د يت

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search

د يت
by عمر سیف الدین

د يت

دار قاپيسندن باشقه آيدينلق كيره‌جك هيچ بر يرى اولميان دكاننده، تك باشنه، كيجه كوندوز، قيويلجيملر صاچارق چاليشان قوجا على، قفسه قونمش تربيه‌لى بر آرسلانى آنديرييوردى. اوزون بويلی، ايرى پنچه لى، قالين پازولی، گنيش اوموزلی بر پهلواندى! اون سنه در بو قاراݣلق اين ايچنده خام دميردن دوكديگى قيليچ نامليلرى، بوتون آناطولیده، باتان روم ايليده، سرحد بويلرنده بويوك بر نام قازانمشدى. حتى استانبولده بيله يݣيچريلر، صاتين آلاجقلرى قامالرك، صالديرمالرڭ، ياتاغانلرڭ اوستنده "عمل على اوستا" دامغه سنى آرايورلردى. او، چليكه "چيفته سو ويرمه" سنى بيليوردى. اوزون قيليچلر دگل، ياپديغى قيصه جق بيچاقلر بيله ايكى قات اولور، ينه قيريلمازدى. "چيفته صو ويرمك"، صنعتنك يالكز اوكا مخصوص بر سرّى ايدى. ياننه چيراق آلماز، كيمسه يله قونوشماز، دكانندن ديشارى چيقماز... هابره اوغراشيردى. بكاردى. خيصيمى اقرباسى يوقدى. مملكتك يابانجيسيدى. قيليچدن، دميردن، چليكدن، آتشدن باشقه لاف بيلمز، پازارلغه كيرشمز، مشتريلرى نه ويررسه آليردى. يالكز محاربه زمانلرى اوجاغنى سونديرر، دكاننك قاپيسنى كليدلر، غائب اولور، محاربه دن صوكره ميدانه چيقاردى. شهرده اوكا دائر بر چوق حكايه لر سويلنيردى. كيمى "جلاد الندن قاچمش بر چلبى"، كيمى "سوكيليسى اولديكى ايچون وقتسز دنيايى ترك ايتمش بر غريب" ديردى. سياه، بويوك كوزلرينك يوكسك باقشندن، كبار طورندن، مغرور سكونندن، دوزكون سوزلرندن اونك اويله علدى بر آدم اولماديغى بلليدى. اما كيمدى؟ نره ليدى؟ نره دن كلمشدى؟ بونلرى بيلن يوقدى. خلق كنديسنى سوييوردى. شهرده بويله مشهور بر اوستانك بولنماسى هركس ايچون آيرى بر افتخاردى:

- بزم على...

- بزم قوجا اوستا...

- دنياده أشى يوقدر!

- ذوالفقارك سرّى اونده در!

ديرلردى.

قوجا على اك قالين، اك قاتى دميرلرى مسر ياپراغى كبى اينجلتن، كاغد كبى يوموشاتان صنعتنى كيمسه دن اوكرنممش، كندى كندينه بولمشدى. دها اون ايكى ياشنده ايكن، سرت بر بكلربكى اولن باباسنك باشى ورلمش، اوكسز قالمشدى. عمجه سى چوق زنكيندى. دبدبه لى بر وزيردى. اونى يانه آلدى. اوقوتمق ايستدى. بلكه دولت قاتنده يتشديره جك، بويوك موقعلره چيقاراجقدى. فقط علينك مزاجنده "باشقه سنه منتدار قالمق" احتمالى درين بر آلم صيزلاتيوردى. "بن كيمسه يه ايواللّه ايتميه جكم" ديدى. بر كيجه عمجه سنك قوناغندن قاچدى. سرسرى بر آدسز كبى داغلر، تپه لر، دره لر آشدى. اسمنى بيلمديكى مملكتلرى دولاشدى. نهايت ارضرومده اختيار بر دميرجينك ياننه كيردى. اوتوز ياشنه قدر آناطولودا اوغراماديغى شهر قالمادى. كيمسه يه بويون أكمدى، منتدار قالمادى. اكمكنى طاشدن چيقاردى. آلننك تريله قازاندى. چوق چاليشدى. امثالسز ايشلر ميدانه كتيردى. پك آز قازانجه قناعت ايتدى. ايچنده "مقدس آتش"دن بر شعله بولنان هر موجد كبى پارا ايچون دكل، صنعتى، صنعتنك ذوقى ايچون چاليشيوردى. "چليكه چيفته صو ويرمك" اونك عشقي ايدى. كوكللو كبى محاربهلره كيتديكى زمانلر يكيچريلرك، سپاهيلرك، سكبانلرك ايچنده "على اوستا" ايشنك مدحنى ايشيتدكجه طادى ديله آكلاتيلماز معنوى بر ذوق دوياردى. اولونجيه قدر بويله هيچ دورمادن چاليشيرسه دها بر قاچ بيك غازيه قيريلماز قيليچلر، قالقانلرى پارچالايان چليك ياتاغانلر، زرهلرى كسن آغير صالديرمالر ياپاجقدى. بونى دوشوندكجه كولومسر، طاتلى طاتلى يوركى چارپار، روحندن قوپان بر حمله ايله اورسنك اوزرنده ميليونلرجه قيويلجيملر طوتوشديرردى.

