Page:Progreso - 3a yaro.pdf/115

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.
85
LINGUALA QUESTIONI

Lubrikar [EFIS] D. schmieren, E. to lubricate, F. lubrifier, graisser, I. lubrificare, R. smazaty, S. lubrificar. Grasizar ne suficas, pro ke on povas lubrikar per graso o per oleo, e c.

Manivelo [FIS] D. Kurbel, E. crank, F. manivelle, I. manovella, R. krivoship, S. manivela. Turnilo ne devas restriktesar ; anke dentroto, rimeno, mem vapormashino esas turnili.

Nipelo [DER] D. Nippel, E. nipple, F. raccord à vis, I. manicotto interno, R. nippel, S. boquilla roscada del tubo. Specala juntilo di tubi, qua povus tradukesar nur per la tro longa e ne exakta « filetizita interna mufo ».

Riflo [DEFR] D. Riefe, Riefel, E. rifle, F. rayure, I. scanalatura. (La vorto esas konocata da la F. per rifloir, riflurel, da la R. per riflar, to esas la instrumenti por facar la rifli). Ta vorto uzesas por la kaneleti ordine dispozita sur ula surfaco ex. en la pafili, kanoni e c. o sur la bordo di skrubo, turnenda ringo e c. (por faciligar la teno). Konseque, riflizita skrubo o riflo-skrubo tradukus : D. gerändelte, geriffelte Schraube, E. screw with milled head, F. vis moletée, I. vite bordata, S. tornillo almohadillado.

Ritardar [DEFIS] D. verzögern, retardieren, E. to retard, F. retarder, I. ritardare, S. retardar, R. zamedlity. Ta vorto esus nur fizikala ed uzesus por la negativa acelero.

Seciono [EIS] D. Schnitt (-zeichnung), E. section, F. coupe, I. sezione, R. razryez, S. sección. Me propozas uzar seciono anke en ta senco (videz elevaciono).

Shafto [DE] D. Welle, Wellenschaft, E. shaft, F. arbre, l. albero, R. val, S. árbol. En la tekniko on distingas axo e shafto : l’axo materyigas la fizikal axo, la shafto transmisas la povo (memorez ke l’axi di vagono ne transmisas povo !). On esas do forcata serchar vorto specala. Uzar arboro, quale F.I.S., esas tute kontrala a nia principi. Nam to ne esus metaforo, sed uzo di un vorto por du diversa kozi (la karakterizanto di arboro esas la branchi, sen li ol esas nur trunko. Sed la metaforo trunko ne konvenas, pro ke nula linguo uzas ol.) — La sat internaciona vorto D.R. esas neposibla en la formi velo, valo, pro la ja adoptita, plu internaciona vorti. Restas shafto. Ta vorto uzesas da D. E. por nia serchata vorto e por la tenata parto di pikilo, lanco, pafilo e c. (F. bois de fusil, de lance e c.). Sed en ta kazo la du semblas a me tante simila, ke la metaforo esas tute admisebla. Ultre ni obtenos tale l’avantajo uzar la plu internaciona germanala radiko. Ni adjuntos do a la traduko : D. Schaft, E.... F. bois (de lance, etc.), I. asta (della lancia), cassa (del fucile), e c. — Sed se l’uzo di shafto por la du semblos neposibla, me preferus uzar ol en la supere propozita senco, pro ke esos extreme malfacila trovar altra plu bona vorto, e pro ke shafto en la lasta senco povas facile vicigesar per mancho ja existanta.

Sheklo [DE] D. Schäkel, E. shackle, F. manille, I. traversa