ဥတ္တရာ နန္ဒမာတာ ဥပါသိကာအကြောင်း
| ←(၃-၄) ခုဇ္ဇတ္တရာနှင့် သာမာဝတီတို့ အကြောင်း | မဟာဗုဒ္ဓဝင် by (၅) ဥတ္တရာ နန္ဒမာတာ ဥပါသိကာအကြောင်း |
(၆) သုပ္ပဝါသာ(ကောလိယ)သာကီဝင်မင်းသမီးအကြောင်း→ |
၃၂၀
(၅) ဥတ္တရာ နန္ဒမာတာ ဥပါသိကာအကြောင်း
(က) ဥတ္တရာ၏ ရှေးကောင်းမှု
ဤဥတ္တရာ နန္ဒမာတာ ဥပါသိကာအလောင်း အမျိုးကောင်းသမီးသည် ပဒုမုတ္တရမြတ်စွာ လက်ထက်တော် အခါဝယ် ဟံသာဝတီ မင်းနေပြည်၌ အမျိုးကောင်းသမီး (=သူဌေးသမီး)ဖြစ်၍ တနေ့သ၌ မြတ်စွာဘုရား၏ တရားတော်ကို ကြားနာစဉ် မြတ်စွာဘုရားရှင်က ဥပါသိကာတယောက်ကို “ဈာနာဘိရတ = ဈာန် တရားဖြင့် နေလေ့ရှိသော အရာ”ဝယ် အသာဆုံး အမြတ်ဆုံး = ဧတဒဂ်ရာထူး၌ ထားတော်မူသည်ကို တွေ့မြင်ရ၍ အားကျကာ အဓိကာရကောင်းမှု ကုသိုလ်ကိုပြုပြီးလျှင် ထိုရာထူး = ဌာနန္တရကို ဆုတောင်းပတ္ထနာမှု ပြုခဲ့လေသည်။ မြတ်စွာဘုရားရှင်ကလည်း ဗျာဒိတ်စကား ကြားတော်မူခဲ့လေသည်။
(ခ) နောက်ဆုံးဘဝ ပုဏ္ဏသူဌေးကြီး၏သမီး
ဥတ္တရာဖြစ်လာခြင်း
ထိုအမျိုးကောင်းသမီးသည် ကမ္ဘာတသိန်းပတ်လုံး နတ်ပြည် လူ့ပြည်တို့၌ ကျင်လည်ကျက်စားခဲ့၍ ဤအကျွန်ုပ်တို့၏ မြတ်စွာဘုရားရှင် ပွင့်ထွန်းတော်မူရာ ကာလဝယ် ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ သုမနသူဌေးကြီးကို မှီခို၍နေရသည့် “ပုဏ္ဏသီဟ” အမည်ရှိသော အလုပ်သမားနှင့် ဇနီးဖြစ်သူ ဥတ္တရာတို့၏ သမီးဖြစ်လာလေသည်။ ထိုသမီး၏ အမည်ကိုလည်း အမိအမည်နှင့် အလားတူ “ဥတ္တရာ”ဟူ၍ မှည့်ခေါ်ကြကုန်၏။
ပုဏ္ဏသီဟ သူဌေးဖြစ်ချိန်
ထို့နောက် တနေ့သ၌ နက္ခတ်ပွဲသဘင်နေ့ဝယ် ရာဇဂြိုဟ်သူဌေးကြီးသည် ပုဏ္ဏကို ခေါ်စေ၍ “အမောင်ပုဏ္ဏ.. နက္ခတ်ပွဲသဘင်သည်၎င်း, ဥပုသ်စောင့်သုံးခြင်းသည်၎င်း ဆင်းရဲသော (မောင်တို့လို) လူ့အဖို့ရာ အဘယ်ပြုအံ့နည်း၊ သို့သော်လည်း အမောင်သည် ပွဲသဘင်အဖိုးအခ ရိက္ခာကိုယူ၍ ပွဲလမ်းသဘင်ကိုပင် ပျော်ရွှင်မည်လော၊ သို့မဟုတ် အားကောင်းသည့်နွားများ,
၃၂၁
ထွန်တုံး, ထွန်သွားများကို ယူကာ လယ်ထွန်မည်လော၊ အမောင်နှစ်သက်ရာကို ပြောပါလော့”ဟု ဆိုလေ၏။ ထိုအခါ ပုဏ္ဏသူဆင်းရဲသည် သူဌေးကြီးကို “အရှင်.. ကျွန်ုပ်၏ အိမ်ရှင်မနှင့် တိုင်ပင်ပြီးမှ စဉ်းစားပါရစေ”ဟု ပြောခဲ့၍ ထိုသူဌေးကြီး မေးသည့်စကားကို အိမ်ရှင်မ ဥတ္တရာအား ပြောကြားလေ၏။ ဇနီးဥတ္တရာသည် “အိုအရှင်.. သူဌေးဟူသည်မှာ အကျွန်တို့၏ အရှင်သခင် အစိုးရသူဖြစ်သည်၊ သို့ဖြစ်သည့်အတွက် ထိုသူဌေးမင်း၏ အဖို့ရာ အရှင်နှင့် အတူတကွ စကားပြောဆိုလတ်သော် ပြောသမျှစကားသည် တင့်တယ်၏ (=အရှင်သခင် အစိုးရသူဖြစ်၍ သူ့အဖို့ရာ သူပြောသမျှ တင့်တယ်၏)၊ သို့သော်လည်း အရှင်သည် မိမိ၏ လုပ်ငန်းဖြစ်သည့် လယ်ထွန်မှုကို မစွန့်ပစ်ပါလင့်”ဟု တိုက်တွန်းစကား ပြောကြားလေ၏။ ပုဏ္ဏသူဆင်းရဲသည် ဇနီး၏စကားကို နားထောင်ပြီးလျှင် လယ်ထွန်ရမည့် ထွန်တုံး, ထွန်သွား, နွား-စသည် ဘဏ္ဍာများကို အပြည့်အစုံယူကာ လယ်တောသို့ သွားရောက်၍ လယ်ထွန်နေလေ၏။
အကြောင်းထူး တိုက်ဆိုင်လာသည်မှာ ထိုနေ့၌ အရှင်သာရိပုတ္တရာ မထေရ်သည် နိရောဓသမာပတ်မှ ထ၍ “ယနေ့ ငါသည် အဘယ်သူအား ချီးမြှောက်မှုပြုရလျှင် သင့်မည်နည်း”ဟု ဆင်ခြင်တော်မူလတ် သည်ရှိသော် ဤပုဏ္ဏသူဆင်းရဲ၏ *ရှေးကောင်းမှု = ဥပနိဿယကို မြင်တော်မူ၍ ဆွမ်းခံချိန်၌ သပိတ် သင်္ကန်းကို
