კუჭუშ გვალა
| კუჭუშ გვალა by [[Author:კაპიტონ გახარია|]] |
წყნარას ქჷგჷრქჲუ უგურყელიშე
ჯიშთით გოხანთილ რგილ ბორიაქჷ;
ოხოჯეშ მაღალ კჷრდეფს ქუმოხვადჷ
პირველ ნაჸათემ ბჟაშ ჩხორიაქჷ.
ათეთ დებოლუ სერიშ სირუმეშ
დროთ გინოჭყვადილჷ დღაშ მორიაქჷ,
ჩიქ დო სამყურას ფურცელს ქჷგნასქჷრ
ცუნ დო გეწიმილ ცაშ მონიაქჷ.
გოჟღურდ ჯიშთიქ დო თიშ ჩილამურქჷ
თუდო წკვერემეფს დიჭყეს ჭყვარტალი,
ერცქემეფქ ლაბეფი ქუდიტუესჷ
კირდეფს ქჷდიჭყეს მუკოცანცალი.
ჟი მაღალუეფს ძიხვჲ გინიჯინე,
ათე სიმაღლეშ სკუა მართალი.
ორბი დო არწიქ ქირს ქიგჲოფურინჷ
კონჭხეფს კაკაბეფქ დიჭყეს ხვართალი.
ნადირქჷ დოგორუ მუში ომანე,
უნებელც დუთვინ დღაში კუთვნილი,
ორთაშჷ გორჩქინუქ არქა მუშ შარათჷ
გუტუ თაქ ვარდჷ ნამთინ გურჭვილი.
სიწყნარეს არღვენდჷ კირდეშ დუდეფსჷ
ჟინ ბორიაში ნწარე ჭურჭინი,
დო თუდო ჟიშე მოლაფირ წყარიშ
უჩა ჩეგემეფს ინოშხუფინი.
ჩხოუქ დოფორჷ სუმჸუჯინი
კჷრდეფს სქვამათ მეჯინელი,
ჰაერს ძიხვეფი გაკონთხაფე
ჟი-ჟირჷ კუჩხეფს გერინელი.
ერჯჲ ერჯიშა გაკონთხაფე
ანწჲ შულადას მერინელი,
კუროქ კუროს გეგნაწიფუ
დო გეგნობორს გოკინელი.
მაჟჲას ბოქვი ქათ ქუმუღუ
ჭვერხამ ხვამცა გოპირელი,
თეშ მაჯინე ჟირ ბადიდის
ქაშაჭყოლადჷ ორჩინელი.
ვარა თაქ კოჩი დირჩინუნო
თის დრო მუთ აფ გორჩქინელი.
სქვამი რდჷ, სქვამი თე ოჭჷმარე
საჭირო ვარდჷ მოძინელი.
ათე დროს ჩქიმ კუჭუ ბაბუ
შუფურუშა იკჷნანდჷ,
იალონშე ორწყედჷ ბაბუ
თექ ძიხვი მიკირიჸინანდჷ,
გური ალაჸაფ მაჯინესჷ,
წოხლე მუზმას იკჷნანდჷ,
ანდამატური ძალაშ ჭოფილჷ
უკახლე მუს დჷკჷნანდჷ.
ჰა ქიმიოტყობ ადგილიშა
დო ბაბუქ თოფი ქუმიდგინჷ,
მარა ნოტყელქ ნიშანიში
გორუაშა ქოუგინჷ.
კირდეს ქოსხაპ ტყარქ, ტყარულო
ბირგულიშა ქაწიკინჷ,
ბაბუქ თოფის დჷკუნუ-დო
გურიჭვილო ქეკაჯინჷ,
გურგუტახჷ კუჭუ ბაბუქ
ძიხვის იშენი გამათხოზჷ,
მარა ნოტყელქ ჭითა შუფურს
მუკი დო მუკი ქჷგათხოზჷ.
აკას გიმე ვეგურთაფუ,
მით მირტებ დო მით მეთხოზჷ
დო დუდიშა შუფურიში
ტყარს ტყარულო გეკათხოზჷ.
ელელ, ქოძირჷ, კირდეშ დუცუ
ძიხვი მუკ-მუკი ქიგლერულე,
თაქ შარა ცაათ მოთებუ-დო
ვართ ასხაპე ანწი აურე.
ართი შარა რე ფურინუა,
მაჟია შარა – ბაბუჸურე,
მარა თოფიქ გოტყვაცჷ-დო
ძიხვიქ გეგნოლ ათაურე.
გინორდჷ ბაბუ ჭითა შუფურს,
მუკი დო მუკი უშარესჷ,
ხვალე ხეს უღ კაჟიშ თოფი,
უდაჩხირე დო უკარესჷ.
