjada, þairh mik jah Silbanu jah Teimauþaiu, ni warþ ja jan-ne, ak ja in imma warþ. 20 ƕaiwa managa gahaita gudis, in imma þata ja, duþþe jaþ-þairh ina amen, guda du wulþau þairh uns. 21 aþþan sa gaþwastjands uns miþ izwis in Xristau jah salbonds uns guþ, 22 jah sigljands uns jah gibands wadi ahman in hairtona unsara. 23 aþþan ik weitwod guþ anahaita ana meinai saiwalai ei freidjands izwara þanaseiþs ni qam in Kaurinþon; 24 ni þatei fraujinoma izwarai galaubeinai, ak gawaurstwans sijum anstais izwaraizos, unte galaubeinai gastoþuþ.

II[edit]

1 Aþþan gastauida þata silbo at mis, ei aftra in saurgai ni qimau at izwis. 2 unte jabai ik gaurja izwis, jah ƕas ist saei gailjai mik, niba sa gaurida us mis? 3 jaþ-þata [jah þata] silbo gamelida izwis, ei qimands saurga ni habau fram þaimei skulda faginon, gatrauands in allaim izwis þatei meina faheþs allaize izwara ist. 4 aþþan us managai aglon jah aggwiþai hairtins gamelida izwis þairh managa tagra, ni þeei saurgaiþ, ak ei frijaþwa kunneiþ þoei haba ufarassau du izwis. 5 aþþan jabai ƕas gaurida, ni mik gaurida, ak bi sum ain, ei ni anakaurjau, allans izwis. 6 ganah þamma swaleikamma andabeit þata fram managizam, 7 swaei þata andaneiþo izwis mais fragiban jag-gaþlaihan, ibai aufto managizein saurgai gasiggqai sa swaleiks. 8 inuþ-þis bidja izwis tulgjan in imma friaþwa. 9 duþþe gamelida ei ufkunnau kustu izwarana, sijaidu in allamma ufhausjandans. 10 aþþan þammei ƕa fragibiþ, jah ik; jah þan ik, jabai ƕa fragaf, fragaf in izwara in andwairþja Xristaus, 11 ei ni gaaiginondau fram Satanin; unte ni sijum unwitandans munins is. 12 aþþan qimands in Trauadai in aiwaggeljons Xristaus jah at haurdai mis uslukanai in fraujin, 13 ni habaida gaƕeilain ahmin meinamma, in þammei ni bigat Teitaun broþar meinana; ak twisstandands im galaiþ in Makaidonja. 14 aþþan guda awiliuþ þamma sinteino ustaiknjandin hroþeigans uns in Xristau jah daun kunþjis seinis gabairhtjandin þairh uns in allaim stadim; 15 unte Xristaus dauns sijum woþi guda in þaim ganisandam jah in þaim fraqistnandam; 16 sumaim dauns us dauþau du dauþau, sumaimuþ-þan dauns us libainai du libainai; jad-du þamma ƕas wairþs? 17 unte ni sium sumai maidjandans waurd gudis, ak us hlutriþai, ak swaswe us guda in andwairþja gudis in Xristau rodjam.

III[edit]

1 Duginnam aftra uns silbans anafilhan? aiþþau ibai þaurbum swe sumai anafilhis boko du izwis, aiþþau us izwis anafilhis? 2 aipistaule unsara jus sijuþ, gamelida in hairtam unsaraim, kunþa jah anakunnaida fram allaim mannam. 3 swikunþai þatei siuþ aipistaule Xristaus, andbahtida fram uns, inna gamelida ni swartiza, ak ahmin gudis libandins, ni in spildom staineinaim, ak in spildom hairtane leikeinaim. 4 aþþan trauain swaleika habam þairh Xristu du guda, 5 ni þatei wairþai sijaima þagkjan ƕa af uns silbam, ak so wairþida unsara us guda ist, 6 izei jah wairþans brahta uns andbahtans niujaizos triggwos, ni bokos, ak ahmins; unte boka usqimiþ, iþ ahma gaqiujiþ. 7 aþþan jabai andbahti dauþaus in gameleinim gafrisahtiþ in stainam warþ wulþag, swaei ni mahtedeina sunjus Israelis fairweitjan du wlita Mosezis in wulþaus wlitis is þis gataurnandins, 8 ƕaiwa nei mais andbahti ahmins wairþai in wulþau? 9 jabai auk andbahtja wargiþos wulþus, und filu mais ufarist andbahti garaihteins in wulþau. 10 unte ni was wulþag þata wulþago in þizai halbai in ufarassaus wulþaus; 11 jabai auk þata gataurnando þairh wulþu, und filu mais þata wisando in wulþau. 12 habandans nu swaleika wen managaizos balþeins brukjaima, 13 jan-ni swaswe Mosez lagida hulistr ana andawleizn, duþe ei ni fairweitidedeina sunjus Israelis in andi þis gataurnandins; 14 ak afdaubnodedun fraþja ize, unte und hina dag þata samo hulistr in anakunnainai þizos fairnjons triggwos wisiþ unandhuliþ, unte in Xristau gatairada. 15 akei und hina dag miþþanei siggwada Moses, hulistr ligiþ ana hairtin ize. 16 aþþan miþþanei gawandeiþ du fraujin, afnimada þata hulistr. 17 aþþan frauja ahma ist; aþþan þarei ahma fraujins, þaruh freijhals ist. 18 aþþan weis allai andhulidamma andwairþja wulþu fraujins þairhsaiƕandans, þo samon frisaht ingaleikonda af wulþau in wulþu, swaswe af fraujins ahmin.

IV[edit]

1 Duþþe habandans þata andbahtei, swaswe gaarmaidai waurþum, ni wairþam usgrudjans, 2 ak afstoþum þaim analaugnjam aiwiskjis, ni gaggandans in warein ni galiug taujandans waurd gudis, ak bairhtein sunjus ustaiknjandans uns silbans du allaim miþwisseim manne in andwairþja gudis. 3 aþþan jabai ist gahulida aiwaggeljo unsara, in þaim fralusnandam ist gahulida, 4 in þaimei guþ þis aiwis gablindida fraþja þize ungalaubjandane, ei ni liuhtjai im liuhadeins aiwaggeljons wulþaus Xristaus, saei ist frisahts gudis. 5 aþþan ni uns silbans merjam, ak Iesu Xristu fraujan, iþ uns skalkans izwarans in Iesuis. 6 unte guþ saei qaþ ur-riqiza liuhaþ skeinan, saei jah liuhtida in hairtam unsaraim du liuhadein kunþjis wulþaus gudis in andwairþja Iesuis Xristaus. 7 aþþan habandans þata huzd in airþeinaim kasam, ei ufarassus sijai mahtais gudis jah ni us unsis. 8 in allamma þraihanai, akei ni gaaggwidai; andbitanai, akei ni afslauþidai; 9 wrikanai, akei ni biliþanai: gadrausidai, akei ni fraqistidai, 10 sinteino dauþein fraujins Iesuis ana leika unsaramma ** uskunþa sijai. 11 sinteino weis libandans in dauþu atgibanda in Iesuis, ei jah libains Iesuis swikunþa wairþai in riurjamma leika unsaramma. 12 swaei nu dauþus in uns waurkeiþ, iþ libains in izwis. 13 habandans nu þana saman ahman galaubeinais bi þamma gamelidin: galaubida, in þizei jah rodida, jah weis galaubjam, in þizei jah rodjam, 14 witandans þatei sa urraisjands fraujan Iesu jah unsis þairh Iesu urraiseiþ jah fauragasatjiþ miþ izwis. 15 þatuh þan allata in izwara, ei ansts managnandei þairh managizans awiliud ufarassjai du wulþau guda. 16 inuh þis ni wairþam usgrudjans, akei þauhjabai sa utana unsar manna frawardjada, aiþþau sa innuma ananiujada daga jah daga. 17 unte þata andwairþo ƕeilaƕairb jah leiht aglons unsaraizos bi ufarassau aiweinis wulþaus kaurein waurkjada unsis, 18 ni fairweitjandam þize gasaiƕanane, ak þizei ungasaiƕanane; unte þo gasaiƕanona riurja sind, iþ þo ungasaiƕanona aiweina.

V[edit]

1 Witum auk þatei, jabai sa airþeina unsar gards þizos hleiþros gatairada, ei gatimrjon *** us guda habam, gard unhanduwaurhtana aiweinana in himinam. 2 unte jah in þamma swogatjam, bauainai unsarai þizai us himina ufarhamon gairnjandans, 3 jabai sweþauh gawasidai, ni naqadai bigitaindau. 4 jah auk wisandans in þizai hleiþrai swogatjam kauridai, ana þammei ni wileima afhamon, ak anahamon, ei fraslindaidau þata diwano fram libainai. 5 aþþan saei jag-gamanwida uns du þamma guþ, saei jah gaf unsis wadi ahman. 6 gatrauandans nu sinteino jah witandans þatei wisandans in þamma leika afhaimjai sijum fram fraujin; 7 unte þairh galaubein gaggam, ni þairh siun. 8 aþþan gatrauam jah waljam mais usleiþan us þamma leika jah anahaimjaim wisan at fraujin. 9 inuþ-þis usdaudjam, jaþþe anahaimjai jaþþe afhaimjai, waila galeikan imma. 10 unte allai weis ataugjan skuldai sijum faura stauastola Xristaus, ei ganimai ƕarjizuh þo swesona leikis, afar þaimei gatawida, jaþþe þiuþ jaþþe unþiuþ. 11 witandans nu agis fraujins mannans fullaweisjam, iþ guda swikunþai sijum. aþþan wenja jah in miþwisseim izwaraim swikunþans wisan uns, 12 ni ei aftra uns silbans uskannjaima izwis, ak lew gibandans izwis ƕoftuljos fram unsis, ei habaiþ wiþra þans in andwairþja ƕopandans jan-ni in hairtin. 13 unte jaþþe usgeisnodedum, guda, jaþþe fullafraþjam, izwis. 14 unte friaþwa Xristaus dishabaiþ uns, 15 domjandans þata þatei ains faur allans gaswalt, þannu allai gaswultun, jah faur allans gaswalt, ei þai libandans ni þanaseiþs sis silbam libaina, ak þamma faur sik gaswiltandin jah urreisandin. 16 swaei weis fram þamma nu ni ainnohun kunnum bi leika; iþ jabai ufkunþedum bi leika Xristu, akei nu ni þanaseiþs ni kunnum. 17 swaei jabai ƕo in Xristau niuja gaskafts, þo alþjona usliþun; sai, waurþun niuja alla. 18 aþþan alla us guda, þamma gafriþondin uns sis þairh Xristu jag-gibandin unsis andbahti gafriþonais. 19 unte sweþauh guþ was in Xristau manaseþ gafriþonds sis, ni rahnjands im missadedins ize jah lagjands in uns waurd gafriþonais. 20 faur Xristu nu airinom, swe at guda gaþlaihandin þairh uns; bidjandans faur Xristu gagawairþnan guda. 21 unte þana ize ni kunþa frawaurht, faur uns gatawida frawaurht, ei weis waurþeima garaihtei gudis in imma.

VI[edit]

1 Gawaurstwans jaþ-þan bidjandans, ni sware anst gudis niman izwis. 2 mela auk, qiþiþ, andanemjamma andhausida þus jah in daga naseinais gahalp þeina. sai, nu mel waila andanem; sai, nu dags naseinais. 3 ni ainhun in waihtai gibandans bistugq<e>, ei ni anawammjaidau andbahti unsar; 4 ak in allamma ustaiknjandans uns swe gudis andbahtos in stiwitja managamma, in aglom, in nauþim, in aggwiþom, 5 in slahim, in karkarom, in unsutjam, in arbaidim, in wokainim, in lausqiþrein, 6 in swikniþai, in kunþja, in laggamodein, in selein, in ahmin weihamma, in frijaþwai unhindarweisai, 7 in waurda sunjos, in mahtai gudis, þairh wepna garaihteins taihswona jah hleidumonna, 8 jah þairh wulþu jah unswerein, þairh wajamerein jah wailamerein, swe airzjandans jah sunjeinai, swe unkunþai jah ufkunnaidai, 9 swe gaswiltandans jah sai libam, swe talzidai jah ni afdauþidai, 10 swe saurgandans, iþ sinteino faginondans, swe unledai, iþ managans gabigjandans, swe ni waiht aihandans jah allata disnimandans. 11 munþs unsar usluknoda du izwis, Kaurinþius, hairto unsar urrumnoda. 12 ni þreihanda jus in uns, iþ þreihanda in hairþram izwaraim. 13 aþþan þata samo andalauni, swe frastim qiþa, urrumnaiþ jah jus. 14 ni wairþaiþ gajukans ungalaubjandam; unte ƕo dailo garaihtein miþ ungaraihtein aiþþau ƕo gamainduþe liuhada miþ riqiza? 15 ƕouþ-þan samaqisse Xristau miþ Bailiama aiþþau ƕo daile galaubjandin miþ ungalaubjandin? 16 ƕouþ-þan samaqisse alhs gudis miþ galiugam? unte jus alhs gudis siuþ libandins; qiþiþ auk guþ: þatei baua in im jah inna gagga jah wairþa ize guþ jah eis wairþand mis managei. 17 inuþ-þis usgaggiþ us midumai ize jah afskaidiþ izwis, qiþiþ frauja, jah unhrainjamma ni attekaiþ, jah ik andnima izwis 18 jah wairþa izwis du attin jah jus wairþiþ mis du sunum jah dauhtrum, qiþiþ frauja allwaldands.

VII[edit]

1 Þo habandans nu gahaita, liubans, hrainjam unsis af allamma bisauleino leikis jah ahmins, ustiuhandans weihiþa in agisa gudis. 2 gamoteima in izwis; ni ainummehun gaskoþum, ni ainnohun frawardidedum, ni ainnohun bifaihodedum. 3 ni du gawargeinai qiþa; fauraqaþ auk þatei in hairtam unsaraim sijuþ du miþgaswiltan jas-samana liban. 4 managa mis trauains du izwis, managa mis ƕoftuli faur izwis, usfulliþs im gaþlaihtais, ufarfulliþs im fahedais in allaizos managons aglons unsaraizos. 5 jah auk qimandam unsis in Makaidonjai ni waiht habaida gaƕeilainais leik unsar, ak in allamma anapragganai, utana waihjons, innana agisa. 6 akei sa gaþlaihands hnaiwidaim gaþrafstida uns guþ in quma Teitaus; 7 aþþan ni þatainei in quma is, ak jah in gaþlaihtai, þizaiei gaþrafstiþs was ana izwis, gateihands uns izwara gairnein, izwarana gaunoþu, izwar aljan faur mik, swaei mis mais faginon warþ. 8 unte jabai gaurida izwis in bokom, ni idreigo mik, jah jabai idreigoda - unte gasaiƕa þatei so aipistaule jaina, jabai <jah> du leitilai ƕeilai, gaurida izwis - 9 nu fagino, ni unte gauridai wesuþ, ak unte gauridai wesuþ du idreigai; saurgaideduþ auk bi guþ, ei waihtai ni gasleiþjaindau us unsis. 10 unte bi guþ saurga idreiga du ganistai gatulgida ustiuhada; iþ þis fairƕaus saurga dauþu gasmiþoþ. 11 saiƕa auk silbo þata bi guþ saurgan izwis, ƕelauda gatawida izwis usdaudein, akei sunjon, akei unwerein, akei agis, akei gairnein, akei aljan, akei fraweit! in allamma ustaiknideduþ izwis hlutrans wisan þamma toja. 12 aþþan jabai melida, ni in þis anamahtjandins, ni in þis anamahtidins, ak du gabairhtjan usdaudein unsara þoei faur izwis habam wiþra izwis in andwairþja gudis. 13 inuþ-þis gaþrafstidai sijum; aþþan ana gaþrafsteinai unsarai filaus mais faginodedum ana fahedai Teitaus, unte anaƕeilaiþs warþ ahma is fram allaim izwis. 14 unte jabai ƕa imma fram izwis ƕaiƕop, ni gaaiwiskoþs warþ; ak swaswe allata izwis in sunjai rodidedum, swa jah ƕoftuli unsara so du Teitaun sunja warþ. 15 jab-brusts is ufarassau du izwis sind, gamunandins þo allaize izwara ufhausein, swe miþ agisa jah reirom andnemuþ ina. 16 fagino nu, unte in allamma gatraua in izwis.

VIII[edit]

1 Aþþan kannja izwis, broþrjus, anst gudis þo gibanon in aikklesjom Makidonais, 2 þatei in managamma kustau aglons managduþs fahedais ize jaþ-þata diupo unledi ize usmanagnoda du gabein ainfalþeins ize. 3 unte bi mahtai, weitwodja, jah ufar maht silbawiljos wesun, 4 miþ managai usbloteinai bidjandans uns niman anst seina jah gamainein andbahtjis in þans weihans. 5 jaþ-ni swaswe wenidedum, ak sik silbans atgebun frumist fraujin, þaþroþ-þan uns þairh wiljan gudis, 6 swaei bedeima Teitaun, ei swaswe faura dustodida, swah ustiuhai in izwis jah þo anst. 7 akei swe raihtis in allamma managniþ, galaubeinai jah waurda jah kunþja jah in allai usdaudein jah ana þizai us izwis in uns frijaþwai, ei jah in þizai anstai managnaiþ. 8 ni swaswe fraujinonds qiþa izwis, ak in þizos anþaraize usdaudeins jah izwaraizos frijaþwos airkniþa kiusands. 9 unte kunnuþ anst fraujins unsaris Iesuis Xristaus, þatei in izwara gaunledida sik gabigs wisands, ei jus þamma is unledja gabigai wairþaiþ. 10 jar-ragin in þamma giba, unte þata izwis batizo ist, juzei ni þatainei taujan, ak jah wiljan dugunnuþ af fairnin jera. 11 iþ nu sai, jah taujan ustiuhaiþ, ei swaswe fauraïst muns du wiljan, swa jah du ustiuhan us þammei habaiþ. 12 jabai auk wilja in gagreftai ist, swaswe habai, waila andanem ist, ni swaswe ni habai. 13 ni swa auk ei anþaraim iusila, iþ izwis aglo, ak us ibnassau; 14 in þamma nu mela izwar ufarassus du jainaize þarbom, ei jah jainaize ufarassus wairþai du izwaraim þarbom, ei wairþai ibnassus, 15 swaswe gameliþ ist: jas-saei filu, ni managizo, jah saei leitil, ni fawizo. 16 aþþan awiliuþ guda, ize gaf þo samon usdaudein faur izwis in hairto Teitaus; 17 unte raihtis bida andnam, aþþan usdaudoza wisands silba wiljands galaiþ du izwis. 18 gah-þan-miþ-gasandidedum imma broþar; þizei hazeins in aiwaggeljons and allos aikklesjons. 19 aþþan ni þat-ain, ak jah gatewiþs fram aikklesjom miþ gasinþam uns miþ anstai þizai andbahtidon fram uns du fraujins wulþau jah gairnein unsarai; 20 biwandjandans þata, ibai ƕas uns fairinodedi in digrein þizai andbahtidon fram uns; 21 garedandans auk goda ni þatainei in andwairþja gudis, ak jah in andwairþja manne. 22 insandidedum þan miþ im broþar unsarana þanei gakausidedum in managaim ufta usdaudana wisandan, aþþan nu, sai, filu usdaudozan trauainai managai in izwis; 23 jah þe bi Teitu, saei ist gaman mein jag-gawaurstwa in izwis; jaþþe broþrjus unsarai apaustauleis aikklesjono, wulþaus Xristaus. 24 aþþan ustaiknein frijaþwos izwaraizos jah unsaraizos ƕoftuljos faur izwis in im ustaiknjandans in andwairþja aikklesjono.

