Page:Macovei-Dictionario Encyclopedic de Interlingua-2 de 4.pdf/97

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has not been proofread.

-epistolari/de litteras, - cultural, - de prisioneros de guerra, - de datos, tractato de -, programma de -, contracto de -, offerta de -, medio de -, objecto de -, motor de -, ordine de -, valor de -, taxa de -, in - de.

ex cathedra {loc adv}= (parola lat., del alto del cathedra) Cath. Se dice del papa quando in tanto que chef del Ecclesia, ille proclama un veritate de fide; in virtute del autoritate inseniante que on lo tene del titulo. Litt. De un tono doctoral, dogmatic.

excavar {v}= (del lat. cavus, cave) Tr. Publ. Fossar, foder in (le terra): - asparagos, - un canal, - auro.

excavation {s}= Action de excavar le solo; resultato de iste action; - hydraulic, -es de Pompeu.

excavator {s}= Persona qui excava; Tr. Pub. Apparato serviente a fossar, a excavar: - hydraulic, - pneumatic, - a/de vapor, - de trenchea,

+ excedente {s}= Lo que excede in quantitate, surplus; Econ. Soldo positive per opp. a deficit): - de production, - de peso, - demographic del population, -. de natalitate/de nascentias, - de/in moneta, - migratori., - agricole/agricultural, - de personal, haber un -de personal.

exceder (-ced-/-cess-) {v}= (lat. excedere, vader via) Ultrapassar in mesura, in quantitate, in durata le limite fixate; le dispensas superpassa le receptas: - le etate limite fixate, - le limites, - le limite del velocitate, - le budget, le numero de mortes excede le numero de nascentias, un mulcta que non excede vinti florinos, isto excede su fortias. Fig. Fatigar al excesso; importunar, exasperar. De hic: excessive; excesso

excellente {ppr} de exceller; {adj} Que es superior in su genere, bonissime, perfecte.

excellentia {s}= Grado eminente de perfection: le - del gusto, region cognite por le - de su vinos, per - ; titulo honorific donate al ambassadores, al ministros: Vostre Excellentia. Per ext. Al plus alte puncto,

exceller (-cell-/-cels-) {v}= (lat. excelere) Esser excellente in le genere, vincer, ganiar super le alteres. De hic: excellente-excellentia; excelse

excels- {prefixo} vide excell-

exselse {adj} Elevate, sublime, alte, nobile.

+ excelsior {adj}= Fraxino - elevate.

+ excelsitude {s}= (ned. woortreffelijkeit) Elevation.

+ excentric {adj}= Situate lontan de centro: quartiero -, qui es in opposition con le usages recipite; bizarre, extravagante: conducta -.

+ excentricitate {s}= Originalitate, extravagantia de un persona excentric, character de lo que es lontan de centro.

+ excentrico {s}= Persona excentric, estranie.

except- {prefixo} vide excip-

exceptar {v}= (lat. exceptare, excluder) Non comprendite in un numero: - alicun condemnates del amnestia.

excepte {prep}= Exceptate, foras de, in exception de: - approbation ultime, io non sape nihil de ille, - que ille - fuma, totes habeva venite - ille. Gramm. Le parolas excepte, passate, supponite, comprendite in, attendite, vidite, approbate etc. (placiate ante le substantivo) son ver prepositiones: - le vetulos., ma (placiate post le substantivo) illos son adjectivos: le vetulos excepte.

exception {a} (lat. exceptio) Action per le qual on excepta stato de -, formar/esser un exception, facer un - in favor de, le -es confirma le regula, con/a - de, per -, salvo, pauc -es, caso de -. Jur. – peremptori (decisive), - dilatori (temporisante),

exceptional {adj}= Que forma exception, que non es ordinari: mesura -, cosa -, occasion -, Intelligentia -.

+ exceptionalitate {s}= Action exceptional.

excern- (-cern-/-cret-) {v}= (apparente in derivatos) De hic: excretion; excretori; excretar

+ excerper {v}= Facer un extracto, resumito.

+ excerpto {s}= Extracto, resumito: libro de -s, collection de -s.

+ excerptor {s}= Alcuno que face extractos.

excess- {prefixo}= vide exceder