ხუჯ ეფშა რდჷ, მარა თაქი
უჯიმე დო უდალესჷ
კოჩ ირკოჩშე უიმენდო
მის უჩქჷ, ფიქრენდ მუდანერსჷ.
გიოჯინედჷ ტობავარჩხილც –
დასურო ვარჩხილიში წყარს,
სუფთა ოკანკალაიას,
აშაკჷლერს გვალეფც შქას.
თუდო ორწყედჷ ჩე ჟვეპურო
ამარ-ემერი ხობიწყარცჷ
დო მინოხშე ოთინაფუს
ჯაკუიაშ ნალჷმასჷ,
საცხენოშ დიდი დინოლჷსჷ,
ქუთუში შარა წკჷმონტილც,
დიდი გიშახუნაფასუ,
ჯიშთიშ აფხას ფალო ტკილს,
პასკირიში გინაღურას,
წერაქვათჷ გინორთვილს,
თუდოლეშე გაუჩასჷ,
უჩა ჯალონჷ გაკორტყილსჷ.
გირძას ორწყე კავკასიაშ
ჟირი დიდ ზღვაში გვალაშ ხინც,
ზებრაშნერო ხანტურელი,
ათასნერო გაკონწყვილს.
ბრელ დიხასუ, სქვამას წვანეს
უმეტაშო გჷკორჩხილსჷ,
აურე ინგირს, მაგანასჷ
კირდეშ აფხეფს მილაშილსჷ,
შორს უჯინედ უჩა ზღვას
დო გოლაფირ მინდორეფსჷ,
არძა სოფელი თოლით დოგორჷ
გურით ზიმუნდჷ სისწორესჷ.
თეშ თოლეფი დრუბენტცალო
ხოლოს ორწყედჷ სიშორესჷ,
ქოთ თეშენიდჷ შურუფიშა
ირკოც ართო მიწორესჷ.
ვერძღჷ ბაბუქუ მუკი დო მუკი
თე სისქვამეშ გეჯინას,
დიო ისჷ ვემეხვადჷ
ქიჩქარას დო ვეჯინას.
ეკორთჷნი თეშ ფიქრენდჷ,
დუკულასთჷ ვეგინანდჷ,
დო ვაგოხვადჷ მუ მოჸუნდუ
თე სისქვამეშ მენჭჷრასჷ,
ვაუჩქჷდჷ ვარა თი ძიხვიშა
მიოჩამალ ჸოფუდჷ შარა,
ებუ კინ თიქჷ ქაძირჷკო
საროტი მუში ეკნახარა.
ახრა ეკე ირო ჩე რე,
დჷკე ორე უჩა ვარა.
გერდჷ მუში გურიშ მენდჷთ,
მუთუნ ვახვარ კოჩი დო ფარა,
ჩხანა დღა რდჷ, მარა ჩხურუ
ბირცხას ოლე ოჸინანდჷ,
ჟირშა გაჸათ კინ მუშ თოფი,
აქ მეტი მუში მოჯინა რდჷ.
მიენდჷ მუში თოლი დო გურსუ,
შხვაშა მისჷ ოჩინანდჷ,
გიჸოთამილი თის ჟირი ტყვია
მის უჩქჷ მუში დოჩინარდჷ.
კჷლეთ ქიგნიბ ელნაჸველც,
ვაგორ კუჩხიშ დადგჷმალქჷ,
დოშურდ, გინირთჷ სანატრელო
წუთის შურიშ მადჷმალქჷ.
ორწყე, მუჭო ქჷრქ ვაჸუნი
თაქ ჟი კუჩხიშ დოდჷმარქჷ,
მარა ჯერღვის ნებას ვარზენსჷ,
ვაგოლანძღას მოდგუმაქჷ.
ეკონია წუთის ქიშუ
კუჩხიშ გილაკითაფალი,
თახმათჷ ქიმკიბ, საშველჷ ქიშუ,
დუდიშ მუკართინაფალი.
ათენა რე რინა დღაში
აშო გიმართინაფალი
დო ჯერღვიშე რტებულ ძალაშ
კილე ემართინაფალი.
მუკილჷ-დო ქიგჲაჸუნუ
კინე მუში ნაქურესჷ,
დასერუ დო შკაბან დიხას
კინი ქიხვილჷ ახჷრებსჷ.
მუ ქიმინას, სო ალინე
რუმეს, შარა საფულერსჷ,
დო გურც ფიქრენს, მუქ მაღოლჷ
ართ ძიხვშენი მაღურელცჷ.