IX[edit]

1 Aþþan bi andbahti þatei rahtoda du weihaim, ufjo mis ist du meljan izwis; 2 unte wait gairnein izwara, þizaiei fram izwis ƕopam at Makidonim, unte Akaja gamanwida ist fram fairnin jera, jah þata us izwis aljan uswagida þans managistans. 3 aþþan fauragasandida broþruns, ei ƕoftuli unsara so fram izwis ni waurþi lausa in þizai halbai, ei swaswe qaþ gamanwidai sijaiþ; 4 ibai jabai qimand miþ mis Makidoneis jag-bigitand izwis unmanwjan[d]s, gaaiwiskonda<u> weis, ei ni qiþau jus, in þamma stomin ƕoftuljos. 5 naudiþaurft nu man bidjan broþruns, ei galeiþaina du izwis jah fauragamanwjaina þana fauragahaitanan aiwlaugian izwarana, þana manwjana wisan swaswe wailaqiss jan-ni swaswe bifaihon. 6 þatuþ-þan, saei saijiþ us gaþagkja, us gaþagkja jah sneiþiþ, jah saei saijiþ in þiuþeinai, us þiuþeinai jah sneiþiþ. 7 ƕarjizuh swaswe fauragahugida hairtin, ni us trigon aiþþau us nauþai, unte hlasana giband frijoþ guþ. 8 aþþan mahteigs ist guþ alla anst ufarassjan in izwis, ei in allamma sinteino allis ganauhan habandans ufarassjaiþ in allamma waurstwe godaize, 9 swaswe gameliþ ist: tahida, gaf unledaim; uswaurts is wisiþ du aiwa. 10 aþþan sa andstaldands fraiwa þana saiandan jah hlaiba du mata andstaldiþ jah managjai fraiw izwar jah wahsjan gataujai akrana uswaurhtais izwaraizos; 11 in allamma gabignandans, in allai ainfalþein, sei waurkeiþ þairh uns aiwxaristian guda. 12 unte andbahti þis gudjinassaus ni þatainei ist usfulljando gaidwa þize weihane, ak jah ufarassjando þairh managa awiliuda guda, 13 þairh gakust þis andbahtjis mikiljandans guþ ana ufhauseinai andahaitis izwaris in aiwaggeljon Xristaus jah in ainfalþein gamainduþais du im jah du allaim, 14 jah izei bidai faur izwis gairnjandans izwara in ufarassau<s> anstais gudis ana izwis. 15 awiliud guda in þizos unusspillodons is gibos.

X[edit]

1 Aþþan ik silba Pawlus bidja izwis bi qairrein jah mukamodein Xristaus, ikei ana andaugi raihtis hauns im in izwis, aþþan aljar wisands gatraua in izwis. 2 aþþan bidjan ei ni andwairþs gatrauau trauainai, þizaiei man gadaursan ana sumans þans munandans uns swe bi leika gaggandans. 3 in leika auk gaggandans ni bi leika drauhtinom. 4 unte wepna unsaris drauhtinassaus ni leikeina, ak mahteiga guda du gataurþai tulgiþo, 5 mitonins gatairandans jah all hauhiþos ushafanaizos wiþra kunþi gudis jah frahinþandans all fraþje jah in ufhausein Xristaus tiuhandans 6 jah manwuba habandans du fraweitan all ufarhauseino, þan usfulljada izwara ufhauseins. 7 þo bi andwairþja saiƕiþ. jabai ƕas gatrauaiþ sik silban Xristaus wisan, þata þagkjai aftra af sis silbin, ei swaswe is Xristaus, swa jah weis. 8 aþþan sweþauh jabai ƕa managizo ƕopam bi waldufni unsar, þatei atgaf frauja unsis du timreinai jah ni du gataurþai izwarai, ni gaaiwiskonda. 9 ei ni þugkjaima swe þlahsjandans izwis þairh bokos; - 10 unte þos raihtis bokos, qiþand, kaurjos sind jah swinþos, iþ qums leikis lasiws jah waurd frakunþ; - 11 þata þagkjai sa swaleiks, þatei ƕileikai sium waurda þairh bokos aljar wisandans, swaleikai jah andwairþai waurstwa. 12 unte ni gadaursum domjan unsis silbans aiþþau gadomjan uns du þaim sik silbans anafilhandam; ak eis in sis silbam sik sik silbans mitandans jah gadomjandans sik silbans du sis silbam ni fraþjand. 13 iþ weis ni inu mitaþ ƕopam, akei bi mitaþ garaideinais þoei gamat unsis guþ mitaþ fairrinnandein und jah izwis. - 14 ni auk swaswe ni fairrinnandans und izwis ufarassau ufþanjam uns, unte jah und izwis gasniumidedum in aiwaggeljon Xristaus. - 15 ni inu mitaþ ƕopandans in framaþjaim arbaidim, aþþan wen habam at wahsjandein galaubeinai izwarai in izwis mikilnan bi garaideinai unsarai du ufarassau, 16 ufarjaina izwis aiwaggeljon merjan, ni in framaþjaim arbaidim du manwjaim ƕopan. 17 aþþan sa ƕopands in fraujin ƕopai. 18 unte ni saei sik silban gaswikunþeiþ, jains ist gakusands, ak þanei frauja gaswikunþeiþ.

XI[edit]

1 Ei wainei usþulaidedeiþ meinaizos leitil ƕa unfrodeins; akei jah usþulaiþ mik. 2 unte aljanonds izwis gudis aljana; gawadjoda auk izwis ainamma waira mauja swikna du usgiban Xristau. 3 aþþan og, ibai aufto swaswe waurms Aiwwan uslutoda filudeisein seinai, riurja wairþaina fraþja izwara af ainfalþein jah swiknein þizai in Xristau. 4 jabai nu sa qimanda anþarana Iesu mereiþ, þanei weis ni meridedum, aiþþau ahman anþarana nimiþ, þanei ni nemuþ, aiþþau aiwaggeljon anþara þoei ni andnemuþ, waila usþulaideduþ. 5 man auk ni waihtai mik minnizo gataujan þaim ufar mikil wisandam apaus<tau>lum. 6 jabai unhrains im waurda, akei ni kunþja; aþþan in allamma gabairhtidai in allaim du izwis. 7 aiþþau ibai frawaurht tawida, mik silban haunjands, ei jus ushauhjaindau, unte arwjo gudis aiwaggeljon merida izwis? 8 anþaros aikklesjons birauboda, nimands andawizn du izwaramma andbahtja, jah wisands at izwis jah ushaista ni ainnohun kaurida; 9 unte þarbos meinos usfullidedun broþrjus qimandans af Makidonai, jah in allaim unkaureinom izwis mik silban fastaida jah fasta. 10 ist sunja Xristaus in mis, unte so ƕoftuli ni faurdammjada in mis in landa Akaje. 11 in ƕis? unte ni frijo izwis? guþ wait. 12 iþ þatei tauja jah taujan haba, ei usmaitau inilon þize wiljandane inilon, ei in þammei ƕopand, bigitaindau swaswe jah weis. 13 unte þai swaleikai galiuga-apaustauleis, waurstwjans hindarweisai, gagaleikondans sik du apaustaulum Xristaus. 14 jah nist sildaleik, unte silba Satana gagaleikoþ sik aggillau liuhadis. 15 nist mikil, jabai andbahtos is gagaleikond sik swe andbahtos garaihteins, þizeei andeis wairþiþ bi waurstwam ize. 16 aftra qiþa, ibai ƕas mik muni unfrodana; aiþþau waila þau swe unfrodana nimaiþ mik, ei jah ik leitil ƕa ƕopau. 17 þatei rodja ni rodja bi fraujan, ak swe in unfrodein in þamma stomin þizos ƕoftuljos. 18 unte managai ƕopand bi leika, jah ik ƕopa. 19 unte azetaba usþulaiþ þans unwitans, frodai wisandans. 20 usþulaiþ, jabai ƕas izwis gaþiwaiþ, jabai ƕas fraïtiþ, jabai ƕas usnimiþ, jabai ƕas in arbaidai briggiþ, jabai ƕas izwis in andawleizn slahiþ. 21 bi unsweriþai qiþa, swe þatei weis siukai weseima; iþ in þammei ƕe ƕas anananþeiþ, in unfrodein qiþa, gadars jah ik; 22 Haibraieis sind, jah ik; Israeleiteis sind, jah ik; fraiw Abrahamis sind, jah ik; 23 andbahtos Xristaus sind, swaswe unwita qiþa, mais ik; in arbaidim managizeim, in karkarom ufarassau, in slahim ufarassau, in dauþeinim ufta; 24 fram Iudaium fimf sinþam fidwor tiguns ainamma wanans nam; 25 þrim sinþam wandum usbluggwans was; ainamma sinþa stainiþs was; þrim sinþam usfarþon gatawida us skipa; naht jah dag in diupiþai was mareins; 26 wratodum ufta, bireikeim aƕo, bireikeim waidedjane, bireikeim us kunja, bireikeim us þiudom, bireikeim in baurg, bireikeim in auþidai, bireikeim in marein, bireikeim in galiuga-broþrum, 27 aglom jah arbaidim, in wokainim ufta, in gredau jah þaurstein, in lausqiþreim ufta, in friusa jah naqadein; 28 inuh þo afar þata arbaiþs meina seiteina, saurga meina allaim aikklesjom. 29 ƕas siukiþ, jah ni siukau? ƕas afmarzjada, jah ik ni tundnau? 30 jabai ƕopan skuld sijai, þaim siukeins meinaizos ƕopau. 31 guþ jah atta fraujins Iesuis wait, sa þiuþeiga du aiwam, þatei ni liuga. 32 in Damaskon fauramaþleis þiudos Araitins þiudanis witaida baurg Damaskai gafahan mik wiljands, 33 jah þairh augadauro in snorjon athahans was and baurgswaddjau jah unþaþlauh handuns is.

XII[edit]

1 ƕopan binah, akei ni batizo ist, jah þan qima in siunins jah andhulei *** ....nins fraujins. 2 wait mannan in Xristau faur jera .id., jaþþe in leika ni wait, jaþþe inu leik ni wait, guþ wait, frawulwanana þana swaleikana und þridjan himin; 3 jah wait þana swaleikana mannan, jaþþe in leika jaþþe inu leik ni wait, guþ wait, 4 þatei frawulwans warþ in wagg jah hausida unqeþja waurda, þoei ni skulda sind mann rodjan. 5 faur þana swaleikana ƕopa, iþ faur mik silban ni waiht ƕopa, niba in unmahtim meinaim. 6 aþþan jabai wiljau ƕopan, ni sijau unwita, unte sunja qiþa, iþ freidja, ibai ƕas in mis ƕa muni ufar þatei gasaiƕiþ aiþþau [aiþþau] gahauseiþ ƕa us mis. 7 jah bi filusnai andhuleino, ei ni ufarhafnau, atgibana ist mis hnuþo leika meinamma, aggilus Satanins, ei mik kaupastedi, ei ni ufarhugjau. 8 bi þatei þrim sinþam fraujan baþ ei afstoþi af mis; 9 jah qaþ mis: ganah þuk ansts meina, unte mahts in siukein ustiuhada. filu gabaurjaba nu mais ƕopa in siukeim meinaim, ei ufarhleiþrjai ana mis mahts Xristaus. 10 in þizei mis galeikaiþ in siukeim, in anamahtim, in nauþim, in wrekeim, in þreihslam faur Xristu; unte þan siuka, þan mahteigs im. 11 warþ unwita ƕopands, jus mik gabaidideduþ; aþþan ik skulds was fram izwis gakannjan, unte ni waihtai mins habaida þaim ufar filu apaustaulum, jah jabai ni waihts im. 12 aiþþau sweþauh taikneis apaustaulus gatawidos waurþun in izwis in allai þulainai, taiknim jah fauratanjam jah mahtim. 13 ƕa auk ist, þize wanai weseiþ ufar anþaros aikklesjons, niba þatei ik silba ni kaurida izwis? fragibiþ mis þata skaþis. 14 sai, þridjo þata manwus im qiman at izwis, jan-ni kaurja izwis; unte ni sokja izwaros aihtins, ak izwis; ni auk skulun barna fadreinam huzdjan, ak fadreina barnam. 15 aþþan ik laþaleiko fraqima jah fraqimada faur saiwalos izwaros, sweþauh ei ufarassau izwis frijonds mins frijoda. 16 aþþan s<i>ai nu, ik ni kaurida izwis, ak wisands aufto listeigs hindarweisein izwis nam. 17 ibai þairh ƕana þizeei insandida du izwis bifaihoda izwis? 18 baþ Teitu jah miþinsandida imma broþar; ibai ƕa bifaihoda izwis Teitus? niu þamma samin ahmin iddjedum? niu þaim samam laistim? 19 aftra þugkeiþ izwis ei sunjoma uns wiþra izwis? in andwairþja gudis in Xristau rodjam, þatuþ-þan all, liubans, in izwaraizos gatimreinais. 20 unte og, ibai aufto qimands ni swaleikans swe wiljau bigitau izwis, jah ik bigitaidau izwis swaleiks swe ni wileiþ mik, ibai aufto þwairheins, aljan, jiukos, bihaita, birodeinos, haifsteis, bifaiha ufswalleinos, drobnans; 21 ibai aftra qimandan mik guþ gahaunjai at izwis jah qaino managans þize faura frawaurkjandane jan-ni idreigondane ana unhrainiþai þoei gatawidedun, horinassau jah aglaitja.

XIII[edit]

1 Þridjo þata qima at izwis. ana munþa twaddje weitwode jaþ-þrije gastandiþ all waurde. 2 fauraqaþ jah aftra fauragateiha, swaswe andwairþs anþaramma sinþa jah aljaþro nu melja þaim faura frawaurkjandam jah anþaraim allaim, þatei jabai qima, aftra ni freidja. 3 unte kustu sokeiþ þis in mis rodjandins Xristaus, saei ni siukiþ in izwis, ak mahteigs ist in izwis. 4 aþþan jabai jah ushramiþs was us siukein, akei libaiþ us mahtai gudis; jah auk siukam in imma, akei libam miþ imma us mahtai gudis in izwis. 5 silbans fraisiþ sijaidu in galaubeinai; silbans izwis kauseiþ, þau niu kunnuþ izwis þatei Iesus Xristus in izwis ist? nibai aufto ungakusanai sijuþ. 6 aþþan wenja þatei kunneiþ ei weis ni sium ungakusanai. 7 aþþan bidja du guda ei ni waiht ubilis taujaiþ; ni ei weis ungakusanai þugkjaima, ak ei jus þata godo taujaiþ, iþ weis swe ungakusanai þugkjaima. 8 ni auk magum ƕa wiþra sunja, ak faur sunja. 9 aþþan faginom, þan weis siukam, iþ jus swinþai siuþ; þizuh auk jah bidjam, izwaraizos ustauhtais. 10 duþþe þata aljaþro melja, ei andwairþs hardaba ni tauja<u> bi waldufnja þammei frauja fragaf mis du gatimreinai jan-ni du gataurþai. 11 þata anþar, broþrjus, faginoþ, ustauhanai sijaiþ, gaþrafstidai sijaiþ, samo fraþjaiþ, gawairþi taujandans sijaiþ, jah guþ gawairþeis jah frijaþwos wairþiþ miþ izwis. 12 goljaiþ izwis misso in frijonai weihai. goljand izwis þai weihans allai. 13 ansts fraujins Iesuis Xristaus jah frijaþwa gudis jah gaman ahmins weihis miþ allaim izwis. amen. du Kaurinþium .b. ustauh. ** du Kaurinþium .b. meliþ ist us Filippai Makidonais.


Du Aifaisium anastodeiþ[edit]


I[edit]

1 Pawlus, apaustaulus Xristaus Iesuis þairh wiljan gudis, þaim weiham þaim wisandam in Aifaison jah triggwaim in Xristau Iesu. 2 ansts izwis jah gawairþi fram guda attin unsaramma jah fraujin Iesu Xristau. 3 þiuþiþs guþ jah atta fraujins unsaris Iesuis Xristaus, izei gaþiuþida uns ana allai þiuþeinai ahmeinai in himinakundaim in Xristau. 4 swaswe gawalida uns in imma faur gasatein fairƕaus, ei sijaima weihai jah unwammai in andwairþja is in frijaþwai. 5 fauragarairoþ uns du suniwe gadedai þairh Iesu Xristu in ina bi leikainai wiljins seinis, 6 du hazeinai wulþaus anstais seinaizos, in þizaiei ansteigs was uns in þamma liubin sunau seinamma, 7 in þammei habam faurbauht, fralet frawaurhte þairh bloþ is, bi gabein wulþaus anstais is, 8 þoei ufarassau ganohida in uns in allai handugein jah frodein, 9 kannjan unsis runa wiljins seinis bi wiljin, saei fauragaleikaida imma 10 du fauragaggja usfulleinais mele, aftra usfulljan alla in Xristau, þo ana himinam jaþ-þo ana airþai in imma, 11 in þammei hlauts gasatidai wesum, fauragaredanai bi wiljin gudis þis alla in allaim waurkjandins bi muna wiljins seinis, 12 ei sijaima weis du hazeinai wulþaus is þai faurawenjandans in Xristau, 13 in þammei jah jus gahausjandans waurd sunjus, aiwaggeli ganistais izwaraizos, þammei galaubjandans gasiglidai waurþuþ ahmin gahaitis þamma weihin, 14 izei ist wadi arbjis unsaris du faurbauhtai gafreideinais, du hazeinai wulþaus is. 15 duþþe jah ik, gahausjands izwara galaubein in fraujin Iesu Xristau jah frijaþwa in allans þans weihans, 16 unsweibands awiliudo in izwara, gamund waurkjands in bidom meinaim, 17 ei guþ fraujins unsaris Iesuis Xristaus, atta wulþaus, gibai izwis ahman handugeins jah andhuleinais in ufkunþja seinamma, 18 inliuhtida augona hairtins izwaris, ei witeiþ jus ƕa ist wens laþonais is, ƕileiku<h> gabei wulþaus arbjis is in weihaim, 19 jah ƕa ufarassus mikileins mahtais is in uns þaim galaubjandam bi waurstwa mahtais swinþeins is, 20 þatei gawaurhta in Xristau, urraisjands ina us dauþaim jah gasatida in taihswon seinai in himinam 21 ufaro allaize reikje jah waldufnje jah mahte jah fraujinassiwe jah allaize namne namnidaize ni þatainei in þamma aiwa, ak jah in þamma anawairþin. 22 jah alla ufhnaiwida uf fotuns imma jah ina atgaf haubiþ ufar alla aikklesjon, 23 sei ist leik is, fullo þis alla in allaim usfulljandins.

