लोक आनी समाजजीणः स्पेनीश भोंवडेकारांनी जुंव्यांचो सोद लावचेआदी ह्या जुंव्यांचेर लोकवस्ती नाशिल्ली. ब्रिटीश वसणुकेच्या तेंपार रॅड इंडियन आनी मुखेलपणान खापऱ्यांचो खाप्री लोकांक गुलाम म्हणून हांगा हाडिल्ले. हाका आकडो वाडत गेलो. १८३४ त ब्रिटनांत गुलामांचेर बंदी हाडिल्ली. तेन्नासावन बर्म्युडा जुंव्यांवयले गुलाम मुक्त जाले. वसणुकेच्या तेंपार पुर्तुगेज कामगारूय हांगा आयिल्ले. सद्या वट्ट लोकसंख्येंतले सुमार ६० लोक निखाप्री आसात. उरिल्ल्या लोकांमदीं पुर्तुगेज आनी ब्रिटीश लोकाचो आस्पाव जाता. बर्म्युडाची लोकसंख्या ६०,००० आसून, क्रिस्तांव हो हांगाचो अधिकृत धर्म. पूण चडशे लोक इंग्लंडाचे इगर्जेचे अनुयायी. रोमन कॅथलीक लोक साप्प उण्या प्रमाणांत सांपडटात. चडशी लोकवस्ती ग्रेट बर्म्युडा जुंव्याचेररूय आसा. जुंव्याच्या आवाठाप्रमाण लोकसंख्येची दाटाय चड आसा. मुळावें शिक्षण फुकट आनी सक्तीचें आसून साक्षरतायेप्रमाण ९८ आसा. उत्पादनांतलो सुमार १ ५ वांटो शिक्षनाची खर्च जाता. बर्म्युडा कॉलेजीची १९७९ त स्थापणूक जाली. वेवसायीक शिक्षणाची वेवस्था आसा. ग्रेट बर्म्युडा जुंव्यंवयलें हॅमिल्टन शार, तशेंच सेंट जोर्ज, टेकसी टाऊन, फ्लॅटस व्हिलेज आनी समसेट हीं शारां म्हत्वाचीं. - को. वि. सं म.
बर्लिन प्रस्नः दुसऱ्या महझुजाइपरांत रोकडोच संवसारीक राजकारणांत निर्माण जाल्लो एक म्हत्वाचो पेंचप्रसंग. बर्लिन शाराची रशियन आनि यूरोपीय – मेरिकन नियंत्रणाखाला वाटंणी केल्ली. बर्लिन शार उदेंत जर्मनींत म्हळ्यार रशियेच्या शेकातळा आशिल्लें. पूण ताचो अस्तंत भाग रशियेच्या प्रभावाखाला आशिल्ल्या प्रदेशांन रेवडायल्लो. ह्या अस्तंत बयलिनचो युरोपीय राश्ट्राकडेन आशिल्लें दळणवळण तोडून उडोवपाची, ताची नाकेबंदी करपाचो स्टालिनान यत्न केलो. तातूंतल्यानूच राजकाराणांत कोंडी निर्माण जाली. परत झूज पेट्टा काय किदें अशी परिस्थिती निर्माण जावपाक लागली. त्या इकरा म्हयन्यांच्या दीर्घ काळांत अमेरिका प्रेरीत युरोपी फुडाऱ्यांनी हवाई येरादारी सुरू केली आनी ती यशस्वी केली. तशेंच तांणी संयल दाखयलो. ताका लागून निमाणे नाकेबंदीचा प्रस्न सुटलो.
दुसऱ्या म्हाझुजामेरेन बर्लिन शार हें जर्मनीचें राजपाटन म्हणून प्रसिद्द आशिल्लें. जर्मनीच्या एकीकरणापसून (इ. स. १८७१) दुसऱ्या म्हाझुजा मेरेनच्या (१९३९ – ४५) कितल्याशाच म्हत्वाच्या घडणुकांचीं सुत्रां ह्या शारांतल्यान हालतालीं. झूज सोंपलें तेन्न उदेंतेकडल्यान रशिया आनी अस्तंते कडल्यान अमेरिका, इंग्लंड आनी फ्रांन्स हांची सैन्यां जर्मनींत घुशिल्लीं. दुसरें म्हाझूज जर्मनीक लागून जालें, हाचेविशीं सगळ्या राश्ट्रांचें एकमत आशिल्लें आनी झूज सोंपतकच ह्या इश्ट राश्ट्रांनी जर्मनीची आनी बर्लिनाची आपले मदीं वांटणी केली. बर्लिन उदेंत जर्मनीत आशिल्लयान ते रशियन प्रभावाखालच्या प्रदेशांत रेवडायल्लें. ५ जून १९४५ दिसा जर्मनींतल्या चार जैतीवंत राश्ट्रांच्या सरसेनापतींची जोड कचेरी बर्लिनांत स्थापन केली. पूण रशिया आनी अस्तंत राश्ट्रामंदीं जर्मनीच्या फुडारांवयल्यान कितलेशेच प्रस्न निर्माण जाले. जर्मनीचें एकीकरण जावंचें, थंय वेचणुको घेवन प्रस्थापीत जावपी सरकारावांगडा जैतीवंत राश्ट्रांनी शांतताय कबलात करची अशी अस्तंत राश्ट्रांची भुमिका आशिल्ली. पूण ही कल्पना रशियेक मान्य नाशिल्ली. उदेंत जर्मनींत बर्लिन येता आशिल्ल्यान थंयसावन अस्तंतेकडल्यान राश्ट्रांनी वचचें अशी रशियेची मागणी आशिल्ली.
