Xızmetê Zıwani, Xızmeta İnsaniyeti ya

Kirmanckîya ma heme hetan ra aver şina. Hem heto nuştekî ra hem hetê qiseykerdişî ra hem hetê lenguîstîkî ra. Hem warê edebîyatî ra hem warê muzîkî ra hem warê huneranê bînan ra aver şina û eke no şert nêvurîyo, do aver zî şoro.

Nika ez serranê 1970an û nê serranê peyênan dana têver ha hoooo! Ez çi bivîna! No demo kilmek de ma ça ra ameyî ça! Heyret ke senî heyret! Ez baş nêzanena la ez vana qey tu şar sey ma hende wextêko kilmek de ziwanê xo rê xizmetêko winasî nêkerdo û o hende aver nêberdo!

MA ÇA RA AMEYÎ ÇA

Na sewîyeya ke ma pesnê ci danê, bêguman bi xebat û bi keda tay merdiman û bi keda kadroyan virazîyaya. Yanî, na sewîyeya mehsulê ked û xebata tayê kesan a. Roje bi roje hûmara kadro û merdimanê ke na mesela ser o xebetîyenê, zî zêdîyena. No zîyadebîyayîş, ma rê beno yew hêvî û hem zî roşn dano îstîqbalê ziwan û edebîyatê ma.

Nê kes û kadroyî yê ke kirdkîya ma ardê na sewîye, cayêk ra dest pêkerd û xebetîyayê. Nê kesî zaf yan tayê çîyî ardê meydan û tayê çîyî xuliqnayê; yan meqaleyî nuştê yan edebîyatî ser xebitîyayê yan lenguîstîkî ser, yanî ked û rence dayê. Sey her kesî nê kesî zî roja înan ke ama, do na dinya ra radê ra û do şorê cayê xo yê ebedî.

Ez sey kirmancêk na renc û keda înan rê hurmetkar a û na ked û xebate rê xo deyndar zî vînena. Bêşik ez hol zanena ke eke îcab biko, şarê ma zî sey mi xo deyndar vîneno û dayîşê heqê renc û keda înan rê amade yo.

Labelê şima ra zî melum o, hema yew ca de nêeysayo ke şar bi tewrêko madî heqê na renc û kede bido. Ewro ma şaro kurd, gelo ma eşkenê Ehmedê Xanî ra û keyeyê Bedirxanan ra vajê, şima xizmetê ziwanê ma kerdo, kerem kêne no heq, heqê xizmetê ked û renca şima yo. Gelo ma eşkenê înan ra vajê, seba ke şima ziwan, edebîyat û kulturê ma binê lingan ra xelesnayo, ma no heq danê şima?! Ney! Ma nêeşkenê çîyêko winasî bikerê.

ŞAR BI TEWRÊKO MADÎ NÊEŞKAYO HEQÊ NA RENC Û KEDE BIDO

Ê kesê ke şarê xo rê xizmet kenê, bi qerarê xo û bi îradeyê xo dest erzenê xizmetî. Tu kesî ra emir nêgênê. No xizmetkerdiş hîsêkê welatperwerî û mîletperwerî yo. Kamo/a ke xo duştê welat û miletê xo xo berpirsîyar vîneno/a, dest erzeno/a kar û gureyê milîyetî û xebetîyeno/a. No hîs zî goreyê waştişê xo yê şexsî yan warê sîyasetî xo rê weçîneno/a yan zî warê ziwan û kulturî yan zî warê hunerî xo rê weçîneno. Kamcîn gure weçînenê wa weçînê, kesê ke şarê xo rê xizmet kenê, xo bi xo qerar danê û bi zerrîya xo û bi keyfê canê xo dest pêkenê, xebitîyenê. Yanî şarê ma tu wext kesî ra nêvato, meseleyanê ma ser o bixebitîyêne.

Eke ma hetê ziwan, edebîyat û kulturî ra bifikirîyê û nimûneyan bidê, Ehmedê Xanî zî keyeyê Bedirxanîyan zî, Mela Ehmedê Xasî zî, Usman Efendîyê Babijî zî û heme kesanê bînan zî xo bi xo qerar dayo û şarê xo rê xizmet kerd. Hezar rey keyeyê înan awan bo ke dest eşt qeleme û reya verêne dest bi nuştişî kerd.