II[edit]

1 Jah izwis wisandans dauþans missadedim jah frawaurhtim izwaraim, 2 in þaimei simle iddjeduþ bi þizai aldai þis fairƕaus, bi reik waldufnjis luftaus, ahmins þis nu waurkjandins in sunum ungalaubeinais, 3 in þaimei jah weis allai usmetum suman in lustum leikis unsaris, taujandans wiljans leikis jah gamitone, jah wesum wistai barna hatize, swaswe jah þai anþarai. 4 iþ guþ, gabigs wisands in armahairtein, in þizos managons frijaþwos þizaiei frijoda uns, 5 jah wisandans uns dauþans frawaurhtim miþgaqiwida uns Xristau - anstai sijuþ ganasidai - 6 jah miþurraisida jah miþgasatida in himinakundaim in Xristau Iesu, 7 ei ataugjai in aldaim þaim anagaggandeim ufarassu gabeins anstais seinaizos in selein bi uns in Xristau Iesu. 8 unte anstai siuþ ganasidai þairh galaubein, jah þata ni us izwis, ak gudis giba ist; 9 ni us waurstwam, ei ƕas ni ƕopai, 10 ak is sium taui, gaskapanai in Xristau Iesu du waurstwam godaim, þoei fauragamanwida guþ, ei in þaim gaggaima. 11 duþþe gamuneiþ þatei jus þiudos simle wesuþ in leika, þai namnidans unbimaitanai fram þizai namnidon bimait in leika handuwaurht. 12 unte wesuþ þan in jainamma mela inu Xristu, framaþjai usmetis Israelis jah gasteis gahaite trausteis, wen ni habandans jah gudalausai in manasedai. 13 iþ nu sai, in Xristau Iesu jus juzei simle wesuþ fairra, waurþuþ neƕa in bloþa Xristaus. 14 sa auk ist gawairþi unsar, saei gatawida þo ba du samin jah midgardiwaddju faþos gatairands, 15 fijaþwa, ana leika seinamma witoþ anabusne garaideinim gatairands, ei þans twans gaskopi in sis silbin du ainamma niujamma mann, waurkjands gawairþi, 16 jah gafriþodedi þans bans in ainamma leika guda þairh galgan, afslahands fijaþwa in sis silbin. 17 jah qimands wailamerida gawairþi izwis juzei fairra jah gawairþi þaim ize neƕa; 18 unte þairh ina habam atgagg bajoþs in ainamma ahmin du attin. 19 sai nu ni sijuþ gasteis jah aljakonjai, ak sijuþ gabaurgjans þaim weiham jah ingardjans gudis, 20 anatimridai ** ana grunduwaddjau apaustaule jah praufete, at wisandin auhumistin waihstastaina silbin Xristau Iesu, 21 in þammei alla gatimrjo gagatiloda wahseiþ du alh weihai in fraujin, 22 in þammei jah jus miþgatimridai sijuþ du bauainai gudis in ahmin.

III[edit]

1 In þizozei waihtais ik Pawlus bandja Xristaus Iesuis in izwara þiudo, 2 jabai sweþauh hausideduþ fauragaggi gudis anstais, sei gibana ist mis in izwis; 3 unte bi andhuleinai gakannida was mis so runa, swe fauragamelida in leitilamma, 4 duþþe ei siggwandans mageiþ fraþjan frodein meinai in runai Xristaus, 5 þatei anþaraim aldim ni kunþ was sunum manne, swaswe nu andhuliþ ist þaim weiham is apaustaulum jah praufetum in ahmin, 6 wisan þiudos gaarbjans jah galeikans jah gadailans gahaitis is in Xristau Iesu þairh aiwaggeljon, 7 þizozei warþ andbahts ik bi gibai anstais gudis þizai gibanon mis bi toja mahtais is. 8 mis, þamma undarleijin allaize þize weihane, atgibana warþ ansts so, in þiudom wailamerjan þo unfairlaistidon gabein Xristaus, 9 jah inliuhtjan allans, ƕileik þata fauragaggi runos þizos gafulginons fram aiwam *** in guda þamma alla gaskapjandin, 10 ei kanniþ wesi nu reikjam jah waldufnjam in þaim himinakundam þairh aikklesjon so filufaiho handugei gudis, 11 bi muna aiwe þanei gatawida in Xristau Iesu fraujin unsaramma, 12 in þammei habam balþein freijhals jah atgagg in trauainai þairh galaubein is. 13 in þize bidja, ni wairþaiþ usgrudjans in aglom meinaim faur izwis, þatei ist wulþus izwar. 14 in þis biuga kniwa meina du attin fraujins unsaris Iesuis Xristaus, 15 us þammei all fadreinis in himina jah ana airþai namnjada, 16 ei gibai izwis bi gabein wulþaus seinis mahtai inswinþjan þairh ahman seinana <in> innuman mannan, 17 bauan Xristu þairh galaubein in hairtam izwaraim, 18 ei in frijaþwai gawaurhtai jah gasulidai mageiþ gafahan miþ allaim þaim weiham ƕa sijai braidei jal-laggei jah hauhei jah diupei; 19 kun<n>an þo ufarassau mikilon þis kunþjis fri[j]aþwa Xristaus, ei fulnaiþ in allai fullon gudis. 20 aþþan þamma mahteigin ufar all taujan maizo giban þau bidjam aiþþau fraþjam bi mahtai þizai waurkjandein in unsis, 21 immuh wulþus in Xristau Iesu jah aikklesjon in allos aldins aiwe, amen.

IV[edit]

1 Bidja nu izwis ik bandja in fraujin, wairþaba gaggan þizos laþonais þizaiei laþodai siuþ, 2 miþ allai hauneinai jah qairrein, miþ usbeisnai usþulandans izwis misso in frijaþwai, 3 usdaudjandans fastan ainamundiþa ahmins in gabundjai gawairþeis. 4 ain leik jah ains ahma, swaswe atlaþodai sijuþ in aina wen laþonais izwaraizos. 5 ains frauja, aina galaubeins, aina daupeins, 6 ains guþ jah atta allaize, ** saei ufar allaim jah and allans jah in allaim uns. 7 iþ ainƕarjammeh unsara atgibana ist ansts bi mitaþ gibos Xristaus; 8 in þizei qiþiþ: ussteigands in hauhiþa ushanþ hunþ jah at-uh-gaf gibos mannam. 9 þatuþ-þan usstaig, ƕa ist, niba þatei jah atstaig faurþis in undaristo airþos? 10 saei atstaig, sa ist jah saei usstaig ufar allans himinans, ei usfullidedi allata. 11 jah silba gaf sumans apaustauluns, sumanzuþ-þan praufetuns, sumansuþ-þan aiwaggelistans, sumansuþ-þan hairdjans jah laisarjans, 12 du ustauhtai weihaize du waurstwa andbahtjis, du timreinai leikis Xristaus, 13 unte garinnaima allai in ainamundiþa galaubeinais jah ufkunþjis sunus gudis, du waira fullamma, in mitaþ wahstaus fullons Xristaus, 14 ei þanaseiþs ni sijaima niuklahai uswagidai jah uswalugidai winda ƕammeh laiseinais, liutein manne, in filudeisein du listeigon uswandjai airzeins, 15 iþ sunja taujandans in frijaþwai wahsjaima in ina þo alla, ize ist haubiþ, Xristus, 16 us þammei all leik gagatiloþ <jah> gagahaftiþ þairh allos gawissins andstaldis, bi waurstwa in mitaþ ana ainƕarjoh fero, uswahst leikis taujiþ du timreinai seinai in frijaþwai. 17 *** þata nu qiþa jah weitwodja in fraujin, ei þanaseiþs ni gaggaiþ, swaswe jah anþaros þiudos gaggand in uswissja hugis seinis, 18 riqizeinai gahugdai wisandans, framaþjai libainais gudis in unwitjis þis wisandins in im, in daubiþos hairtane seinaize, 19 þaiei uswenans waurþanai sik silbans atgebun aglaitein in waurstwein unhrainiþos allaizos, in faihufrikein. 20 iþ jus ni swa ganemuþ Xristu, 21 jabai sweþauh ina hausideduþ jah in imma uslaisidai sijuþ, swaswe ist sunja in Iesu, 22 ei aflagjaiþ jus bi frumin usmeta þana fairnjan mannan þana riurjan bi lustum afmarzeinais. 23 anuþ-þan-niujaiþ ahmin fraþjis izwaris, 24 jag-gahamoþ þamma niujin mann þamma bi guda gaskapanin in garaihtein jah weihiþai sunjos. 25 in þizei aflagjandans liugn rodjaiþ sunja ƕarjizuh miþ neƕundjin seinamma, unte sijum anþar anþaris liþus. 26 þwairhaiþ-þan sijaiþ jah ni frawaurkjaiþ, sunno ni dissigqai ana þwairhein izwara. 27 ni gibiþ staþ unhulþin. 28 saei hlefi, þanaseiþs ni hlifai, iþ mais arbaidjai, waurkjands swesaim handum þiuþ, ei habai dailjan þaurbandin. 29 ainhun waurde ubilaize us munþa izwaramma ni usgaggai, ak þatei goþ sijai du timreinai galaubeinais, ei gibai anst hausjandam. 30 jah ni gaurjaiþ þana weihan ahman gudis, in þammei gasiglidai sijuþ in daga uslauseinais. 31 alla baitrei jah hatis jah þwairhei jah hrops jah wajamereins afwairpaidau af izwis miþ allai unselein. 32 wairþaiduh miþ izwis misso seljai, armahairtai, fragibandans izwis misso, swaswe guþ in Xristau fragaf izwis.

V[edit]

1 Wairþaiþ nu galeikondans guda swe barna liuba 2 jah gaggaiþ in frijaþwai, swaswe jah Xristus frijoda uns jah atgaf sik silban faur uns hunsl jah sauþ guda du daunai woþjai. 3 aþþan horinassus jah allos unhrainiþos aiþþau faihufrikei nih namnjaidau ** in izwis, swaswe gadob ist weihaim, 4 aiþþau <aglaitiwaurdei aiþþau> dwalawaurdei aiþþau saldra, þoei du þaurftai ni fairrinnand, ak mais awiliuda. 5 þata auk witeiþ, kunnandans þatei ƕazu<h> hors aiþþau unhrains aiþþau faihufriks, þatei ist galiugagude skalkinassaus, ni habaiþ arbi in þiudangardjai Xristaus jah gudis. 6 ni manna izwis uslusto lausaim waurdam, þairh þoei qimiþ hatis gudis ana sunum ungalaubeinais. 7 ni wairþaiþ nu gadailans im. 8 wesuþ auk suman riqiz, iþ nu liuhaþ in fraujin; swe barna liuhadis gaggaiþ. 9 aþþan akran liuhadis ist in allai selein jah garaihtein jah sunjai. 10 gakiusandans þatei sijai waila galeikaiþ fraujin, 11 jah ni gamainjaiþ waurstwam riqizis ... 17 ... duþþe ni wairþaiþ unfrodai, ak fraþjandans ƕa sijai wilja fraujins. 18 jah ni anadrigkaiþ izwis weina, in þammei ist usstiurei, ak fullnaiþ in ahmin, 19 rodjandans izwis in psalmom jah hazeinim jah saggwim ahmeinaim, siggwandans in hairtam izwaraim fraujin, 20 awiliudondans sinteino fram allaim in namin fraujins unsaris Iesuis Xristaus attin jah guda, 21 ufhausjandans izwis misso in agisa Xristaus. 22 qenes seinaim abnam ufhausjaina swaswe fraujin; 23 unte wair ist haubiþ qenais swaswe jah Xristus haubiþ aikklesjons, jah is ist nasjands leikis. 24 akei swaswe aikklesjo ufhauseiþ Xristu, swah qenes abnam seinaim in allamma. 25 jus wairos frijoþ qenins izwaros, swaswe jah Xristus frijoda aikklesjon jah sik silban atgaf faur þo, 26 ei þo gaweihaidedi gahrainjands þwahla watins in waurda, 27 ei ustauhi silba sis wulþaga aikklesjon, ni habandein wamme aiþþau maile aiþþau ƕa swaleikaize, ak ei sijai weiha jah unwamma. 28 swa jah wairos skulun frijon seinos qenins swe leika seina. sein silbins leik frijoþ, saei seina qen frijoþ, jah sik silban frijoþ. 29 ni auk manna ƕanhun sein leik fijaida, ak fodeiþ ita jah warmeiþ swaswe jah Xristus aikklesjon ...

VI[edit]

8 ... taujiþ þiuþis, þata ganimiþ at fraujin, jaþþe skalks jaþþe freis. 9 jah jus fraujans [jah jus fraujans] þata samo taujaiþ wiþra ins, *** fraletandans im ƕotos, witandans þatei im jah izwis sama frauja ist in himinam, jah wiljahalþei nist at imma. 10 þata nu anþar, broþrjus meinai, inswinþjaiþ izwis in fraujin jah in mahtai swinþeins is. 11 gahamoþ izwis sarwam gudis, ei mageiþ standan wiþra listins diabulaus; 12 unte nist izwis brakja wiþra leik jah bloþ, ak wiþra reikja jah waldufnja, wiþra þans fairƕu habandans riqizis þis, wiþra þo ahmeinona unseleins in þaim himinakundam. 13 duþþe nimiþ sarwa gudis, ei mageiþ andstandan in þamma daga ubilin jah in allamma uswaurkjandans standan. 14 standaiþ nu, ufgaurdanai hupins izwarans sunjai jag-gapaidodai brunjon garaihteins, 15 jag-gaskohai fotum in manwiþai aiwaggeljons gawairþjis 16 ufar all andnimandans skildu galaubeinais, þammei maguþ allos arƕaznos þis unseljins funiskos afƕapjan; 17 jah hilm naseinais nimaiþ jah meki ahmins, þatei ist waurd gudis; 18 þairh allos aihtronins jah bidos aihtrondans in alla mela in ahmin jah du þamma duwakandans sinteino usdaudein jah bidom fram allaim þaim weiham, 19 jah fram mis, ei mis gibaidau ** waurd in usluka munþis meinais in balþein kannjan runa aiwaggeljons, 20 faur þoei airino in kunawidom, ei in izai gadaursjau, swe skuljau rodjan. 21 aþþan ei <jah> jus witeiþ ƕa bi mik ist, ƕa ik tauja, kanneiþ izwis allata Twkeikus sa liuba broþar jah triggwa andbahts in fraujin, 22 þanei insandida du izwis, duþþe ei kunneiþ ƕa bi mik ist, jah gaþrafstjai hairtona izwara. 23 gawairþi broþrum jah friaþwa miþ galaubeinai fram guda attin jah fraujin Iesu Xristau. 24 ansts miþ allaim þaiei frijond fraujan unsarana Iesu Xristu in unriurein. amen. Du Aifaisium ustauh.


Du Galatim anastodeiþ[edit]


I[edit]

1 Pawlus, apaustaulus, ni af mannam nih þairh mannan, ak þairh Iesu Xristu jah guþ attan, ize urraisida ina us dauþaim, 2 jah þai miþ mis allai broþrjus aikklesjom Galatiais. 3 ansts izwis jah gawairþi fram guda attin jah fraujin unsaramma Iesu Xristau, 4 izei gaf sik silban faur frawaurhtins unsaros, ei uslausidedi uns us þamma andwairþin aiwa ubilin bi wiljin gudis jah attins unsaris, 5 þammei wulþus du aiwam, amen. 6 sildaleikja ei swaswe sprauto afwandjanda af þamma laþondin izwis in anstai Xristaus du anþaramma aiwaggelja, 7 þatei nist anþar, alja sumai sind þai drobjandans izwis jah wiljandans inwandjan aiwaggeli Xristaus ... 20 aþþan þatei melja izwis, sai, in andwairþja gudis, ei ni liuga. 21 þaþro qam ana fera Saurais jah Kileikiais. 22 wasuþ-þan *** unkunþs wlita aikklesjom Iudaias þaim in Xristau; 23 þatainei hausjandans wesun þatei saei wrak uns simle, nu mereiþ galaubein þoei suman brak; 24 jah in mis me<ki>lidedun guþ.

II[edit]

1 Þaþroh bi fidwortaihun jera usiddja aftra in Iairusaulwma miþ Barnabin, ganimands miþ mis jah Teitu. 2 uzuþ-þan-iddja bi andhuleinai, jah ussok im aiwaggeli þatei merja in þiudos, iþ sundro þaimei þuhta, ibai sware rinnau aiþþau runnjau. 3 akei nih Teitus, sa miþ mis, Kreks wisands, baidiþs was bimaitan. 4 aþþan in þize ufsliupandane galiugabroþre, þaiei innufslupun biniuhsjan freijhals unsarana þanei aihum in Xristau Iesu, ei unsis gaþiwaidedeina; 5 þaimei nih ƕeilohun gakunþedum ufhnaiwein, ei sunja aiwaggeljons gastandai at izwis. 6 aþþan af þaim þugkjandam wisan ƕa, ƕileikai simle wesun ni waiht mis wulþrais ist, guþ mans andwairþi ni andsitiþ; aþþan mis þai þugkjandans ni waiht anainsokun; 7 ak þata wiþra<wair>þo, gasaiƕandans þatei gatrauaida was mis aiwaggeljo faurafilljis, swaswe Paitru bimaitis, 8 unte saei waurstweig gatawida Paitrau du apaustaulein bimaitis, waurstweig gatawida jah mis in þiudos, 9 jah ufkunnandans anst þo ** gibanon mis, Paitrus jah Iakobus jah Iohannes, þaiei þuhtedun sauleis wisan, taihswons atgebun mis jah Barnabin gamaineins, swe weis du þiudom, iþ eis du bimaita; 10 þatainei þizei unledane ei gamuneima þatei usdaudida þata silbo taujan. 11 aþþan þan qam Paitrus in Antiokjai, in andwairþi imma andstoþ, unte gatarhiþs was. 12 unte faurþizei qemeina sumai fram Iakobau, miþ þiudom matida; iþ biþe qemun, ufslaup jah afskaiskaid sik ogan<d>s þans us bimaita. 13 jah miþlitidedun imma þai anþarai Iudaieis, swaei Barnabas miþgatauhans warþ þizai litai ize. 14 ake biþe ik gasaƕ þatei ni raihtaba gaggand du sunjai aiwaggeljons, qaþ du Paitrau faura allaim: jabai þu Iudaius wisands þiudisko libais jah ni iudaiwisko, ƕaiwa þiudos baideis iudaiwiskon? 15 weis raihtis <wistai> Iudaieis wisandans jah ni us þiudom frawaurhtai; 16 aþþan witandans þatei ni wairþiþ garaihts manna us waurstwam witodis, alja þairh galaubein Iesuis Xristaus, jah weis in Xristau Iesua galaubidedum, ei garaihtai wairþaima us galaubeinai Xristaus Iesuis jah ni us waurstwam witodis; unte ni wairþiþ garaihts us waurstwam witodis ainhun leike. 17 aþþan jabai sokjandans ei garaihtai domjaindau in *** Xristau, bigitanai sijum jas- silbans frawaurhtai, þannu Xristus frawaurhtais andbahts? nis-sijai. 18 unte jabai þatei gatar, þata aftra timrja, missataujandan mik silban ustaiknja. 19 unte ik þairh witoþ witoda gaswalt, ei guda libau. 20 Xristau miþushramiþs warþ, iþ liba nu ni þanaseiþs ik, iþ libaiþ in mis Xristus. aþþan þatei nu liba in leika, in galaubeinai liba sunus gudis, þis frijondins mik jah atgibandins sik silban faur mik. 21 ni faurqiþa anstai gudis; unte jabai þairh witoþ garaihtei, aiþþau jah Xristus sware gaswalt.

