Page:Vocabolardlladinleterar.pdf/192

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has not been proofread.


ciampanoz
157


raJM, SantaGenofefa1878:40 (Badia); f) N paur ie jit cun si pitl fi Tobia sun si ciamp a udëi, sce la blava ie prësc madura. m páur íe žit kuŋ si pitl fi tobía̤ suŋ si txamp a̤ udái, š’la̤ bláva̤ íe pra̤š’ ma̤dúra̤. RifesserJB, Spies1879:108 (grd.)
ciamp de vera (gad.) Ⓘ campo di guerra Ⓓ Kriegsfeld ◇ a) Canche le conte Sigfrid […] sotscriô l’indëgna condana de Genofefa êl ponü te so proprio zelt (ütia de drap söl ciamp de vera) amaré por na ferida Cang’ che ‘l conte Sigfrid […] sott’scriō l’indegna condanna d’Genofefa ēle ponù t’ so proprio zelt (ūtia d’drapp soul campo d’verra) amarè pur na firida DeclaraJM, SantaGenofefa1878:80 (Badia).

ciamp (gad., grd., fas., bra., LD) ↦ ciamp1.

ciamp2 Ⓔ formazione espressiva (cfr. it. zampa) (Gsell 1999b:247) 6 1833 ćiamp (DeRüM, Mercadant1833-1995:286)
gad. ciamp mar. ciamp Badia ciamp fod. ciámp MdR ciamp
agg. Ⓜ ciamps, ciampa, ciampes
che sta dalla parte del cuore, che è a sinistra rispetto a un punto di riferimento (gad. A 1879; A 1895; Ma 1950; P/P 1966; V/P 1998; DLS 2002, fod. A 1879; Pe 1973; P/M 1985; Pz 1989; DLS 2002; Ms 2005, MdR) Ⓘ sinistro Ⓓ linke ◇ a) I piesc davant pê bugn ëi, mo chi de dô ne me plej, anzi le ciamp me pê stropié. I pi[e]ŝ davant pè bugn ëi, mó chi de dò ne me pläŝ, anzi le ćiamp me pè stroppié. DeRüM, Mercadant1833-1995:286 (MdR).

ciamp (gad., mar., Badia, MdR) ↦ ciamp2.

ciámp (fod.) ↦ ciamp1.

ciámp (fod.) ↦ ciamp2.

ćiamp (mar., Badia, MdR) ↦ ciamp1.

ciamp e pra (fas.) ↦ ciampopré.

ciampana Ⓔ CAMPĀNA (EWD 2, 140) 6 1763 ciampana ‘campana’ (Bartolomei1763-1976:73)
gad. ciampana mar. ćiampana Badia ćiampana grd. ciampana fas. ciampèna caz. ciampèna bra. ciampana moe. campana fod. ciampana col. ciampana amp. ciampana LD ciampana
s.f. Ⓜ ciampanes
strumento generalmente di bronzo, a forma di bicchiere rovesciato, che viene suonato mediante percussione di un battaglio appeso all’interno o di un martello esterno (gad. B 1763; A 1879; Ma 1950; P/P 1966; V/P 1998; DLS 2002, grd. A 1879; G 1879; G 1923; L 1933; Ma 1953; F 2002; DLS 2002, fas. A 1879; R 1914/99; DA 1973; Mz 1976; DLS 2002; DILF 2013, fod. A 1879; T 1934; Pe 1973; P/M 1985; DLS 2002; Ms 2005, amp. A 1879; Q/K/F 1982; C 1986; DLS 2002, LD DLS 2002) Ⓘ campana Ⓓ Glocke ◇ a) Tin, ton, tan, / Tirà polit chele ciampane. / Pum, pum, pum, pum - Sbarà pardiane! / L’é n piovan nef, e l’é sèn Jan. Ting, tong, tang, / Tirà polit chelle tgiampane. / Pum, pum, pum, pum - Sbarà par Diane! / L’è n’Piovang nef, e le sen Xang. BrunelG, CianzonJentBona1856-2008:256 (bra.); b) Bele le sonn dla ciampana me slisirass cotan le cör. Belle ‘l son d’la ciampana mè sliſiràss’ cutang ‘l cour. DeclaraJM, SantaGenofefa1878:43 (Badia); c) Ma la püra nosta gran vedla ciampana / Sona incö da sfolada sciöche na fana. Ma la pùra nosta grang vödla tgiampana / Sona incö da sfollada söcche na fanna. PescostaC, MëssaPescosta1879:5 (Badia)
soné les ciampanes (fas. DILF 2013, fod.) Ⓘ suonare le campane Ⓓ die Glocken läuten ◇ a) E festa del statuto, e festa de Vittorio e sona pur chele puore ciampane. E festa del statuto, e festa de Vittorio e sona pur chelle puore ĉiampane. AgostiniM, Dialogo1870*-2013:432 (col.).

ciampana (gad., grd., bra., fod., col., amp., LD) ↦ ciam-

pana.

