ယသောဓရာထေရီအကြောင်း
| ←(၁၀) ဘဒ္ဒါကာပိလာနီထေရီအကြောင်း | မဟာဗုဒ္ဓဝင် by (၁၁) ဘဒ္ဒကစ္စနာ = ယသောဓရာထေရီအကြောင်း |
(၁၂) ကိသာဂေါထမီထေရီအကြောင်း→ |
(၁၁) ဘဒ္ဒကစ္စနာ = ယသောဓရာထေရီအကြောင်း
(ဤဘဒ္ဒကစ္စနာ = ယသောဓရာထေရီ၏ အကြောင်းအရာသည်လည်း “ဒီနောက် ရေပါ” ဟူဘိသကဲ့သို့ ဗုဒ္ဓ၏ အကြောင်းအရာကို ဖော်ပြလျှင်ပင် ဒီနောက်က ရေအလား ထင်ရှားပြီးသား ဖြစ်လေတော့သည်။ ထို့ကြောင့် အဋ္ဌကထာ၌ ဤထေရီမ၏ အကြောင်းအရာကို အကျဉ်းဆုံး ဖွင့်ပြသကဲ့သို့ ဤကျမ်း၌လည်း အဋ္ဌကထာအတိုင်း အကျဉ်းသာ ဖော်ပြပေအံ့)—
(က) ထေရီမ၏ ရှေးဆုတောင်း
ဤဘဒ္ဒကစ္စာနာ = ယသောဓရာ ထေရီအလောင်း အမျိုးကောင်းသမီးသည်လည်း ပဒုမုတ္တရမြတ်စွာ လက်ထက်တော်အခါဝယ်
၁၂၈
ဟံသာဝတီ မင်းနေပြည်၌ အမျိုးကောင်းသမီးဖြစ်၍ နောက်အဖို့ဝယ် မြတ်စွာဘုရား၏ တရားစကားကို ကြားနာစဉ် မြတ်စွာဘုရားရှင်က ဘိက္ခုနီမတပါးကို “မဟာဘိညာပ္ပတ္တ = ကြီးကျယ်သော အဘိညာဏ်ပညာသို့ ရောက်သောအရာ”ဝယ် အသာဆုံး အမြတ်ဆုံး = ဧတဒဂ်ရာထူး၌ ထားတော်မူသည်ကို တွေ့မြင်ရ၍ အဓိကာရကောင်းမှု ကုသိုလ်ကိုပြုပြီးလျှင် ထိုရာထူးဌာနန္တရကို ဆုတောင်းပတ္ထနာမှု ပြုခဲ့လေသည်။
(ခ) နောက်ဆုံးဘဝ ရဟန်းမ-ပြုခြင်း
ထိုအမျိုးကောင်းသမီးသည် ကမ္ဘာတသိန်းပတ်လုံး နတ်ပြည် လူ့ပြည်တို့၌ ကျင်လည်ကျက်စားခဲ့၍ ဤအကျွန်ုပ်တို့၏ မြတ်စွာဘုရား ပွင့်ထွန်းတော်မူရာ ကာလဝယ် ဘုရားအလောင်း၏ ဦးရီးတော် သုပ္ပဗုဒ္ဓ သာကီဝင်မင်း၏ သမီးတော်ဖြစ်၍ အမည်အားဖြင့် ဘဒ္ဒကစ္စာနာဟူ၍ တွင်မည်လေသည်။
ဘဒ္ဒကစ္စာနာ = ယသောဓရာမင်းသမီးသည် အရွယ်သို့ရောက်လတ်သော် အောက်က ဖော်ပြအပ်ခဲ့ပြီး သောအတိုင်း ဘုရားအလောင်းတော် သိဒ္ဓတ္ထမင်းသား၏ မိဖုရားခေါင်ကြီး ဖြစ်လာလေသည်။ ထိုဘဒ္ဒကစ္စာနာ = ယသောဓရာ မိဖုရားခေါင်ကြီးမှ နောက်အဖို့၀ယ် ရာဟုလသားတော်ကို ဖွားမြင်လာလေသည်။ ရာဟုလမင်းသား ဖွားသောနေ့မှာပင် အလောင်းတော် သိဒ္ဓတ္ထမင်းသားသည် တောထွက်၍ မဟာဗောဓိ မဏ္ဍိုင်၌ သဗ္ဗညုဘုရားအဖြစ်သို့ ရောက်တော်မူပြီးလျှင် သတ္တလောကကို ချီးမြှောက်တော်မူလျက် အစဉ်သဖြင့် ကပိလ၀တ် နေပြည်တော်သို့ ရောက်တော်မူ၍ ဆွေတော်မျိုးတော်တို့အား ချီးမြှောက်မှု ပြုတော်မူခဲ့လေသည်။
နောက်အဖို့ (မြတ်စွာဘုရား ဘုရားဖြစ်ပြီး ငါးဝါအရ)၌ ခမည်းတော် သုဒ္ဓေါဒနမင်းကြီး ထီးဖြူတော်အောက်ဝယ် အရဟတ္တဖိုလ်သို့ရောက်၍ ထိုနေ့မှာပင် ပရိနိဗ္ဗာန် စံလွန်ပြီးလတ်သော် မိထွေးတော်ကြီး မဟာပဇာပတိ ဂေါတမီသည်
၁၂၉