III[edit]

1 O unfrodans Galateis! ƕas izwis afhugida sunjai ni ufhausjan? izwizei faura augam Iesus Xristus faurameliþs was, in izwis ushramiþs? 2 þat-ain wiljau witan fram izwis, uzu waurstwam witodis ahman nemuþ þau uzu gahauseinai galaubeinais? 3 swa unfroþans sijuþ? anastodjandans ahmin nu leika ustiuhiþ? 4 swa filu gawunnuþ sware? aþþan jabai sware! 5 saei nu andstaldiþ izwis ahmin jah waurkeiþ mahtins in izwis, uzu waurstwam witodis þau uzu gahauseinai galaubeinais? 6 swaswe jah Abraham galaubida guda ... 27 swa managai auk swe in Xristau daupidai wesuþ, Xristau gahamodai sijuþ. 28 nist Judaius nih Kreks, nist skalks nih freis, nist gumakund nih qinakund; unte allai jus ain sijuþ in Xristau Iesu. 29 aþþan þande jus Xristaus, þannu Abrahamis fraiw sijuþ jab-bi gahaitam arbjans.

IV[edit]

1 Aþþan qiþa: swalaud melis swe arbinumja niuklahs ist, ni und waiht iusiza ist skalka, frauja allaize wisands; 2 akei uf raginjam ist jah fauragaggam und garehsn attins. 3 swa jah weis, þan wesum barniskai, uf stabim þis fairƕaus wesum skalkinondans. 4 iþ biþe qam usfulleins melis, insandida guþ sunu seinana, waurþanana us qinon, waurþanana uf witoda, 5 ei þans uf witoda usbauhtidedi, ei suniwe sibja andnimaima. 6 aþþan þatei sijuþ jus sunjus gudis, insandida guþ ahman sunaus seinis in hairtona izwara hropjandan: abba, fadar! 7 swaei ni þanaseiþs is skalks, <ak sunus; iþ> þande sunus, jah arbja gudis þairh Xristu. 8 akei þan sweþauh ni kunnandans guþ, þaim þoei wistai ni sind guda skalkinodeduþ; 9 iþ nu sai, ufkunnandans guþ, maizuþ-þan gakunnaidai fram guda, ƕaiwa gawandideduþ izwis aftra du þaim unmahteigam jah halkam stabim, þaimei aftra iupana skalkinon wileiþ? 10 dagam witaiþ jah menoþum jah melam jah aþnam. 11 og izwis, ibai sware arbaididedjau in izwis. 12 aþþan wairþaiþ swe ik, unte jah ik swe jus, broþrjus, bidja izwis. ni waiht mis gaskoþuþ. 13 wituþ þatei þairh siukein leikis aiwaggelida izwis þata frumo, 14 jah fraistubnjai ana leika meinamma ni frakunþeduþ, ni andspiwuþ, ak swe aggelu gudis andnemuþ mik, swe Xristu Iesu. 15 ƕileika was nu audagei izwara? weitwodja auk izwis þatei jabai mahteig wesi, augona izwara usgrabandans atgebeiþ mis. 16 iþ nu swe fijands izwis warþ, sunja gateihands izwis? 17 aljanond izwis ni waila, ak usletan izwis wileina, ei im aljanoþ. 18 aþþan goþ ist aljanon in godamma sinteino, jan-ni þatainei in þammei ik sijau andwairþs at izwis. 19 barnilona meina *** þanzei aftra fita, unte gabairhtjaidau Xristus in izwis. 20 aþþan wilda qiman at izwis nu jah inmaidjan stibna meina; unte afslauþiþs im in izwis. 21 qiþiþ mis, jus uf witoda wiljandans wisan, þata witoþ niu hauseiþ? 22 gameliþ ist auk þatei Abraham twans aihta sununs, ainana us þiujai jah ainana us frijai; 23 akei þan sa us þiujai bi leika ** gabaurans was, iþ sa us frijai bi gahaita; 24 þatei sind aljaleikodos; þos auk sind twos triggwos: aina raihtis af fairgunja Seina in þiwadw bairandei, sei ist Agar; 25 Seina fairguni ist in Arabia, gamarko<þ> þizai nu Iairusalem, iþ skalkinoþ miþ seinaim barnam. 26 iþ so iupa Iairusalem frija ist, sei ist aiþei unsara. 27 gameliþ ist auk: sifai stairo so unbairandei, tarmei jah hropei so ni fitandei, unte managa barna þizos auþjons mais þau þizos aigandeins aban. 28 aþþan weis, broþrjus, bi Isakis gahaita barna sium. 29 akei þan swaswe sa bi leika gabaurana wrak þana bi ahmin, swah jah nu. 30 akei ƕa qiþiþ þata gamelido? uswairp þizai þiujai jah þamma sunau izos; unte ni nimiþ arbi sunus þiujos miþ sunau frijaizos. 31 þannu nu, broþrjus, ni sijum þiujos barna, ak frijaizos

V[edit]

1 Þammei freihalsa uns Xristus frijans brahta standaiþ nu <jah> ni aftra skalkinassaus jukuzja usþulaiþ. 2 sai, ik Pawlus qiþa izwis þatei jabai bimaitiþ, Xristus izwis nist du botai. 3 aþþan weitwodja ƕamme<h> manne bimaitanaize, þatei skula ist all witoþ taujan. 4 lausai sijuþ af Xristau, juzei in witoda garaihtans qiþiþ izwis; us anstai usdrusuþ; 5 aþþan weis ahmin us galaubeinai wenais garaihteins beidam; 6 unte in Xristu Iesu nih bimait waiht gamag nih faurafilli, ak galaubeins þairh friaþwa waurstweiga. 7 runnuþ waila; ƕas izwis galatida sunjai ni ufhausjan? 8 so gakunds ni us þamma laþondin izwis ist. 9 leitil bei<s>tis allana daig distairiþ. 10 ik gatraua in izwis in fraujin þatei ni waiht aljis hugjiþ; aþþan sa drobjands izwis sa bairai þo wargiþa, saƕazuh saei sijai. 11 aþþan ik, broþrjus, jabai bimait merjau, duƕe þanamais wrikada? þannu gatauran ist marzeins galgins. 12 wainei jah usmaitaindau þai drobjandans izwis. 13 jus auk du freihalsa laþodai sijuþ, broþrjus; þatainei ibai þana freihals du lewa leikis taujaiþ, ak in friaþwos ahmins skalkinoþ izwis misso. 14 unte all witoþ in izwis in ainamma waurda usfulljada, in þamma: frijos neƕundjan þeinana swe þuk silban. 15 iþ jabai izwis misso beitiþ jah fairrinoþ, saiƕiþ, ibai fram izwis misso fraqimaindau. 16 aþþan qiþa ei ahmin gaggaiþ jah lustu leikis ni ustiuhaiþ. 17 unte leik gairneiþ wiþra ahman, *** iþ ahma wiþra leik, þo nu sis misso andstandand, ei ni þisƕah þatei wileiþ, þata taujiþ. 18 aþþan jabai ahmin tiuhanda, ni sijuþ uf witoda. 19 aþþan swikunþa sind waurstwa leikis, þatei ist: horinassus, kalkinassus, unhrainiþa, aglaitei, 20 galiugagude skalkinassus, lubjaleisei, fiaþwos, haifsteis, aljan, hatiza, jiukos, twistasseis, birodeinos hairaiseis, 21 neiþa, maurþra, drugkaneins, gabauros jah þata galeiko þaim, þatei faur<a>qiþa izwis, swe ju fauraqaþ, þatei þai þata swaleik taujandans þiudangardjos gudis arbjans ni wairþand. 22 iþ akran ahmins ist frijaþwa, faheþs, gawairþi, usbeisnei, selei, bleiþei, galaubeins, 23 qairrei, gahobains, swiknei; wiþra þo swaleika nist witoþ. 24 iþ þaiei sind Xristaus, leik sein ushramidedun miþ winnom jah lustum. 25 jabai libam ahmin, ahmin jah gaggam. 26 ni wairþaima flautai, uns misso ushaitandans, misso in neiþa wisandans.

VI[edit]

1 Broþrjus, jabai gafahaidau manna in ƕizai missadede, jus þai ahmeinans gaþwastjaiþ þana swaleikana in ahmin qairreins, andsaiƕands þuk silban, iba jah þu fraisaizau. 2 izwaros misso kauriþos bairaiþ, jah swa usfulleiþ witoþ Xristaus. 3 iþ jabai þugkeiþ ƕas ƕa wisan, ni waiht wisands, sis silbin fraþjamarzeins ist. 4 iþ waurstw sein silbins kiusai ƕarjizuh, jah þan in sis silbin ƕoftulja habai jah ni in anþaramma; 5 ƕarjizuh auk swesa baurþein bairiþ. 6 aþþan gamainjai sa laisida waurda þamma laisjandin in allaim godaim is. 7 ni wairþaiþ airzjai; guþ ni bilaikada. manna auk þatei saijiþ þata jah sneiþiþ. 8 unte saei saijiþ in leika seinamma, us þamma leika jah sneiþiþ riurein; iþ saei saijiþ in ahmin, us ahmin jah sneiþiþ libain aiweinon. 9 aþþan þata godo taujandans ni wairþaima usgrudjans; unte at mel swesata sneiþam ni afmauidai. 10 þannu nu, þandei mel habam, waurkjam þiuþ wiþra allans, þishun wiþra swesans galaubeinai. 11 sai, ƕileikaim bokom gamelida izwis meinai handau. 12 swa managai swe wileina samjan sis in leika, þai nauþjand izwis bimaitan, ei ƕeh wrakja galgins Xristaus ni winnaina. 13 niþ-þan sweþauh þai ize bimaitanai sind, witoþ fastand, ak wileina izwis bimaitan, ei in izwaramma leika ƕopaina. 14 iþ mis ni sijai ƕopan ni in waihtai, niba in galgins fraujins unsaris Iesuis Xristaus, þairh þanei mis fairƕus ushramiþs ist jah ik fairƕau. 15 unte ni bimait waiht ist, nih faurafilli, ak niuja gaskafts. 16 jah swa managai swe þizai garaideinai galaistans sind, gawairþi ana im jah armaio jah ana Israela gudis. 17 þanamais arbaide ni ainshun mis gansjai: unte ik stakins Iesuis ana leika meinamma baira. 18 ansts fraujins unsaris Iesuis Xristaus miþ ahmin izwaramma, broþrjus. amen. du Galatim ustauh. ** du Galatim gameliþ ist us Rumai.


An die Philipper[edit]


I[edit]

14 ... managistans broþre in fraujin gatrauandans bandjom meinaim mais gadaursan unagandans waurd gudis rodjan. 15 sumai raihtis jah in neiþis jah haif<s>tais, sumai þan in godis wiljins Xristu merjand, 16 sumai þan us friaþwai, witandans þatei du sunjonai aiwaggeljons gasatiþs im; 17 iþ þaiei us haifstai Xristu merjand, ni swiknaba, munandans sik aglons urraisjan bandjom meinaim. 18 ƕa auk? þandei allaim haidum, jaþþe inilon jaþþe sunjai, Xristus merjada; jah in þamma fagino, akei jah faginon duginna. 19 unte wait ei þata mis gagaggiþ du ganistai þairh izwara bida jah andstald ahmins Xristaus Iesuis, 20 bi usbeisnai jah wenai meinaim, unte ni in waihtai gaaiwiskoþs wairþa, ak in allai trauainai, swe sinteino jah nu, mikiljada Xristus in leika meinamma, jaþþe þairh libain jaþþe þairh dauþu. 21 aþþan mis liban Xristus ist jah gaswiltan gawaurki. 22 iþ jabai liban in leika, þata mis akran waurstwis ist, jah ƕaþar waljau ni kann. 23 aþþan dishabaiþs <im> us þaim twaim: þanuh lustu habands andletnan jah miþ Xristau wisan, und filu mais batizo ist; 24 aþþan du wisan in leika þaurftozo in izwara. 25 jah þata triggwaba wait þatei wisa jah þairhwisa at allaim izwis du izwarai framgahtai jah fahedai galaubeinais izwaraizos, 26 ei ƕoftuli izwara biauknai in Xristau Iesu in mis þairh meinana qum aftra du izwis. 27 ƕeh þatainei wairþaba aiwaggeljons Xristaus usmitaiþ, ei jaþþe qimau jah gasaiƕau izwis, jaþþe aljaþro gahausjau bi izwis, þatei standiþ in ainamma ahmin, ainai saiwalai samana arbaidjandans galaubeinai aiwaggeljons, 28 jah ni in waihtai afagidai fram þaim andastaþjam, þatei ist im ustaikneins fralustais, iþ izwis ganistais, jah þata fram guda. 29 izwis fragiban ist faur Xristu ni þatainei du imma galaubjan, ak jah þata faur ina winnan, 30 þo samon haifst habandans, þoei gasaiƕiþ in mis jah nu hauseiþ in mis.

II[edit]

1 Jabai ƕo nu gaþrafsteino in Xristau, jabai ƕo gaþlaihte friaþwos, jabai ƕo gamainduþe ahmins, jabai ƕo mildiþo jah gableiþeino, 2 usfulleiþ meina fahed, ei þata samo hugjaiþ, þo samon friaþwa habandans, samasaiwalai, samafraþjai; 3 ni waiht bi haifstai aiþþau lausai hauheinai, ak in allai hauneinai gahugdais anþar anþarana munands sis auhuman; 4 ni þo seina ƕarjizuh mitondans, ak jah þo anþaraize ƕarjizuh. 5 þata auk fraiþjaidau in izwis, þatei jah in Xristau Iesu, 6 saei in gudaskaunein wisands ni wulwa rahnida wisan sik galeiko guda, 7 ak sik silban uslausida, wlit skalkis nimands, in galeikja manne waurþans, 8 jah manaulja bigitans swe manna. gahaunida sik silban, waurþans ufhausjands attin und ... 22 ... þatei swe attin barn miþskalkinoda mis in aiwaggeljon. 23 þanuh nu wenja sandjan, biþe gasaiƕa ƕa bi mik ist, suns. 24 aþþan gatraua in fraujin, þammei jah silba sprauto qima. 25 aþþan þarb munda, Aipafraudeitu broþar jah gawaurstwan jah gahlaiban meinana, iþ izw<ar>ana apaustulu jah andbaht þaurftais meinaizos sandjan du izwis; 26 unte gairnjands was allaize izwara jah unwunands, *** in þizei hausideduþ ina siukan. 27 jah auk siuks was neƕa dauþau, akei guþ ina gaarmaida; aþþan ni þatainei ina, ak jah mik, ei gaurein ana gaurein ni habau. 28 sniumundos nu insandida ina, ei gasaiƕandans ina aftra faginoþ jah ik hlasoza sijau ufkunnands ƕa bi izwis ist. 29 andnimaiþ nu ina in fraujin miþ allai fahedai jah þans swaleikans swerans habaiþ, 30 unte in waurstwis Xristaus und dauþu atneƕida, ufarmunnonds saiwalai seinai, ei usfullidedi izwar gaidw bi mein andbahti.

III[edit]

1 Þata anþar, broþrjus meinai, faginoþ in fraujin; þo samona izwis meljan mis sweþauh ni latei, iþ izwis þwastiþa. 2 saiƕiþ þans hundans, saiƕiþ þans ubilans waurstwjans, saiƕiþ þo gamaitanon. 3 aþþan weis sium bimait, weis ahmin guda skalkinondans jah ƕopandans in Xristau Iesu, jan-ni in leika gatrauam, 4 jah þan ik habands trauain jah in leika. jabai ƕas anþar þugkeiþ trauan in leika, ik mais: 5 bimait ahtaudogs, us knodai Israelis, kunjis Bainiameinis, Haibraius us Haibraium, bi witoda Fareisaius, 6 bi aljana wrakjands aikklesjon, bi garaihtein þizai sei in witoda ist, wisands usfairina. 7 akei þatei was mis gawaurki, þatuh rahnida in Xristaus sleiþa wisan. 8 aþþan sweþauh all domja sleiþa wisan in ufarassaus kunþjis Xristaus Iesuis fraujins meinis, in þizei allamma gasleiþiþs im jah domja smarnos wisan allata, ei Xristau du gawaurkja habau, 9 jah bigitaidau in imma ni habands meina garaihtein, þo us witoda, akei þo þairh galaubein Xristaus Iesuis, sei us guda ist garaihtei ana galaubeinai, 10 du kunnan ina jah maht usstassais is jah gamainduþ þulaine is, miþkauriþs was dauþau is, 11 ei ƕaiwa gaqimau in usstassai us dauþaim. 12 ni þatei ju andnemjau aiþþau ju garaihts gadomiþs sijau, aþþan afargagga, ei gafahau in þammei gafahans warþ fram Xristau. 13 broþrjus, ik mik silban ni nauh man gafahan; 14 aþþan ain sweþauh þaim aftra ufarmunnonds, iþ du þaim þoei faura sind, mik ufþanjands, bi mundrein afargagga afar sigislauna þizos iupa laþonais gudis in Xristau Iesu. 15 swa managai nu swe sijaima fullawitans, þata hugjaima; jah jabai ƕa aljaleikos hugjiþ, jah þata izwis guþ andhuljiþ. 16 aþþan sweþauh du þammei gasnewum, ei samo hugjaima jah samo fraþjaima, samon gaggan garaideinai. 17 miþgaleikondans meinai wairþaiþ, broþrjus, jam-mundoþ izwis þans swa gaggandans, swaswe habaiþ frisaht unsis. 18 unte managai gaggand þanzei ufta qaþ izwis, iþ nu jag-gretands qiþa þans fijands galgins Xristaus, 19 þizeiei andeis wairþiþ fralusts, þizeiei guþ wamba ist jah wulþaus in skandai ize, þaiei airþeinaim fraþjand. 20 iþ unsara bauains in himinam ist, þaþroei jah nasjand usbeidam fraujan Iesu Xristu, 21 saei inmaideiþ leika hauneinais unsaraizos du ibnaskaunjamma leika wulþaus seinis bi waurstwa, unte mag jah ufhnaiwjan sis alla.

IV[edit]

1 Swaei nu, broþrjus meinai liubans jah lustusamans, faheþs jah waips meins, swa standaiþ in fraujin. 2 Aiodian bidja jas-Swntwkein bidja þata samo fraþjan in fraujin. 3 jai jah þuk waliso bidja gajuko, niþais þos þozei miþarbaididedun mis in aiwaggeljon miþ Klaimaintau jah anþaraim gawaurstwam meinaim, þizeei namna sind in bokom libainais. 4 nunu nu faginoþ in fraujin sinteino; aftra qiþa, faginoþ! 5 anawiljei izwara kunþa si[j]ai allaim mannam; frauja neƕa ist. 6 ni waihtai maurnaiþ, ak in allai bidai jah aihtronai miþ awiliudam bidos izwaros kunþos sijaina ** at guda. 7 jah gawairþi gudis, þatei ufar ist all ahane, fastaiþ hairtona jah leika izwara in Xristau Iesu. 8 þata anþar, broþrjus, þisƕah þatei ist sunjein, þisƕah þatei gariud, þisƕah þatei garaiht, þisƕah þatei weih, þisƕah þatei liubaleik, þisƕah þatei wailameri, jabai ƕo godeino, jabai ƕo hazeino, þata mitoþ; 9 þatei jah galaisideduþ izwis jah ganemuþ jah gahausideduþ jah gaseƕuþ in mis, þata taujaiþ, jah guþ gawairþeis sijai miþ izwis. 10 aþþan faginoda in fraujin mikilaba, unte ju ƕan gaþaihuþ du faur mik fraþjan, ana þammei jah froþuþ; aþþan analatidai waurþuþ. 11 ni þatei bi þarbai qiþau, unte ik galaisida mik in þaimei im ganohiþs wisan. 12 lais jah haunjan mik, lais jah ufarassu haban; in allamma jah in allaim usþroþiþs im, jah sads wairþan jah gredags, jah ufarassau haban jah þarbos þulan. 13 all mag in þamma inswinþjandin mik Xristau. 14 aþþan sweþauh waila gatawideduþ gamainja briggandans meina aglon. 15 aþþan wituþ jah jus, Filippisius, þatei in anastodeinai aiwaggeljons, þan usiddja af Makidonai, ni ainnohun aikklesjono mis gamainida in raþjon gibos jah andanemis, alja jus ainai. 16 unte jah in Þaissalauneikai jah ainamma sinþa jah twaim andawizn mis insandideduþ. 17 ni þatei gasokjau giba, ak gasokja akran ...