Nê warî de bêguman mabênê şarê ma û xebatkaranê ziwan, kultur û edebîyatî de yew têkilîyêka manewî, yew têkilîyêka huqûqî esta. Şarê ma seba heqê ked û renca nê kesan nêvano ha to rê hende madîyat. Labelê şarê ma bi tewrêko manewî heqê nê kesan tu wext xo vîr ra nêkerdo û do xo vîr ra nêkero zî. Ewro hurmet û qedr û qîymetê ke şarê ma dano Ehmedê Xanî û dano keyeyê Bedirxanîyan, bi madîyat nêno dayîş. Ewro ma kirdî zî bi nameyê Xasî û Babijî îftîxar kenê û her wexto ke ma nusenê, ma înan anê vîrê xo û vera manewîyatê înan de destê xo nanê pêser û vera înan de secde benê.

KEDA TU KESÎ BADILHEWA NÊŞINA

Ma şaro kird, ma ewro zî, ma merdimanê xo û kadroyanê ziwanê xo hola-hol şinasnenê. Ma şaro kird zanenê kam û kamcîn kadro û kamcîn grûbe û kamcîn materyal ziwan û kulturê nê şarî rê xizmet kerdo! Şarê ma hende korfehm û çimgirewte nîyo ke înan nêzano û nêşinasno! Ney! Ma înan baş şinasnenê. Wa tu kes xem nêkero û wa xo rê nêkero derd û qotik. Wa baş bizano keda tu kesî badilhewa nêşina!

Dinya alem vîneno ke ma roje bi roje senî Mela Ehmedê Xasî rê û Mela Usman Efendîyê Babijî rê hurmetê xo vêşî kenê! Ma senî nameyê înan maçî kenê û ma nanê sere û çimanê xo ser! Halbukî nê her di kesê tarîxî, şo-bê her yew yew mewlid nuşto.

Ewro ma mîyan de kam kes, se kerdo se nêkerdo, ha yo verê çimanê ma. Zaf însanî estê ke heyatê xo dayo kirdkî ser. Bi desan û vîstan kitabî nuştê. Şew û roje seba averşîyayîşê kirdkî xebetîyenê, sereyê xo nênanê balişna ser o, ranêkewenê, nêwenê, nêşimenê, tena hayê xem û xeyalê xebata kirdkî de û tena xebata kirdkî domnenê.

Labelê tu kes ne dîyo ne zî şinawito ke Mela Ehmedê Xasî û Mela Usman Efendîyê Babijî pesmê xo dayo û ked û xebata xo kerda minet! Belê înan nêkerda minet û pesmê xo nêdayê û şarê xo rê nêvat ma xizmetê şima kerdo. Eynî qeyde şaro kird zî, seke mi cor de nuşt, keda înan xo vîr ra nêkerda, nêkena û do nêkera!

Tu kes ne dîyo ne şinawito ne zî wendo ke kovara Vateyî xo kerda merkezê kirdkî û pesmê xo dayo û xebata xo kerda minet û daya sereyê şarê kirdî ro. Ewro heme hûmarê kovara Vateyî hayê meydan de. Kerem bikêne, hûmara yewine ra hetanî hûmara peyêne yew bi yew kontrol bikêne. Kamî çi nuşto, kamî çi nênuşto, tede esto. Ez zî tede ma kesê ke ewro nusenê, ma heme “Palto”yê kovara Vateyî ra vejîyayê. Belê, ma eşkenê vajê ma “Palto”yê Vateyî ra vejîyayê, labelê Vate nêşêno vajo, şima nuştoxê kirdkî binê “Palto”yê mi ra vejîyayê. Heqê ey çin o ke vajo zî!

XIZMETÊ ZIWANÎ XIZMETÊ HEQÎ YO

Ewro Malmîsanij heyat de yo. Merdimo ke heyat de bo, goreyê edet û usûlan nêbeno ke merdim derheqê înan de çîyêk vajo û pesmê înan bido. Malmîsanij 1970 de dest bi xebata kirdkî kerda û hetanî nika bê na xebate tu çîyêko şexsî zî nêkerdo. Heme nefsê xo, heme dinyaya xo kerdo qurbanê rayîr, seadet û silametîya kirdkî. Labelê tu kesî ne fekê ey ra şinawito ne zî nuşteyê ey de wendo ke Malmîsanijî pesmê xo dayo û pesmê xizmetê xo dayo! Hakeza, Îhsan Espar, Munzur Çem, M.Selîm Uzun ûsn.

Mi cor de zî va, ez reyna zî vana, kamo/a ke kirdkî rê xizmet keno/a, kamo/a ke kirdkî rê xizmet kerdo, ez hemine rê hurmet kena, cayê hemine ha yo sere û çimanê mi ser!

Xizmetê ziwanî, xizmetê însanîyetî yo, xizmetê Heqî yo! No xizmet şarî rê nêbeno minet!