Page:Progreso - 2a yaro.pdf/741

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.
715
LINGUALA QUESTIONI

Listo di la radiki kontenanta ch ed sh[1], da So de Janko :

Ch : anchovo, archo, artichoko, avalancho, brancho, brecho, brocho, buchar, dechifrar, detachmento, dibochar, falchar, flecho, guacho, hachar, hancho, janicharo, kapucho, kartocho, kauchuko, klocho, kochenilo, kolchiko, krochar, krucho, linchar, mancho, marchar, marchandar, mecho, merlucho, nicho, pecho, penacho, pinchar, piochar, pistacho, pulchinelo, puncho, revanchar, richa, rikochar, riprochar, serchar, strucho, torcho, tranchar, trancheo, tuchar, vecho ; plus la sufixo ‑acho.

Sh : afisho, akushar, broshar, busho, bushelo, depesho, drashar, dushar, eshafodo, fashino, fetisho, fisho, fresha, fushar, galosho, kalesho, kartusho, kirsho, klisho, koklusho, kushar, marsho, marshalo, masho, mashino, musho, plusho, posho, retushar, rusho, vishar.

Il-qua, el-qua.

So Fichot questionis : Quale on devas tradukar la sequanta frazi F. : La mère de mon ami, auquel j’ai parlé, e : la mère de mon ami, à laquelle j’ai parlé ?

La distingo esas facila, pro la posibleso prefixigar il, el, ol a la relativo qua : La patrino di mea amiko, ad il-qua me parolis ; o : … ad el-qua me parolis. To supresas omna ambigueso. E to esas nuva argumento por ke ta prefixigo esez admisata, konforme la principi di nia linguo[2].

Pri il, el, ol quale prefixi od artikli.

Tre longe me opinionis ke, por uneso e regulozeso, ni esos frue o tarde duktita til prefixigar il, el, ol, sive a substantivo o qualifikivo, sive ad irga determinivo, do til uzar ta tri varyanti di lu, lor quale artikli, lor por formacar kompozita determiniva adjektivi o pronomi. Nun me konvinkesas ke hike la regulozeso devas cedar a la prak­ti­ke­bleso ; do ke l’unesma ofico (prefixigo a substantivo od a qualifikivo), quankam posibla malgre l’opiniono di Sro de Janko (No23, p. 649), esus ne utila komplikivo ; sed kontre, me persistas kredar (kun Sro de Janko ed altri), ke esas tre dezirinda kon­ven­cio­nar la duesma, t. e. prefixigar il, el, ol avan irga determinivo, kompreneble nur kande to postulesas pro klareso[3] : La patrino di nia amiko, el-quan ni jus vidis… La patrini di nia amiki kredas ke el-omni…

A. Giminne.
Simpla regulozigo di la nomala vorti.

Ulo grava, inter la questioni max diskutita, esas la nomala vorti. On omna deziras la simpligo, per ula regulo netuchebla, di

  1. Pri la vorti komencanta per ch e sh, videz la Vortolibri.
  2. So de Beaufront uzis recente ta formo en sa Metodo gradizita di konversado (Corrigé du thème VIII, p. 147).
  3. Same, pro uniformeso, semblas a me konsilinda simple uzar lu vice il, el, ol quale personala pronomo, omnafoye kande to ne povas genitar obskureso.