Page:Progreso - 3a yaro.pdf/501

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.
471
LINGUALA QUESTIONI

zanta o mokanta (I. ne havas specala vorto). V. surnomo, No 28, p. 207.

Transfigurar [EFIS] D. umformen (Verklärung) ; E. to transfigure ; F. transfigurer ; I. trasfigurare ; S. trasfigurar. — Transfigurar esas analoga a transformar. Transfiguro esas necesa aparte en la religiala vortaro.

Trusar [F] D. aufschürzen ; E. to turn up, tuck up ; F. trousser, retrousser ; I. rialzare ; S. remangar, levantar. — To esas nek levar nek faldar : on trusas robo, mantelo, maniki, pantalono, bordi di chapelo, mustacho ; mem figurale nazo esas trusita. — Trusuro F. retroussis.

Tuerta, ‑o [S] D. einaugig ; E. one-eyed ; F. borgne ; I. cieco d’un occhio ; S. tuerto. — Tuert-igar, ‑ijar. — N. B. : un-okula ne povus formacar ta derivaji.

Vestio [DEF] D. Weste ; E. round jacket ; F. veste ; I. giubbetto ; S. chupa. — On ne povas chanjar vesto kun sa generala senco ; on esas forcata alterar ta radiko, minim grave, por ta specala senco (precipue historiala, nam cadie on havas jileto ; kp. vestono).

Vestono [F] D. Jacke ; E. (lounge) jacket ; F. veston ; I. giacca (da nomo) ; S. chupa, chupeta. — N. B. : ne jaketo ; ne havas baski ; vesto klozita, tam longa avane kam dope.

Folyetono.

Referante a p. 394 (ly, ny), on rimarkigas da ni, ke un vorto adminime devus vicigar y per i, nome folyetono, pro sa evidenta analogeso kun folyo (nun folio). Pri filyalo, qua derivas de filyo (nun filio), ol devas skribesar filialo, sen ula aparta decido. Nam kompreneble la radiki kun ortografio emendita konservas ol en omna derivaji e kompozaji.

Pri la soni j e ch.

Ulu dicas, ke esas poke nefacila dicernar la soni j e ch. La distingo esas tre simpla : j esas vocoza, t. e. la laringo sonas ; ch esas senvoca. Por perceptar klare, infalible la difero, on pozez fingro sur la laringo dum ke on pronuncas ta du literi : kande on pronuncas (korekte) j, on devas sentar la vibrado di la laringo ; ed on devas sentar nula vibrado, kande on pronuncas ch. Ica precepto esas generala, ed aplikesas ad omna konsonanti, qui diferas nur quale vocoza e senvoca, nome : b e p ; d e t ; v e f ; g e k ; z e s. Ni pruntas ol de la bonega verko da Prof. Jespersen : How to teach a foreign language, p. 150 sqq. (London, Sonnenschein, 1904).

La pronunco di j.

Kad esas admisebla pronuncar j en la sufixo ‑aj‑ quale la