An die Kolosser[edit]


I[edit]

6 ... in sunjai; 7 swaswe ganemuþ at Aipafrin þamma liubin gaskalkja unsaramma, saei ist triggws faur izwis andbahts Xristaus Iesuis, 8 saei jah gakannida uns izwara friaþwa in ahmin. 9 duþþe jah weis, fram þamma daga ei hausidedum, ni ƕeilaidedum faur izwis bidjandans jah aihtrondans, ei fullnaiþ kunþjis wiljins is in allai handugein jah frodein ahmeinai; 10 ei gaggaiþ *** wairþaba fraujins in allamma þatei galeikai, in allamma waurstwe godaize akran bairandans jah wahsjandans in ufkunþja gudis, 11 in allai mahtai gaswinþidai bi mahtai wulþaus is, in allai usþulainai jah usbeisnai miþ fahedai, 12 awiliudondans attin saei laþoda izwis du dailai hlautis weihaize in liuhadai, 13 saei galausida izwis us waldufnja riqizis jah atnam in þiudangardja sunus friaþwos seinaizos, 14 in þammei habam faurbauht, fralet frawaurhte, 15 saei ist frisahts gudis ungasaiƕanis, frumabaur allaizos gaskaftais; 16 unte in imma gaskapana waurþun alla in himinam jah ana airþai, þo gasaiƕanona jaþ-þo ungasaiƕanona, jaþþe sitlos jaþþe fraujinassjus, jaþþe reikja jaþþe waldufnja, alla þairh ina jah in imma gaskapana sind. 17 jah is ist faura allaim jah alla in imma ussatida sind. 18 jah is ist haubiþ leikis, aikklesjons, saei ist anastodeins, frumabaur us dauþaim, ei sijai in allaim is frumadein habands; 19 unte in imma galeikaida alla fullon bauan, 20 jah þairh ina gafriþon alla in imma, gawairþi taujands þairh bloþ galgins is þairh ina, jaþþe þo ana airþai jaþþe þo ana himinam. 21 jah izwis simle wisandans framaþidans jah fijands gahugdai in waurstwam ubilaim, iþ nu gafriþodai 22 in leika mammons is þairh dauþu du atsatjan izwis weihans jah unwammans jah usfairinans faura imma, 23 jabai sweþauh þairhwisiþ in galaubeinai gaþwastidai jah gatulgidai jah ni afwagidai af wenai aiwaggeljons, þoei hausideduþ, sei merida ist in alla gaskaft þo uf himina, þizozei warþ ik Pawlus andbahts; 24 saei nu fagino in þaimei winna faur izwis jah usfullja gaidwa aglono Xristaus in leika meinamma faur leik is, þatei ist aikklesjo, 25 þizozei warþ ik andbahts bi ragina gudis, þatei giban ist mis in izwis du usfulljan waurd gudis, 26 runa sei gafulgina was fram aiwam jah fram aldim, iþ nu gaswikunþida warþ þaim weiham is, 27 þaimei wilda guþ gakannjan gabein wulþaus þizos runos in þiudom, þatei ist Xristus in izwis, wens wulþaus, 28 þanei weis gateiham talzjandans all manne jah laisjandans all manne in allai handugein, ei atsatjaima all manne fullawitan in Xristau Iesu, 29 du þammei arbaidja usdaudjands bi ** waurstwa sei inna uswaurkeiþ in mis in mahtai ...

II[edit]

11 ... frawaurhte leikis, in bimaita Xristaus, 12 miþ ganawistrodai imma in daupeinai, in þizaiei jah miþurrisuþ þairh galaubein waurstwis gudis, saei urraisida ina us dauþaim. 13 jah izwis dauþans wisandans missadedim jah unbimaita leikis izwaris miþgaqiwida miþ imma, fragibands uns allos missadedins, 14 afswairbands þos ana uns wadjabokos raginam seinaim, þatei was andaneiþo uns, jah þata usnam us midumai ganagljands ita du galgin, 15 andhamonds sik leika, reikja jah waldufnja gatarhida balþaba, gablauþjands þo bairhtaba in sis. 16 ni manna nu izwis bidomjai in mata aiþþau in draggka aiþþau in dailai dagis dulþais aiþþau fulliþe aiþþau sabbatum, 17 þatei ist skadus þize anawairþane, iþ leik Xristaus. 18 ni ƕashun izwis gajiukai, wiljands in hauneinai jah blotinassau aggile þatei ni saƕ ushafjands sik, sware ufblesans fram fraþja leikis seinis, 19 jah ni habands haubiþ, us þammei all leik þairh gawissins jah gabindos auknando jah þeihando wahseiþ du wahstau gudis. 20 jabai gaswultuþ miþ Xristau af stabim *** þis fairƕaus, ƕan þanaseiþs swe qiwai in þamma fairƕau urrediþ? 21 ni teikais, nih atsnarpjais, nih kausjais! 22 þatei ist all du riurein, þairh þatei is brukjaidau bi anabusnim jah laiseinim manne, 23 þoei sind sweþauh waurd habandona handugeins þuhtaus in fastubnja jah hauneinai hairtins jah unfreideinai leikis, ni in sweriþo ƕizai du soþa leikis.

III[edit]

1 Jabai nu miþurrisuþ Xristau, þoei iupa sind sokeiþ, þarei Xristus ist in taihswai gudis sitands. 2 þaimei iupa sind fraþjaiþ, ni þaim þoei ana airþai sind. 3 unte gadauþnodeduþ jah libains izwara gafulgina ist miþ Xristau in guda. 4 þan Xristus swikunþs wairþiþ, libains izwara, þanuh jah jus bairhtai wairþiþ miþ imma in wulþau. 5 dauþeiþ nu liþuns izwarans, þans þaiei sind ana airþai, horinassau, unhrainein, winna, lustau ubilana jah faihugeiron, soei ist galiugagude skalkinassus; 6 þairh þoei qimiþ hatis gudis ana sunum ungalaubeinais, 7 in þaimei jah jus iddjeduþ simle, þan libaideduþ in þaim. 8 iþ nu aflagjiþ jah jus þo alla, hatis, þwairhein, unselein, anaqiss, aglaitiwaurdein; us munþa izwaramma ni [ni] ** usgaggai. 9 ni liugaiþ izwis misso, afslaupjandans izwis þana fairnjan mannan miþ tojam is, 10 jah gahamoþ niujamma, þamma ananiwidin du ufkunþja bi frisahtai þis, saei gaskop ina; 11 þarei nist Kreks jah Judaius, bimait jah faurafilli, barbarus jah Skwþus, skalks jah freis, ak alla jah in allaim Xristus. 12 gahamoþ izwis nu swe gawalidai gudis, weihans jah walisans, brusts bleiþein<s>, armahairtein, selein, haunein ahins, qairrein, usbeisnein. 13 þulandans izwis misso jah fragibandans silbans, jabai ƕas wiþra ƕana habai fairina; swaswe jah Xristus fragaf izwis, swa jah jus taujaiþ. 14 aþþan ufar alla <þo> friaþwa, sei ist gabindi ainamundiþos. 15 jah gawairþi gudis swignjaiþ in hairtam izwaraim, in þammei jah laþodai wesuþ in ainamma leika, jah awiliudondans wairþaiþ. 16 waurd Xristaus bauai in izwis gabigaba, in allai handugein jah frodein ahmeinai laisjandans jah talzjandans izwis silbans psalmom, hazeinim, saggwim ahmeinaim, in anstai siggwandans in hairtam izwaraim fraujin. 17 all þisƕah þatei taujaiþ in waurda aiþþau in waurstwa, all in namin fraujins Iesuis, awiliudondans guda attin þairh ina. 18 jus qinons, ufhausjaiþ wairam izwaraim, swe gaqimiþ in fraujin. 19 wairos, frijoþ qenins izwaros jah ni sijaiþ baitrai wiþra þos. 20 barna, ufhausjaiþ fadreinam bi all; unte þata waila galeikaiþ ist in fraujin. 21 jus attans, ni gramjaiþ barna izwara du þwairhein, ei ni wairþaina in unlustau. 22 þewisa, ufhausjaiþ bi all <þaim bi> leika fraujam, ni in augam skalkinondans, swe mannam samjandans, ak in ainfalþein hairtins, ogandans guþ. 23 þisƕah þatei taujaiþ, us saiwalai waurkjaiþ swe fraujin, ni mannam, 24 witandans þatei af fraujin nimiþ andalauni arbjis; unte fraujin Xristau skalkinoþ. 25 sa auk skaþaila andnimiþ þatei skoþ, jah nist wiljahalþein at guda.

IV[edit]

1 Jus fraujans, garaiht jah ibnassu þewisam atkunnaiþ, witandans þatei aihuþ jah jus fraujan in himinam. 2 bidai haftjandans izwis, wakandans in izai in awiliudam; 3 bidjandans samana jah bi uns ei guþ uslukai unsis haurd waurdis du rodjan runa Xristaus, in þizozei jah gabundans im, 4 ei gabairhtjau *** þo, swaswe skuljau rodjan. 5 in handugein gaggaiþ du þaim uta, mel usbugjandans. 6 waurd izwar sinteino in anstai salta gasupoþ sijai, ei witeiþ ƕaiwa skuleiþ ainƕarjammeh andhafjan. 7 þatei bi mik ist, all gakanneiþ izwis Twkeikus, sa liuba broþar jah triggwa andbahts jah gaskalki in fraujin, 8 þanei insandida du izwis duþe ei kunnjai ƕa bi izwis ist, jah gaþrafstjai hairtona izwara, 9 miþ Aunisimau þamma liubin jah triggwin broþr, saei ist us izwis, þaiei all izwis gakannjand þatei her ist. 10 goleiþ izwis Ariastarkus, sa miþfrahunþana mis, jah Markus gadiliggs Barnabins, bi þanei nemuþ anabusnins, ei jabai qimai at izwis, andnimaiþ ina; 11 jah Iesus, saei haitada Justus, þaiei sind us bimaita. þai ainai gawaurstwans sind þiudangardjos gudis, þaiei wesun mis du gaþrafsteinai. 12 goleiþ izwis Aipafras, sa us izwis, skalks Iesuis Xristaus, sa sinteino usdaudjands bi izwis in bidom, ei standaiþ allawaurstwans jah fullawitans in allamma wiljin gudis. 13 weitwodja auk imma þatei habaiþ manag aljan bi izwis jah bi þans þaiei sind ** in Laudeikaia jah Iairaupaulein. 14 goleiþ izwis Lukas, leikeis sa liuba. 15 goleiþ þans in Laudeikaia broþruns jah Nwmfan jah þo ingardjon is aikklesjon. 16 jah þan ussiggwaidau at izwis so aipistaule, taujaiþ ei jah in Laudekaion aikklesjon ussiggwaidau, jah þoei ist us Laudeikaion, jus ussiggwaid. 17 jah qiþaiþ Arkippau: saiƕ þata andbahti þatei andnamt in fraujin, ei ita usfulljais. 18 goleins meinai handau Pawlaus. 19 gamuneiþ meinaizos bandjos. ansts miþ izwis, amen. du Kaulaussaium ustauh.


An die Thessalonicher I.[edit]


II[edit]

10 ... jah guþ, ƕaiwa weihaba jah garaihtaba jah unfairinodaba izwis þaim galaubjandam wesum, 11 swaswe wituþ ainƕarjanoh izwara, swe atta barna seina, bidjandans izwis jah gaþlaihandans, 12 jah weitwodjandans du gaggan izwis wairþaba gudis, saei laþoda izwis du seinai þiudangardjai jah wulþau. 13 duþe jah weis awiliudom guda unsweibandans, unte nimandans at uns waurd hauseinais gudis andnemuþ ni swaswe waurd manne, ak swaswe ist sunjaba waurd gudis, þatei jah waurkei<þ> in izwis juzei galaubeiþ. 14 jus auk galeikondans waurþuþ, broþrjus, aikklesjom gudis þaim wisandeim in Iudaia in Xristau Iesu, unte þata samo wunnuþ jah jus fram izwaraim inkunjam swaswe jah weis fram Iudaium, 15 þaiei jah fraujin usqemun Iesua jah swesaim praufetum jah uns frawrekun jah guda ni galeikandans jah allaim mannam andaneiþans sind, 16 warjandans uns du þiudom rodjan ei ganisaina, akei du usfulljan seinos frawaurhtins sinteino; aþþan snauh ana ins hatis gudis und andi. 17 aþþan weis, broþrjus, gaainanaidai af izwis du mela ƕeilos, andwairþja ni hairtin, ufarassau sniumidedum andaugi izwara gasaiƕan in managamma lustau. 18 unte wildedum qiman at izwis, ik raihtis Pawlus jah ainamma sinþa jah twaim, jah analatida uns Satana. 19 ƕa auk ist unsara wens aiþþau faheþs aiþþau waips ƕoftuljos, niu jus in andwairþja fraujins unsaris Iesuis Xristaus in is quma? 20 jus auk siuþ wulþus unsar jah faheþs.

III[edit]

1 In þizei ju ni usþulandans þanamais, galeikaida uns ei biliþanai weseima in Aþeinim ainai. 2 jah insandidedum Teimauþaiu, broþar unsarana jah andbaht gudis in aiwaggeljon Xristaus, ei izwis gatulgjai jah bidjai bi galaubein izwara, 3 ei ni ainshun afagjaidau in þaim aggwiþom; silbans auk wituþ þatei du þamma satidai sijum. 4 jah auk þan wesum at izwis, fauraqeþum izwis þatei anawairþ was uns du winnan agliþos, swaswe jah warþ jah wituþ. 5 duþþe jah ik ju ni usþulan<d>s insandida du ufkunnan galaubein izwara, ibai aufto usfaifraisi izwis sa fraisands jah sware wairþai arbaiþs unsara. 6 aþþan nu at qimandin Teimauþaiu at unsis fram izwis jah gateihandin uns galaubein <jah> friaþwa izwara, jah þatei gaminþi unsar habaiþ god sinteino, gairnjandans uns gasaiƕan, swaswe jah weis izwis, 7 inuh þis gaþrafstidai sijum, broþrjus, fram izwis ana allai nauþai jah aglon unsarai in izwaraizos galaubeinais; 8 unte sai libam, jabai jus gastandiþ in fraujin. 9 ƕa auk awiliude magum usgildan fraujin guda bi izwis ana allai fahedai þizaiei faginom in izwara faura guda unsaramma, 10 naht jah daga ufarassau bidjandans ei gasaiƕaima andwairþja izwara jah ustiuhaima waninassu galaubeinais izwaraizos? 11 aþþan silba guþ jah atta unsar jah frauja unsar Iesus Xristus garaihtjai wig unsarana du izwis. 12 aþþan izwis frauja managjai jah ganohnan gataujai friaþwai in izwis misso jah allans swaswe jah weis in izwis, 13 du tulgjan hairtona izwara unfairinona in weihiþai faura guda jah attin unsaramma in quma fraujins unsaris Iesuis Xristaus miþ allaim þaim weiham seinaim.

IV[edit]

1 Þannu nu, broþrjus, anahaitam bidai izwis jah bidjam in fraujin Iesua, ei swaswe andnemuþ at uns ƕaiwa skuluþ gaggan jah galeikan guda, swaswe jah gaggaiþ jah gaaukaiþ mais. 2 wituþ auk ƕarjos anabusnins atgebum izwis þairh fraujan Iesu Xristu. 3 þata auk ist wilja gudis, weihiþa izwara, ei gahabaiþ izwis af kalkinassaus, 4 ei witi ƕarjizuh izwara gastaldan sein kas in weihiþai jah sweriþai, 5 ni in gairunja lustaus, swaswe jah þiudos þozei ni kunnun guþ, 6 ei ƕas ni ufargaggai nih bi faihu ..ol.. broþar seinana, unte fraweitands frauja ist allaize, swaswe jah fauraqeþum izwis jah weitwodidedum. 7 unte ni laþoda uns guþ du unhrainiþai, ak in weihiþa. 8 inuh þis nu saei ufbrikiþ, ni mann ufbrikiþ, ak guda, saei gaf ahman seinana weihana izwis. 9 aþþan bi broþrulubon ni þaurbum meljan izwis, unte silbans jus at guda uslaisidai sijuþ du frijon izwis misso. 10 jah auk taujiþ þata in allans broþruns in allai Makidonai; aþþan bidjam izwis, broþrjus, biauknan mais 11 jah biarbaidjan anaqal jah taujan swesa jah waurkjan handum izwaraim, swaswe jah izwis anabudum, 12 ei gaggaiþ gafehaba du þaim þaiei uta sind jah ni ainishun ƕis þaurbeiþ. 13 aþþan ni wileima izwis unweisans, broþrjus, bi þans anaslepandans, ei ni saurgaiþ swe þai anþarai þaiei ni haband wen. 14 unte jabai galaubjam þatei Iesus gaswalt jah usstoþ, swa jah guþ þans þaiei anasaislepun þairh Iesu tiuhaiþ miþ imma. 15 þatuþ-þan izwis qiþam in waurda fraujins, þatei weis þai libandans, þai bilaibidans in quma fraujins ni bisniwam faur þans anaslepandans; 16 unte silba frauja in haitjai, in stibnai arkaggilaus jah in þuthaurna gudis dalaþ atsteigiþ af himina jah dauþans þai in Xristau usstandand faurþis. 17 þaþro þan weis þai libandans, þai aflifnandans suns miþ imma frawilwanda in milhmam du gamotjan fraujin in luftau jah <swa> framwigis miþ fraujin wairþam. 18 swaei nu þrafsteiþ izwis misso in þaim waurdam.

