Яңа килен (Алиш)/Киленле булгач

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
Яңа килен
Автор: Абдулла Алиш

Киленле булгач


Мәхүп әбинең кайгысы таудай. Ашау бармый, эчү бармый — гел ут йота. «Малай кайтыр, дөнья рәхәтләнер»,— дип уйлаган иде. Кайтты, якты дөньяга караңгы төште. Кояш бар — күренми, ай чыга — беленми. Әллә яктырта, әллә юк. Имеш, тал чыбыктай малаең әллә кайдагы урысның кызын яр итсен...

— Мәхүпнең килене — марҗа. Мәхүп — марҗа каенанасы.

Явыз телләр шуны сөйлиләр.

— Мәхүпнең Әхәте марҗа алып кайткан, яхшы атадан яман туган нәрсә.

Карчыклар шулай диләр. Беркөн остабикә килгән иде.

- Имансыз адәмнәр асрыйсыз, өегездән фәрештәләр качкан, иман нуры юк, — ди ул.

Мәхүп әби сер бирми:

— И Маһинур, киленем марҗа булса да, татар кызларыннан артык. Татарча сөйли дә башлады. «Әни» дип өзелеп тора. Бер кешене ислам диненә кертсәң, оҗмах савабы аласың, ди ич.

Ә сүзләр йөрәкне тырныйлар — эч әрни, бәгырь кайный. Ут яна — төтене тышка чыкмый, эчтә генә кала. Әхәт бит, Әхәт тере килеш утка салды.

- Әни, мин суга барам!

Галя тавышы аның уйларын бүлде.

- Бар, иди, иди.

Шул арада ишектән Әхәт күренде. Ананың мөлдерәп торган күзләре яшь коярга тотындылар.

- Мине адәм мәсхәрәсе ясадың. Урамга чыга алмыйм, дусларыма бара алмыйм. Киленең марҗа, син марҗа каенанасы, диләр.

Әхәткә бу сүзләр күптән таныш. Ишетәсең — үз анаң сөйли, тыңлыйсың — иске тормыш сүзләре.

— Юкка ватыласың, әни, юкка кайгырасың. Адәм бит: урыс та бер, татар да бер... Тел, дисең, телне төшенеп була. Ут йотма юкка...

...Мәхүп әби тыңлый. Сүзләр йөрәк әрнүен дәвалыйлар, җәрәхәтне йомалар. Ә нидер җитми, ни җитми — үзе дә белми...

Шулай кирәк булгандыр, күрәсең...