* ရှေးကောင်းမှု = ဥပနိဿယကို မြင်တော်မူ၍-ဟူသော စကားရပ်ဖြင့် မဂ်ဖိုလ်တရားထူးကို ရရှိရေးအတွက် ပစ္စုပ္ပန်ဤဘဝ၌ ပြည့်စုံရမည့်အကြောင်းတို့ ပေါင်းစုံညီညွတ်မှုပင် ရှိသော်လည်း မချွတ်ဧကန် အမှန်ပင် ရှေးကောင်းမှု ကုသိုလ်နှင့် ပြည့်စုံခြင်းကို အလိုရှိအပ်သကဲ့သို့ ဤအတူပင် ဒိဋ္ဌဓမ္မဝေဒနီယကံအဖြစ်ဖြင့် မျက်မှောက်ဘဝ အကျိုးရမည့်ကံ၏ အဖို့ရာ၌လည်း ပစ္စုပ္ပန် အကြောင်းအပေါင်းကဲ့သို့ပင် ရှေးကောင်းမှု = ဥပနိဿယနှင့် ပြည့်စုံခြင်းကို အလိုရှိအပ်လေသည်ဟု ပြတော်မူ၏။ ထို့ကြောင့်ပင် အထွတ်အထိပ်ရောက်သည့် သပ္ပုရိသူပနိဿယ, ယောနိသော မနသိကာရ-ဟူသော (ပစ္စုပ္ပန်)အကြောင်းတို့
၃၂၂
ယူဆောင်တော်မူကာ ပုဏ္ဏသူဆင်းရဲ လယ်ထွန်ရာအရပ်သို့ ကြွတော်မူလျက် မနီးမဝေးဝယ် ကိုယ်တော်ကို ပြလေ၏။ ပုဏ္ဏသူဆင်းရဲသည် မထေရ်မြတ်ကို မြင်လျှင် လယ်ထွန် ခေတ္တရပ်ထားခဲ့၍ မထေရ်၏အထံသို့ သွားပြီးလျှင် တည်ခြင်းငါးမျိုးဖြင့် ရှိခိုးလေ၏။ အရှင်သာရိပုတ္တရာ မထေရ်မြတ်သည် ပုဏ္ဏသူဆင်းရဲကို (ချီးမြှောက်တော်မူလိုသဖြင့်) ကြည့်တော်မူ၍ ရေချမ်းသာမည့်အရပ်ကို မေးတော်မူလေ၏။ ပုဏ္ဏသူဆင်းရဲသည် “အရှင်မြတ်ကြီးကား မျက်နှာသစ်တော်မူလိုသည် ဖြစ်ပေလိမ့်မည်”ဟု ကြံစည် အောက်မေ့ကာ လျင်မြန်စွာ သွားတည့်၍ ဒန်ပူကို ယူဆောင်ခဲ့ပြီးလျှင် အပ်စပ်အောင်ပြုလျက် မထေရ်မြတ်အား ဆက်ကပ် လှူဒါန်းလေ၏။ အရှင်သာရိပုတ္တရာမထေရ်မြတ် ဒန်ပူကို ဝါးနေတော်မူစဉ်ပင် သပိတ်နှင့်တကွ ဓမကရိုဏ် = ရေစစ်ကို ထုတ်ယူခဲ့၍ ရေအပြည့် ခပ်ဆောင်လာခဲ့လေ၏။
အရှင်သာရိပုတ္တရာ မထေရ်မြတ်သည် မျက်နှာတော်သစ်ပြီးလျှင် ဆွမ်းခံခရီးသို့ ကြွတော်မူလေ၏။ ထိုအခါ ပုဏ္ဏသူဆင်းရဲသည် “အခြားတပါးသော နေ့တို့၌ မထေရ်မြတ်သည် ဤခရီးသို့ ကြွတော်မမူ၊ ယနေ့မူကား ငါ့အား ချီးမြှောက်ရန် ကြွလာတော်မူသည် ဖြစ်ပေလိမ့်မည်။ ဩ.. ငါ၏ အိမ်ရှင်မသည် ငါ့အတွက် ယူဆောင်လာမည့် ထမင်းကို မထေရ်မြတ်၏ သပိတ်၌ လောင်းထည့်၍ လှူလိုက်ရပါမူ ကောင်းလေစွာ့”ဟု ကြံစည်ဆင်ခြင်မိလေ၏။
ထို့နောက် ပုဏ္ဏသူဆင်းရဲ၏ အိမ့်ရှင်မသည် “ယနေ့ကား ပွဲသဘင်နေ့ဖြစ်သည်”ဟု ကြံစည်အောက်မေ့၍ စောစောပင် မိမိအတွက်ရရှိသော ရိက္ခာဖြင့် ခဲဖွယ်ဘောဇဉ်များကို စီမံချက်ပြုတ်ကာ ယူဆောင်ခဲ့၍ အရှင်သခင် ခင်ပွန်းသည် မောင်ပုဏ္ဏ၏ လယ်ထွန်ရာလယ်တောသို့ လာလတ်သည်ရှိသော်
ကောင်းကောင်းကြီး ပြည်စုံသော်လည်း မဂ်ဖိုလ်ရကြောင်း ရှေးကောင်းမှု = ဥပနိဿယမှ ကင်းသောသူဋ္ဌအဖို့ရာ မဂ်ဖိုလ်ရခြင်းသည် မပြည့်စုံနိုင်။ ဋီကာ ၂၀၈-မှ။
၃၂၃
လမ်းခရီးအကြား၌ မထေရ်မြတ်ကိုမြင်၍ “ဩ.. အခြားတပါးသော နေ့များ၌ ငါ့အဖို့ရာ မထေရ်မြတ်ကို ဖူးတွေ့ရသော်လည်း လှူဖွယ်ဝတ္ထုက မရှိပဲ ဖြစ်နေ၏။ လှူဖွယ်ဝတ္ထု ရှိပြန်ပါတော့လဲ ငါ၏အရှင်မြတ်ကို မဖူးတွေ့ရချေ။ ယနေ့မူကား လှူဖွယ်ဝတ္ထု အလှူခံပုဂ္ဂိုလ် = နှစ်မျိုးလုံးတို့ပင် မျက်မှောက်ဖြစ်၍ နေချေပြီ၊ ငါ့အရှင်သခင် ခင်ပွန်းသည်၏အတွက် တဖန် အိမ်ပြန်၍ ချက်ပြုတ်စီမံပြီးမှ ထမင်းကို ပို့တော့မည်၊ ငါ ယခုဆောင်ယူခဲ့သည့် ဤထမင်း အစာအာဟာရကို မထေရ်မြတ်အား လှူဦးမှပဲ”ဟု ဆင်ခြင်မိကာ စေတနာသုံးတန် ပြဋ္ဌာန်းလျက် ထိုမိမိ ယူဆောင်ခဲ့သော ဘောဇဉ်ထမင်းကို အရှင်သာရိပုတ္တရာ မထေရ်မြတ်၏ သပိတ်၌ လောင်းထည့် လှူဒါန်းလိုက်ပြီးလျှင် “ဤသို့ သဘောရှိသည့် ဆင်းဆင်းရဲရဲ အသက်ရှင်ရခြင်းမှ လွတ်မြောက်ရပါလို၏ဘုရား”ဟု ဆုတောင်းစကား လျှောက်ထားလိုက်လေ၏။ မထေရ်မြတ်သည်လည်း “သင်၏ အလိုဆန္ဒ ပြည့်ဝပါစေ”ဟု ထိုအမျိုးသမီးအား ဝမ်းမြောက်ဖွယ်ရာ = အနုမောဒနာစကား မိန့်ကြားတော်မူ၍ ထိုအရပ်မှပင် ပြန်နစ်ကာ ကျောင်းတော်သို့ ကြွလေ၏။
