Page:Progreso - 3a yaro.pdf/57

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.
27
LINGUALA QUESTIONI

la propozo uzar hor quale nevaryanta vorto semblas suficanta por evitar la dusencesi venanta de l’uzo di la vorto horo o hori por indikar duro o tempal intervalo.

Pri l’enunco di la hori.

Si Strauss ed Hugon esas tre justa, kande li riprochas Ido malklaresar koncerne l’indiko di horo (Progreso No 21, p. 259). Kad on ne povus remedyar ta difekto per moyeno analoga di to, quon S. ed I. uzas, ta du lingui dicante, exemple : las dos e le due, ube E. dicas : two o’clock ? En tala kazo, Ido povus dicar : la duesma, omisante la vorto horo. Ol do talmaniere furnisus du diferanta formi : « Revenez pos la duesma » e « revenez pos du hori », segun ke on volus expresar : 1e ula horo, propre dicita, o : 2e ula spaco di tempo. Me kredas, ke ta ne­kom­pli­kita moyeno suficus por evitar, adminime en la max multa okazioni, la ambigueso pri qua nia samideani tante juste plendas.

Alfred Dutens.

Rimarko. — Ido renuncis uzar l’ordinala nombri, pro ke li esas tre kon­fuzi­ganta, kande on parolas pri fracioni ; ex. : la duono de la sisesma ; kad ico signifikas kin hori e duono, o sis hori e duono ? To esis en Esperanto tre grava komplikigo, ed on kredis remedyar ol nur supresante l’ordinala nombri, di qua l’uzo neplus esas logikala, kande on parolas pri fracioni. Simile, on povas dicar : ye kinesma, o ye sisesma kilometro de Paris ; sed, kande fraciono aparas, on esas forcata uzar la kardinal nombri : ye kin kilometri quarcent metri… e ne ye quar cent metri di la… kinesma o sisesma kilometro ! L’enunco per ordinal nombri povis suficar en l’antiqueso, en qua on kontis nur per integra hori[1]. Sed en nia nuna tempo on kontas per minuti ; omnakaze, l’enunco di la hori ne povas diferar de lia enskribo, ex. en la fervoyala libri. Do, se on volas uzar l’ordinal nombro por la horo, on devos adjuntar kardinal nombro de minuti ; sed to esus tute mallogikala. Od on povos uzar la procedo sugestita da So Dutens, ed imitar I. e S., pozante simple l’artiklo la avan la kardinal nombro di la hori : pos la du hori lor distingesus klare de : pos du hori. (Mem nulo impedas dicar anke : la un horo).

Horo.

On propozis facar dicerno segun la germana Uhr e Stunde. Sed to esas stranjer a la Slavi. Me opinionas, ke on povas tre facile evitar miskompreni : « il venis pos duhora iro pos du hori » — « il venos de nun pos du hori ». Sed pro quo ne imitar la esperantal maniero : pos duesma horo ? on ya povas tre bone dicar : triesma tridek. Ultre : on questionas : qua horo ; sed on respondas : tri hori. Do la logiko postulas ul emendo.

J. Kajs.
  1. Ed Esperanto esas, anke en ica kazo, antiqua e primitiva linguo.