ЎТИЛ/БАРКАШ

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search

Oʻzbek tilining izohli lugʻati ← БАРКАМОЛЛИК БАРЛОС

БАРКАШ [ф. jl<L< — «кўтар-

моқ, тортиб чиқармоқ» феълидан] 1 Жез ёки мисдан тайёрланадиган ва патнис ўрнида ишлатиладиган, дойра ёки тўртбурчак шак-лидаги рўзғор асбоби. Манзурахон оппоқ сочиқ тўшалган баркашда қаҳва кўтариб кирди. А. Аъзамов, Жавоб. Қизил белбоғли ёш йигит кириб, дастурхон ёзди, баркашда нон, турли ноз-неъматлар ва уч коса шарбат кел-тириб қўйди. М. Осим, Карвон йўлларида.

2 кўчма Тўгарак, гардиш, юмалоқ, дои-расимон. Қуёшнинг олтин баркаши. Ой бар-каши. н Қип-қизил қуёш баркаши қоялар учларини ҳам қизилга бўяб ботаётир. М. Маҳмудов. Манту куй излаб. Денгиз ўйнар ой баркашин тўп қилиб, Унинг юзи кўринади сепкилли. Э. Охунова, Мен тонгни уйғотдим. Ўсиқ киприклари орасидаги чарос кўзлари олов баркаш — қуёшдек жозибали. А. Му-ҳиддин, Чап чўнтак.

Баркаш-баркаш 1) мўл, жуда кўп. Шунда ўша мўйсафид чиқиб, [бойваччанинг] олдига баркаш-баркаш ноз-неъматлар қўйибди. Шук-рулло, Жавоҳирлар сандиғи. 2) кўчма катта, бўлиқ. Говмишлар пода-пода, Баркаш-баркаш елинлик. Миртемир, Асарлар. Бошини баркаш, елкасини обкаш қилмоқ Бутун борлиғини бахшида қилмоқ. Ахир не-не кўргшшклар билан, бошимни баркаш, елкамни обкаш қилиб вояга етказдим. С. Сиёев, Райҳон.