(ဤ၌- ဒါနကောင်းမှု တခုခုပြုလျှင် မဟာကုသိုလ် ဇောဝါရဝီထိတို့ များစွာ ဖြစ်ကြလေရာ တဝီထိ တဝီထိတို့၌ ကုသိုလ်ဇော ခုနစ်ကြိမ်တို့ ဖြစ်ရှိလေသည်၊ ထိုဇောခုနစ်ကြိမ်တို့အနက် ပဌမဇောစိတ်တို့၌ ပါရှိသော ကုသိုလ်စေတနာကို (အကြောင်းညီညွတ်လျှင် မျက်မှောက်ဘဝ၌ အနုပါဒိဏ္ဏက = သက်မဲ့ဖြစ်သည့် ရွှေ ငွေ-စသော ရုပ်ဝတ္ထု အကျိုးတရားတို့ကို ဖြစ်စေတတ်သောကြောင့်) ဒိဋ္ဌဓမ္မဝေဒနီယကံဟူ၍ ခေါ်ဆိုအပ်၏။
ထိုဒိဋ္ဌဓမ္မဝေဒနီယကံ အကျိုးပေးရန်မှာ- (က) ဝတ္ထုသမ္ပဒါ = အလှူခံပုဂ္ဂိုလ်က အနာဂါမ်အရိယာ (သို့မဟုတ်) ရဟန္တာပုဂ္ဂိုလ် ဖြစ်ခြင်း၊ (ခ) ပစ္စယသမ္ပဒါ = လှူဖွယ်ဝတ္ထုက တရားသဖြင့်ရအပ်သော ပစ္စည်းဖြစ်ခြင်း၊ (ဂ) စေတနာသမ္ပဒါ = အလှူပေးပုဂ္ဂိုလ်၏ စေတနာသုံးတန်နှင့် ပြည့်စုံညီညွတ်ခြင်း၊ (ဃ) ဂုဏာတိရေကသမ္ပဒါ = အလှူခံပုဂ္ဂိုလ်က သမာပတ်မှ ထသစ်စဖြစ်ခြင်း (ပစ္စုပ္ပန်ဘဝအတွက်) = ဤအကြောင်းလေးပါးနှင့် ပြည့်စုံ၍ အလှူရှင်ကလည်း ရှေးကောင်းမှု = ဥပနိဿယနှင့်
၃၂၄
ပြည့်စုံခြင်း- ဤအကြောင်းများ ညီညွတ်မှ မျက်မှောက်ဘ၀၌ အကျိုးပေးရလေသည်။
ယခု ပုဏ္ဏသူဆင်းရဲ ဇနီးမောင်နှံတို့၏ အလှူဒါနမှာလည်း ဖော်ပြရာပါ ပစ္စုပ္ပန်ဘဝအတွက် အကြောင်းလေးပါးတို့နှင့် ပြည့်စုံသည့်ပြင် မောင်ပုဏ္ဏ ကိုယ်တိုင်ကပင် သူဌေးဖြစ်ရန် အတိတ်ဘဝ ရှေးကောင်းမှု = ဥပနိဿယနှင့်လည်း ပြည့်စုံသူဖြစ်၍ ထိုနေ့မှာပင် မဟာဓနသူဌေးကြီးဖြစ်အောင် အနုပါဒိဏ္ဏက = သုံးမကုန် စွဲမကုန်နိုင်သည့် သက်မဲ့ ရွှေတုံးရွှေစိုင် ရုပ်ဝတ္ထု အကျိုးတို့ကို ပေးလေသည်)။
ပုဏ္ဏသူဆင်းရဲ၏ ဇနီးသည်လည်း တဖန် မိမိအိမ်သို့ပြန်၍ ခင်ပွန်းသည်အတွက် ထမင်းအစာအာဟာရကို ချက်ပြုတ်စီမံကာ ယူဆောင်ခဲ့၍ ပုဏ္ဏလယ်ထွန်ရာအရပ်သို့ ရောက်လေသော် ခင်ပွန်းသည်၏ အမျက်ထွက်အံ့သောဘေးမှ ကြောက်ရှာသည်ဖြစ်၍ (ခင်ပွန်းသည် အမျက်ထွက်ခဲ့လျှင် ထိုဆွမ်းအလှူဒါန အဟောသိကံဖြစ်ကာ အကျိုးမရမည်ကို စိုးရိမ်ရှာသည်ဖြစ်၍) “အိုအရှင်.. ယနေ့ တရက်လောက်တော့ အရှင်၏စိတ်ကို အမျက်မထွက်အောင် စောင့်ရှောက် ထိန်းသိမ်းစေလိုပါသည်”ဟု ကြိုတင်၍ ပြောလေ၏၊ ပုဏ္ဏသူဆင်းရဲက “အဘယ်အကြောင်းကြောင့်နည်း”ဟု မေးလေလျှင် ဇနီးသည်သည် “အရှင်.. ကျွန်တော်မသည် ယနေ့ အရှင်၏ (အတွက်တာ) ထမင်း = အာဟာရကို ဆောင်ယူလာစဉ် လမ်းခရီးအကြား၌ အရှင်သာရိပုတ္တရာမထေရ်ကို ဖူးတွေ့ရ၍ အရှင်၏ ဝေစုကျထမင်းကို မထေရ်မြတ်၏ သပိတ်၌ လောင်းလှူလိုက်ပြီးမှ အိမ်သို့ တဖန်ပြန်ကာ ထမင်းအသစ်ချက်၍ ယူဆောင်ပြီး (ယခုလို နေမြင့်မှ) လာရောက်ရပါသည်”ဟု ကြောင်းကျိုးလုံလောက်စွာ ပြောဆိုလေ၏။
ထွန်စိုင်မြေတုံးတို့ ရွှေတုံးများဖြစ်လေပြီ
ပုဏ္ဏသူဆင်းရဲကလည်း “ရှင်မ.. သင်သည် နှစ်သက်ဖွယ်သော အမှုကို ပြုအပ်လေပြီ၊ ငါသည်လည်း စောစောကပင် မထေရ်မြတ်ကြီးအား ဒန်ပူနှင့် မျက်နှာသစ်ရေတော်ကို ပူဇော်ဆက်ကပ် လှူဒါန်းအပ်လေပြီ၊ ယနေ့ ငါတို့အဖို့ရာ ကောင်းသော မိုးသောက်ခြင်း
၃၂၅
ဖြစ်ပါပေ၏။ မထေရ်မြတ်၏ ယနေ့ ကိုယ်ရေးကိုယ်တာအတွက် သုံးဆောင်အပ်သမျှ အလုံးစုံပင် ငါတို့၏ ဥစ္စာသာလျှင် ဖြစ်ပေ၏”ဟု ဝမ်းမြောက်ဝမ်းသာ ပြောဆိုကာ ဇနီးမောင်နှံ နှစ်ဦးလုံးတို့၏ သန္တာန်ဝယ် တထပ်တည်းတူမျှသည့် ကုသိုလ်စိတ်များ တဖွားဖွားဖြစ်၍ နေလေ၏။
