Page:Progreso - 3a yaro.pdf/43

13

LINGUALA QUESTIONI

Pri la radiki atend‑ e vart‑ ^[1].

Vart‑. La internacioneso di ta radiko, en la senco di « restar til ke ulu od ulo venas od eventas », esas la sequanta :

D. warten (auf) (anke signifikas « zorgar pri malsano, infanto » ; E. tend, nurse a patient, a child). D. Warte $=$ guato-turo ; E. to wait (for) (kun altra prepoziciono, to wait (on) signifikas servar, zorgar, ed esas sinonimo di to attend to) ; Hol. wachten (generala senco : gardar ; zich wachten $=$ gardar su).

Komuna radiko Teutona : wak‑ $=$ vigilar^[2] (E. wake, awake, watch ; D. wacht ; Hol. wachter $=$ gardisto). Relatanta : E. to ward $=$ F. garder ; malnuva F. waiter (F. guetter), waite (F. guet)^[3].

Konkluzo teorial : La radiko vart‑ signifikas (1) vigilar ; (2) guatar ; (3) gardar ; (4) servar ; (5) restar (Ido : expektar).

Rimarko praktikal : En la formo « vart » ta radiko ne esus rekonocebla da Germani kun la propozata senco plu kam kun la senco di « zorgar ». Ol tute ne esus rekonocebla da Angli. Pronuncata kun germanatra r, ol esus quik rekonocebla da Holandani, se li « expektus » (pre-vidus) ke to esas Holandan radiko.

Pluse « vart » esas preske nepronuncebla por Angli, qui certege igus ol « vâât ».

Atend‑. Ta radiko esas sustenata sole da F. En nula altra linguo, me kredas, ol havas la senco di « restar til ». En sa Latina origino, attendere $=$ turnar sa penso (atenco) ad. En E. to attend to $=$ servar : esar pronta obedyar la deziri di ; atencar.

Konkluzo : Ica radiko ja existas en Ido, kun sa vera senco, nome sub la formo atenc‑

Altra lingui De I. e de L. ni ricevas « expektar » ; de S. « esperar » o « gardar » ; de Gr. restar sur.

Me propozas : « restar por » ulu : « me iras restar por il en la strado ».

P. D. Hugon.

Kurso.

Kande ni propozis la nuva vorti enduktita en la Internaciona Komercal Lexiko da Hugon, ni oblivyis notar, ke la vorto kurso esas uzata en ol kun specala teknikal senco : p. 44-45 : dial kurso $=$ D. Tageskurs, E. quotations of the day, F. cours du jour ; p. 50-51 : borsal kurso $=$ D. Börsenblatt (Kurs), E. stock and share ‑list, F. cours (cote) de la Bourse. Certe, on povus, en extrema kazo, dicar : koto, kotaro, kotizo ; sed la radiko kurs semblas multe plu komoda, e sat internaciona en ta senco. Nulu intermixus ta komercal o

1. Raporto facita por l’Akademio da sa vice-sekretaryo, segun komiso di la sekretaryo, por helpar la diskuto [N. D. L. R.].
2. To esas nia radiko vek‑ [N. D. L. R.].
3. To esas nia radiko guat‑ [N. D. L. R.].