- تاق!

- تاق باق!

- تاق باق...

ايشته بوكون ده صباح نمازندن برى دورمدن اون ساعت اوغراشمشدى. دوكديكى اكرى نامليى اورسنك ياننده كى صو فوچيسنه دالديردى. اوجاغنك سونمكه باشلايان آتشنه باقدى. چكيجى بيراقان أليله ترلرينى سيلدى، قاپيه دوندى. قارشيكى مسجدده حزين حزين آقشام أذانى اوقونيور، چاتيسنك اوستنده كى يواده ليلكلر نهايتسز بر طاقيردى قوپارييوردى. ايكندى آبدستى دها دورييوردى. يالكز آللرينى ييقادى، قورولادى، يكلرينى اينديردى. صالتاسنى اوموزلرينه آتدى. ديشارى چيقدى. قاپيسنى أييجه چكدى. كليدلمكه لزوم كورمدى. اوزون ميداندن مسجده دوغرو يورودى. شهرك كنارنده لى بو متواضع معبده هپ فقيرلر كليردى. مناره سى صوقاغه باقان كوچوك بر پنجره ايدى. مؤذن بورادن باشنى چيقارير، اذاننى اوقوردى.

قوجا على مسجده كيرنجه هر وقتكندن زياده بر غلبه لق كوردى. داأما اوچ قنديل ياقيلير كن بو آقشام رمضان كبى بوتون قنديللر يانمشدى. دها نماز صفلرى ديزيلممشدى. قاپينك ياننه ديز چوكدى. ياننده آلچاق سسله قونوشانلرك سوزلرينه ايستميه رك قولاق قابارتدى. ياتسى نمازينه قدر مقامله مثنوى اوقوناجغنى دويدى.

آقشام نمازى قيلينوب بيتدكدن صوكره جماعتك بر قسمى چيقدى. قوجا على يرندن اوينامادى. ذاتاً براز باشى آغرييوردى؛؛ "مثنوى ديكله ر، آچيليرم!" ديدى. بويوك بر خضوع ايچنده، روحى اورپرتن نغمه لرله غشى اولدى. هر عاشق كبى اونك قلبنده ده نهايتسز بر وجد، بر هيجان، بر غليان استعدادى واردى. اك كوچوك بر وسيله ايله جوشاردى. معناسنى آكلاماديغى بو لسانك اخروى آهنكى اونك ساكن قاننى صولر آلتنده صاقلى درين بر كرداب كبى قايناتدى. هر طرفى سببسز بر صارسنتى ايله تيتره يور، سوكولمز بر هيچقيريق بوغازينه طيقيلير كبى اوليوردى. ياتسى نمازينى قيلدقدن صوكره مسجددن چيقنجه دوغرو دكاننه كيرمدى. يورودى. اويقوسى يوقدى. ايليق، ييلديزلى بر كيجه ايدى. صامان اوغروسى، صارى آلتين طوزندن نهايتسز بر بولوت كبى كوكك بر طرفندن اوبر طرفنه اوزانيوردى. يورودى، يورودى، شهردن مانديرالره كيدن يولك كچديكى تحته كوپروده دوردى. كناره داياندى. كنيش دره نك ديبنه عكس ايدن ييلديزلر نوردن چاقيل طاشلرى كبى پارلايور، صولر شيرلدايوردى. كنارلرده كى قارانلق طوپ سوكودلرده بلبللر اوتيوردى. دالدى، كيتدى. ساعتلرجه قيميلدامادى. ديكلهديكى نغمه لرك روحنده قالان آهنكلرينى ايشيدييور، طبقى مسجدده كبى غشى اوليوردى. آنسزين آرقاسندن بر سس:

