Page:Vocabolardlladinleterar.pdf/161

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has not been proofread.


caprizius
126


caprizius (gad., mar., Badia, MdR) ↦ caprizious.

capró (gad.) ↦ caprò.

caprò Ⓔ comp. di ca + pro 6 1832 capro (HallerJTh, FigliolProdigoGRD1832:141)
gad. capró mar. caprò Badia caprò grd. caprò fod. caprò
avv.
in questo luogo, vicino a chi parla (gad. A 1879; Ma 1950; P/P 1966; V/P 1998, grd. A 1879; G 1923; L 1933; F 2002, fod. A 1879) Ⓘ qui Ⓓ hierher, herzu, nahe heran ◇ a) Y menëde caprò n vadel gras, y mazële Y menéde caproung vedöl grass, y mazzéle HallerJTh, FigliolProdigoGRD1832:141 (grd.); b) L pere no l à lascià rujené ora, ma l à cumandà a si jënt ch’ëi vede subit a purté caprò guant a l furnì ‘L père no l’hà laŝsà rusnè òra, ma l’hà cumandà a si s̄ënt ch’ëi vède subit a purtè caprò guànt al furni VianUA, FiProdigo1864:192 (grd.).

caprò (mar., Badia, grd., fod.) ↦ caprò.

capron Ⓔ it. caprone (EWD 2, 195) 6 1873 capròn (Anonim, ManageriaComunal1873-1973:35)
amp. capron
s.m. Ⓜ caprons
maschio della capra (amp.) Ⓘ caprone Ⓓ Ziegenbock ◇ a) ‘L é doi zusc, via par inpó / Un capron straordinario / E par ultimo el so bò. Le doi zusc, via par in pò / Un capròn straordinario / E par ultimo el so bò. Anonim, ManageriaComunal1873-1973:35 (amp.).

capron (amp.) ↦ capron.

capuzin Ⓔ it. capuccino / nordit. capuzin(o) (GsellMM) 6 1848 capuzin (PiccolruazA, Scassada1848-1978:72)
gad. capuzin Badia capuzin fas. capuzin moe. capozin amp. capuzin
s.m. Ⓜ capuzins
frate della famiglia autonoma dei minori francescani (gad., fas. R 1914/99; DA 1973; Mz 1976; DLS 2002; DILF 2013, amp. DLS 2002) Ⓘ cappuccino Ⓓ Kapuziner ◇ a) Mefodër le Giubileo / m’á amainé sciöche Saul ebreo, / spo de n stletorin / fat n capuzin. Mefodër el Giubilèo / m’à amainé sciöch’ Saul Ebrèo, / spo d’un stletorin / fat un capuzin. PiccolruazA, Scassada1848-1978:72 (Badia)
capuziner.

capuzin (gad., Badia, fas., amp.) ↦ capuzin.

capuziner Ⓔ dtir. kapuzinεr (EWD 2, 46) 6 1864 Capuzineri m. pl. (VianUA, JëntCunvënt1864:196)
gad. capuziner mar. capeziner grd. capuziner fod. capuziner LD capuziner
s.m. Ⓜ capuzineri
frate della famiglia autonoma dei minori francescani (gad. Ma 1950; P/P 1966; V/P 1998; DLS 2002, grd. G 1923; L 1933; Ma 1953; F 2002; DLS 2002, fod. Pe 1973; P/M 1985; DLS 2002; Ms 2005, LD DLS 2002) Ⓘ cappuccino Ⓓ Kapuziner ◇ a) N di stajova n grum de jënt jëuna dant a n cunvënt di capuzineri, y cunscidrova na pitura sul mur de chël Uŋ di stas̄ova uŋ grum de s̄ënt s̄ouna dànt a uŋ cunvënt dei Capuzineri, y cuns̄idròva na pittura sul mur de chëll VianUA, JëntCunvënt1864:196 (grd.)
capuzin.

capuziner (gad., grd., fod., LD) ↦ capuziner.

car (fas., caz.) ↦ caro.

carà (amp.) ↦ calà.

Caran 6 1856 Caran (PollamV, VivaSagraMoena1856-2008:270)
fas. Caran bra. Caran
topon.
paese e comune della val di fiemme (fas.) Ⓘ Carano Ⓓ Carano ◇ a) O fosc à scrit coscì Don Brunel / Perché per vegnir a Sèn Jan / El l’é passà vejin a Caran / E ence permez Matarel. O foss ha scrit cosi Don Brunel / Perche per vegnir a Sen San / El le passà vesin a Caran / E encie per mez Mattarel. PollamV, VivaSagraMoena1856-2008:270 (bra.).