ထို့နောက် ပုဏ္ဏသူဆင်းရဲသည် ထမင်းစားပြီးလျှင် ဇနီးသည်၏ ပေါင်ပေါ်၌ ဦးခေါင်းချ၍ ခေတ္တမျှ လဲလျောင်းလေ၏။ ထိုအခါ ပုဏ္ဏ၏ ခန္ဓာအစဉ်ဝယ် အိပ်ပျော်ခြင်း = ဘဝင်စိတ်အစဉ်သည် သက်လေတော့၏ (=အိပ်ပျော်သွား၏ဟု ဆိုလိုသည်)။ ပုဏ္ဏသူဆင်းရဲသည် အချိန်အနည်းငယ် အိပ်ပျော်ပြီး၍ နိုးလာလတ်လျှင် မိမိထွန်ယက်ထားသော အရပ်ကို ကြည့်ရှုလေ၏၊ မောင်ပုဏ္ဏ ကြည့်တိုင်း ကြည့်တိုင်းသော အရပ်သည် သပွတ်ခါးပွင့်ကြီးတို့ဖြင့် ကြဲ၍ထားသကဲ့သို့ ဝါဝါဝင်းရွှေ ထိန်ထိန်ဝေလျက် ရှိလေ၏။ ပုဏ္ဏသူဆင်းရဲသည် ဇနီးသည်ကို “ရှင်မ.. ထိုဝတ္ထုများကား အဘယ်မည်သော ဝတ္ထုများနည်း (ထွန်စိုင် မြေတုံးတို့ကို လက်ဖြင့်ညွှန်၍ ပြောနေသည်)၊ ယနေ့ ထွန်ယက်ပြီးသမျှ ဤလယ်မြေအရပ်ဌာနသည် ငါ့အဖို့ရာ ရွှေရောင်အဆင်း ရှိသည်ဖြစ်၍ ထင်နေရ၏”ဟု ပြောဆိုလေ၏။ ဇနီးသည်က “အရှင်.. ယနေ့ အရှင်သည် တနေ့လုံး ပင်ပန်းလှသောကြောင့် မျက်စိများလည်၍ = မှောက်မှား၍ နေကြသည် ထင်ပါ၏”ဟု ပြောလေလျှင် ပုဏ္ဏသူဆင်းရဲသည် “ရှင်မ.. ငါ့အား မယုံကြည်လျှင် ရှင်မကိုယ်တိုင် ကြည့်ပါလော့”ဟု ပြောဆိုလေ၏၊ ထိုအခါကျမှ ဇနီးသည်သည် လယ်မြေကို ကြည့်ပြီးလျှင် “အရှင်.. အရှင်သည် ဟုတ်မှန်သော သဘောကို ပြောဆိုပါ၏၊ ဤဝတ္ထုများသည် အရှင်ပြောသည့်အတိုင်း ရွှေစိုင်တုံးများ ဖြစ်ကြပေလိမ့်မည်”ဟု ပြောဆိုလေ၏။
ပုဏ္ဏသူဆင်းရဲသည် ကိုယ်တိုင်ထသွား၍ ထွန်စိုင်မြေတုံးတခုကို ကောက်ယူပြီးလျှင် ထွန်တုံးဦး၌ ထုနှက်ကြည့်လေ၏၊ ထွန်စိုင် မြေတုံးကြီးသည် ရွှေတုံးရွှေစိုင်ကြီးဖြစ်ကာ တင်လဲခဲကြီးကဲ့သို့ ထွန်တုံးဦး၌ ကပ်ငြိလျက် တည်လေ၏၊ ပုဏ္ဏသူဆင်းရဲသည်
၃၂၆
ဇနီးသည်ကိုခေါ်၍ “ရှင်မရေ.. အခြားသူများ စိုက်ပျိုးအပ်သော မျိုးစေ့သည် သုံးလ (သို့မဟုတ်) လေးလကြာမှ အသီးသီး၏၊ ငါတို့၏ အရှင်သာရိပုတ္တရာ မထေရ်မြတ် တည်းဟူသော လယ်မြေကောင်းအတွင်း၌ စိုက်ပျိုးအပ်သည့် သဒ္ဓါမျိုးစေ့သည်ကား ယနေ့ပင် မချွတ်ဧကန် အမှန်ပင် အသီးကို သီးစေအပ် = အကျိုးကို ပေးအပ်လေပြီ၊ ဤတပယ်မျှလောက်သော မြေအရပ်၌ သျှိသျှားသီးမျှသော မြေစိုင်ခဲသော်မှလည်း ရွှေမဟုတ်သောမည်သည် မရှိ”ဟု လက်တွေ့ပြ၍ ပြောဆိုလေ၏။
ဇနီးသည်က “ယခုအခါ အဘယ်သို့ ပြုလုပ်ကြမည်နည်း အရှင်..”ဟု မေးမြန်းလေလျှင် ပုဏ္ဏသူဆင်းရဲသည် “ရှင်မ.. ဤမျှများပြားလှသော ဤရွှေတွေကို ငါတို့ ခိုးဝှက်၍ စားသုံးခြင်းငှါ အဘယ်နည်းဖြင့်မျှ မတတ်နိုင်”ဟု ပြောဆို၍ ဇနီးသည်ကို ထိုနေရာ၌ ထားခဲ့ပြီးလျှင် ထမင်းအပြည့် ထည့်၍လာသော ခွက်အပြည့် ရွှေတုံးရွှေစိုင်တို့ကိုထည့်၍ မင်းနန်းတော်သို့ သွားရောက်ကာ မင်းကြီးအား “လူတယောက် ရွှေခွက်ကို ယူဆောင်လာ၍ ရွှေနန်းတော်တံခါးဝ၌ ရပ်တည်လာနေပါ၏”ဟု လျှောက်ကြားစေလေ၏။ မင်းကြီးသည် ပုဏ္ဏသူဆင်းရဲကို ရှေ့တော်မှောက်သို့ အရောက် ခေါ်သွင်းစေပြီးလျှင် မင်းကြီးနှင့် ပုဏ္ဏသူဆင်းရဲတို့ အပြန်အလှန် မေး,ဖြေကြသည်မှာ-
(မင်းကြီး)
အမောင်.. သင်သည် ဤရွှေများကို အဘယ်အရပ်၌ ရအပ်သနည်း။
(ပုဏ္ဏ)
အရှင်မင်းကြီး.. ယနေ့ အကျွန်ုပ် လယ်ထွန်အပ်သည့် မြေအရပ်တခုလုံး ရွှေတုံးရွှေစိုင်ချည်းဖြစ်၍ နေပါသည်။ မင်းမှုထမ်းများကို စေလွှတ်၍ မင်းဘဏ္ဍာအဖြစ် သိမ်းပိုက်တော်မူကြစေချင်ပါသည်။
(မင်းကြီး)
သင်သည် အဘယ်အမည် ရှိသနည်း။
(ပုဏ္ဏ)
အရှင်မင်းကြီး.. အကျွန်ုပ်သည် ပုဏ္ဏ-အမည်ရှိပါ၏။
၃၂၇
ထို့နောက် မင်းကြီးသည် “အချင်းတို့.. သွားကြလော့၊ လှည်းများကို က-ပြီးလျှင် ပုဏ္ဏ၏ လယ်ထွန်ရာ အရပ်မှ ရွှေများကို တိုက်ခဲ့ ဆောင်ခဲ့ကြကုန်လော့”ဟု ဆို၍ မင်းမှုထမ်းတို့ကို လှည်းများနှင့်တကွ စေလွှတ်လိုက်လေ၏။
ပုဏ္ဏတို့မိသားစု
သူဌေးလည်းဖြစ် သောတာပန်အရိယာများလည်း ဖြစ်ကြခြင်း
