Page:Progreso - 3a yaro.pdf/132

102

PROGRESO

suportar, e to lean on, qua signifikas plu juste suportesar da. La justa senco esas l’unesma : suportar (o : igar suportar) per lateral od obliqua fortajo ; ex. : apogar skalo ad muro. On devas do dicar anke : me apogas me ad la muro. E konseque, to lean on devas tradukesar per : apogar su (od : apogesar) ad o sur…

La verbo F. appuyer, en sa netranzitiva senco, devas tradukesar per presar o pezar, ne per apogar, qua esas esence tranzitiva.

Apogilo povus tradukar D, Stütze, E. stay, F. étai, I. puntello, sosteno ; S. tentemozo, rodrigon ; forsan anke F. épontille, sed ne F. étai en naval senco. — Se on judikus apogilo ne preciza, on povus uzar apog-trabo (v. p. 70-71).

Vicar, vicigar, substitucar^[1].

A vicas B $=$ A okupas (provizore o definitive) la loko (ofico, funciono, rolo) di B. — A viceskas B $=$ A prenas (komencas okupar) la loko di B, pozas su od aparas en la loko di B. — C vicigas B per A $=$ C pozas (o produktas) A en la loko ante okupita da B. En la sama kazo, C substitucas A a B^[2]. Tale, la verbo substitucar havas senco exakte inversa di vicigar ; on ne devas do uzar ta du verbi l’una vice l’altra, segun l’exemplo di ula lingui (Italiana). To genitus tre jenanta miskompreni : e pro ke ni havas du vorti, ni devas uzar li en diversa senci.

Rotacar, translacar.

Existas neanalogeso inter ta du vorti, tante simetra per la senco (nam omna movo povas malkom­pozesar en rotaco e translaco) : rotacar esas nur netranzitiva, dum ke translacar esas kune tranzitiva e netranzitiva (« mixita »). La lasta formo esas plu komoda, e cetere konforma a l’analogeso : nam movar e turnar esas « mixita ». Semblas do necesa igar anke rotacar mixita, quankam nia lingui ne sugestas ta aranjo. La movo di rotaco ne esas plu pasiva, o min aktiva, kam la movo di translaco.

« Varyebla ».

Kelka samideani esas kompreneble tentata uzar varyebla vice varyiva, e… « sukombas » a la tento. Or, pro ke varyar esas ne-

1. Nia germana lernolibri kontenas erore substituar vice substitucar. Prego korektigar.
2. Praktikal regulo : Omnafoye kande la propoziciono kontenas tri termini, on devas uzar vicigar o substitucar, ne vicar, qua koncernas nur du termini (la subyekto e komplemento). Rimarkez, ke la 3^a termino di vicigar esas enduktata per per, e la 3^a termino di substitucar per ad : do, en la pasivo, on devas dicar : vicata da…, vicigata per.... e substitucata a....