- كيمدر او؟

ديه باغيردى.

دالديغى طاتلى عالمدن اوياندى. دوندى، كوپرونك اوبر طرقنده ايكى اوچ قارالتىى ايلرله يورد، غير اختيارى جواب ويردى:

- يابانجى يوق!

- كيمسك؟

- على...

- هانكى على؟

- ...

كولكه لر ياقلاشدى. بر آديم قالنجه اونى قيافتندن طانيديلر!

- قوجا على.. قوجا على به...

- ...

- سن مسك على اوستا؟

- بنم.

- نه آرايورسك بو وقت بورالرده؟

- هيچ!

- ناصل هيچ؟ صويه چكيجك مى دوشوردك يوقسه...

- !..

بونلر شهرك صوباشيسنك آدملرى، دزدارلردى. قول كزيورلردى. نه جواب ويره جكنى شاشيردى. كيجه لرى افيون يوتان بو سرسريلر، اهل عرضلر نظرنده خيرسزلردن، اوغورسزلردن دها قورقونجدى. كنديلرندن باشقه ديشاريده بر كزنى ياقالاديلر مى داياقدن جاننى چيقاررلردى. آما اوكا فنا معامله ايتمديلر. ديزدارباشى:

- على اوستا، سن دلى مى اولدك؟

ديدى.

- يوق...

- بويله كيجه ياريسنه ياقين ده دكل، حتى ياتسيدن صوكره صوقاقده، باخصوص بويله شهر كنارنده كيمسه نك دولاشماسنه آغامزك راضى اولماديغنى بيلميور ميسك؟

- بيليورم.

- أ، نه آرايورسك بوراده؟

- هيچ!

- ناصل هيچ؟

- ...

قوجا على ينه جواب ويرمدى. دزدارلر اونك ناموسلو بر آدم اولديغنى بيليورلردى؛ خيرپالاماديلر، يالكز:

- هايدى يريكه كيت، دولاشما...

ديديلر.

كلديكى يوللردن خيزلى خيزلى دونن قوجا على روحنده، ديكله ديكى آهنكى تكرار بوليوردى. بلبللر كسكين كسكين اوتيور، اوزاقلرده مانديرالرك كوپكلرى هاولايوردى. صوقاقده هيچ كيمسه يه راست كلمدى. دكاننك اوكنه كلنجه دوردى. چاتيسنك اوستنده كى ليلك اويومامش، كفنلى بر خيال كبى آياقده دورييوردى. كندى قاپيسى آرالقدى. چيقاركن صيم صيقى قاپاتديغنى خاطرلادى.

- توحاف، روزكار آچمش اولاجق.

ديدى.

دكاننده اورسيله چكجندن باشقه قيمتلى بر شى يوقدى. بونلر ده چالنمغه دكمزدى، كيمسه نك ايشنه يارامازدى كى خيرسز آشيرمق زحمتنه كيرسين...

ايچريدن قاپىيى سورمه لدى. دزدارلرك مداخله سى جاننى صيقمشدى و ايشته شهرده ياشامق ده بر دورلو اسيرلكدى. حالبوكه داغ باشنده، كويده سنعتى كچمزدى. بردن آغير بر يورغونلق دويدى. قنديلنى ياقمغه اوشندى. اوجاغك صولنه كلن الچاق موصانديرايه چيقدى. بويوك بر آيى چوستكيسندن عبارت اولان ياتاجغنه اوزاندى.