V[edit]

1 Aþþan bi þo þeihsa jah mela, broþrjus, ni þaurbum ei izwis meljaima; 2 unte silbans glaggwo wituþ þatei dags fraujins swe þiubs in naht swa qimiþ. 3 þan qiþand: gawairþi jah tulgiþa, þanuh unweniggo ins biqimiþ fralusts swaswe sair qiþuhafton, jah ni unþaþliuhand. 4 aþþan jus, broþrjus, ni sijuþ in riqiza, ei sa dags izwis swe þiubs gafahai; 5 unte allai jus sunjus liuhadis sijuþ jah sunjus dagis; ni siuþ nahts ni riqizis. 6 þannu nu ni slepaima swe þai anþarai, ak wakaima jah warai sijaima; 7 unte þaiei slepand, naht slepand, jah þaiei drugkanai wairþand, nahts drugkanai wairþand. 8 iþ weis dagis wisandans usskawai sijaima, gahamodai brunjon galaubeinais jah friaþwos jah hilma wenai nasseinais. 9 unte ni satida uns guþ in hatis, ak du gafreideinai ganistais, þairh fraujan unsarana Iesu Xristu, 10 saei gaswalt faur uns, ei, jaþþe slepaima jaþþe wakaima, samana miþ imma libaima. 11 inuh þis þrafsteiþ izwis misso jah timrjaiþ ainƕarjizuh anþar anþarana, swaswe jah taujiþ. 12 aþþan bidjam izwis, broþrjus, kunnan þans arbaidjandans in izwis jah faurstassjans izwarans in fraujin <jah talzjandans izwis> 13 <jah> sweraiþ ins ufarassau in friaþwai in waurstwis ize jah gawairþi habaiþ in izwis. 14 bidjamuþ-þan izwis, broþrjus, talzjaiþ þans ungatassans, þrafstjaiþ þans grindafraþjans, usþulaiþ þans siukans, usbeisneigai sijaiþ wiþra allans. 15 saiƕiþ ibai ƕas ubil und ubilamma ƕamma usgildai, ak sinteino þiuþ laistjaiþ miþ izwis misso jah wiþra allans. 16 sinteino faginoþ in fraujin. 17 unsweibandans bidjaiþ; 18 in allamma awiliudoþ. þata auk ist wilja gudis in Xristau Iesu in izwis. 19 ahman ni afƕapjaiþ. 20 praufetjam ni frakunneiþ. 21 aþþan all uskiusaiþ; þatei god sijai, gahabaiþ. 22 af allamma waihte *** ubilaizo afhabaiþ izwis. 23 aþþan silba guþ gawairþjis gaweihai izwis allandjo jah gahailana izwarana ahman, jah saiwala jah leik unfairinona in quma fraujins unsaris Iesuis Xristaus gafastaindau. 24 triggws saei laþoda izwis, saei jah taujiþ. 25 broþrjus, bidjaiþuþ-þan jah bi uns. 26 goljaiþ broþruns allans in gafrijonai weihai. 27 biswara izwis in fraujin ei ussiggwaidau so aipistaule allaim þaim weiham broþrum. 28 ansts fraujins unsaris Iesuis Xristaus miþ izwis. amen. ** Du þaissalauneikaium .a. ustauh.


Du Þaissalaunekaium anþara[edit]


I[edit]

1 Pawlus jah Silbanus jah Teimauþaius aikklesjon Þaissalauneikaie in guda attin unsaramma jah fraujin Iesu Xristau. 2 ansts izwis jah gawairþi fram guda attin unsaramma jah fraujin Iesu Xristau. 3 awiliudon skulum guda sinteino in izwara, broþrjus, swaswe wairþ ist, unte ufarwahseiþ galaubeins izwara jah managniþ friaþwa ainƕarjizuh allaize izwara in izwis misso; 4 swaei weis silbans in izwis ƕopam in aikklesjom gudis in stiwitjis izwaris jah galaubeinais in allaim wrakjom izwaraim jah aglom þozei usþulaiþ, 5 taikn garaihtaizos stauos gudis du wairþans briggan izwis þiudangardjos gudis, in þizozei jah þulaiþ; 6 sweþauh ** jabai garaiht ist at guda usgildan þaim gaþreihandam izwis aggwiþa, 7 jah izwis gaþulandam iusila miþ uns in andhuleinai fraujins unsaris Iesuis af himinam miþ aggilum mahtais is, 8 in funins lauhmunjai gibandi<n>s fraweit ni kunnandam guþ jah ni ufhausjandam aiwaggeljon fraujins unsaris Iesuis Xristaus, 9 þaiei fraweit usgiband, fralust aiweinon fram andwairþja fraujins jah fram wulþau mahtais is, 10 þan qimiþ ushauhnan in þaim weiham seinaim, jah sildaleiknan in allaim þaim galaubjandam, unte galaubida ist weitwodei unsara du izwis in daga jainamma. 11 du þammei jah bidjam sinteino bi izwis ei izwis wairþans briggai þizos laþonais guþ unsar jah fulljai alla leikain þiuþeinais seinaizos jah waurstw galaubeinais in mahtai, 12 ei ushauhnai namo fraujins unsaris Iesuis Xristaus in izwis jah jus in imma bi anstai gudis unsaris jah fraujins unsaris Iesuis Xristaus.

II[edit]

1 Aþþan bidjam izwis, broþrjus, in qumis fraujins unsaris Iesuis Xristaus jah gaqumþais unsaraizos du imma, 2 du ni sprauto wagjan izwis fram ahin nih drobnan, nih þairh ahman nih þairh waurda nih þairh aipistaulein swe þairh uns, <swe> þatei instandai dags Xristaus. 3 ni ƕashun izwis usluto ƕamma haidau, unte niba qimiþ afstass faurþis, jah andhulids wairþai manna frawaurhtais, sunus fralustais, 4 sa andstandands jah ufarhafjands sik ufar all qiþanana guþ aiþþau allata blotinassu, swaei <ina> in alh gudis gasitan, s... 15 ... unsaros. 16 aþþan silba frauja unsar Iesus Xristus jah guþ jah atta unsar saei frijoda uns jah atgaf gaþlaiht aiweina jah wen goda in anstai, 17 gaþrafstjai hairtona izwara jah gatulgjai in allaim waurstwam jah waurdam godaim.

III[edit]

1 Þata anþar gabidjaiþ jah bi unsis, broþrjus, ei waurd fraujins þragjai jah mikiljaidau, swaswe jah at izwis, 2 jah ei uslausjaindau af gastojanaim jah ubilaim mannam; ni auk ist allaim galaubeins. 3 aþþan triggws frauja saei gatulgeiþ izwis jah galausjai izwis af þamma ubilin. 4 aþþan gatrauam in fraujin in izwis, ei þatei anabudum izwis, jah taujiþ jah taujan habaiþ. 5 ak frauja garaihtjai hairtona izwara in friaþwai gudis jah in usþulainai Xristaus. 6 aþþan anabiudam izwis, broþrjus, in namin fraujins unsaris Iesuis Xristaus, ei gaskaidaiþ izwis af allamma broþre ƕairbandane ungatassaba jah ni bi anafilham þoei andnemuþ at uns. 7 silbans auk kunnuþ ƕaiwa skuld *** ist galeikon unsis, unte ni ungatewidai wesum in izwis, 8 ni arwjo hlaib matidedum at ƕamma, ak winnandans in arbaidai naht jah daga waurkjandans, ei ni kauridedeima ƕana izwara. 9 ni þatei ni habaidedeima waldufni, ak ei uns silbans du frisahtai gebeima <izwis> du galeikon unsis. 10 jah auk þan wesum at izwis, þata izwis anabudum, ei jabai ƕas ni wili waurkjan, nih matjai. 11 hausjam auk sumans ƕairbandans in izwis ungatassaba, ni waiht waurkjandans, ak fairweitjandans. 12 þaimuh swaleikaim anabiudam jah bidjam in fraujin Iesua Xristau, ei miþ rimisa waurkjandans seinana hlaif matjaina. 13 aþþan jus, broþrjus, ni wairþaiþ usgrudjans waila taujandans. 14 iþ jabai ƕas ni ufhausjai waurda unsaramma þairh þos bokos, þana gatarhjaiþ; ni blandaiþ izwis miþ imma, ei gaskamai sik. 15 jan-ni swaswe fijand ina rahnjaiþ, ak talzjaiþ swe broþar. 16 aþþan silba frauja gawairþeis gibai izwis gawairþi sinteino in allaim stadim; frauja miþ allaim izwis. 17 so goleins meinai handau Pawlaus, þatei ist bandwo ana allaim aipistaulem meinaim; swa melja. 18 ansts fraujins unsaris Iesuis Xristaus miþ allaim izwis. amen. ** Du Þaissalauneikaium anþara ustauh.


Du Teimauþaiau frumei dustodeiþ[edit]


I[edit]

1 Pawlus apaustaulus Xristaus Iesuis bi anabusnim gudis nasjandis unsaris jah Xristaus Iesuis, wenais unsaraizos, 2 Teimauþaiau, walisin barna in galaubeinai: ansts, armaio, gawairþi fram guda attin jah Xristau Iesu fraujin unsaramma. 3 swaswe baþ þuk saljan in Aifaison galeiþands Makedonais, ei faurbiudais sumaim ei anþarleiko ni laisjaina, 4 niþ-þan atsaiƕaina spille jah gabaurþiwaurde andalausaize, þoei soknim andstaldand mais þau timreinai gudis þizai wisand<e>in in galaubeinai. 5 aþþan andeis ist anabusnais friaþwa us hrainjamma hairtin jah miþwissein godai jah galaubeinai unhindarweisai, 6 af þaimei sumai afairzidai uswandidedun du lausawaurdein, 7 wiljandans wisan witodalaisarjos, nih fraþjandans nih ƕa rodjand nih bi ƕa stiurjand. 8 aþþan witum þatei goþ ist witoþ, jabai ƕas is witoda brukeiþ, 9 witands þatei garaihtamma nist witoþ satiþ, ak witodalausaim jah untalaim jah unsibjaim jah frawaurhtaim jah unairknaim jah usweihaim, attans bliggwandam jah aiþeins ** bliggwandam, mannans maurþrjandam, 10 horam, mannans gaþiwandam, liugnjam, ufarswaram, jah jabai ƕa aljis þizai hailon laiseinai andstandiþ, 11 sei ist bi aiwaggeli wulþaus þis audagins gudis þatei gatrauaiþ ist mis. 12 jah awiliudo þamma inswinþjandin mik Xristau Iesu fraujin unsaramma, unte triggwana mik rahnida, gasatjands in andbahtja, 13 ikei faura was wajamerjands jah wraks jah ufbrikands, akei gaarmaiþs was, unte unwitands gatawida in ungalaubeinai. 14 iþ ufarassiþ <warþ> ansts fraujins miþ galaubeinai jah friaþwai þizai in Xristau Iesu. 15 triggw þata waurd jah allaizos andanumtais wairþ, þatei Xristus Iesus qam in þamma fairƕau frawaurhtans nasjan, þizeei frumists im ik. 16 akei duþþe gaarmaiþs warþ, ei in mis frumistamma ataugidedi Xristaus Iesus alla usbeisnein du frisahtai þaim ize anawairþai wesun du galaubjan imma du libainai aiweinon. 17 aþþan þiudana aiwe, unriurjamma, ungasaiƕanamma ainamma, frodamma guda sweriþa jah wulþus in aldins aiwe. amen. 18 þo anabusn anafilha þus, barnilo Teimauþaiu, bi þaim *** faura faursniwandam ana þuk praufetjam, ei driugais in þaim þata godo drauhtiwitoþ, 19 habands galaubein jah goda miþwissein, þizaiei sumai ufskiubandans bi galaubein naqadai waurþun, 20 þizeei ist Hwmainaius jah Alaiksandrus, þanzei anafalh Satanin, ei gatalzjaindau jah ni wajamerjan.

II[edit]

1 Bidja nu frumist allis taujan bidos, aihtronins, liteinins, awiliuda fram allaim mannam, 2 fram þiudanam jah fram allaim þaim in ufarassau wisandam, ei slawandein jas-sutja ald bauaima in allai gagudein jag-gariudja. 3 þatuþ-þan ist god jah andanem in andwairþja nasjandis unsaris gudis, 4 saei allans mans wili ganisan jah in ufkunþja sunjos qiman. 5 ains allis guþ, ains jah midumonds gudis jah manne, manna Xristus Iesus, 6 sa gibands sik silban andabauht faur allans, þizei weitwodein melam swesaim, 7 du þammei gasatiþs im ik merjands jah apaustaulus, sunja qiþa in Xristau, ni liuga, laisareis þiudo in galaubeinai jas-sunjai. 8 wiljau nu wairans bidjan in allaim stadim, ushafjandans swiknos handuns inuh þwairhein jah tweiflein. 9 samaleiko jah qinons in gafeteinai hrainjai miþ gariudein jah inahein fetjandeins sik, ni in flahtom aiþþau gulþa aiþþau marikreitum aiþþau wastjom galaubaim, 10 ak þatei gadob ist qinom gahaitandeim guþ blotan þairh waurstwa goda. 11 qino in hauniþai galaisjai sik in allai ufhauseinai; 12 iþ galaisjan qinon ni uslaubja, nih fraujinon faura waira, ak wisan in þahainai. 13 Adam auk fruma gadigans warþ, þaþroh Aiwwa; 14 jah Adam ni warþ uslutoþs, iþ qino uslutoda in missadedai warþ. 15 iþ ganisiþ þairh barne gabaurþ, jabai gastandand in galaubeinai jah frijaþwai jah weihiþai miþ gafraþjein.

III[edit]

1 Triggw þata waurd: jabai ƕas aipiskaupeins gairneiþ, godis waurstwis gairneiþ. 2 skal nu aipiskaupus ungafairinonds wisan, ainaizos qenais aba, andaþahts, gariuds, froþs, gafaurs, gastigods, laiseigs, 3 nih weinnas, nis-slahuls, ak sutis, qairrus, ni sakuls, ni faihufriks, 4 seinamma garda waila fauragaggands barna habands ufhausjandona, ** iþ allai anawiljein. 5 iþ jabai ƕas seinamma garda fauragaggan ni mag, ƕaiwa aikklesjon gudis gakaroþ? 6 nih niujasatidana, ibai aufto ufarhauhiþs in stauai atdriusai unhulþins. 7 skal auk is weitwodiþa goda haban fram þaim uta, ei ni atdriusai in idweit jah hlamma unhulþins. 8 jah swa diakaununs gariudans, nih faihufrikans, ni weina filu haftjandans, nih aglaitgastaldans, 9 habandans runa galaubeinais in hrainjai gahugdai. 10 jaþ-þai þan gakiusaindau frumist jas-swa andbahtjaina ungafairinodai wisandans. 11 qinons samaleiko gariudos, ni diabulos, gafaurjos, triggwos in allamma. 12 diakaunjus sijaina ainaizos qenais abans, barnam waila fauragaggandans jah seinaim gardim. 13 þai auk waila andbahtjandans grid goda sis fairwaurkjand jah managa balþein <in>galaubeinai þizai in Xristau Iesu. 14 þata þus melja, wenjands qiman at þus sprauto; 15 aþþan jabai sainjau, ei witeis ƕaiwa skuld ist in garda gudis usmitan, saei ist aikklesjo gudis libandins, sauls jah tulgiþa sunjos. 16 jah unsahtaba mikils ist gagudeins runa saei gabairhtiþs warþ in leika garaihts gadomiþs warþ in ahmin, ataugids warþ þaim aggilum, merids warþ in þiudom, galaubiþs warþ in fairƕau, andnumans warþ in wulþau.

IV[edit]

1 Aþþan ahma swikunþaba qiþiþ þatei in spedistaim dagam afstandand sumai galaubeinai atsaiƕandans ahmane airziþos jah laiseino unhulþono, 2 in liutein liugnawaurde jah gatandida habandane swesa miþwissein, 3 warjandane liugos, gaþarban mate, þanzei guþ gaskop du andniman miþ awiliudam galaubjandam jah ufkunnandam sunja. 4 unte all gaskaftais gudis goþ jah ni waiht du uswaurpai miþ awiliudam andnuman; 5 gaweihada auk þairh waurd gudis jah bida. 6 þata insakands broþrum goþs wairþis andbahts Xristaus Iesuis, alands waurdam galaubeinais jah godaizos laiseinais þoei galaistides. 7 iþ þo usweihona swe usalþanaizo spilla biwandei, iþ þroþei þuk silban du gagudein. 8 aþþan leikeina usþroþeins du fawamma ist bruks, iþ gagudei du allamma ist bruks, gahaita habandei libainais þizos nu jah þizos anawairþons. ** 9 triggw þata waurd jah allaizos andanumtais wairþ. 10 duþþe allis arbaidjam jah idweitjanda, unte wenidedum du guda libandin, saei ist nasjands allaize manne, þishun galaubjandane. 11 anabiud þata jah laisei. 12 ni manna þeinai jundai frakunni, ak frisahts sijais þaim galaubjandam in waurda, in usmeta, in friaþwai, in galaubeinai, in swikniþai. 13 unte qima, gaumei saggwa boko, gaþlaihtai, laiseinai. 14 ni sijais unkarja þizos in þus anstais, sei gibana warþ þus þairh praufetjans afar analageinai handiwe praizbwtaireis. 15 þo sido þus, inuþ-þaim sijais, ei þatei þeihais þu, swikunþ sijai allaim. 16 atsaiƕ du þus silbin jah du laiseinai usdaudo, þairhwis in þaim; þatuh auk taujands jah þuk silban ganasjis jah hausjandans þus.

V[edit]

1 Seneigana ni andbeitais, ak gaþlaih swe attin, juggans swe broþruns; 2 sineigos swe aiþeins, juggos swe swistruns in allai swiknein. 3 widuwons swerai, þozei bi sunjai sijaina widuwons. 4 iþ jabai ƕo widuwono barna aiþþau barne barna habai, *** galaisjaina sik faurþis swesana gard barusnjan jah andalauni usgiban fadreinam; þata auk ist andanem in andwairþja gudis. 5 aþþan soei bi sunjai widuwo <ist> jah ainakla, wenida du guda jah þairhwisiþ in bidom nahtam jah dagam. 6 iþ so wizondei in azetjam jah libandei dauþa ist. 7 jah þata anabiud ei ungafairinodos sijaina. 8 aþþan jabai ƕas swesaim þishun ingardjam ni gaþlaihiþ, galaubein inwidiþ jah ist ungalaubjandin wairsiza. 9 widuwo gawaljaidau ni mins saihs tigum jere, sei wesi ainis abins qens, 10 in waurstwam godaim weitwodiþa habandei, jah barna fodidedi, jah gastins andnemi, jah weihaim fotuns þwohi, jah aglons winnandam andbahtidedi, jah allamma ** waurstwe godaize afarlaistidedi. 11 iþ juggos widuwons biwandei; þan auk gairnidedeina wiþra Xristu, liugan wileina, 12 habandeins staua, unte frumein galaubein wana gatawidedun. 13 aþþan samana jah unwaurstwons laisjand sik þairhgaggan gardins, aþþan ni þatain unwaurstwons, ak jah unfaurjos jah fairweitjandeins, rodjandeins þoei ni skulda sind. 14 wiljau nu juggos liugan, barna bairan, garda waldan ... 16 ... widuwons, andbahtjai im, jah ni kaurjaidau aikklesjo, ei þaim bi sunjai ... 17 ... in waurda jah in laiseinai. 18 qaþ auk gameleins: auhsau þriskandin munþ ni faurwaipjais; jah: wairþs sa waurstwa mizdons is. 19 bi praizbwtairein wroh ni andnimais, niba in andwairþja twa<d>dje aiþþau þrije weitwode. 20 iþ þans frawaurhtans in andwairþja allaize gasak, ei jah þai anþarai agis habaina. 21 weitwodja in andwairþja gudis jah fraujins unsaris Iesuis Xristaus jah þize gawalidane aggile, ei þata fastais inu faurdomein, ni waiht taujands bi *** wiljahalþein. 22 handuns sprauto ni mannhun lagjais, ni gamainja siais frawaurhtim framaþjaim; þuk silban swiknana fastais. 23 ju ni drigkais þanamais wato, ak weinis leitil brukjais in qiþaus þeinis jah þizo ufta sauhte þeinaizo. 24 sumaize manne frawaurhteis swikunþos sind faurbisniwandeins du stauai; sumaizeh þan jah afargaggand. 25 samaleiko þan jah waurstwa goda swikunþa sind, jah þoei aljaleikos sik habandona filhan ni mahta sind.