(မဟာသမယသုတ်လာ ရဟန်းငါးရာတို့၏ ကြင်ယာဟောင်း) သာကီဝင်မင်းသမီး ငါးရာတို့နှင့် အတူတကွ မြတ်စွာဘုရားရှင် အထံတော်၌ ရှင်ရဟန်းမ-ပြုလေသည်။ ထိုအခါ ရာဟုလမယ်တော် ယသောဓရာ မိဖုရားသည်၎င်း, ဇနပဒကလျာဏီ မင်းသမီးသည်၎င်း မိထွေးတော်ကြီး မဟာပဇာပတိဂေါတမီ ထေရီအထံ၌ ရှင်,ရဟန်းမ ပြုကြလေသည်။
ဘဒ္ဒကစ္စာနာ = ယသောဓရာဘိက္ခုနီ ရဟန်းပြုသောအချိန်မှ စ၍“ဘဒ္ဒကစ္စာနာထေရီ” ဟူ၍ ထင်ရှားလေသည်။ ဘဒ္ဒကစ္စာနာထေရီသည် ရဟန်းပြုပြီး နောက်အဖို့ဝယ် ဝိပဿနာတရား ပွါးများကြိုးကုတ် အားထုတ်သဖြင့် မကြာမြင့်မီပင် အရဟတ္တဖိုလ်သို့ ရောက်ရှိလေသည် = ရဟန္တာမ ဖြစ်လေသည်။
(ဂ) ဧတဒဂ်ဘွဲ့ထူး ရရှိခြင်း
ဘဒ္ဒကစ္စာနာထေရီသည် အရဟတ္တဖိုလ်သို့ ရောက်ပြီးသည့်နောက် အဘိညာဏ်တို့၌ အထူးလေ့လာ နိုင်နင်းလေသည်။ တင်ပလ္လင် တခွေတည်းထိုင်လျက် အာဝဇ္ဇန်းတမျိုးတည်းဖြင့် တသင်္ချေနှင့် ကမ္ဘာတသိန်း အတွင်း ဖြစ်ခဲ့သမျှကို ပြန်လည် အောက်မေ့နိုင်လေသည်။ ထိုဘဒ္ဒကစ္စာနာထေရီမ၏ ထိုဂုဏ်ကျေးဇူးသတင်း ထင်ရှား ကျော်ကြားလတ်သော် မြတ်စွာဘုရားသည် ဇေတဝန်ကျောင်းတိုက်၌ သီတင်းသုံး နေတော်မူလျက် ဘိက္ခုနီမတို့ကို ဧတဒဂ်ရာထူးဌာနန္တရ၌ ထားတော်မူသည်ရှိသော် ဤဘဒ္ဒကစ္စာနာထေရီကို-
“ဧတဒဂ္ဂံ ဘိက္ခဝေ မမ သာဝိကာနံ ဘိက္ခုနီနံ မဟာဘိညာပ္ပတ္တာနံ ယဒိဒံ ဘဒ္ဒကစ္စာနာ = ရဟန်းတို့.. ကြီးကျယ်သော အဘိညာဏ်ပညာသို့ ရောက်ရှိကြသည့် ငါဘုရား၏ တပည့်မ = သာဝိကာ ဘိက္ခုနီမများစွာတို့တွင် ဘဒ္ဓကစ္စာနာ ဘိက္ခုနီသည် အသာဆုံး အမြတ်ဆုံး ဖြစ်ပေ၏”-
၁၃၀
ဟု ချီးကျူး မိန့်မြွက်တော်မူကာ “မဟာဘိညာပ္ပတ္တ = ကြီးကျယ်သော အဘိညာဏ်ပညာသို့ ရောက်သောအရာ”ဝယ် အသာဆုံး အမြတ်ဆုံး = ဧတဒဂ်ရာထူး၌ ထားတော်မူလေ၏။
(ဤ၌ အထူးမှတ်ရန်မှာ- တဆူသော ဘုရားရှင်၏ လက်ထက်ဝယ် ကြီးကျယ်သော အဘိညာဏ်ပညာသို့ ရောက်ရှိသော သာဝကတို့ကား လေးပါးသာလျှင် ပေါ်ထွန်းမြဲဖြစ်သည်။ ကျန်သော သာဝကတို့ကား မဟာဘိညအဖြစ်သို့ မရောက်ကြကုန်။ မှန်၏- ကျန်သော သာဝကတို့သည် ကမ္ဘာတသိန်းကိုသာလျှင် အောက်မေ့နိုင်ကုန်၏၊ ထို့ထက် ပိုလွန်၍ မအောက်မေ့နိုင်ကုန်။ မဟာဘိညအဖြစ်သို့ ရောက်ကြသည့် သာဝကတို့သည်ကား တသင်္ချေနှင့် ကမ္ဘာတသိန်းအတွင်း ဖြစ်ရပ်များကို အောက်မေ့နိုင်ကြကုန်သည်။ အကျွန်ုပ်တို့၏ မြတ်စွာဘုရား သာသနာ၌လည်း ၁,၂-အဂ္ဂသာဝက မထေရ်နှစ်ပါး၊ ၃-အရှင်ဗာကုလမထေရ်၊ ၄-ဘဒ္ဒကစ္စာနာထေရီ ဤလေးပါးတို့သာလျှင် တသင်္ချေနှင့် ကမ္ဘာတသိန်းကို အောက်မေ့နိုင်ကြသည်။ ထိုကြောင့် ဤဘဒ္ဒကစ္စာနာထေရီသည် “မဟာဘိညာပ္ပတ္တ-ဧတဒဂ်”ကို ရရှိလေသည်။ ဤထေရီမ၏ မူလအမည်ကား ဘဒ္ဒကစ္စာနာတည်း၊ အလွန်မြတ်သော ရွှေကဲ့သို့သော ကိုယ်ရေအဆင်း ရှိသောကြောင့် ဘဒ္ဒကဉ္စနာဟူ၍လည်း ခေါ်တွင်လေသည်။ ဤကား အထူးမှတ်ရန်တည်း)။
ဤကား ဘဒ္ဒကစ္စာနာထေရီ အကြောင်းတည်း။
**********