လှည်းတို့ဖြင့် သွားရောက်ကြပြီးသော မင်းမှုထမ်းတို့သည် “မင်းကြီး၏ ဘုန်းတည်း”ဟု နှုတ်ကမြွက်ဆို၍ ရွှေစိုင်ခဲတို့ကို ကောက်ယူကြကုန်၏၊ ကောက်ယူသမျှ ရွှေစိုင်ခဲများသည် ပကတိ ထွန်စိုင်မြေခဲများသာလျှင် ဖြစ်ကြလေ၏။ မင်းချင်းတို့သည် ရွှေနန်းတော်သို့ သွားရောက်ကြ၍ မင်းကြီးအား ထိုအကြောင်းကို လျှောက်ထားကြလေကုန်၏၊ ဗိမ္ဗိသာရမင်းကြီးက “အချင်းတို့.. ထိုသို့ဖြစ်လျှင် သင်တို့သည် ‘မောင်ပုဏ္ဏ၏ ဘုန်းကံတည်း’ဟု နှုတ်က မြွက်ဆိုကာ ကောက်ယူကြကုန်လော့”ဟု အကြံပေးစကား ပြောကြားလိုက်ရာ မင်းချင်းတို့သည် တဖန်ပြန်သွားကြ၍ မင်းကြီး မှာကြားလိုက်သည့်အတိုင်း “မောင်ပုဏ္ဏ၏ ဘုန်းကံတည်း”ဟု နှုတ်က မြွက်ဆိုကြကာ ကောက်ယူကြလေကုန်၏။ ယူတိုင်း ယူတိုင်းသည် ရွှေသားအတိသာလျှင် ဖြစ်လေ၏။
မင်းမှုထမ်းတို့သည် ထိုရွှေအားလုံးကို လှည်းအစီးပေါင်း များစွာဖြင့် တိုက်ဆောင်ခဲ့ကြ၍ မင်းကြီး၏အမိန့်အရ နန်းယင်ပြင် (=နန်းတော်မြေကွက်လပ်)၌ ပုံ၍ ထားကြလေကုန်၏၊ ရွှေတုံးရွှေစိုင် အပုံကြီးကား အမြင့်ပမာဏအားဖြင့် ထန်းတဆင့်ခန့်မြင့်၍ နေလေ၏။ မင်းကြီးသည် ကုန်သည်တို့ကို ထိုအရပ်သို့ ခေါ်စေပြီးလျှင် “ဤမြို့ဝယ် အဘယ်သူ၏အိမ်၌ ဤမျှများပြားသော ရွှေများရှိသနည်း”ဟု မေးလေ၏။ ကုန်သည်တို့က “အရှင်မင်းကြီး.. တဦးတယောက်၏ အိမ်မှာမှ ဤမျှများပြားသော ရွှေများ မရှိပါ”ဟု လျှောက်ထားကြလေလျှင် မင်းကြီးက တဖန် “ဤမျှများလှသော ဥစ္စာ၏ အရှင်ဖြစ်သူ မောင်ပုဏ္ဏအား
၃၂၈
အဘယ်သို့ပြုရသော် သင့်မည်နည်း”ဟု မေးပြန်လေ၏။ ကုန်သည်တို့က “ထိုပုဏ္ဏကို ‘ဓနသေဋ္ဌိ’ အမည်ရှိသော သူဌေးကြီး ခန့်အပ်သင့်ပါသည် အရှင်မင်းကြီး..”ဟု တညီတညွတ်တည်း တင်လျှောက်ကြလေလျှင် ဗိမ္ဗိသာရမင်းကြီးသည် “ထိုသို့ဖြစ်လျှင် မောင်ပုဏ္ဏကို ဤရာဇဂြိုဟ်မြို့ဝယ် ‘ဓနသေဋ္ဌိ’ဟူသော ဘွဲ့တံဆိပ် သတ်မှတ်၍ သူဌေးကြီးအရာကို ခန့်အပ်ကြကုန်လော့”ဟု မိန့်တော်မူပြီးလျှင် ထိုရွှေအားလုံးကို မောင်ပုဏ္ဏအားသာ တဖန်ပြန်ပေး၍ ထိုနေ့မှာပင်လျှင် မောင်ပုဏ္ဏအား ကြီးကျယ် ခမ်းနားစွာသော (မင်းပေး) အဆောင်အယောင်များဖြင့် မဟာဓနသေဋ္ဌိ သူဌေးကြီးရာထူးကို ပေးအပ် ချီးမြှောက်လေ၏။
ဓနသေဋ္ဌိအမည်ရှိသော ပုဏ္ဏသီဟသူဌေးကြီးသည် သူဌေးဘွဲ့ရ မင်္ဂလာပွဲသဘင် ဆင်ယင်ကျင်းပလတ်သော် ခုနစ်ရက်ပတ်လုံး မြတ်စွာဘုရား အမှူးရှိသော ရဟန်းသံဃာအား ကြီးစွာသော အလှူဒါနကို ပေးလှူလေ၏။ ခုနစ်ရက်မြောက်သောနေ့၌ မြတ်စွာဘုရား၏ ဒါနအနုမောဒနာတရားကို ကြားနာကြရခြင်းကြောင့် (၁) ပုဏ္ဏသူဌေးကြီး (၂) သူဌေးကတော်ကြီး ဥတ္တရာ (၃) သမီးဥတ္တရာ = ဤမိသားစု သုံးယောက်တို့ပင် သောတာပတ္တိဖိုလ်၌ တည်ကြလေကုန်၏ = သောတာပန်အရိယာ ဖြစ်ကြလေကုန်၏။ ။ဤကား ဗိမ္ဗိသာရမင်းကြီး၏ အာဏာစက်ပြန့်နှံ့ရာ နယ်အတွင်းဝယ် သုံးမကုန် စွဲမကုန်သည့် စည်းစိမ်ဥစ္စာရှိကြသော = အမိတဘောဂ သူဌေးကြီး ၅-ဦးတို့အနက် ပုဏ္ဏသီဟ (ဓနသေဋ္ဌိဘွဲ့ခံ) သူဌေးကြီး၏ အကြောင်းတည်း။
ပုဏ္ဏသီဟသူဌေးကြီး
(မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ) သုမနသူဌေးကြီးနှင့် ခမည်းခမက်တော်စပ်ရခြင်း
နောက်အဖို့ဝယ် ရာဇဂြိုဟ်သူဌေးကြီး (သုမန)သည် “ပုဏ္ဏသူဌေးကြီး၏အိမ်မှာ အရွယ်ရောက်သော သတို့သမီးရှိ၏”ဟူသော သတင်းစကားကို ကြားသိ၍ မိမိ၏သားနှင့် ထိမ်းမြားလိုသောကြောင့် ပုဏ္ဏသူဌေးကြီးအိမ်သို့ တမန်စေလွှတ်လေ၏။
၃၂၉
ပုဏ္ဏသီဟသူဌေးကြီးသည် သုမနသူဌေး မှာကြားလိုက်သည့် သတင်းစကားကို ကြားရလေလျှင် “ငါသည် သမီးကို ဘယ်နည်းဖြင့်မျှ မပေးနိုင်”ဟု စကားပြတ် သီတင်းတုံ့တဖန် ပြန်လိုက်လေ၏။ သုမနသူဌေးသည်လည်း သူဌေးမာန်ဖြင့် မခံမရပ်နိုင်ဖြစ်ကာ “သင်သည် ငါ၏အိမ်ကိုမှီ၍ နေသွားပြီးမှ ယခုအခါ တပြိုင်နက်တည်းပင် အစိုးရသူ အထက်တန်းစား ဖြစ်သွားခြင်းကြောင့် ငါ့အား (မာန်တက်ကာ) သမီးကို မပေးသလော”ဟု သတင်းတဖန် ပို့စေပြန်လေ၏။ ပုဏ္ဏသီဟ သူဌေးကြီးကလည်း အညံ့မခံပဲ “အမောင်တို့၏ သုမနသူဌေးက ဤယခု မချေမငံစကားကို (ပြောကြားလိုက်သည်မှာ) သဘာဝ ဟုတ်မှန်သည်ကိုပင် ပြောကြားဦးတော့၊ မင်းယောက်ျားသား မည်သည်ကို အခါခပ်သိမ်း ဤကဲ့သို့ချည်း (=သူဆင်းရဲ ဖြစ်နေရမည်)ဟု မမှတ်ယူသင့်ပါ။ မှန်ပါသည်- ငါကား ယခုအခါဝယ် ထိုသုမနသူဌေးကဲ့သို့သော ပုဂ္ဂိုလ်များကို ကျွန်ပြုလုပ်၍ သိမ်းယူခြင်းငှါပင် စွမ်းနိုင်ပါ၏။ အမှန်မှာ- အသင် သုမနသူဌေး၏ မျိုးရိုးဇာတိ, အနွယ်ကို ငါ မဖျက်ဆီးပါ = ဖျက်လိုဖျက်ဆီး ပြောကြားသည် မဟုတ်ပါ၊ စင်စစ်သော်ကား ငါ့သမီးသည် သောတာပန် အရိယသာဝိကာ = မြတ်စွာဘုရား၏တပည့်မ ဖြစ်သည့်အတွက် နေ့စဉ်နေ့စဉ် အသပြာတကျပ်တန် ပန်းတို့ဖြင့် ရတနာသုံးပါးအား ပူဇော်မှု ပြုနေသူ ဖြစ်သည်၊ ထိုငါ့သမီးကို သင်ကဲ့သို့သော မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိအယူရှိ သူ၏အိမ်သို့ ဘယ်နည်းဖြင့်မျှ မပို့သနိုင်”ဟု တင်းတင်းမာမာပင် ပြန်ကြား ပြောဆိုလိုက်လေ၏။
ဤသို့လျှင် ပုဏ္ဏသီဟသူဌေးကြီး၏ တားမြစ်သောအဖြစ် (= တင်းမာသော အဖြစ်)ကို သိရလေလျှင် သုမနသူဌေးသည် လေပျော့သွားကာ “အဟောင်းဖြစ်သော = ရှိရင်းစွဲဖြစ်သော အကျွမ်းဝင်မှု = ခင်မင်ရင်းနှီးမှုကို မဖျက်ဆီးစေချင်ပါ၊ ငါသည် ချွေးမအတွက် နေ့စဉ် နေ့စဉ် အသပြာနှစ်ကျပ်တန် ပန်းတို့ကို စီမံစေပါမည်”ဟု သတင်းတဖန် ပို့စေပြန်လေ၏။ ထိုအခါကျမှ ပုဏ္ဏသီဟသူဌေးကြီးသည် ကျေးဇူးသိတတ်သူ ကတညူပုဂ္ဂိုလ်
၃၃၀
ဖြစ်သောကြောင့် “ကောင်းပါပြီ”ဟု ဝန်ခံ၍ သမီးဖြစ်သူ ဥတ္တရာကို သုမနသူဌေးအိမ်သို့ ပို့စေလေ၏။
ဥတ္တရာ၏ ကြီးစွာသော သဒ္ဓါဆန္ဒ
တနေ့သ၌ ပုဏ္ဏသူဌေးကြီး၏သမီး ဥတ္တရာသည် မိမိ၏အရှင် ခင်ပွန်းသည်ဖြစ်သော သူဌေးသားကို “အရှင်.. အကျွန်ုပ်သည် မိမိ၏ မိဘအိမ်ဝယ် တလလျှင် ရှစ်သီတင်း အမြဲမပြတ် အဋ္ဌင်္ဂဥပုသ် စောင့်သုံးခဲ့ပါသည်၊ ယခုအခါလည်း အရှင်တို့က သဘောတူ လက်ခံကြပါလျှင် အဋ္ဌင်္ဂဥပုသ်တို့ကို ဆောက်တည် ကျင့်သုံးလိုပါသည်”ဟု သာယာညွတ်ပျောင်း တောင်းပန်ရှာလေ၏။ သူဌေးသားသည် “ခွင့်မပြုနိုင်”ဟု ပြတ်ပြတ်တောင်းတောင်းပင် ပြောဆိုကာ လက်မခံခဲ့ချေ။ ဥတ္တရာသည်လည်း သူဌေးသားကို အသိမှန် = အမြင်မှန်ကို ရစေရန် မတတ်နိုင်ရှာသည်ဖြစ်၍ ဆိတ်ဆိတ်နေခဲ့ရလေ၏။ နောက်တကြိမ် ဝါတွင်း၌ “ဥပုသ်စောင့်ထိန်းသူ ဖြစ်တော့မည်”ဟု ကြံစည်၍ ထိုအခါ၌ အခွင့်ကို ပြုစေပါသော်လည်း (ခွင့်တောင်းပြန်ပါသော်လည်း) အခွင့်မရပဲ ရှိရှာလေ၏။
ဥတ္တရာသူဌေးသမီးသည် ဝါတွင်းသုံးလအနက် နှစ်လခွဲလွန်မြောက်၍ လဝက် (=၁၅-ရက်)သာ ကျန်လတ်သော် မိဘတို့၏အထံသို့ “မိခင်,ဖခင်တို့.. သမီးသည် မိဘတို့က အိမ်ထောင်တည်းဟူသော လှောင်အိမ်တွင်း သွင်းထားအပ်ခဲ့သည် ဖြစ်ပါ၍ ဤမျှရှည်ကြာ အခါကာလအတွင်း၌ တရက်တာမျှ ဥပုသ်အင်္ဂါတို့ကို ဆောက်တည် ကျင့်သုံးခွင့်ကို မရခဲ့ပါ။ သမီးအထံသို့ အသပြာ (၁၅ဝဝဝိ) တသောင်းငါးထောင်တို့ကို ပို့လိုက်ကြစေချင်ပါသည်”ဟု သတင်းစကား ပို့သစေလေ၏။ မိဖတို့သည် သမီးပို့လိုက်သော သတင်းကို ကြားကြရ၍ “အဘယ်အကြောင်းကြောင့်နည်း”ဟု အကြောင်းကိုပင် မမေးတော့ပဲ အသပြာ (၁၅ဝဝဝိ)ကျပ် တသောင်းငါးထောင်ကို ပို့လိုက်ကြလေကုန်၏။
၃၃၁
ဥတ္တရာသူဌေးသမီးသည် ထိုအသပြာတို့ကိုယူ၍ ရာဇဂြိုဟ်မြို့မှာရှိသည့် (ဆရာဇီဝက၏နှမ) “သိရိမာ” အမည်ရှိသော ပြည့်တန်းဆာမကို ခေါ်စေပြီးလျှင် “အမိ သိရိမာ.. ငါသည် ဤလဝက် (=၁၅-ရက်)ပတ်လုံး ဥပုသ်အင်္ဂါတို့ကို ဆောက်တည် ကျင့်သုံးပါအံ့ (=ဆောက်တည်ကျင့်သုံးလို၍ပါ)၊ အမိသည် ဤအသပြာ (၁၅ဝဝဝိ) တသောင်း ငါးထောင်တို့ကို ယူ၍ လဝက် (=၁၅-ရက်)ပတ်လုံး သူဌေးသားကို ပြုစုယုယ ဖျော်ဖြေစေချင်ပါသည်”ဟု ပြောဆိုလေ၏။ သိရိမာသည် “ကောင်းပါပြီ အရှင်..”ဟု ဥတ္တရာ၏ ပြောဆိုချက်ကို လက်ခံ သဘောတူလေ၏။ ထိုအခါမှစ၍ သူဌေးသားသည် “ငါကား သိရိမာနှင့်အတူ မွေ့လျော်ပျော်ပိုက် နှစ်ခြိုက်ရတော့မည်”ဟု ဥတ္တရာ၏ လဝက်ဥပုသ် စောင့်သုံးမှုကို လက်ခံ သဘောတူလိုက်လေ၏။
