Page:Progreso - 3a yaro.pdf/189

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.
159
LINGUALA QUESTIONI

Esperantulo en prilabori e simila vorti : pripensi, priparoli, e. c) To ne impedas, kompreneble, uzar la verbo laborar kun la prepo­zi­ciono pri, kun altra senco : « laborar pri la L.I. » ne esas necese « laborar la L.I. »

Regnar.

Kad la verbo regnar povas esar tranzitiva ? To esus konforma a generala principo di la linguo, e nulo semblas impedar, uzar ol tranzitive ; nam ol esas analoga a guvernar, qua esas tranzitiva. On povus do dicar la rejo regnas la lando ; e, quale sempre, on havos l’avantajo uzar la verbo pasive : la lando regnata da la rejo. To furnisos anke la max bona traduko di D. Unterthan, E. subject, F. sujet, I. suddito, S. subdito, nome : regnato. On povus lor bone distingar regnati e civitani. Quanta difero de Esperanto, qua, donante a regno la maljusta senco di stato, uzis regnano vice civitano, kande ol expresas ideo tute diversa e preske kontrala ! [1]

Abonar su.

Me opinionas ke ca verbo ne esas reflektiva, pro ke l’ago ne facesas da la subyekto sur su ipsa. Me abonas a jurnalo esas tam klara kam : me abonas me a jurnalo, e plu logikala.

C.‑T. Strauss.

Respondo. — Ca rimarko furnisas okaziono por explikar, pro quo ni preferis abonar su ad abonar : precize pro to, ke on povas facar ta ago sur altru kam su ipsa : on povas abonar altru a jurnalo, t. e. suskriptar l’abono por ta « altru ». Kontrale, se on uzus abonar vice abonar su, quale esas propozita, on ne povus expresar ta ideo : abonigar ulu ne esas la samo : to signifikus : instigar, persuadar ulu, ke lu « abonez » ipsa, sed ne : suskriptar (pagar) l’abono por lu. Rimarkez, cetere, ke se abonar expresus ago, quan on facas nur por su ipsa, on ne mem povus logikale dicar : « me suskriptas abono por altru ». Omno to pruvas, ke ta ago esas vere reflektiva, e konseque devas tradukesar per la reflektiva verbo : abonar su. — Kompreneble, on devas konseque parolar pri abonati od aboniti, e ne pri abonanti.

Repliko. — Abonar ne semblas a me reflektiva en la sama senco kam exemple batar, e c. En la kazi en qui on abonas altru, on povus dicar : me abonas altru o por altru. En E. on dicas simple : I subscribe, ne I subscribe myself ; e se on abonas por altru, on dicas : I subscribe for another.

Divenar[2].

Se fakte praktike esas utila e komoda konsiderar ica verbo quale

  1. Ni lektas en Esperantala revuo : « la Nov-Jorka regno », e mem « la urbregno » ! Yen la linguo, quan on deklaras netuchebla !
  2. V. Progreso, II, 726.