Caran (fas., bra.) ↦ Caran.

caranta Ⓔ QUADRA(GI)NTA (EWD 2, 53) 6 1763 charanta ‘quadraginta’ (Bartolomei1763-1976:72)
gad. caranta mar. caranta Badia caranta grd. caranta fas. caranta fod. caránta col. cuaranta amp. cuaranta LD caranta MdR caranta
num.
numero composto di quattro decine (gad. B 1763; A 1879; P/P 1966; V/P 1998; DLS 2002, grd. A 1879; G 1879; G 1923; L 1933; Ma 1953; F 2002; DLS 2002, fas. A 1879; R 1914/99; DA 1973; Mz 1976; DLS 2002; DILF 2013, fod. A 1879; T 1934; Pe 1973; P/M 1985; Pz 1989; DLS 2002; Ms 2005, amp. A 1879; C 1986; DLS 2002, LD DLS 2002, MdR) Ⓘ quaranta Ⓓ vierzig ◇ a) Cotant me tóchel da ves dè? / Ël fej iüsta caranta reinesc. Cotant me tocchel da ves dè? / Ël feŝ jüsta quaranta rëineŝ. DeRüM, CotagnDeBrac1833-1995:246 (MdR); b) Fate cuaranta pasc incontro un cioco / ch’el śia in fora e solo el brondociaa Fate quaranta pash incontro un cioco / ch’el zia in fora e solo el brondociaa DegasperF, TenpeAdes1862-1974:473 (amp.); c) Caranta rainesc ve dé lassù? Carànta ràineŝ vë dè lassu? VianUA, JanTone1864:199 (grd.).

caranta (gad., mar., Badia, grd., fas., LD, MdR) ↦ ca-

ranta.

caránta (fod.) ↦ caranta.

carantan Ⓔ it. carantano (da CARANTANIA) (EWD 2, 55) 6 1844 carantàn (DemenegoG, LodeMasciza1844-1929:115)
gad. carentan fas. carantan bra. carantan fod. carántan col. carantan amp. carantan
s.m. Ⓜ carantagn
vecchia moneta austriaca equivalente a 60 soldi (gad. Pi 1967, fas. DA 1973; Mz 1976; DILF 2013, fod. P/M 1985; Pz 1989; Ms 2005, amp. C 1986) Ⓘ carantano Ⓓ Kreuzer ◇ a) Ma co i và fora di suoi, / d’aga de ita un carantan, / gnanche brodo de fajoi / El no zerca in duto ‘l an. Ma co i va fòra di suoi, / d’agadeìta un carantàn, / gnanche brodo de fagioi / El no z̄erca in duto l’an. DemenegoG, LodeMasciza1844-1929:115 (amp.); b) Sumeme tu D. chest cont: renesc carantegn 5364 75 325 10 1156 29 Sumömö tu D. chöst cont. renesch carantöin 5364 75 325 10 1156 29 ZacchiaGB, Scola1858*:1 (bra.).

carantan (fas., bra., col., amp.) ↦ carantan.

carántan (fod.) ↦ carantan.

carater Ⓔ it. carattere 6 1845 karater (BrunelG, MusciatSalin1845:5)
gad. carater mar. carater Badia carater grd. carater fas. carater bra. carater fod. carater LD carater
s.m. Ⓜ caratri
insieme dei tratti psichici, morali e comportamentali di una persona, che la distingue dalle altre (gad. V/P 1998; DLS 2002, grd. G 1923; L 1933; Ma 1950; F 2002; DLS 2002, fas. R 1914/99; DA 1973; Mz 1976; DLS 2002; DILF 2013, fod. DLS 2002; Ms 2005, LD DLS 2002) Ⓘ carattere Ⓓ Charakter ◇ a) Mo a che éi vegnui chisc bie / Da Vich a Pera? Spetà che ve l die. / A far veder l so bel carater / Da magnon, da begon e da bater. Mo a ke ei vegnudi kiš bìe / Da Vik a Perra? Spetà ke vel dìe. / A far vedér l so bel karater / Da magnon, da begón e da báter. BrunelG, MusciatSalin1845:5 (bra.); b) Y la picia möta se miritâ bëgn döta chëra pora, deach’ ara desmostrâ n intendimënt asvelt y fin, bunté amabla dl cör, n carater angelich. E la piccea mutta se meritā ben dutta chella pŏra, dea ch’ella demostrā ‘ng intendiment svelto e fing, buntè ama-