ćiampana (mar., Badia) ↦ ciampana.

ciampanela Ⓔ deriv. di ciampana (EWD 2, 140) 6 1848 ćiampanela (PiccolruazA, Scassada1848-1978:70)
gad. ciampanela mar. ćiampanela Badia ćiampanela grd. ciampanela fas. ciampanela fod. ciampanela amp. ciampanela LD ciampanela
s.f. Ⓜ ciampaneles
oggetto, a forma di piccola campana, che si suona agitandolo per il manico o, se sospeso, tirando il cordone (gad. A 1879; A 1895; G 1923; Ma 1950; P/P 1966; V/P 1998; DLS 2002, grd. A 1879; G 1879; G 1923; L 1933; Ma 1953; F 2002; DLS 2002, fas. A 1879; R 1914/99; DLS 2002; DILF 2013, fod. A 1879; G 1923; T 1934; Pe 1973; P/M 1985; DLS 2002; Ms 2005, amp. A 1879; DLS 2002, LD DLS 2002) Ⓘ campanello, campanella Ⓓ Klingel, Glocke ◇ a) Ai sona la ciampanela de sacrestia, / Y i servi de Dî pëia sëgn ia. Ai sona la tgiampanella de sacr’stia, / E i servi de Dio pája sagn ía. PescostaC, MëssaPescosta1879:5 (Badia).

ciampanela (gad., grd., fas., fod., amp., LD) ↦ ciam-

panela.

ćiampanela (mar., Badia) ↦ ciampanela.

ciampaní (gad.) ↦ ciampanil.

ćiampaní (Badia) ↦ ciampanil.

ciampanil Ⓔ adattamento di (nord)it. campanil(e) ‹  CAMPANA + ILIS (GsellMM) 6 1858 ćiampaní (PescostaC, OrcoIocl1858-1994:233)
gad. ciampaní mar. ćiampanin Badia ćiampaní grd. ciampanil fas. ciampanil moe. campanil fod. ciampanil amp. ciampanin LD ciampanil
s.m. Ⓜ ciampanii
costruzione a torre destinata a contenere nella sua parte terminale le campane (gad. A 1879; Ma 1950; P/P 1966; V/P 1998; DLS 2002, grd. G 1879; G 1923; L 1933; Ma 1953; F 2002; DLS 2002, fas. A 1879; R 1914/99; DA 1973; Mz 1976; DLS 2002; DILF 2013, fod. A 1879; T 1934; Pe 1973; P/M 1985; Pz 1989; DLS 2002; Ms 2005, amp. Q/K/F 1982; C 1986; DLS 2002, LD DLS 2002) Ⓘ campanile Ⓓ Glockenturm, Kirchturm ◇ a) Te chël ch’al vëiga le ciampaní, / tomel inaó, döt intramortí. Te chël ch’al vëiga l’ćiampaní, / tomel inaò, düt intramortí. PescostaC, OrcoIocl1858-1994:234 (Badia); b) Al odô bel tres chël ciaval: / col ce tocâl sön ciampaní prësc le ial! Al vijoa bel tres chël ćiaval: / col će tocável sön ćiampaní prëst l’gial! PescostaC, OrcoIocl1858-1994:234 (Badia).

ciampanil (grd., fas., fod., LD) ↦ ciampanil.

ciampanin (amp.) ↦ ciampanil.

ćiampanin (mar.) ↦ ciampanil.

ciampanò (fas.) ↦ ciampanoz.

ciampanon Ⓔ deriv. di ciampana (EWD 2, 140) 6 1873 campanòn (Anonim, ManageriaComunal1873-1973:28)
fod. ciampanon amp. canpanon
s.m. Ⓜ ciampanons
campana grossa; in generale, la campana maggiore di ogni campanile (fod. Ms 2005, amp. Q/K/F 1982; C 1986) Ⓘ campanone Ⓓ die größte Glocke ◇ a) Presto Bepe da ra scora / Bete in moto el canpanon Presto Beppe da ra scòra / Bete in mòto el campanòn Anonim, ManageriaComunal1873-1973:28 (amp.).

ciampanon (fod.) ↦ ciampanon.

ciampanoz Ⓔ deriv. di ciampana (EWD 2, 140) 6 1860 campanoto (DegasperF, AgostinoCostantini1860:1)
fas. ciampanò fod. ciampanoz amp. cianpanoto, canpanoto
s.m. sg.
suono prolungato e festoso di campane a distesa (fas. R 1914/99; DA 1973; DILF 2013, fod. Pe 1973; P/M 1985; Pz 1989; Ms 2005, amp. Mj 1929; Q/K/F 1982; C 1986) Ⓘ scampanio Ⓓ Geläute
da ciampanoz (amp. Q/K/F 1982; C 1986) Ⓘ elegante, da festa Ⓓ feierlich, elegant ◇ a) Vos femenes un noo