Page:Progreso - 3a yaro.pdf/179

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.
149
LINGUALA QUESTIONI

L’inversa questional signo, same kam l’inversa signo di klamo ye la komenco di la rispektiva frazi, esas konocata nur da la hispan-linguani, sed tre stranja ad omn’ altra populi.

Me tute ne volas examinar, kad ta signi esus komoda o ne, sed me insiste pregas omni, qui volas helpar l’atingo di nia skopo, evitar omno quo povus shokar o repulsar nia adheranti ; ni ne volas revo­lu­cionar la kustumi, nek di la lingui, nek altrai. Ne esas nia tasko enduktar, nek la decimala horlojeto, nek nuva monet­sistemo, nek mem la 24 hori (1-24 vice 12 matene e 12 vespere) en la prezenta horlojo, quankam precipue ta lasta havas grand’ avantajo, kompare la nun uzata ; sed ta kozi ne esas la nia, ed on apene kredas quante importanta tala konsideri esas che la konservemi ; or la plumulto de la homi esas konservema, tre ofte nekoncie.

Ni sempre skribas e parolas kontre la supersigni e la ofte repetata oj, aj en Esperanto, e juste ; me tre bone memoras quale malagrable me esis tuchata, kande me vidis unesmafoye Esperantal texto kun la multa j ye la fino, e nur pro manko di plu bona kozo me aceptis Esp. quale helpanta linguo. Sed sam­maniere me esas sempre itere shokata vidante la idista nuvajo « l’ » avan konsonanto. Se laiko vidas : « di l’ granda » ne savante, ke ni pronuncas dil granda, il tute ne povas imaginar quale on povus pronuncar « l’ granda », sen dicar forsan « el granda ». Od on admisez la formo « dil », od on renuncez tala absurdaji ed on skribez « di la ».

Egale shokanta esas certe por multa profani, tute omisar l’apostrofo e skribar od imprimar nur la « l ». On ganas nulo, nek per la skrib­mashino, nek en la komposturo, nam on devas tamen zorgar pri l’intervalo ; sed l’okulo di la lektanto esas ofensata e pluse la « l » sive imprimata, sive tipo­skri­bata, tro similesas la cifro 1.

A. Waltisbühl.

Rimarko. — L’opiniono di So A. W. tute konkordas kun la saja konsili, quin Dro Zamenhof donis olim a sa adepti, kande il esis simpla mortivo, e ne la rejo di nuva populo : « Ni devas evitar omna superflua luktado kontre la kustumi di la populi, por ne mal­fa­ciligar senbezone la luktado por nia linguo » (Pri reformoj en Esperanto, p. 17).

Pri l’acentizo.

Me deziras rimarkigar, ke se on adoptus la propozo di So Jespersen (no 22), vorti quale le sequanta povus forsan inter­mixesar aude, precipue en la pluralo : astrolôgo, astrolôgio ; astronômo, astronômio ; galêro, galêrio ; geogrâfo, geogrâfio ; geomêtro, geomêtrio ; psikolôgo, psikolôgio, e c. [1]

Émile Ferrand.
  1. Hike quale altraloke, la cirkum­flexo indikas simple la loko di l’acento, ne la longeso di la vokalo. Kp. No 25, p. 18. [N. D. L. R.]