Page:Progreso - 1a yaro.pdf/616

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.
602
PROGRESO

la diftongi malbela e malfacile pronuncebla aj, oj, uj, au, eu, ni ne esos tentata adoptar linguo qua prizentas la sama difekto ye supera grado. Cetere, on konocas nia opiniono pri la latina quale eskluziva bazo di la LI.

So Shkrabec propozas por sa linguo la nomo Eulalia : to ipsa montras, ke il ne koncias la fonetikal malfacilesi : la diftongo eu esas la max malfacile e diverse pronuncata ; e pro to ni eliminis ol maxime posible (nur en Europo on necese konservis ol ; mem en reumatismo ol esus bone vicata da simpla u : rumatismo).

So Shkrabec konsakris artiklo ad Esp. simpligita, pri qua ni dankas ilu. Il semblas sempre atribuar troa graveso a la feminali di la propra nomi : Augustino Augustinus (e ne : Augusta) ; kad Augustina Augustin-ino ? Kad on dicos : Antonin-ino ? Tala objekti, qui vizas la manio esperantigar la propra nomi, tute ne atingas nia linguo. — En sa respekto por la latina ortografio, l’autoro admisas digrami tute ne necesa, quale en photographo, diphthongo, autochthonei. Ni ne povas hezitar a simpligar la tradicional ortografio segun l’exemplo di vivanta lingui ipsa (quale l’italiana e la hispana[1]).

Lingvo internacia (oktobro). — So Paul Boulet duras, kun admirinda zelo e pacienteso, kolektar la « Zamenhofal vorti » en La Rabistoj. Il trovas bona ed utila radiki, quin ni ja havas : materio (materyo), konvencio (konvenciono), ekonomio (cienco !), kredito, kaporalo, providenco (qua mankas en nia vorto-libri, sed quan ni uzis en nia Unesma Lektolibro, balde aparonta) ; megero (neplu megerino !), barbaro (pro quo ne barbarulo ?), balzamo, ambrozio, pustulo (malgre la finalo ‑ulo), ekskremento, furio (en mitologial senco) sarkasmo, barometro, kandidato, anatomio, barako, kordono, (malgre la vortludo : kor-dono), kloako, patrioto, sabro, deklari (! apud deklaraci), bazilisko, paroksismo, despotismo (derivita per ‑ism por ni), templo, audienco, temperamento, alarmi, ardi (ardorar). Ni neglijas vorti historyal-mitologial quale pigmeo, titano, sireno, labirinto, satrapo, e. c. Kelka altra vorti esas malbone elektita o nereguloza : bankiero (galicismo, vice bankisto) ; luidoro (pura galicismo !), apelacii (apelar), fatalo (fato), vibracio (ni departas de la verbo vibrar, segun la vera principi di Esp.), renomo (kad famo e reputeso ne suficas ? ankore pure franca expresuro), ekspedicio (en milital senco), negacio (ni havas la verbo negar : sed quo divenas neigi ?). Rezume, la bona vorti esas internaciona, e la malbona vorti esas... francaji o latinaji. Quante klamus la

  1. L’autoro preferas cinematograph a kinematograph ; iambo a jambo, iota a jota, Iesuo a Jesuo. — En la sama revuo il publikigas systema scripturae tachypantographicae, qua kredeble interesos multi de nia samideani, sed quan ni povas nur mencionar hike.