VI[edit]

1 Swa managai swe sijaina uf jukuzjai skalkans, seinans fraujans allaizos sweriþos wairþans rahnjaina, ei namo fraujins jah laiseins ni wajamerjaidau. 2 aþþan þaiei galaubjandans haband fraujans, ni frakunneina, unte broþrjus sind, ak mais skalkinona, unte galaubjandans sind jah liubai, þaiei wailadedais gadailans sind. þata laisei jah gaþlaih. 3 jabai ƕas aljaleikos laisjai jan-ni atgaggiþ du hailaim waurdam þaim fraujins unsaris Iesuis Xristaus jah þizai bi gagudein laiseinai, 4 iþ hauhþuhts, ni waiht witands, ak siukands bi soknins jah waurdajiukos, us þaimei wairþand neiþa, maurþra, haifsteis, anaqisseis, anamindeis ubilos, 5 usbalþeins frawardidaize manne ahin, at þaimei gatarniþ ist sunja, hugjandane faihugawaurki wisan gagudein; afstand af þaim swaleikaim. 6 aþþan ist gawaurki mikil gagudei miþ ganauhin. 7 ni waiht auk brahtedum in þamma fairƕau; bi sunjai þatei ni usbairan ƕa magum. 8 aþþan habandans usfodein jah gaskadwein þaimuh ganohidai sijaima. 9 aþþan þaiei wileina gabigai wairþan atdriusand in fraistubnja jah hlamma unhulþins jah lustuns managans unnutjans jah skaþulans, þaiei saggqjand mans in frawardein jah fralust. 10 waurts allaize ubilaize ist faihugeiro, þizozei sumai gairnjandans afairzidai waurþun af galaubeinai jas-sik silbans gaþiwaidedun sairam managaim. 11 iþ þu, jai manna gudis, þata þliuhais, iþ laistjais garaihtein, gagudein, galaubein, frijaþwa, þulain, qairrein. 12 haifstei þo godon haifst galaubeinais, undgreip libain aiweinon du þizaiei laþoþs is jah andhaihaist þamma godin andahaita in andwairþja managaize weitwode. 13 anabiuda andwairþja gudis gaqiu... Iesuis ... uf Paunteau ...tau þa... ..do ...hait, 14 ... 15 ... 16 ... **


Du Teimauþaiau anþara[edit]


I[edit]

1 Pawlus, apaustaulus Iesuis Xristaus þairh wiljan gudis bi gahaitam libainais sei ist in Xristau Iesu 2 Teimauþaiau, liubin barna, ansts, armaio, gawairþi fram guda attin jah Xristau Iesu fraujin unsaramma. 3 awiliudo guda meinamma, þammei skalkino fram fadreinam in hrainjai gahugdai, ƕaiwa unsweibando haba bi þuk gaminþi in bidom meinaim naht jah daga, 4 gairnjands þuk gasaiƕan, gamunands tagre þeinaize, ei fahedais usfullnau, 5 gamaudein andnimands þizos sei ist in þus unliutons galaubeinais sei bauaida faurþis in awon þeinai Lauidjai jah aiþein þeinai Aiwneikai, *** gaþ-þan-traua þatei jah in þus. 6 in þizozei waihtais gamaudja þuk anaqiujan anst gudis, sei ist in þus þairh analagein handiwe meinaizo. 7 unte ni gaf unsis guþ ahman faurhteins, ak mahtais jah frijaþwos jah inaheins. 8 ni nunu skamai þuk weitwodiþos fraujins unsaris Iesuis nih meina, bandjins is, ak miþarbaidei aiwaggeljon bi mahtai gudis, 9 þis nasjandins uns jah laþondins uns laþonai weihai, ni bi waurstwam unsaraim, ak bi seinai leikainai jah anstai sei gibana ist unsis in Xristau Iesu faur mela aiweina, 10 iþ gaswikunþida nu þairh gabairhtein nasjandis unsaris Iesuis Xristaus, gatairandins raihtis dauþau, iþ galiuhtjandins libain jah unriurein þairh aiwaggeljon, 11 in þoei gasatiþs im ik merjands jah apaustaulus jah laisareis þiudo, 12 in þizozei fairinos jah þata winna; akei nih skama mik, unte wait ƕamma galaubida, jah gatraua þammei mahteigs ist þata anafilh mein fastan in jainana dag. 13 frisaht habands hailaize waurde, þoei at mis hausides in galaubeinai jah frijaþwai in Xristau Iesu, 14 þata godo anafilh fastai þairh ahman weihana saei bauiþ in uns. 15 waist þatei afwandidedun sik af mis allai þaiei sind in Asiai, þizeei ist Fwgailus jah Hairmaugaineis. 16 gibai armaion frauja Auneiseifauraus garda, unte ufta mik anaþrafstida jah naudibandjo meinaizo ni skamaida sik; 17 ak qimands in Rumai usdaudo sokida mik jah bigat. 18 gibai frauja imma bigitan armahairtein at fraujin in jainamma daga; jah ƕan filu mais in Aifaison andbahtida mis, waila þu kant. **

II[edit]

1 Þu nu, barn mein waliso, inswinþei þuk in anstai þizai in Xristau Iesu, 2 jah þoei hausides at mis þairh managa weitwodja waurda gudis þo anafilh triggwai<m> mannam, þaiei wairþai sijaina jah anþarans laisjan. 3 þu nu arbaidei swe gods gadrauhts Xristaus Iesuis. 4 ni ainshun drauhtinonds fraujin dugawindiþ sik gawaurkjam þizos aldais, ei galeikai þammei drauhtinoþ. 5 jah þan jabai haifsteiþ ƕas, ni weipada, niba witodeigo brikiþ. 6 arbaidjands airþos waurstwja skal frumist akrane andniman. 7 fraþei þatei qiþa; gibiþ auk þus frauja fraþi us allaim. 8 Gamuneis Xristu Iesu urrisanana us dauþaim us fraiwa Daweidis bi aiwaggeljon meinai, 9 in þizaiei arbaidja und bandjos swe ubiltojis; akei waurd gudis nist gabundan. 10 inuh þis all gaþula bi þans gawalidans, ei jah þai ganist gatilona, sei ist in Xristau Iesu miþ wulþau aiweinamma. 11 triggw þata waurd: jabai miþgadauþnodedum, jah miþlibam; 12 jabai gaþulam, jah miþþiudanom; jabai afaikam, jah is afaikiþ uns; 13 jabai ni galaubjam, jains triggws wisiþ; afaikan sik silban ni mag. 14 þizei gamaudei, weitwodjands in andwairþja fraujins; waurdam weihan du ni waihtai daug, niba uswalteinai þaim hausjondam. 15 usdaudei þuk silban gakusanana usgiban guda waurstwjan unaiwiskana, raihtaba raidjandan waurd sunjos. 16 iþ þo dwalona usweihona lausawaurdja biwandei; unte filu gaggand du afgudein, 17 jah waurd ize swe gund wuliþ; þizeei ist Wmainaius jah Filetus, 18 þaiei bi sunjai uswissai usmetun, qiþandans usstass ju waurþana, jah galaubein sumaize uswaltidedun. 19 aþþan tulgus grunduwaddjus gudis standiþ, habands sigljo þata: kunþa frauja þans þaiei sind is, jah: afstandai af unselein ƕazuh saei namnjai namo fraujins. 20 aþþan in mikilamma garda ni sind þatainei kasa gulþeina jah silubreina, ak jah triweina jah digana, jah suma du sweraim, sumuþ-þan du unsweraim. 21 aþþan jabai ƕas gahrainjai sik þizei, wairþiþ kas du sweriþai, gaweihaiþ, bruk fraujin, *** du allamma waurstwe godaize gamanwiþ. 22 aþþan juggans lustuns þliuh; iþ laistei garaihtein, galaubein, frijaþwa, gawairþi miþ þaim bidai anahaitandam fraujan us hrainjamma hairtin. 23 iþ þos dwalons jah untalons soknins biwandei, witands þatei gabairand sakjons. 24 iþ skalks fraujins ni skal sakan, ak qairrus wisan wiþra allans, laiseigs, usþulands, 25 in qairrein talzjands þans andstandandans, niu ƕan gibai im guþ idreiga du ufkunþja sunjos, 26 jah usskarjaindau us unhulþins wruggon, fram þammei gafahanai habanda afar is wiljin.

III[edit]

1 Aþþan þata kunneis ei in spedistaim dagam atgaggand jera sleidja, 2 jah wairþand mannans sik frijondans, faihugairnai, bihaitjans, hauhhairtai, wajamerjandans, fadreinam ungaƕairbai, launawargos, unairknans, 3 unhunslagai, unmildjai, fairinondans, ungahabandans sik, unmanarigwai, unseljai, 4 fralewjandans, untilamalskai, ufbaulidai, frijondans wiljan seinana mais þau guþ, 5 habandans hiwi gagudeins, iþ maht izos inwidandans; jaþ-þans afwandei. 6 unte us þaim sind þaiei sliupand in gardins jah frahunþana tiuhand qineina afhlaþana frawaurhtim, þoei tiuhanda du [lus]lustum missaleikaim, 7 sinteino laisjandona sik jan-ni aiw ƕanhun in ufkunþja sunjos qiman mahteiga. 8 aþþan þamma haidau ei Jannes jah Mamres andstoþun Moseza, swa jah þai andstandand sunjai, mannans frawaurþanai ahin, uskusanai bi galaubein; 9 akei ni þeihand du filusnai, unte unwiti ize swikunþ wairþiþ allaim, swaswe jah jainaize was. 10 iþ þu galaista is laiseinai meinai, usmeta, muna, sidau, galaubeinai, usbeisnai, frijaþwai, þulainai, 11 wrakjom, wunnim, ƕileika mis waurþun in Antiaukiai, in Eikaunion, in Lwstrws, ƕileikos wrakjos usþul<a>ida, jah us allaim mik galausida frauja. 12 jah þan allai þaiei wileina gagudaba liban in Xristau Iesu, wrakos winnand. 13 iþ ubilai mannans jah liutai þeihand du wairsizin, airzjai jah airzjandans. 14 iþ þu framwairþis wisais in þaimei galaisides þuk jah gatrauaida sind þus, witands at ƕamma ganamt, 15 jah þatei us barniskja weihos bokos kunþes, þos mahteigons þuk usfratwjan du ganistai þairh galaubein þo in Xristau Iesu. 16 all[l] boko gudiskaizos ahmateinais jah þaurftos du laiseinai, du gasahtai, du garaihteinai, du talzeinai in garaihtein, 17 ei ustauhans sijai manna gudis, du allamma waurstwe godaize gamanwiþs.

IV[edit]

1 Weitwodja in andwairþja gudis jah fraujins Xristaus Iesuis, saei skal stojan qiwans jah dauþans bi qum is <jah> þiudinassu is: 2 merei waurd, instand uhteigo unuhteigo, gasak, gaþlaih, gaƕotei in allai usbeisnai jah laiseinai. 3 wairþiþ mel þan haila laisein ni usþuland, ak du seinaim lustum gadragand sis laisarjans, suþjandans hausein; 4 aþþan af sunjai hausein afwandjand, iþ du spillam gawandjand sik. 5 iþ þu andaþahts sijais in allaim, arbaidei, waurstw waurkei aiwaggelistins, andbahti þein usfullei. 6 aþþan ik ju hunsljada jah mel meinaizos diswissais atist. 7 haifst þo godon haifstida, run ustauh, galaubein gafastaida; 8 þaþroh galagiþs ist mis waips garaihteins, þanei usgibiþ mis frauja in jainamma daga, sa garaihta staua; aþþan ni þatainei mis, ak jah allaim þaiei frijond qum is. 9 sniumei qiman at mis sprauto; 10 unte Demas mis bilaiþ, frijonds þo nu ald, jag-galaiþ du Þaissalauneikai, Xreskus du Galatiai, Teitus du Dalmatiai. 11 Lukas ist miþ mis ains. Marku andnimands brigg miþ þus silbin, unte ist mis bruks du andbahtja. ** 12 aþþan Twkeiku insandida in Aifaison. 13 hakul þanei bilaiþ in Trauadai at Karpau qimands atbair jah bokos, þishun maimbranans. 14 Alai[ai]ksandrus aizasmiþa managa mis unþiuþa ustaiknida; usgildiþ imma frauja bi waurstwam is; 15 þammei jah þu witai, filu auk andstoþ unsaraim waurdam. 16 in frumiston meinai sunjonai ni manna mis miþwas. ak allai mis biliþun, ni rahnjaidau im ...


Du Teitau anastodeiþ[edit]


I[edit]

1 Pawlus, skalks gudis, iþ apaustaulus Iesuis Xristaus bi galaubeinai gawalidaize gudis jah ufkunþja sunjos sei bi gagudein ist, 2 du wenai libainais aiweinons þoei gahaihait unliugands guþa faur mela aiweina, 3 iþ ataugida mela swesamma waurd sein in mereinai, sei gatrauaida ist mis bi anabusnai nasjandis unsaris gudis, 4 Teitau, walisin barna bi gamainjai galaubeinai, ansts jah gawairþi fram guda attin jah Xristau Iesu nasjand unsaramma. 5 in þizozei waihtais bilaiþ þus in Kretai, in þize ei wanata atgaraihtjais jah gasatjais and baurgs praizbwtairein, swaswe ik þus garaidida, 6 jabai ƕas ist ungafairinonds, ainaizos qenais aba, barna habands galaubeina, ni in usqissai usstiureins aiþþau ungaƕairba. 7 skaluþ-þan aipiskaupus ungafairinoþs wisan, swe gudis fauragaggja, ni hauhhairts, ni bihaitja, ni þwairhs, ni weinnas, ni slahals, ni aglaitgastalds; 8 ak gastigods, bleiþs, andaþahts, garaihts, weihs, gaþaurbs, 9 andanemeigs bi laiseinai *** waurdis triggws, ei mahteigs sijai jah gaþlaihan in laiseinai hailai jaþ-þans andstandandans gasakan. 10 sind auk managai ungaƕairbai, lausaiwaurdai, lutondans, þishun ** þai us bimaita, 11 þanzei skal gasakan, þaiei gardins allans uswaltjand laisjandans þatei ni skuld ist, in faihugairneins. 12 qaþ auk sums ize, swes ize praufetus: Kretes sinteino liugnjans, ubila unbiarja, wambos latos. 13 so ist weitwodei sunjeina. in þizozei fairinos gasak ins ƕassaba, ei hailai sijaina in galaubeinai, 14 ni atsaiƕandans judaiwiskaize spilli jah anabusne manne afwandjandane sis sunja. 15 aþþan all hrain hrainjaim, iþ bisaulidaim jah ungalaubjandam ni waiht hrain, ak bisaulida sind ize jah aha jah miþwissei. 16 guþ andhaitand kunnan, iþ waurstwam inwidand, andasetjai wisandans jah ungalaubjandans, jah du allamma waurstwe godaize uskusanai.


II[edit]

1 Iþ þu rodei þatei gadof ist þizai hailon laiseinai ...


An Philemon[edit]


11 ... iþ nu þus jah mis bruks, þanuh insandida; 12 iþ þu ina, þat-ist meinos brusts, andnim; 13 þanei ik wilda at mis gahaban, ei faur þuk mis andbahtidedi in bandjom aiwaggeljons. 14 iþ inu þein ragin ni waiht wilda taujan, ei ni swaswe bi nauþai þiuþ þeins sijai, ak us lustum. 15 aufto auk duþe afgaf sik du ƕeilai, ei aiweinana ina andnimais, 16 ju ni swaswe skalk, ak ufar skalk broþar liubana, ussindo mis, iþ ƕan filu mais þus jah in leika jah in fraujin. 17 jabai nu mik habais du gamana, andnim þana swe mik. 18 iþ jabai ƕa gaskoþ þus aiþþau skula ist, þata mis rahnei. 19 ik Pawlus gamelida meinai handau: ik usgiba; ei ni qiþau þus þatei jaþ-þuk silban mis skula is. 20 jai, broþar, ik þeina niutau in fraujin; anaþrafstei meinos brusts in Xristau. 21 gatrauands ufhauseinai þeinai gamelida þus, witands þatei jah ufar þatei qiþa taujis. 22 bijandzuþ-þan manwei mis saliþwos; wenja auk ei þairh bidos izwaros fragibaidau izwis. 23 goleiþ þuk Aipafras, sa miþfrahunþana mis in Xristau Iesu ...


Das Alte Testament[edit]

Geschichtsbücher[edit]

Nehemias[edit]


V[edit]

13 ... jah qaþ alla gamainþs: amen. jah hazidedun fraujan jah gatawidedun þata waurd alla so managei. 14 jah fram þamma daga ei anabauþ mis ei weisjau fauramaþleis ize in Iudaia, fram jera .k. und jer .l. jah anþar Artarksairksaus þiudanis .ib. jera, ik jah broþrjus meinai hlaif fauramaþleis meinis ni matidedum. 15 iþ fauramaþljos þaiei weisun faura mis kauridedun þo managein jah nemun at im hlaibans jah wein jah nauhþanuh silubris sikle .m., jah skalkos ize fraujinodedun þizai managein; iþ ik ni tawida swa faura andwairþja agisis gudis. 16 jah waurstw þizos baurgswaddjaus inswinþida, jah þaurp ni gastaistald, jah þiwos meinai jah allai þai galisanans du þamma waurstwa. 17 jah Iudaieis jah þai fauramaþljos .r. jah .n. gumane jah þai qimandans at unsis us þiudom þaim bisunjane unsis ana biuda meinamma andnumanai weisun. 18 jah was fraquman dagis ƕizuh stiur .a. lamba gawalida .q. jah gaits .a. gamanwida was mis; jah bi .i. dagans gaf wein allai þizai filusnai jah allai þizai managein; jah ana þo alla hlaif fauramaþleis meinis ni sokida, in þis ei ni kauridedjau þo managein in þaim waurstwam ...

VI[edit]

14 ... praufete, þaiei þrafstidedun mik. 15 jah ustauhana warþ so baurgswaddjus .e. jah .k. daga menoþis Alulis, .n. dage jah .b. 16 jah warþ, swe hausidedun fiands unsarai allai, jah ohtedun allos þiudos þos bisunjane unsis, jah atdraus agis in augona ize abraba; jah ufkunþedun þatei fram guda unsaramma warþ usfulliþ þata waurstw. 17 jah in dagam jainaim managai weisun þize reikjane Iudaie, þaiei sandidedun aipistulans du Tobeiin, jah Tobeias du im. 18 managai auk in Iudaia ufaiþjai weisun imma, unte megs was Saixaineiins, sunaus Aieirins, jah Ioanan sunus is nam dauhtar Maisaullamis, sunaus Barakeiins, du qenai. 19 jah rodidedun du imma waila in andwairþja meinamma, jah waurda meina spillodedun imma, jah aipistulans insandida Tobeias ogjan mik.

