आशियाई प्रकारःहे मुळे गुळगुळीत, कुरकुरीत ३.५-५ सेंमी. व्यासाचे आनी २२-३०सेंमी. लांब आसतात. हातूंत जॅपनीज व्हाइट, आय. एच. आर . ११ आनी सकुराजुमा हे हेर प्रकार आसतात.
मुळो जमनींतूच वाडटा आशिल्ल्यान लागवडी आदीं जमनीची बरे तरेन मशागत करप गरजेचें. दोन मेरां मदीं सुमार ५० सेंमी. अंतर दवरतात. वा सपाट वाफ्याचेर ३०x१५ सेंमी. अंतराचेर बी लावन मुळ्याची लागवड करतात. रोपांची वाड जातकच दोन झाडांतले अंतर १०सेंमी. दवरतात. हॅक्टरी १०० किग्रॅ . नायट्रोजन, ५० किग्रॅ. फॉस्फोरिक अम्ल आनी ७० किग्रॅ. पोटेश सारें दिवचों पडटा. ह्या पिकाक भरपूर उदक लागता. व्हड आकाराच्या मुळ्याक एक फावट मातीय दिवची पडटा. खावपाखातीर कवकवीत आनी करकरीत आसतनाच मुळे काडटात. मुळे काडूंक वेळ जाल्यार ते चिवट आनी पोकळ जातात. पेरणी सावन ३०-५० दिसांत मुळो तयार जाता. देशी प्रकाराचे हॅक्टरी १५०-२०० क्विंटल मुळ्याचें उत्पादन मेळटा.
मुळो हरवो वा भाजी करून खातात. हरवो मुळो खाल्यार भूक वाडटा आनी पचन सुदारता. मुताचो विकार, बीक, फिग्दाचे विकार, कामीण हांचेर मुळो गुणकारी थरता. पानांचो रोस आनी बी मूत निवळ करता. धव्या देशी मुळ्यांत ९४.४% उदक, ०.७% प्रथिनां, ०.१% वसो, ३.४% कार्बोहायड्रेट आनी ०.६ लवणां आसतात. मुळ्यांच्या पाल्यांत अ आनी क हीं जीवनसत्वां आसतात. मुळ्याच्या पाल्यांत अ आनी क जीवनसत्वां तशेंच कॅल्शियम आनी लोह खुबशा प्रमाणांत आसता. बियांत ३०-५०% तेल आसता आनी ताचो शाबू तयार करपाखातीर तशेंच दिव्यांत जळोवपाखातीर वा खाद्य तेल म्हूण वापरपाक शक्य आसा.
ह्या पिकार चडशे नुकसान जावपासारके रोग दिसून येतात. त्रास दिवपी किडींत मावा, काळो मूस ह्यो म्हत्वाचो आसात.
गोंयांत चडकरून वायंगणें पीक म्हूण मुळ्याची लागवड करतात. गोंयांत आगशीचे आनी साश्टीचे अशे मुळ्याचे दोन प्रकार दिसून येतात. हेभायर जॅपनीज व्हायट, पुसा चेतकी ह्या सुदारीत जाती कांयकडेन रोयतात.
मूकनाट्य (Pantomime) : एक मूक अभिनयाचो नाट्यप्रकार. शारिरीक हालचाली, आंग मोडून आनी हातवारे करून मोन्यानी एकाद्री कथा आनी ते कथेंतल्या सगळ्या पात्रांचें दर्शन घडोवप म्हळ्यार मूकनाट्य.
सगळ्या तरांच्यो भुमिका करपी वा सगळ्या मनशांच्यो वा मोनजात आनी सुकण्यांच्यो नकलो करपी अशा आशयाच्या ‘’पँटोमिमस’’ ह्या ग्रीक उतरावयल्यान ‘’ Mime’’ हें इंग्लीश नांव ह्या नाट्यप्रकाराक पडलां.