უკუმელა სერი ორდჷ,
ჭვიმა დო თირჷ კათაფილი,
ბაბუ მიკორტყაპჷ ჸურუმ ტკილც,
ხე დო კუჩხი ალაჭვილი.
გურქ ქუგინჷ გოჸინუა,
მუმალჷ ღურა ნჭუაფილი,
დუდიშ მიკოჭოფუასჷ
ვარზენც კანი რტუაფილი.
კუჩხშა გამინწყჷ თათმანითჷ
დუდი უჯგუშო ქიმიჭოფუ
თეში ოსარე გემკინწყჷ დო
ჭიჭე–ჭიჭეთ გამკოსოფუ.
თის ფალიათ ქუმუნტუ-დო,
ბურთიცალო აკოჭოფუ.
ოჭმარეშა თიში სიტჷბათჷ
ხორცი დო შური გამკოჭოფუ,
ჰა, გოთანდჷ მაჟჲა დღაქჷ
ბაბუ კარეშა დორთელ ვარე...
გინ ჩხოუს წჷნცჷ, თხას – ქაცარი.
ეშ მაჯინე მითინ ვარე.
სისოს უწჷ მაქსჷმექჷ:
–მიდურქ, ეგებ ქიმვეხვარე.
მარა სოლე ოკო იბდე,
მის უჩქჷ, ეჭოფ ნამუ მხარე.
ჟირხოლოქჷ გეგნოლეს დო
აკა კჷნე ვეჭჷნენა,
თაქ ორდან დო კოჩქ მედინას
ხალხშა დუდი ვაძირენა.
ოჸოთანა თოფისჷ დო
მანგიორცჷ არჩქილენა,
რშვინუნა დო კიჟინუნა,
მარა მუთუნ ვარჩქილენა.
ბჟაქ ეჲკინჷ დო გოჟღურდჷ ბაბუქ,
ანწი ქჷდჷჭყჷ გიმე ულა,
მინ კუჩხით მურც, მინ კილეთჷ
მუ დროშე რე გურიწულა,
ოშშახ ძირჷ ღურუშ წუთი...
მუშ ნარაგად მა მუთ ფუვლა!
დუდი ძალამც უჸორდ მარა,
ბრელშახ ინატრჷ შურიშ წულა...
დიკილჷ-დო დოჭყუ ნარყი
„ვარშიბდანჲა ტყარიშ ბედი.“
ქოთ ამართლენს განშე ღალას,
გიღუდასჷნ თოფიშ მენდო.
მა თეშენი, ბაბუ ჩქიმი
საყვედური ქჷგაიბედი,
მარა ირფელი გუპატებუ,
თირგი დიხას გეჸოფელი.
დოგორჷ დო გოკვათჷ ძიხვი,
ჩხონჩხ შხუფაშის ქჷმლაკირჷ,
თოფით დაჩხირ ქჷდარზჷ დო
ფაშით დაჩხირც ქაშანკირჷ,
გაკნიღჷ, გამლეღჷ ხაშილი ჩხონჩხი,
ოჭკუმ შური ქჷდიკირჷ.
გედირთჷ დო ოღალარო
........................
მაქსჷმექ ქჷგეგჷ ქუთარიშე
შუფურიშ დუც თოფი ლჷდუ –
კუჭუშ მეტი თეშ მოქმედი
კოჩ თაქ სოლე იჸიდუა!
დოჭყუ ღორონთქ ეთი სათი
თი თოფი მუჟამს იჸიდუა,
ქეკადინჷ ნონტყელს ვარა
კოჩი ცოცხალ იჸიდუა.
ეს ცოცხალი მი ელჷდჷ
შუფურიშე დჷნართჷსჷ.
დუც ვეტენდეს გიმე თუმს
ქუთარიშე გჷნართჷსჷ...
მარა ხონარს ქირჩქილენა
ჟიშე კუჭუში ქილაშის
დო მუშ დინაფაშ მანგიორო
ძიხვი ქჷმჷნთხორჷ დინაფილც.
ქოძირესჷ ართიანი
ოგორალ დო მაგორალქჷ,
შუფურიში მებარაღე დო
თირიში შარაშ მაგორალქჷ,
კუჭუქუ დო მაქსჷმექჷ...
ბრელჷ სიმაღლეშ მაფორალქჷ
თოლი დო გურით მანთხორალქჷ.
შურუფიშა ეშმალუო,
ბაბუ, ბრელ თოლ რე ელნაჯინა,
მარა სქან ნაქურუშ მეტის
თექი თუთა ვარე გინაჯინა,
სი ეკორთ ძალით ვარა,
თექ ძიხვით ვარდჷ გინანჯირა.
შუფურცჷ კუჭუშ გვალა ჯოხონ
საქმეთ ორე დჷნაჩინა.