VII[edit]

1 Jah warþ, swe gatimrida warþ so baurgswaddjus, jah gasatida haurdins, jah gaweisodai waurþun daurawardos jah liuþarjos jah Laiwweiteis; 2 jah anabauþ Anaiin broþr meinamma jah Ananeiin fauramaþlja baurgs Iairusalems, unte sa was wair sunjeins jah ogands fraujan ufar managans; 3 jah qaþ im: ni uslukaindau daurons Iairusalems, und þatei urrinnai, sunno ... 13 ... hunda .m. .e. 14 sunjus Zaxxaiaus .ƕ. .j. 15 suniwe Banauis .x. .j. .b. 16 sunaus Babawis .x. .k. .g. 17 sunaus <Az>gadis .b. þusundjus .s. .k. .b. 18 suniwe Adoneikamis .x. .j. .q. 19 suniwe Baigausis .b. þusundjos .j. .q. 20 suniwe Addeis .x. .n. .d. 21 sunaus Azeiris, sunaus Aizaikeiins, niuntehund jah .h. 22 suniwe Basseis .t. .l. .g. 23 suniwe Ioriais .r. .i. .b. 24 suniwe Assaumis .s. .k. .g. 25 suniwe Gabaons ! .e. 26 suniwe Biþlaihaimis .r. .k. .g. - suniwe Naitofaþeis .r. .i. .q. - 27 suniwe Anaþoþis .r. .k. .h. 28 suniwe Asmoþis .r. .k. .h. 29 waire Kareiaþiaareim jah Kaifaira jah Beroþ .ƕ. .m. .g. 30 wairos Rama jah Gabaa .x. .k. .g. 31 wairos Makmas .r. .k. .b. 32 wairos Baiþilis jah Gai .s. .k. .g. 33 wairos Nabawis .n. .b. - sunjus Makeibis .r. .n. .q. - 34 sunjus Ailamis anþaris þusundi .s. .n. .d. 35 sunjus Eeiramis .t. .k. 36 sunjus Lwddomaeis jah Anos .ƕ. .k. .e. 37 sunjus Eiaireikons .t. .m. .e. 38 sunjus Ainnaïns .g. þusundjos .x. .l. 39 jah gudjans: sunjus Aidduins us garda Iesuis niun hunda .u. .g. 40 sunjus Aimmeirins þusundi .n. .b. 41 sunjus Fallasuris þusundi .s. .m. .z. 42 sunjus Iareimis þusundi .i. .z. 43 jah Laiwweiteis: sunjus Iesuis jah Kaidmeielis us sunum Odueiins .u. .d. 44 sunjus Asabis liuþarjos .r. .m. .h. 45 sunjus daurawarde: sunaus Sailaumis jah sunjus Aze...


Anhang[edit]

I


Die Skeireins[edit]


I[edit]

1 ... saei fraþjai aiþþau sokjai gþ. 2 allai uswandidedun, samana unbrukjai waurþun, jah ju uf dauþaus atdrusun stauai. 3 inuh þis qam gamains allaize nasjands, allaize frawaurhtins afhrainjan, ni ibna nih 4 galeiks unsarai garaihtein, ak silba garaihtei wisands, ei, gasaljands sik faur uns 5 hunsl jas-sauþ gþa, þizos manasedais gawaurhtedi uslunein. 6 þata nu gasaiƕands iohannes, þo sei ustauhana habaida wairþan fram fraujin, 7 garehsn, miþ sunjai qaþ: sai, sa ist wiþrus gþs, saei afnimiþ frawaurht þizos 8 manasedais. 9 mahtedi sweþauh jah inu mans leik, waldufnja þataine gudiskamma galausjan allans 10 us diabulaus anamahtai; akei was kunnands þatei swaleikamma waldufnja mahtais seinaizos nauþs 11 ustaiknida wesi jan-ni þanaseiþs fastaida garaihteins garehsns, ak nauþai 12 gawaurhtedi manne ganist. 13 jabai auk diabulau fram anastodeinai nih nauþjandin, ak uslutondin mannan jah 14 þairh liugn gaƕotjandin ufargaggan anabusn - þatuh wesi wiþra þata gadob, ei 15 fa qimands mahtai gudiskai jah waldufnja, þana galausidedi jah nauþai du 16 gagudein gawandidedi; nei auk þuhtedi þau in garaihteins gaaggwein ufargaggan 17 þo faura ju us anastodeinai garaidon garehsn? 18 gadob nu was mais þans swesamma wiljin ufhausjandans diabulau du ufargaggan 19 anabusn gþs, þanzuh aftra swesamma wiljin gaqissans wairþan nasjandis laiseinai, 20 jah frakunnan unselein þis faurþis uslutondins iesus, iþ sunjos kunþi du aftraanastodeinai 21 þize in gþa usmete gasatjan. 22 inuh þis nu jah leik mans andnam, ei laisareis uns wairþai þizos du gþa 23 garaihteins; swa auk skulda 24 du galeikon seinai frodein, jah mans aftra galaþon waurdam jah waurstwam jah 25 spilla wairþan aiwaggeljons usmete. 26 iþ in þizei nu witodis gaaggwei ni þatain gawandeins ...

II[edit]

1 ...nai galaubeinai wairþands ju faur ina balþeiþ, in mela raihtis þulainais, leik 2 is afar þulain swikunþaba miþ ioseba usfilhands. gaswikunþjands ei ni afwandida sik 3 in fauramaþlje ƕotos. 4 inuh þis jah nasjands nauh miþþan anastodjands ustaiknida þana iupa briggandan in 5 þiudangardjai gþs wig, qiþands: amen amen, qiþa þus, niba saei gabairada iupaþro, 6 ni mag gasaiƕan þiudangardja gþs. 7 iupaþro þan qaþ þo weihon jah himinakundon gabaurþ anþara þairh þwalh usþulan. 8 þammuh þan ni froþ nekaudemus, in þis ei miþþan frumist hausida fram laisarja, 9 inuh þis qaþ: ƕaiwa mahts ist, manna gabairan alþeis wisands? 10 ibai mag in wamba aiþeins seinaizos aftra galeiþan jaggabairaidau? 11 sah, unkunnands auk nauh wisands jah ni kunnands biuhti jah þo leikeinon us 12 wambai munands gabaurþ, in tweifl atdraus. 13 inuh þis qaþ: ƕaiwa mahts ist, manna alþeis wisands gabairan? 14 ibai mag in wamba aiþeins seinaizos aftra galeiþan jah gabairaidau? 15 iþ nasjands þana anawairþan dom is gasaiƕands jah þatei in galaubeinai þeihan 16 habaida, gaskeirjands imma, swe miþþan unkunnandin, qiþands: amen amen, qiþa þus, 17 niba saei gabairada us watin jah ahmin, ni mag inngaleiþan in þiudangardja gþs. 18 naudiþaurfts auk was. jah gadob wistai du garehsn daupeinais andniman, at raihtis 19 mann us missaleikom wistim ussatidamma, us saiwalai raihtis jah leika, jah anþar 20 þize anasiun wisando, anþaruh þan ahmein - duþþe gatemiba and þana þize laist jah 21 twos ganamnida waihts, swesa bajoþum du daupeinais garehsnais, jah þata raihtis 22 anasiunjo wato jah þana andaþahtan ahman, ei raihtis þata gasaiƕano...

III[edit]

1 ... managa wesun jainar; þaruh qemun jah daupidai wesun. ni nauhþanuh galagiþs 2 was in karkarai iohannes. 3 þatuh þan qiþands aiwaggelista ataugida, ei so garehsns bi ina neƕa andja was 4 þairh herodes birunain. 5 akei faur þata, at bajoþum [ga]daupjandam jah ainƕaþarammeh seina anafilhandam 6 daupein, miþ sis misso sik andrunnun sumai, ni kunnandans, ƕaþar skuldedi maiza. 7 þaþroh þan warþ sokeins us siponjam iohannes miþ iudaium bi swiknein. 8 in þizei ju jah leikis hraineino inmaidiþs was sidus jah so bi guþ hrainei anabudana 9 was, ni þanaseiþs judaiwiskom ufarranneinim jah sinteinom daupeinim brukjan 10 usdaudjaina, ak iohanne hausjandans þamma faurrinnandin aiwaggeljon. 11 wasuh þan jah frauja þo ahmeinon anafilhands daupein; eiþan garaihtaba warþ 12 bi swiknein sokeins gawagida; unte witoþ þize unfaurweisane missadede ainaizos 13 witoþ raidida, azgon kalbons gabrannidaizos utana bibaurgeinais; afaruh þan þo in 14 wato wairpandans hrain jah hwssopon jah wullai raudai ufartrusnjandans, swaswe 15 gadob, þans ufarmiton munandane. 16 iþ Iohannes idreigos daupein merida jah missadede aflet þaim ainfalþaba 17 gawandjandam gahaihait; iþ fins at afleta frawaurhte jah fragift weihis ahmins 18 jah fragibands im þatei sunjus þiudangardjos wairþaina. 19 swaei sijai daupeins iohannes ana midumai twaddje ligandei, ufarþeihandei 20 raihtis witodis hrainein, iþ minnizei filaus aiwaggeljons daupeinai; inuh þis 21 bairhtaba uns laiseiþ qiþands: aþþan ik in watin izwis daupja, iþ sa afar mis 22 gagganda swinþoza mis ist, þizei ik ni im wairþs anahnewands andbindau 23 skaudaraip skohis is; sah þan izwis daupeiþ in ahmin weihamma. 24 bi garehsnai nu ...

IV[edit]

1 So nu faheþs meina usfullnoda. 2 jains skal wahsjan, iþ ik minznan. 3 eiþan nu siponjam seinaim, þaim bi swiknein du Judaium sokjandam[s] jah qiþandam 4 sis: rabbei, saei was miþ þus hindar Jaurdanau, þammei þu weitwodides, sai sa 5 daupeiþ, jah allai gaggand du imma - nauh unkunnandans þo bi nasjand; inuh þis 6 laiseiþ ins qiþands: jains skal wahsjan, iþ ik minznan. 7 aþþan so bi ina garehsns du leitilamma mela raihtis bruks was jah 8 fauramanwjandei saiwalos þize daupidane fralailot aiwaggeljons mereinai: iþ fins 9 laiseins anastodjandei af iudaia jah and allana midjungard gaþaih, and ƕarjano 10 þeihandei und hita nu, jah aukandei, all manne du gudis kunþja tiuhandei. 11 inuh þis jah skeirs wisandei. 12 mikilduþs [jai fin] fins wulþaus kannida qiþands: sa iupaþro qimands ufaro allaim ist. 13 ni þatei ufaro wisandan sware kannidedi, ak jah swalauda is mikilduþais maht 14 insok jah himinakundana jah iupaþro qumanana qiþands, iþ sik airþakundana jah 15 us airþai rodjandan, in þizei wistai manna was jaþþe weihs jaþþe praufetus wisands 16 jag garaihtein weitwodjands, akei us airþai was jah us waurdahai wistai rodjands: iþ 17 sa us himina qumana, jabai in leika wisan þuhta, akei ufaro allaim ist, jah þatei 18 gasaƕ jag gahausida þata weitwodeiþ, jah þo weitwodida is ni ainshun nimiþ. 19 jah þauhjabai us [air] himina ana airþai in manne garehsnais qam, akei ni þe haldis 20 airþeins was nih us airþai rodjands, ak himinakunda anafilhands fulhsnja þoei 21 gasaƕ jag gahausida at attin. 22 þo nu insakana wesun fram Iohanne ni in þis þatainei, ei fins mikilein 23 gakannidedi, ak du gatarhjan jah gasakan þo afgudon haifst sabailliaus jah 24 Markailliaus, þaiei ainana anananþidedun qiþan attan jah sunu. 25 iþ anþar sa weiha ...

V[edit]

1 ...ma du attin sweriþos, at allamma waurstwe ainaizos anabusnais beidiþ. 2 iþ þatei raihtis þana frijondan anþaranuhþan þana frijo[s]dan, anþarana 3 taiknjandan anþaranuhþan galeikondan jainis waurstwam - þatuh þan insok 4 kunnands þize anawairþane airzein, ei galaisjaina sik bi þamma twa andwairþja 5 attins jah sunaus andhaitan jah nu miþqiþaina. 6 anduh þana laist skeiris brukjands waurdis qaþ: swaswe auk atta urraiseiþ dauþans 7 jah liban gataujiþ, swa jah sunus þanzei wili liban gataujiþ, ei swesamma wiljin jah 8 swesai mahtai galeikonds þamma faurþis gaqiujandin dauþans, gahaitands þize 9 ungalaubjandane þrasabalþein andbeitands gasok. 10 nih þan atta ni stojiþ ainnohun, ak staua alla atgaf sunau. 11 iþ nu ains jah sa sama wesi bi sabailliaus insahtai, missaleikaim bandwiþs namnam, 12 ƕaiwa stojan jah ni stojan, sa sama mahtedi? 13 ni auk þatainei namne inmaideins twaddje andwairþje anþarleikein bandweiþ, ak 14 filaus mais waurstwis ustaikneins, anþarana raihtis ni ainnohun stojandan, ak 15 fragibandan sunau stauos waldufni, jah is andnimands bi attin þo sweriþa jah alla 16 staua bi jainis wiljin taujands, ei allai sweraina sunu, swaswe swerand attan. 17 skulum nu allai weis at swaleikai jah swa bairhtai insahtai gþa unbauranamma 18 andsaljan sweriþa jah ainabaura sunau gþs gþ wisan[san] gakunnan, eiþan 19 galaubjandans sweriþa ju ƕaþaramme usgibaima bi wairþidai; unte þata qiþano: ei 20 allai sweraina sunu, swaswe swerand attan, ni ibnon ak galeika sweriþa usgiban 21 uns laiseiþ. 22 jah silba nasjands bi siponjans bidjands du attin qaþ: ei frijos ins, swaswe frijos 23 mik. 24 ni ibnaleika frijaþwa ak galeika þairh þata ustaikneiþ. 25 þammuh samin haida....

VI[edit]

1 ...nands, unswikunþozei warþ bi nauþai jainis insahts, swe silba is qiþiþ: jains skal 2 wahsjan, iþ ik minznan, in þizei nu du leitilai ƕeilai galaubjan iohanne 3 hausjan... þuhtedun, iþ afar ni filu ufarmaudein þo bi ina atgebun, eiþan 4 waila ins maudeiþ qiþands: jains was lukarn brinnando jah liuhtjando, iþ jus 5 wildeduþ swignjan du ƕeilai in liuhada is. 6 aþþan ik haba weitwodiþa maizein þamma iohanne; þo auk waurstwa þoei atgaf mis 7 atta, ei ik taujau þo, þo waurstwa þoei ik tauja, weitwodjand bi mik, þatei atta mik 8 insandida. 9 jains auk manniskaim waurdam weitwodjands tweifljan þuhta, sunjeins wisands, þaim 10 unkunnandam mahta; iþ attins þairh meina waurstwa weitwodei alla ufar insaht 11 manniskodaus Iohannes unandsok izwis undredan mag kunþi. 12 unte ƕarjatoh waurde at mannam innuman maht ist anþarleikein inmaidjan, iþ þo 13 weihona waurstwa, unandsakana wisandona, gaswikunþjandona þis waurkjandins dom, 14 bairhtaba gabandwjandona þatei fram attin insandiþs was us himina. 15 inuh þis qiþiþ: jah saei sandida mik atta, sah weitwodeiþ bi mik. 16 aþþan missaleiks jah in missaleikaim melam attins bi [i] ina warþ weitwodeins, suman 17 þairh praufete waurda, sumanuhþan þairh stibna us himina, sumanuhþan þairh 18 taiknins. 19 iþ in þizei þaim swa waurþanam hardizo þizei ungalaubjandane warþ hairto, inuh þis 20 garaihtaba anaaiauk qiþands: nih stibna is ƕanhun gahausideduþ nih siun is 21 gaseƕ, jah waurd is ni habaiþ wisando in izwis, þande þanei insandida jains, 22 þammuh jus ni galaubeiþ. 23 unte at þaim gaƕairbam frakunnan ni skuld ist, iþ sumai jah stibna is gahausidedun, 24 sumai þan is siun seƕun: audagai auk þan qaþ þai hrainjahairtans, unte þai gþ 25 gasaiƕand. 26 jah ju þaþro swe wadi þairh ...

VII[edit]

1 ...ahun kunnandins fins maht jah andþaggkjandins sik is waldufneis. nih ist 2 ains ak jah Andraias, saei qaþ: ist magula ains her, saei habaiþ .e. hlaibans 3 barizeinans jah twans fiskans, analeiko swe Filippus gasakada, ni waiht mikilduþais 4 hugjands nih wairþidos laisareis andþaggkjands, þairh þoei usbar qiþands: akei þata 5 ƕa ist du swa managaim? 6 iþ fa andtilonds ize niuklahein qaþ: waurkeiþ þans mans anakumbjan. 7 iþ eis at hauja managamma wisandin in þamma stada, þo filusna anakumbjan 8 gatawidedun, fimf þusundjos waire inuh qinons jah barna swe at mikilamma 9 nahtamata anakumbjandans at ni wisandin aljai waihtai ufar þans fimf hlaibans jah 10 twans fiskans, þanzei nimands jah awiliudonds gaþiuþida, jah swa managai 11 ganohjands ins wailawiznai ni þatainei ganauhan þaurftais im fragaf, ak filaus 12 maizo; afar þatei matida so managei, bigitan was þizei hlaibe .ib. tainjons fullos, 13 þatei aflifnoda. 14 samaleikoh þan jah andnemun þize fiske, swa filu swe wildedun. 15 nih þan ana þaim hlaibam ainam seinaizos mahtais filusna ustaiknida, ak jah in þaim 16 fiskam. 17 swa filu auk swe gatawida ins þaþro l[a]s ize wairþan, swaei ainƕarjanoh, swa filu swe 18 wilda andniman is, gatawida; jah ni in waihtai waninassu þizai filusnai wairþan 19 gatawida, akei nauh us þamma filu mais siponjans fullafahida jah anþarans 20 gamaudida gaumjan, þatei is was sa sama, saei in auþidai .m. jere attans ize fodida. 21 þanuh biþe sadai waurþun, qaþ siponjam seinaim: galisiþ þos aflifnandeins drausnos, 22 ei waihtai ni fraqistnai. 23 þanuh galesun jah gafullidedun .ib. tainjons gabruko us þaim .e. hlaibam barizeinam 24 jah .b. fiskam, þatei aflifnoda at þaim ...

VIII[edit]

1 ... ainshun uslagida ana <i>na handuns, <a>t weihai auk is mahtai unanasiuniba 2 unselein ize nauh disskaidandein jah ni uslaubjandein faur mel sik gahaban. 3 galiþun þan þai andbahtos du þaim auhumistam gudjam jah Fareisaium. 4 þaruh qeþun du im [jai] jainai: duƕe ni attauhuþ ina? 5 <a>ndhofun þan þai andbahtos qiþandans: þatei ni ƕanhun aiw rodida manna swaswe 6 sa manna. 7 soh þan andahafts du gasahtai, maizuh þan du afdomeinai jainaize ungalaubeinai 8 warþ. 9 andhofun auk jainaim anahaitandam im, in þizei ni attauhun ina, ni andsitandans 10 jainaize unselein, þize anahaitandane im, ak mais sildaleikjandans fins laisein, 11 swikunþaba in allaim alamannam faurawisan rahnidedun. 12 iþ jainai in unseleins seinaizos balþein ize ni usþulandans miþ hatiza andhofun 13 wiþra ins qiþandans: ibai jah jus afairzidai siuþ? 14 sai, jau ainshun þize reike galaubidedi imma aiþþau þize fareisaie, alja so 15 managei, þaiei ni kunnun witoþ, fraqiþanai sind. 16 þoh þan miþ baitreins þwairheins rodidedun, in þammei liugandans bigitanda, 17 ei ni ainshun reike aiþþau fareisaie galaubidedi imma, at neikaudaimau bi 18 garehsnai gþs qimandin at imma in naht jah miþ balþein faur sunja 19 insakandin jah qiþandin im: ibai witoþ unsar stojiþ mannan [ktl jah los] at jainaim qiþandam 20 þatei ni ainshun þize reike jah Fareisaiei galaubida, ni fraþjandans sok[u] þatei sa 21 raihtis Fareisaius was jah ragineis Judaie jah ains reike ustaikniþs us þaim 22 fraqiþanam was galaubjands fin, du gasahtai jainaize unseleins faur ina 23 rodjands. 24 iþ eis ni usþulandans þo gasaht andhofun qiþandans: iba jah þu us Galeilaia is? 25 ussoke jah saiƕ þatei ...