इ.स.च्या पयल्या शेंकड्यांतलो रोमन सम्राट ऑगस्टन हाच्या प्रोत्साहनान रोमन मूकनाट्याचो पयलो प्रयोग इ.स.पयलीं २२ह्या वर्सा केलो. त्या काळांत पायलेडीस आनी बॅथिलस हे मूकनाट्याचे नामनेचे नट आशिल्ले. ते प्राणिकथा समर्थपणान सादर करताले. मूकनाट्याच्या ह्या प्रयोगाक कांय खेपे समूहगान (कोरस) आनी वाद्यसंगीताची साथ आसताली. ग्रीक रंगमाचयेर टेलेस्टेस ह्या मूकनाट्य–कंलावंताची येवजण एस्किलस हाणें आपल्य 'सेव्हन अगेनस्ट थीब्ज' ह्या नाटकाच्या प्रयोगांत केल्ली (इ.स.प. ४६७). मूकनाट्यशास्त्राचेर लूशन हाणें 'द सालतातिओने' नांवाचो एक संवादात्मक ग्रंथ बरयला. तातूंत ताणें मूकनाट्याच्या अभिनेत्याक सकयल दिल्ले गूण आसूंक जाय अशें म्हळां. ताका पौराणिक कथा आनी संगीत हांचें खोलायेन गिन्यान आसप गरजेचें, ताची स्मरणशक्त बरी आसूंक जाय, तशेंच ताची संवेदनक्षमता आनी शरीराची तांक आनी आंगांत लवचिकपणा आसूंक जाय. ह्याच ग्रंथासावन उर्बा घेवन इंग्लंडांत मूकनाट्य सूरु जालें. नृत्याचार्य जॅान वीव्हर हाणें इ.स. १७०२ वर्सा मुकनाट्याचो पयलो प्रयोग केलो. १७०६ वर्सा जाल्लो मूकनाट्याचो प्रयोग 'लव्हज ऑफ मार्स अँड व्हीनस्' ह्या विशयाचेर आशिल्लो. इ.स. १७५८ वर्सा ग्रिमाल्डी हाणें मूकनाटयाचे कांय प्रयोग केले.
संस्कृत नाट्याचे सुरवातीक भरतान ‘अमृतमंथन आनी त्रिपुरदाह’ नांवाच्यो ज्यो अनुकृती करून दाखयल्ल्याचो उल्लेख नाटयशास्त्रांत आसा, ताचें आनी पतंजलीन उल्लेख केल्ल्या 'कंसवध' आनी 'बलिबंध' ह्या नाट्यप्रयोगांचें रूपलेगीत मूकनाटयाभशेन दिसता. ह्या प्रयोगांनी संवाद नाशिल्ले. नाटकांतल्या पात्रांचे हावभाव, हालचाली, तोंडावयले भाव हातुंतल्यान नाटकाची कथा समजताली. तशेंच, संस्कृत नाट्याच्या इतिहासांत नेपथ्य, पडदे हांचो वापर नाशिल्ल्यान, सवांद आशिल्ल्या नाटकांनीय रथ चलोवपाचे प्रसंग, प्रवास, झूज हे सगळे प्रसंग मूक आनी आंगिक अभिनयानूच करचे पडटाले.
फ्रांसांत मूकनाट्याचें रूपांतर बॅलेच्या रूपांत जालां. मार्सो मार्सेल हो फ्रांसांतलो एक नामनेचो मूकनाट्याचो आभिनेतो जावन आसा. इटलीच्या 'कॉलेदिया देल आर्ते', ह्या नाट्यप्रकारांत चडशे प्रसंग मूक अभिनयानूच उक्तावचे पडटात.
आर्विल्ल्या काळांतूय चडकरून नाताळाचे परबेक फार्सिकल मूकनाट्याचे प्रयोग जातात. शाळा महाविद्यालयांनी मूकनाट्याक बरो प्रतीसाद मेळटा.
