to jeszcze nie szczęście; ale najmłodszej z rozmaitych powodów nie dałem szeląga i Pan Bóg mnie za to pokarał...
— Jakżeż to? — pytał rozciekawiony Chrząszcz — tak pan uczynił?
— Powiedziałem panu jednak, że mnie Pan Bóg pokarał, i słusznie. Przyjechałem później do jednej, co wzięła majątek, i to bydlę wyrzuciło mnie z zamku...
— Jak to z zamku?
— Z zamku, bo miała zamek. Przyjechałem do drugiej, a ta robi to samo. Wtedy — o, wtedy, panie Chrząszcz...
— Cóż wtedy?
— Wtedy zwariowałem w lesie.
Chrząszcz, który ciężko na ogół pojmował, przecież pojął, że poczciwy Bończa opowiada mu na swój sposób Króla Leara, więc powiada:
— Zwariował pan? Zdaje się, że pana to jeszcze zupełnie nie odeszło.
— Niech Bóg zapłaci za dobre słowo. Wtedy także dostałem brawo — rzecze Bończa i poszedł komuś opowiadać zdarzenie „z własnego życia“ — treść Ryszarda III.
Szymon chciał się uśmiechnąć, ale zdaje się, że go coś przy tym wysiłku zabolało, bo się skrzywił nieznośnie.
— Boli? — spytał cicho Szczygieł.
— Nie, wesoło! — odrzekł mu Szymon jego stylem i przymknął oczy.
Szczygieł patrzył na niego długo serdecznym, poczciwym wzrokiem, westchnął i odprowadza mnie na bok.
— Widzisz?
— Widzę.
— Źle...
— Bardzo źle, Boże, Boże drogi!
Mroczno nam się uczyniło na duszy i wszystko nam nagle obmierzło, ludzie i sprzęty. Zacny Bończa, który właśnie kogoś mordował w malowniczej swej opowieści, wydał nam się nudny; krzykliwy malarz z kozią bródką, opowiadający o tym, jak to on raz goły poszedł na bal, wydał nam się idiotyczny — zresztą zmrok zapadający legł nam na duszę ciężkim oparem. Na dworze rozsiadła się w błocie złośliwa, opryskliwa, nudna jesień, wiatr zaś, jej małżonek, targał się we wściekłej pasji, w wieczystej z nią kłótni i nie mając na kim wywrzeć złych swoich humorów, chwytał biedne, sieroce drzewka za włosy i targał nimi jak wściekły. Pogoda była w sam raz dla wisielców.
Nie było potrzeba wypraszać gości, bo w filozoficznym zbiorze uwag o poetach, malarzach, rzeźbiarzach i kobietach lekkiego auto-