صيچرايارق اوياندى. قاپيسى وورليوردى. اويقو سرسملكيله:

- كيم او؟

دييه هايقيردى.

- آچ چابوق...

صباح اولمشدى. قاپينك آرالقلرنده بم بياض ضيا چيزكيلرى پارلايوردى. او هيچ بويله دالوب قالماز، كونش دوغمدن اويانيردى. دوغرولدى، موصانديرادن آتلادى، آياق قابيلرينى بولمدن يورودى، خيزله سورمه يى چكدى. بردن بره آچيلان قاپيدن دكانى دولديران آيدينلغك ايچنده پالا بيييقلى، يوكسك قاووقلو دزدارباشىيى كوردى، آرقاسنده كچه كلاهلى، چيفته خنچرلى كنج ياماقلرى ده دورييوردى. "نه وار؟" كبى يوزلرينه باقدى. دزدار باشى:

- على اوستا، دكانكى آراياجغز.

ديدى.

قوجا على حيرتله صوردى:

- نيچون؟

- بو كيجه بوداق بكك مانديراسنده خيرسزلق اولمش.

- أ، بكا نه؟

- اونك ايچون ايشته دكانى آراياجغز.

- او خيرسزلقدن بكا نه؟

- خيرسزلر چالدقلرى بر قوزويى كوپرونك آلتنده كيسمشلر. مشين كيسه لرك ايچينده كى پارالرى آلاراق بر تانه سينى اورايا بيراقمشلر.

- بكا نه؟

- او كيسهلردن بر دانهسنى ده بو صباح سنك دكانك اوكنده بولدق. صوكره شو أشيكه باق، قان لكهلرى وار!

- !..

قوجا على قاماشان كوزلريله قاپينك تميز أشيكنه باقدى. حقيقةً أل قدر بر قان لكهسى سورولمشدى، او بو قيرميزى لكه يه دالغين دالغين باقاركن پالابيييقلى دزدار:

- هم بو كيجه كچ وقت بن سنى كوپرونك اوستنده كوردم. اوراده نه آرايوردك؟

ديدى.

قوجا على ينه ويرهجك جواب بولامادى؛ اوكنه باقدى:

- آرايك...

دييهرك كرى چكيلدى.

دزدارله ياماقلرى دكانه كيرديلر. اورسك يانندن كچن ياماقلردن برى، هايقيردى:

- نا، ايشته، ايشته...

- !!!

قوجا على غير اختيارى دزدارك باقديغى طرفه كوزلرينى چويردى. يكى يوزلمش بر درى كوردى. ياماقلر همان درىيى يردن قالديرديلر. آچديلر. دها ايصلاقدى. بر اغالرينك، بر ده علينك يوزينه باقيورلردى. دزدارباشى حدتلنه رك صوردى:

- چالديغك پارالرى نره يه صاقلادك؟

- بن پارا چالمادم.

- انكار ايتمه، ايشته قوزونك دريسى دكانكده چيقدى.

- بو درىيى بورايه بن قويمادم.

- يا كيم قويدى!

- بيلميورم.

قوجا على، ذاتاً چوق لاقيردى سويلمزدى. صوباشينك قارشيسنه چيقارتلديغى زمان ده كيجه كچ وقت كوپرونك اوستنده نه آراديغنى آكلاتامادى. دزدارلرك بولديغى بوتون دليللر عليهنه چيقيوردى. بوداق بكك يكى صاتديغى بش يوز قويون اجرتى ده مانديرادن چالنمشدى. ايكى قوتلى خيرسز، بكجى چوبانى صيم صيقى باغلامشلردى. صوكره جانيكى چيقارنجايه قادار دوموشلر، حتى ايشكنجه ايچون بر قولونو ده قيرمشلردى. ايرتهسى كون حاكمك حضورنده بو چوبان، خيرسزك برينى قوجا علىيه بكزتديكنى سويله دى؛ كيجه كچ وقته قدر دكاننه كلمه مسى، درينك دكانده، پارا كيسه لرندن برينك قاپيسى اوكنده بولونماسى، قوجا علىنك اتهامنه كافى كلدى. نه قدر انكار ايتسه خيرسزلغى تأويل كوتورميوردى. ذاتاً حكومتجه نره دن كلديكى، نره لى اولديغى بللى دكلدى. صول قولنك كسيلمه سنه قرار ويرلدى.

