Page:Konkani Viswakosh Vol3.pdf/66

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has not been proofread.

केलो. 26 जानेवारी 1955 दिसा ताणें सत्याग्रहांत वांटो घेतिल्लो. त्याच दिसा पुलिसांनी ताका धरलो आनी बंदखणींत घालो 22 जून 1955 दिसा ताका सात म्हयने खर बंदखणीची ख्यास्त दिली.

28 जून 1957 दिसा पुलिसांनी ताका परतो धरलो. पूण ताणें वाळपय बंदखणींतल्यान पळ काडून गोंयची शीं हुंपली. ताका धरपाचें फर्मान काडिल्ल्यान गोंयचे सुटके मेरेन तो गोंयाभायर रावलो. 1972 वर्सा भारत सरकारान तामपत्र दिवन ताचो भोवमान केलो. – कों. वि. सं. मं.

बरवे, सखाराम पांडुरंग : (जल्म 1899 ‘वेळगें’, सूर्ल मरण 30 मे 1972).

गोंयचो अश्टतासांचो कलाकार. ताचो बापूय पांडुरंग बर्वे सुर्लाच्या श्रीसिध्देश्र्वराच्या देवळांत पुजारी आशिल्लो.

ल्हानपणांतसावन सखारामाक नाटककला आनी हार्मोनियम वादनाची ओड आशिल्ली. ताका लागून पिरायेच्या आठव्या वर्सा पेटी वादनाचें शिक्षण घेवपाक म्हणून तो मामाल्या घरा बांदोड्या वचपाक घरांतल्यान पळून गेलो. थंय ताका गायनाचार्य वझेबुवा हाचो सांगात मेळ्ळो. पेटी वादनाखातीर गोंया भायरूय वचपाची ताणें वेझेबुवाक तयारी दाखयली. ल्हान पिरायेंतली संगितांतली ताची जिद्द पळोवन गायनाचार्यान ताका आपलेवांगडा पुण्याक व्हेलो आनी थंय रामभाऊ कुंदगोळकर (सवाई गंधर्व) हाचे नाटक कंपनींत दवरलो. कंपनींत ‘नाच्या भुरग्याचें’ काम करतां करतां ‘नूतन संगीत’ मंपळीचो पेटीवालो म्हणून तो नांवारुपाक आयलो. उपरांत कांय वर्सांनी गोंयांत येवन ताणें आपले नाटक कंपनीची स्थापणूक केली. पूण ही कंपनी कांय वर्सांनी बंद पडली. उपरांत बापुसाहेब पेंढरकर आनी नानासाहेब चापेकर हाणी केशवराव भोंसले हाच्या मरणाउपरांत ताची ‘ललित कला दर्श’ संगीत मंडळी चलोवपाक घेतली. हातूंत सखआरामान पेटीवालो म्हणून काम केलें. पूण हीय कंपनी चित्रपटाच्या वेवसायांत पडिल्ल्यान थंड पडली. तेन्ना सखाराम बापू परतून गोंयांत आयलो. गोंयांत येवन ताणें वळवयचे नाटकप्रेमी जगन्नाथ फडटे आनी सावळारान तारी हांच्या पालवान ‘ललितप्रभा संगीत नटक मंडळी’ सुरू केली. मा. दत्ताराम, मनोहरबुवा शिरगांवकार, रघुवीर नमशीकार, बुकीमाम बांदोडकार ह्या नाट्यकलाकारांक घेवन ताणें दर्जेदार संगीत नाटकां सादर केलीं. हे वेश्यावेवसायाआड आशिल्लें नाटक बसयलें. गोंयांतलें हें रंगमाचयेवयलें पयलें प्रदेशीक नाटक. गोंयच्या विंगड विंगड वाठारांनी कोंकणी भाशेची शैली वेगळी आशिल्ल्यान आनी हें नाटक सामान्य गोंयकारांच्या काळजांत पावचें म्हणून ताणें ह्या नाटकांत तिसवाडी, बार्देश, अंत्रूज आनी पेडणें ह्या म्हालांतलें एक एक पात्र आस्पावन नाटक निर्मिलें. उपरांत वासुदेवराव सिरसाट हाका घेवन ‘नाट्य विकास’ ही संस्था स्थापन केली. गोंय तशेंच महाराष्ट्रांत नाटकांचे प्रयोग केले.

सखाराम बरवे नामनेचो हार्मोनियम वादक म्हणून गोंयांत आनी महाराष्ट्रांत नामनेक पाचलो. संगीत शास्त्रावयलीं ताणें बरयल्लीं ‘संगीत साधन’ आनी ‘संगीत दर्शन’ हीं पुस्तकां नव्या संगीत शिकपी विद्यार्थ्यांक भोव मार्गदर्शक थरतात. ताणें योगसंसार, पुनर्जन्म हीं पुराणकथेचेर आदारीत नाटकां बरयल्यांत. तशींच संत तुकाराम आनी नंदकिशोर हीं ताचीं नाटकां अप्रकाशित आसात.

तो किर्तनांतल्यान भारत सरकाराच्या धोरणाचो प्रसार करता अशी वदंता, त्या वेळच्या पुर्तुगेज पुलिसांक लागली आनी ताचेर आजेंत मोंतेरीन धरपाचें वॉरंट काडलें. तें चुकोवन सखाराकाराम, गोंय मुक्त जायमेरेन सावंतवाडीक वचून रावलो. हांगाच ताणें आझाद गोमन्तक दलाखातीत ‘जळता गोमन्तक’ हें राजकीयय नाटक बरयलें. ह्या नाटकांतल्यान ताणें सरकाराआड खर टिका केली. गोंय मुक्ती संग्रामांत, प्रचाराचें एक खर माध्यम म्हणून ह्या नाटकाचो खूब उपेग जालो. कोंकणपट्टो आनी मुंबय हांगा ह्या नाटकाचे खूब प्रयोग जाले. ह्या नाटकांत बरवे स्वताय भुमिका करतालो.

गोंय सरकारान 1990 वर्सा बरवेचो मर्णा उपरांत सुटकेझुजारी म्हणून पणजे, आझाद मैदानाचेर गोंय क्रांती दिसा निमतान भोवमान केलो.

ताणें ‘गोमन्तक’ दैनिकांत बरयल्ले ‘माझ्या नाट्यस्मृति’ हे लेखमाळेचें ताचो पूत रमेश बरवे, हाणें संकलन केल्ल्या पुस्तकाचें, गोमन्तक मराठी अकादेमीन 1992 वर्सा प्रकाशन केलें – रमेशं सखाराम बरवे

बर्फ : बर्फ म्हळ्यार शेंकेवन घट्ट जाल्लें उदक. उदकाची सैमीक वा यंत्रीक क्रियेंत शेंकयल्ली अवस्था. उदकाचें तापमान 00 से. सकयल सैमीक ना यंत्रीक रितीन देंवतकच इदकाक स्फटिकी वा अस्फटिकी अशें घट रीप प्राप्त जाता. सैमीक रितीन बर्फ तयार जावपाची प्रक्रिया पावसाचे