ဥတ္တရာသူဌေးသမီးသည် သူဌေးသားက လက်ခံ သဘောတူကြောင်း သိရ၍ နေ့တိုင်း နေ့တိုင်း စောစောပင်လျှင် ကျွန်မအပေါင်း ခြံရံအပ်လျက် မြတ်စွာဘုရားရှင်အတွက် ကိုယ်တိုင်ကိုယ်ကျ ခဲဖွယ်ဘောဇဉ်များကို စီမံပြီးလျှင် ဘုရားအမှူးရှိသော သံဃာအား ဆက်ကပ်၍ မြတ်စွာဘုရားရှင် ဆွမ်းဘုဉ်းပေးပြီး ကျောင်းတော်သို့ ကြွသွားလေသော် ဥပုသ်အင်္ဂါတို့ကို ဆောက်တည်လျက် မြတ်သော ပြာသာဒ်ထက်သို့ တက်ရောက်ကာ မိမိ၏သီလတို့ကို ဆင်ခြင်လျက် ထိုင်နေလေ၏။ ဤသို့လျှင် (သီတင်းကျွတ်လဆန်း ၁-ရက်နေ့မှစ၍) လဝက် (=၁၅-ရက်)လွန်မြောက် ဥပုသ်ကို ချရတော့မည့် (သီတင်းကျွတ် လပြည့်ကျော်၁-ရက်)နေ့ သို့ ရောက်သောအခါ စောစောစီးစီးပင် ယာဂုခဲဖွယ်စသည်တို့ကို ကိုယ်တိုင်အုပ်ချုပ် ချက်ပြုတ်စီမံလျက် လှည့်လည်နေလေ၏။
“ဝတ္ထုကာမ၊ သဘာဝကား၊ ကာလရှည်ကြာ၊ သုံးမိပါက၊ ပမာဒစု၊ လွှမ်းမိုးမှုကြောင့်၊ သူ့ဟာကိုပင်၊ ကိုယ့်ဟာထင်၏”။ ။(ဓမ္မုပဒေသ)။
ထိုအချိန်၌ သူဌေးသားသည် သိရိမာနှင့်အတူတကွ ပြာသာဒ်ထက်ဝယ် မွေ့လျော် ပျော်ပါးနေရာက ဇာလေသာပြုတင်းကို ဖွင့်၍ အိမ်ဝိုင်းအတွင်းကို ကြည့်ကာ ရပ်တည်နေလေ၏။
၃၃၂
ဥတ္တရာသည် ထိုအခိုက်မှာ လေသာပြူတင်းပေါက်ဖြင့် အထက်ကိုမော့၍ ကြည့်မိလေ၏။ (အကြည့်ချင်းဆုံ၍ သွားလေပြီ)။ သူဌေးသားသည် ဥတ္တရာကိုကြည့်၍ “ဤဥတ္တရာသည် ငရဲသူမသဘော ရှိစွာ့တကား၊ ဤသို့ သဘောရှိသော သူဌေးမစည်းစိမ်ကို စွန့်ပယ်၍ ထမင်းအိုး ဟင်းအိုး မီးသွေး (မင်)များဖြင့် လူးလဲ ညစ်ပေကာ အကြောင်းမဲ့ ကျွန်မတို့၏အကြား၌ ဟိုသွားဒီသွား လှည့်လည်ကျက်စားနေဘိ၏”ဟု ကြံစည် အောက်မေ့ကာ ပြုံးရွှင်မှု ပြုလေ၏။ ဥတ္တရာ သူဌေးသမီးကလည်း သူဌေးသား မေ့လျော့သည်ကိုသိ၍ “ဤသူမိုက်မည်သည်ကား မိမိ၏ စည်းစိမ်သည် အခါခပ်သိမ်း တည်နေလိမ့်မည်ဟု မှတ်ထင်သည် ဖြစ်ပေလိမ့်မည်”ဟု ဆင်ခြင်မိကာ ပြုံးရွှင်မှု ပြုလေ၏။
ထိုအခါ သိရိမာသည် “ဤကျွန်မကား ငါရှိလျက်ပင် ဤကဲ့သို့ အရှင်နှင့် ပြုံးရွှင်မှု ပြုဘိ၏”ဟု အမျက်ထွက်ကာ အောက်ထပ်သို့ ပြေးဆင်းလာလေ၏။ ဥတ္တရာသူဌေးသမီးသည် သိရိမာ၏ ပြေးဆင်းလာပုံဖြင့်ပင် “ဤအမိုက်မသည် လဝက်မျှ ဤအိမ်၌ နေရခြင်းကြောင့် ‘ဤအိမ်သည် ငါ့အိမ်’ဟု အမှတ်ရှိသူ ဖြစ်မှားလေပြီ”ဟု သိ၍ ထိုခဏမှာပင် မေတ္တာအပ္ပနာဈာန်ကို ၀င်စား၍ ဣန္ဒြေမပျက် ရပ်တည်လျက်သာ နေလေ၏။ သိရိမာသည်လည်း ကျွန်မတို့၏အကြားမှ ပြေးလာ၍ ယောက်ချိုတခုကို ဆွဲယူကာ မုံ့ကြော်ရာအရပ်၌ရှိသည့် အိုးကင်းထဲမှ ကျိုက်ကျိုက်ဆူ (ပွက်ပွက်ဆူ)နေသော ဆီကို ယောက်ချိုအပြည့် ခပ်ယူခဲ့ပြီးလျှင် ဥတ္တရာ၏ ဦးခေါင်းပေါ်၌ တအားသွန်လောင်းချလိုက်လေ၏။ မေတ္တာဈာန်ကို ဖြန့်ထားခြင်းကြောင့် ဥတ္တရာ၏ ဦးခေါင်းပေါ်၌ လောင်းချအပ်သည့် ကျိုက်ကျိုက်ဆူ (ပွက်ပွက်ဆူ)သော ဆီပူသည် ပဒုမာကြာရွက် ပေါ်၌ လောင်းချအပ်သည့် ရေကဲ့သို့ လျှော၍သာ ကျသွားလေ၏။
ထိုခဏ၌ သိရိမာ၏ အနီး၌ ရပ်တည်ရှိနေကြသော ဥတ္တရာ၏ ကျွန်မတို့သည် သိရိမာကို ကြည့်ရှုကြ၍ “ဟယ် ကျွန်မ.. သင်ကား ငါတို့၏ အရှင်မလက်မှ အဖိုးအခရယူ၍ လာနေသူဖြစ်လျက်
၃၃၃