قوجا على، بو قرارى دوينجه عمرنده ايلك دفعه اولارق صاراردى. دوداقلرينى ايصيردى. قضايه رضادن باشقه چاره يوقدى؛ سنده ليه رك آياغه قالقدى. حاكمه ديك بر سسله:

- قولمى بيراقك، قفامى كسك!

دييه رجا ايتدى.

بو عمرنده اونك ايلك رجاسيدى. فقط احتيلر حاكم چوق عادلدى:

- خير اوغلم، ديدى، سن آدم اولدرمدك؛ اكر چوبانى اولدرسه يدك او وقت قفاك كيدردى. جزا قباحته كورهدر. سن يالكز خيرسزلق ايتدك؛ قولك قوپاجق. حق بويله ايستهيور. شريعتك كسديكى ير آجيماز...

- ...

قوجا علينك قولى قفاسندن چوق قيمتليدى، چليكه چيفته صو ويرمكى بو ايكى قولى سايهسنده ياپيور، بو ايكى ال سايهسنده سرحدلرده دوكوشن بيكلرجه غازيلره چليك قالقانلرى قيران، آغير زرهلرى ييرتان، دمير طولغالرى ايكيه بيچن توگ كبى خفيف قيليچلر يتشديرييور، يوق بهاسنه، پير عشقنه چاليشيوردى.

اونى آغا قاپيسنده دزدارلرك اوداسى آلتنه قاپاديلر. قصاص كوننى بوراده بكله يور، هيچ سسنى چيقارمايور، چولاق قالنجه اورسنك باشنده چكيچ وورامياجغنى دوشونه رك معبودى اولن بر مؤمن ماتمى دوييوردى. قولنك ديتنى ويره جك اون پاراسى يوقدى؛ سمديه قدر پارا ايچون چاليشمامشدى.

بوبون شهر خلقى، قوجا على كبى ماهر بر اوستانك قولى كسيله جكنه آجيدى، بو قدر ياقيشيقلى، مرد، چاليشقان، قوتلى، كوزل بر آدمك اولنجيه قدر سقط سورونمه سنه اك دويغوسز وجدانلر بيله دايانامايوردى. ايشته هركس اونى سوييوردى.

سپاهيلر كنديلرينه پك اوجوز قيليچ دوكن بو آدمى قورتارمايى سوزلشديلر. شهرك اك بويوك زنكينى "حاجى محمد ه" مراجعت ايتديلر؛ بو آدم قارون قدر مال صاحبى اولديغى حالده صوك درجه خسيسدى. حالا شهرك پازار يرنده كوچوك بر دكانده قصابلق ياپيوردى. دوشوندى، طاشندى، نازلندى. صوراتنى أكشيتدى، باشنى صاللادى، اما سپاهيلرله خوش كچنمك لازمدى:

- مادامكء سز ايستيورسكز، ديدى، بن ده اونك قولى ايچون ديت ويررم. اما بر شرطله...

- به كبى؟

دييه صورديلر.

- وارك كنديسنه سويلهيك. اكر بن اولنجيه قدر بكا بادهوا خزمتجيلك، چيراقلق ايتمكه راضى اولورسه...

- پك اعلا، پك اعلا...

سپاهيلر آغا قاپيسنه قوشديلر. حاجى قصابك تكليفنى قوجا علىيه سويله ديلر. او، اولا "قصابلق بيلمديكنى" اورتايه سوردى. قبول ايتمك ايستميوردى. سپاهيلر:

- ادم سن ده! قصابلق ايشمى؟ او قدر حرب كوردك، قيليچ صاللادك. باغلى قويونى يره ياتيروب كسهمز ميسك؟

دييه اصرار ايتديلر.