मार्च १९४८ त इंग्लंड, फ्रांस आनी अमेरिका हांणी आपापल्या ताब्यांतल्या बर्लिन शाराचें एकत्रीकरण करचें अशें थारायलें. जून १९४८ त ह्या भागांत डॉयश मार्क हेंनांव सुरू केलें. ताच्या निशेधाखातीर रशिया एकवटीत नियंत्रण वेवस्थेंतल्यान भायर पडलो. अस्तंत बर्लिनांतल्यान यूरोपीय राश्ट्रांक भायर काडपाखातीर रशियेन बर्लिनाची कोंडी करपाचो यत्न केलो. उदकामार्ग, रस्ते, रेल्वेमार्ग हांची नाकेबंदी केली. अस्तंत बर्लिनांतल्या लोकांक गरजेच्या वस्तूंची पुरवण करपाचे सगळे मार्ग थांबयल्ले. १ जुलय १९४८ दिसा रशियेन जाहीर केलें, बर्लिनाची एकवटीत वेवस्था सोंपिल्ल्यान अस्तंतेकडल्या राश्ट्रांक थंय रावपाचो हक्क ना. २६ जुलय १९४८ दिसा इंग्लंड आनी अमेरिका अस्तंत बर्लिनाक गरजेच्या वस्तूंची पुरवण विमानान करपाचें थरयल्लें. अस्तंत बर्लिनांतल्यान निर्यात जावपी म्हालूय भायर व्हरपाक लागले. हवाई येरादारी करपी विमानांचे हे भोंवडे सुमार इकरा म्हयने चालू आशिल्ले. अशे तरेन जून १९४८ ते मे १९४९ ह्या काळांत ब्रिटीश आनी अमेरिकी विमानांनी दोन लाख ७७ हजार उड्डाणां करून दळणवळण चालू दवरलें.
१ एप्रिल १९४८ सावन स्टालिनान बर्लिनाची कोंडी करपाक सुरवात केली. ताणें अस्तंत जर्मनींतल्यान येवपी लोकांचेर आनी म्हालाचेर बंधनां घालपाक सुरवात केली. अस्तंत बर्लिनाचे सगळे तरेचे मार्ग बंद करून अस्तंत जर्मनीक आनी उदेंत बर्लिनाक जोडपी रस्ते थांबयले. अस्तंत जर्मनीची ही कोंडी फोडपाखातीर आपापले वाठार सोडून फांटी सरचें कांय झुजाचोच धोको पत्करून चालू आशिल्लें धोरण कायम दवरचें असोबपेंच अस्तंतेकडल्या राश्ट्रांमुखार आशिल्लो. ताचेर अमेरिकेचो अध्यक टरुमन हाणें नामाणो एक अनपेक्षित असो मार्ग सोदून काडलो. हवाई येरादारीचे मार्ग आपणावपाचें थरयलें. विमानाचेर हल्लो जालो जाल्यार प्रतिकाराचो मार्ग आपणावपाचें थरयलें. विमानांचेर हल्लो जालो जाल्यार पवतिकाराची तयारिय दवरली. निमाणेम एकवटीत राश्ट्रासंघांतले अमेरिकेचो प्रतिनिधी फिलिप जेसपन आनी रशियेचो प्रतिनिधी यकोव मलीक हांचेनदीं वाटाघाटी जावन मार्च १९४९ त ही कोंडी फुटली. १२ मे १९४९ सावन अस्तंत बर्लिनआनी अस्तंत जर्मनी हांचेमदलें दळवळण जमनीवयल्यान सुरू करपाक रशियन संमती दिली. रशियेचे हे डावपेंच आनी आक्रमक धोरण मतींत घेवन अमेरिकेन यूरोपाचे सुरक्षिततायेखातीर एप्रिल १९४९ त उत्तर
