Page:Konkani Viswakosh Vol3.pdf/803

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has not been proofread.

बसून कुराण वाचता .त्या मनशाच्या घराकडेनय मुल्ला कुराण वाचता तिसऱ्या वा चाळिसाव्या दिसा सगळ्या सोयऱ्यांक जेवण घालतात.


पूरक नोंद: मुसलमान,मोपला बंड.

मोपला बंड: मोपला जमातीचें केरळांतलें बंड .भारताच्या स्वातंत्र्य चळवळीचीं सूत्रां महात्मा गांधीच्या हातांत येतकच ताणें १९२० त असहकार आंदोलन सुरू केलें. त्याच सुमाराक तुर्कस्तानांत खिलाफत नश्ट केल्ल्यान मुसलमानांच्यो भावना खर जाल्ल्यो.ताचेवयल्यान ब्रिटिशांच्या आड जीहाद पुकारपाक मुसलमान समाज उत्सुक जाल्लो.मुसलमानांच्या हे मन स्थितीचो फायदो घेवन गांधीजीन खिलाफत चळवळीक पुराय तेंको दिलो. हे चळवळींतल्यानूच केरळांतल्या मोपला हे मुसलमान जमातीन ऑगस्ट १९२१त बंड केलें. ते मोपला बंड ह्या नांवान वळखतात. हें बंड पांच म्हयने चललें.पूण त्या काळांत मोपलांनी खिलाफत चळवळीचें निम्त करून हिंदुचेर खून,लुटालूट जाळपोळ,बलात्कार आदी सगळे अमानुश अत्याचार केले.

मोपला लोक हे इ.स.णव्या शेंकड्यांत मलबार दर्यादेगेर स्थायिक जाल्ल्या अरंबांचे वंशज आशिल्ले वेपाराखातीर आयिल्ल्या अरबांक केरळांतल्या राजांनी कितल्योशोच सवलती दिल्यो.अरब वेपाऱ्यांनी कनिश्ठ मनिल्ल्या हिंदू जमातींतल्या कितल्याशाच बायलांकूय अरबांनी विकत घेतलीं. चेरूमार ह्या हिंदूंतल्या सगळ्यांत कनिशठ मानिल्ले जातीची स्थिती खूब कठीण आशिल्ली. नंबुद्री आनी नायर लोकांच्या शेताचेर तांकां वेठबिगारी पद्दतीन काम करचें पडटालें. ताचो एक परिणाम म्हूण चेरूमारांक बाटयले. अशे तरेन मोपलांची लोकसंख्या नेटान वाडत गेली.१८३१ त मोपलांची संख्या दोन लाख सतर हजार आशिल्ली, ती १८५१ त तीन लाख ब्यायंशी हजार जाली. १९०१ मेरेन ती सुमार णव लाख जाली.म्हळ्यार मोपलांची संख्या तिप्पट जाली. ह्याच काळांत जिल्ह्यांतली एकूण लोकसंख्या इकरा लाख सयशें पासश्ट हजारांवयल्यान सतावीस लाख नव्वद हजारांमेरेन गेली,म्हळ्यार अडेच पट वाडली. चेरूमार हे कनिश्ठ हिंदू जमातीची लोकसंख्या १८०६-७च ९६हजार आशिल्ली.ती १८५६ त १ लाख सत्यायशीं हडार जाली.पूण १८६० उपरांत ती एकदम कमी जावंक लागली. १८८१त ती फकत ६४ हजार आशिल्ली. हे जमातीचें धर्मांतर कितल्या व्हड प्रमाणांत जालें, ताचो हो पुरावो आसा. पंदराव्य शतमानांत पुर्तुगेज आनी फाटोफाट ब्रिटीश आनी फ्रेंच आयले,तेन्ना अरबांची वेपारांतली मक्तेदारी सोंपली आनी कितलेशेच मोपला लोक शेतमजूर म्हूण काम करून उपजिविका करपाक लागले.कांय जाणांनी नंबुद्री आनी नायर जमीनदारांकडल्यान खंडान जमनी घेवन त्यो कसपाक केली.