"قوله قمل اولمق" فانى دنياده "بريسنه منتدار قالمق" عذابارك اك آغيريدر. او دها پك كنج ايكن، وزير عمجه سنك لطفنى بيله چكه ممش، منتدار قالمامق ايچون عاأله اوجاغندن قاچمش، غربت ايللرينه آتيلمشدى. شمدى كور طالع اونى باق كيمه كوله ايده جكدى؟ سپاهيلر:

- حاجينك ياشى يتمشى آشمش... ذاتاً دها نه قدر ياشار كه... او اولنجه ينه سن حر قالير، بزه قيليچ ياپارسك. هايدى دوشونمه!

دييورلردى.

حاجى قصاب كسيله جك قولك ديتنى حاكمه صايديغى كون قوجا علىيى آرقاسنه طاقدى. دكانه كتيردى. بو آدم غايت تيتيز، غايت خويسز، غايت برباد بر اختياردى. هيچ دورمدن سويلنيردى. خسيسلكدن شمديه قدر بر خدمتجى، بر چيراق طوتامامشدى. قوجا علىيى النه كچيرنجه همان دكاننك كوشه سنه بر سدر يرلشدردى. اوستنه بر شيلته قويدى. كچدى، اودايه اوطوردى. هر شينى اكا ياپديرمغه باشلاى؛ اما هر شينى! صباح نمازندن بش ساعت أول شهردن ايكى ساعت اوته ده كى مانديراسندان او كون صاتيلاجق قويونلرى اوكا كتيرتير، اوكا كسديرييور، اوكا يزدرييور، اوكا پارچالاتدرييور، اوكا صاتديرييور... تا آقشام نمازينه قدر دورمدن أمرلر ويريوردى. زواللىيه ويرديكى يالكز بولغور چورباسيد. بعضاً كندى آرتيقلرينى كوپكه ويرر كيبى اوكنه آتاردى. كيجه لرى دكانى باشدن آشاغى ييقاتير، اويقويه ياتيرمدن ايرتهسى صاح ايچون قويون كتيرمك اوزه ره مانديراسنه يوللايوردى. اودوننى بيله اورماندن اوكا كسديرييور، صويونى اوكا طاشيتيور، هر ايشنى اوكا كوردرييوردى. حتى اوينك باغچه سنده كى لغم قويوسنى بيله اوكا آييقلاتدى.

قوجا على ساده صويه بولغور چورباسيله بو قدر زحمتلره ييللرجه كوكوس كره بيله جكدى. فقط حاجى قصابك ايكيده بر:

- اولان على! قولكك ديتنى بن ويردم. يوقسه چولاق قالاجقدك...

دييه ياپديغى أييلكى تكرارلاماسنى چكه ميوردى.

بر كون، ايكى كون، اوچ كون ديشنى صيقدى. دورمدن چاليشدى. كيجه اويومادى. كوندوز قوشدى. أفنديسنك قارشيسنده أل پنچه ديوان دوردو. ينه:

- قولكك ديتنى بن ويردم.

- ...

- شمدى چولاق قالاجقدك ها...

- ...

- بنم سايه مده قولك وار.

- ...

حاجى قصاب بو سوزلرى عدتا "عآفرينع" طرزنده ديلنه پرسنك ايتمشدى. هر امرنك اجراسندن صوكره قير صاقاللى، چيركين، صيسقا صوراتنى اكشيته رك، ماوى چوقور كوزلريله اونى تپه دن طيرناغه قدر سوزه رك، "ععقلكده طوت، بنم اسيرمسك!" دير كيبى، ويرديكى ديتى خاطرلاتيردى. قوجا على صوصار، قلبنك ييرتلديغنى، كوكسنه صيجاق صيجاق بر شيلر يايلديغنى، كليدلنن چكه لرينك چاتيرداديغنى، شاقاقلرينك آتديغنى دوياردى. كيجه لرى اويويامايور، كوندوزلرى اوغراشيركن، مانديرايه كيدوب كليركن، سلخخانه ده قويونلرى يوزركن، مشتريلره أت كسركن، "نه ياپاجغم، نه ياپاجغم؟" دييه دوشونيور، هيچ بر شيئه قرار ويره ميوردى. دنياده كيمسه يه ايوالله ايتميه رك قناعتله، غرورينك سعادتى ايچنده ياشامق ايستركن باشنه كلن بو بلا نه ايدى؟

