Page:Progreso - 1a yaro.pdf/612

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.
598
PROGRESO

nam ni esus felica savar per qua injenioza perifrazo il tradukus Bar-le-Duc, Château-Thierry e Pont-à-Mousson !

Provo de marista terminaro, verkita de kelkaj kompetentuloj, sub la direkto de M. Rollet de l’Isle (Paris, Hachette, 1908). — Ta verko ne esis « kontrolita de la Lingva Komitato », od ol esis « kontrolita » same kam la vortaro di So Boulet ; ol esis verkita nur da kelka franca « kompetentuloj », quale li qualifikas su ipsa, e « propozita a la judiko di la Lingva Komitato ». Tri membri di olca examenis quar parti di la libro ; la cetera parti « ne esis propozita a la Komitato, pro manko[1] di kompetenta membri ». Plue, on plendas pri la « indiferenteso » di la maristaro ad Esp. Sed lor, pro quo entraprezar vortolibro qua trovas en Esperantistaro nek sat multa e « kompetenta » kontrolanti e judikanti, nek sat multa uzonti ? Omnakaze, ta verko havas nula oficiala valoro, ye vidpunto di l’Esperantisti, ne plu kam la vortaro di So Boulet, o kam la teknikal vortolibro di So Verax, o fine (e precipue) kam la Vortarego franca-esperanta malrapide publikigata da privata « grupo de Esperantisti » sen ula komiso nek kontrolo di l’autoritato « kompetenta ». Ni rimarkigas to, por montrar ke la « autoritato » nule laboras, nule utilesas, e ke nia lernolibri e vortolibri havas, ye la vidpunto di la fidela Esperantisti, exakte la sama valoro kam omna ta verki di privata inicato.

L’autori esas, generale, max konservema : komprenez, ke li penas konservar omna difekti, mallogikaji e malfacilaji di Esp. La recenta diskuti, qui, segun la prezidanto ipsa di la L. K., kontenas multa bona sugesti, nule trublis lia sereneso ; segun famoza vorto, li nulo lernis ed oblivyis nulo. Li ignoras la sufixo ‑iz, quan mem la Scienca Revuo degnas tolerar ; li dicas audace : limigita, gradigita, gluigita, kvadrigita (F. quadrillé), bordigita, e fine..... mastigi ! Kande on provizas navo per sa masti, on igas ol masto ! « Alligi velon al la jardo (E. yard, F. vergue) estas nomita aljardi tiun velon ». Quan nomo havos do la instrumento ? Aljardilo, vi respondas unavoce. No ! aljardigilo ! Tale la sufixo ‑ig, qua esas neutila en la verbo, divenas necesa en la derivajo ! Quo esas la dismeto di navo ? Ne serchez : to esas la volumeno quan ol okupas en l’aquo ! Quon signifikas almetighi ? on uzas ol por dicar, ke ula fortajo su aplikas od aplikesas en ula punto (p. 26). Kande navo facas provizo de karbo, ol karbumas. Kande on pasigas navo per sluzo (kluzo), on kluzas ol. On parolas pri navi marveturinda (kad on marveturas navo ?) e mem velinda (kad existas verbo veli ?). On uzas sisteme (segun la spirito di Esp. primitiva)

  1. So Rollet de l’Isle preferas uzar seneco kam manko ! Quanta fideleso a la max malbona tradicioni di Esperantulo !