ब्रिटिशांनी टिपू सुलतानाचो १७९० त पराभव केलो,तेन्ना मलबार ब्रिटिशांकडे आयलो.तांचे जमीन महसूल पद्दतींत मोपलांक उत्पन्नाच्या सुमार ३५ ते ४० टक्के रक्कम वसूल म्हूण दिवंची पडटाली. ताचो परिणाम म्हळ्यार जमीनदार नायर आनी मोपला लोक हांच्यांत खूबदां संघर्श जाले.पूण ब्रिटिशांनीं ते मोडून काडले आनी नंब्द्री आनी नायर हांकां राखण दिली .मोपलांचे पयलें बंड १८३६त दालें आनी उपरांत१८५४ मेरेन एकूण २२ खेपे उठाव जाले. तातूंतले १८४१ आनी १८४९चे उठाव गंभीर स्वरूपाचे आशिल्ले. १८५५त कीनोली ह्या ब्रिटीश अधिकाऱ्याचो खून जालो. तेन्ना ब्रिटिशआंची दचपशाय वाडली. ते परिस्थितींत मुल्ला मौलवीचें म्हत्वूय अधिकूच वाडयलें. अशे तरेनन मोपलांचे चळवळीचेर धर्मकोल्ली मुल्ला मौलवींनी आपलो शेक वाडयलो.


काँग्रेसीन खिलाफत चळवळीक पुराय तेंको दिवपाचें थरयलें.तेन्ना हे चळवळीक मलबारांतल्या मोपलांनी व्हडा उमेदीन तेंको दिलो.महात्मा गांधी ,शौकत अली ,मौलाना आझाद आनी हकीम अजमलखान हांणी मलबाराक भेटी दिल्यो .मलबारांत कितलेशेच कडेन खिलाफत समित्यांची स्थापणूक केली.मलबारांतली कुळांची चळवळ एकामेकांत भरसून गेल्यो .गांवागांवांनी बसका,सभा घेताले.तांकां मोपलांची खूब गर्दी आसताली .पूण सामान्य मोपलाक हे चळवळी फाटली राश्ट्रीय नदर आकलन जावप शक्य नाशिल्लें.पूण मुसलमान फुजारी मात परिस्थितीचो फायदो घेवंक लागले.मलबारांतले खिलाफत चळवळीचो आनी उपरांत १९२१ च्या बंडाचो अली मुसालियर हाणें आपल्या भाशणांतल्यान मोपला जमातीचे सगळेच प्रस्न खिलाफत चळवळ आनी स्वराड्याची चळवळ हाका लागून सुटतले असो एकसारको प्रचार चलयल्लो. १९२१ चे सुरवेकूच ब्रिटीश अधिकाऱ्यांनी एर्नाड आनी वालवानाड ह्या मोपला भोवसंख्य आशिल्ल्या तालुक्यांत खिलाफत चळवळीखआतीर चालू आशिल्ल्या सभांचेर बंदी घाली आनी मुखेल काँग्रेस आनी खिलाफत फुडाऱ्यांक अटक केली .तेन्ना चळवळीचीं सगळीं सूत्रां मुसालियर ,पंगल आनी हाजा ह्या मुसलमान धर्मगुरुंच्या हातांत गेली.


मोपला बंडाचो फुडारी अली मुसालियर आनी हेर फुडाऱ्यांक धरपाखआतीर ऑगस्ट १९२१ त पुलिस गेल्ले आसतना अशी वदंता पातळ्ळी, पुलीस आनी सैनिक हाणीं भिरूरंगाडीचे मशिदीचेर हल्लो केलो. तेउपरांत तिडकल्ल्या मोपलांची मशिदींतल्यान मोटी गर्दी जाली. ती पयस करपाखातीर पुलिसांनी फारपेट केलो.तेन्ना संतप्त जाल्ल्या लोकांनी अत्याचार,खून,लुटालूट आनी जाळपोळ हांचें सत्रूच सुरू केलें. हे खेप पयलीं जमीनदार आनी सरकारी म्हालवजाचेर तांचो रोख आशिल्लो.