ဤအိမ်ဝယ် ဆယ့်ငါးရက်တာ အနေရကြာသည်ဖြစ်၍ ငါတို့၏ အရှင်မနှင့် တူမျှသူဖြစ်အောင် အားထုတ်ဘိတကား” ဟု မျက်မှောက်ထင်ထင်မှာပင် သိရိမာကို ရေရွတ်စကား ပြောကြားကြလေကုန်၏။ ထိုအခါကျမှ (မေ့လျော့နေသော) သိရိမာသည် မိမိမှာ ဧည့်သည်ဖြစ်ကြောင်း ကောင်းစွာသိမြင် ဆင်ခြင်မိလေ၏။ သိရိမာ မိမိမှားကြောင်း ကောင်းစွာသိမြင် ဆင်ခြင်ပြီးနောက် ထိုနေရာမှပင် သွားရောက်ကာ ဥတ္တရာ၏ ခြေရင်း၌ တုပ်ဝပ်၍ “အရှင်မ.. ကျွန်တော်မသည် မစူးမစမ်းမူ၍ ပြုမှားအပ်ခဲ့ပါပြီ။ ကျွန်တော်မအား သည်းခံကြပါကုန်လော့”ဟု တောင်းပန်ဝန်ချစကား ပြောကြားလေ၏။ ထိုအခါ ဥတ္တရာ သူဌေးသမီးသည် “အမိ သိရိမာ.. ငါကား သင့်အား ဤနေရာ၌ အကန်တော့ မခံနိုင်ပါ၊ ငါကား ဖခင်ရှိသော သမီးဖြစ်သည်၊ မြတ်စွာဘုရားရှင် တည်းဟူသော ငါ၏ဖခင်ကို သည်းခံစေမှ = ကန်တော့မှ ငါသည် သည်းခံပေအံ့”ဟု ပြောဆိုလေ၏။
ထိုခဏမှာပင် မြတ်စွာဘုရားရှင်သည်လည်း ရဟန်းအပေါင်း ခြံရံလျက် ဥတ္တရာ၏ နေအိမ်ဝယ် အသင့်ခင်းထားအပ်သော နေရာ၌ ကြွရောက် ထိုင်နေတော်မူလေ၏။ သိရိမာသည် မြတ်စွာဘုရားရှင် အထံတော်သို့ သွားရောက်၍ မြတ်စွာဘုရား၏ ခြေတော်တို့၌ ဦးတိုက်တုပ်ဝပ်၍ “မြတ်စွာဘုရား.. တပည့်တော်မသည် အရှင်မ ဥတ္တရာ၏အပေါ်၌ အပြစ်တခု လွန်ကျူးပြုအပ်ခဲ့ပါပြီ၊ အရှင်ဘုရားတို့က သည်းခံတော်မူကြမှ သည်းခံမည်ဟု ပြောပါသည်။ ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရား.. တပည့်တော်မအား သည်းခံတော်မူကြပါဘုရား”ဟု လျှောက်ထားလေ၏။ မြတ်စွာဘုရားရှင်က “သိရိမာ.. သင့်အား ငါဘုရား သည်းခံ၏”ဟု မိန့်တော်မူလေလျှင် သိရိမာသည် ဥတ္တရာထံသို့ သွားရောက်၍ ဥတ္တရာကိုလည်း သည်းခံစေ = ကန်တော့လေ၏။
ဆက်၍ ဖော်ပြလိုသည်မှာ- ထိုနေ့၌ သိရိမာသည် မြတ်စွာဘုရားရှင်၏ ဆွမ်းအနုမောဒနာတရား နာကြားရ၍-
၃၃၄
အက္ကောဓေန ဇိနေ ကောဓံ၊ အသာဓုံ သာဓုနာ ဇိနေ။
ဇိနေ ကဒရိယံ ဒါနေန၊ သစ္စေနာလိကဝါဒိနံ။
ကောဓံ = ဒေါသအမျက် ခြောင်းခြောင်းထွက်သူကို။ အက္ကောဓေန = အမျက်မပါ မေတ္တာနှလုံး ကိုယ်ကသုံးသဖြင့်။ ဇိနေ = ချမ်းမြေ့ကြည်ဖြူ အနိုင်ယူရာ၏။ အသာဓုံ = သူတော်မဟုတ် လူသူနုပ်ကို။ သာဓုနာ = သူတော်နှလုံး ကိုယ်ကသုံးသဖြင့်။ ဇိနေ = ချမ်းမြေ့ကြည်ဖြူ အနိုင်ယူရာ၏။ ကဒရိယံ = ကိုယ်ကလည်းမလှူလို သူလှူမည်ကိုလည်း ဟန့်တား အလွန်ကြမ်းတမ်းသော မစ္ဆရိယသမားကို။ ဒါနေန = စွန့်ကြဲပေးကမ်း ကိုယ်ကလှူဒါန်းသဖြင့်။ ဇိနေ = ချမ်းမြေ့ကြည်ဖြူ အနိုင်ယူရာ၏။ အလိကဝါဒိနံ = မမှန်စကား ပြောကြားလေ့ရှိသောသူကို။ သစ္စေန = အမှန်စကား ကိုယ်ကပြောကြားသဖြင့်။ ဇိနေ = ချမ်းမြေ့ကြည်ဖြူ အနိုင်ယူရာ၏ -
ဟူသော ဤတရားဂါထာ အဆုံးဝယ် သောတာပတ္တိဖိုလ်၌ တည်လေ၏ = သောတာပန်အရိယာ ဖြစ်လေ၏။ ထိုသို့ သောတာပန်အရိယာ ဖြစ်ပြီးနောက် သိရိမာသည် မြတ်စွာဘုရားရှင်ကို ပင့်ဖိတ်၍ နောက်တနေ့ဝယ် ဘုရားအမှူးရှိသော သံဃာအား ကြီးစွာသော အလှူဒါနကို ပေးလှူလေ၏။ ဤသို့လျှင် နန္ဒမည်သော သူငယ်၏ အမိဖြစ်၍ နန္ဒမာတာဟူ၍ ခေါ်ဆိုအပ်သော ဤဥတ္တရာသူဌေးသမီး၏ အကြောင်းအရာ အဋ္ဌုပ္ပတ်သည် ဖြစ်ပေါ်ခဲ့လေသည်။
(ဂ) ဧတဒဂ်ဘွဲ့ထူး ရရှိခြင်း
နောက်အဖို့၀ယ် မြတ်စွာဘုရားသည် ဇေတဝန်ကျောင်းတိုက်၌ သီတင်းသုံး နေထိုင်တော်မူ၍ ဥပါသိကာ ဒါယိကာမများကို ဧတဒဂ်ရာထူး၌ ထားတော်မူသည်ရှိသော် ဤနန္ဒမာတာ ဥတ္တရာသူဌေးသမီးကို-
“ဧတဒဂ္ဂံ ဘိက္ခဝေ မမ သာဝိကာနံ ဥပါသိကာနံ ဈာယီနံ ယဒိဒံ ဥတ္တရာ နန္ဒမာတာ = ရဟန်းတို့..
၃၃၅
ဈာန်ဝင်စားလေ့ရှိကြသည့် ငါဘုရား၏ တပည့်မ = သာဝိကာ ဥပါသိကာတို့တွင် နန္ဒသူငယ်၏ အမိဖြစ်သူ ဥတ္တရာ ဥပါသိကာသည် အသာဆုံး အမြတ်ဆုံး ဖြစ်ပေ၏”–
ဟု ချီးကျူး မိန့်မြွက်တော်မူကာ “ဈာယီ = ဈာန်ဝင်စားလေ့ရှိသော အရာ”ဝယ် အသာဆုံး အမြတ်ဆုံး = ဧတဒဂ်ရာထူး၌ ထားတော်မူလေ၏။
ဤကား ဥတ္တရာ နန္ဒမာတာ ဥပါသိကာအကြောင်းတည်း။
**********