Page:Progreso - 3a yaro.pdf/130

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.
100
PROGRESO

esas reale quadrato o kubo, qua havas latero de un metro. On propozas do nomizar li : metral quadrato, metral kubo. Adminime, se on volas konservar l’ordino di la nacional expresuri, on povus forsan dicar : quadratal metro, kubal metro, quo signifikus (vere, min klare e min juste) : metro relativa a la quadrati, a la kubi.

Forto.

On questionis, quale on devas tradukar D. Kraft, EF. force, e c. en mekaniko. Se on parolas pri qualeso o pri abstraktita grandeso, on devas uzar forteso ; ex. la forteso di ula mashino (sed to esas plu exakte la povo, mezurebla en kaval-povi). Se on parolas pri la quanto mezurebla en kilogrami, on devas uzar fortajo. Sed on judikas ta vorto poke longa por vorto tante frequa. Nu ! on povas tre bone uzar simple forto, nam, en mekaniko, to ne povas esar dusenca. Fortajo esus necesa nur por distingar « kozo forta » de « homo forta », quan indikus forto. Sed kande la distingo ne esas necesa, la sufixo ‑aj divenas neutila (ex. ni dicas dezerto, ne dezertajo). Or en mekaniko, nule importas, kad la fortajo qua agas sur moveblo ( moveblajo) esas kozo, od animalo, o homo : to esas tute indiferenta. Do on povas sekure uzar forto, qua lor signifikas simple : ulo forta.

Puntuala.

So D’Orczy propozas nuva vorto : puntual-a (‑eso) D. pünktlich, E. punctual, F. ponctuel, I. puntuale, S. puntual. Il rimarkas ke, se to esas la senco di akurata, puntuala esas preferinda, nam ol esas DEFIRS e Por., dum ke akurata esas nur DER.

Pri mutono.

So J. Krenn (Wien) opinionas ke, en la religyala texti adminime, mutono esas netolerebla por tradukar D. Lamm, F. agneau, L. agnus (v. J.‑B. Pinth, Jesu-Kristo : « Mutono di Deo… »). Il propozas do agnelo [FI]. — Ni adjuntas ica rimarko, ke mutonyuno ne esus certe plu agrabla, e ke se on bezonus diminutivo (F. agnelet), agneleto esus plu bela kam mutonyuneto.

Pri kurb e kurv.

So J. Krenn (Wien) pledas por kurba, qua ne esas nur Esperantala, sed F. e Hungara (görbe) ; mem en D. on pronuncas ofte kurb (vice kurf). Pluse, la radiko kurv, en hungara ed en omna slava lingui, havas la senco fornikistino.