قاچمايى ناموسنه يديره ميوردى. ايشته او وقت صحيحدن خيرسزلق ايتمش الا جقدى، فقد بو حريفك ايكيده بر ياپديغنى باشنه قاقماسنه تحمل اولومدن پك كوچ، پك آجى، اولومدن پك آغيردى.

حاجى قصابه كوله الديغنك هفته سيدى. كونلردن جمعه يدى. ينه ايركندن مانديرايه كيتمش، قويونلرى كتيرمش، سلخخانه ده يوزمش، دكانده چنكللره آصمشدى. تزكاهك صولنده كى بويوك سياه طاشده ساطيرلرى بيله يور، ينه: "نه ياپاجغم، نه ياپاجغم؟" دييه دوشونيور، دوداقلرينى ايصيرييوردى. دها أفنديسى كلممشدى. ساطيرلرى بيتيرنجه بويوك بيچاقلرى بيله مكه باشلادى. "نه ياپاجغم، نه ياپاجغم؟" خولياسنه اويله دالمشدي كه... قصابك كلديكنى دويمادى. آكسزين اغورسزك بغوق سسى يوركنى آغزينه كتيردى:

- نه ياپيورسك به؟

دوندى، أفندسى كوشه سنه اوطورمش، چوبوغنى توتدرييردى.

- بيچاقلرى بيله يورم.

ديدى.

- هاى تنبل مسكين هاى، صباحدن برى نه ياپدك؟

- ...

جواب ويرمدى. قاپاقلرى چورومش بو كوچوك، بو خائن، بو ييلان كوزلره قيرپمدن باقدى، باقدى. اختيار بكله مديكى بو آجى باقشه قيزدى. صورى:

- نه باقيورسك؟

- ...

قوجا على سسنى چيقارمايور، بر هفته ايچنده بلكه بش سنه لك خدمتنى دوروب ديكلنمدن كورديكو حالده كندينى ينه "تنبل، مسكين" دييه تحقير ايتمكدن صيقيلمايان بو كوتو انسانى أزيجى بر باقشله سوزييردى. ينه قلبى ييرتيلير كبى اوليور، كوكسنه صيجاق بر شئلر ياييليور، چكه لرى كليدلنيور، شاقاقلرى زونقلايوردى. بر آنده بو تيتره مه دوردى؛ قوجا على كوزلرينى آچدى؛ بر هفته بوكا ناصل تحمل ايتمشدى؟ شاشيردى. حاجى قصاب چوبوغو يانا بيراقدى؛ خدمتجيسنك بو آغير باقشندن قورتولمق ايسته يورمش كبى ديرلاندى:

- قولكك ديتنى بنم ويرديكمى اونوتيورسك غالبا، ديدى؛ بن اولماسه يدم شمدى چولاق قالاجقدك.

- ...

قوجا على ينه جواب ويرمدى؛ آجى آجى كولومسه دى، قيزاردى، صوكره بردن بره صاراردى، خيزلا دوندى، بيله ديكى ساطيرلرك اك بويوكنى قاپدى، صيغالى قولنى، يوكسك قييما كوتو كنك اوستنه قويدى، قالديرديغى آغير ساطيرى اويله بر اينديردي كه... او آنده قوپان قولنى طوتدى، كورديكى شيئك دهشتندن كوزلرى ديشارى فيرلايان حاجى قصابك اوكنه:

- آل باقالم شو ديتنى ويرديكك شئى!

دييه خيزله فيرلاتدى.

صوكره اثوابنك قولسز قالان يكنى صيقى بر دوكوم ياپدى. دكاندن چيقدى.

اونك وقتيله كلديكى ير كبى، شمدى كيتديكى يرى ده شهرده كيمسه اوكرنه مدى...



عمر سيف الدين