Page:Progreso - 2a yaro.pdf/608

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.
582
PROGRESO

quin lu partoprenis establisar, mem kande li esas kontre sua opinioni od interesti. Unvorte, libereso di opiniono ed uneso di linguo ne kontredicas, sed implikas l’una l’altra. La Fundamentisti, por salvar la lingual uneso, supresas omna libereso ; ni ne devas imitar li ; ni devas, ne nur tolerar, sed admisar la kritiko, nam se ni ne admisus ol inter ni, sub formo di amikal e bonvola diskutado, ol eventus exter ni, e konseque kontre ni ; nulu povas supresar, sufokar la kritiko ; la max grava eroro e kulpo di l’Esperantista chefi esis, ke li malsaje volis exterminar ol ek lia « armeo ». Segun la parolo di So Sterrett, la kritiko ne esas la morto, sed la vivo di ciencala entraprezo quale la nia ; ni adjuntas : ol esas la vivo di la verki, qui admisas ol e rezervas ad ol la debita loko ; ol esas la morto di la verki, qui pretendas repulsar o neglijar olu. Sed pro to ni ne devas imitar ti qui, por sekurigar o, plu juste, por exajerar la libereso, sakrifikas ad ol l’uneso di la linguo ; nam la pura kritiko, la senfina e senlimita diskutado pri la principi ipsa, sen ula praktikal uniono ed autoritatal decido, esas absolute sterila e mem destruktiva. Nia linguo ne esas finita, yes ; sed ni ne volas sempre rekomencar ol. Ni devas konstruktar e devlopar ol gradoze, reguloze, segun fixa principi ; nam nia devizo esas, nek inerta stagnado, nek sencesa e fundamentala chanjado, sed konstanta e kontinua progreso.

L. Couturat.

LINGUALA QUESTIONI
Nuva vorti propozita

Balifo [EFIS] D. Vogt, Amtmann ; E. bailiff ; F. bailli ; I. bali ; S. baile.

Cicerpizo [DEFI] D. Kichererbse ; E. chick pea ; F. pois chiche ; I. cece ; S. garbanzo.

Cimitero [EFIS] D. türkischer Säbel ; E. scimitar ; F. cimeterre ; I. scimitarra ; S. cimitarra.

Dervisho [DEFIRS] D. Derwisch ; E. dervish ; F. derviche ; I. dervis ; R. dervish ; S. derviche.

Drugeto [DEF] D. Droguet ; E. drugget ; F. droguet (stofo).

Emiro [DEFIRS] D. Emir ; E. emir ; F. émir ; I. emiro ; R. emir ; S. emir.

Espelar [EF] D. buchstabieren ; E. to spell ; F. épeler ; I. compitare ; S. deletrear. Defino : lektar la vorti literope e formacante la silabi.

Frugala [DEFIS] D. mässig, frugal ; E. frugal ; F. frugal ; I. frugale ; S. frugal.