Page:Konkani Viswakosh Vol3.pdf/615

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has not been proofread.

प्रदेशांनी जांभ्याची तांबडी माती चड आसा .गाळाची काळी माती मुखेलपणान कोंकण वाठारांतूच सांपडटा.

Maharashtra Map-Konkani Vishwakosh.png

अस्तेक अरबी समुद्र आनी सह्याद्री हांचे मजगती आशिल्ल्या सपाट अशीर प्रदेशाक कोंकण अशें म्हणटात. कोंकणपट्टीची उतर-दक्षिण लांबाय ७२० किमी. आनीरुमदाय ४०ते ८०किमी. दरम्यान आसा. मुंबय लगसर कोंकणपट्टीची रुंदाय सगळ्यांत चड म्हळ्यार १००किमी . परस चड आसा . कोंकण वाठारांत साबार दोंगुल्ल्यो आनी ल्हान ल्हान न्हयो आसात.सह्याद्री पर्वतांच्या खर देंवत्यांनी नेटान व्हांवत येवपी न्हंयांनी दर्यादेगेर खोल चरयो मारल्यात.

कोंकण पट्टेक समांतार आशिल्ल्या सह्याद्री पर्वतांवळींक लागून महाराष्ट्र राज्याचे कोंकण आनी देश हे दोन विभाग तयार जाल्ले आसात. सह्याद्री दोंगरावळींक अस्तंत घाट अशेंय म्हणटात. सह्याद्री परवतांची अस्तंत देंवती चड खर आसा. सादारणपणान सह्याद्रीची उंचाय ९१५ते१४००मीटर आसून उत्तरेक ती चड उंच आसा.हया उंच पर्वतामदीं कांय मेकळी सुवात आसा. हातूंतल्यान रस्ते आनी रेल्वेमार्ग पासार जातात. सातमाळा,अजिंठा, हरिश्चंद्रड, बालाघाट, हे कांय सह्याद्री पर्वताचे मुखेल फांटे आसात. बळसूबाई हें महाराष्ट्रंतलें,सगळ्यांत उंचेलें तेमूक( १,६८४मी.).साल्हेर, महाबळेश्र्वर, सप्तशृंगी, त्र्यंबकेश्र्वर हीं सह्याद्रीचीं हेर म्हत्वाची तेमकां आसात.

सह्याद्री वळींचे उदेंतेक व्हड पठारी प्रदेश पातल्ळा. उत्तरेक नर्मदा न्हंयचें देगण आनी दक्षिणेक कृष्णा न्हंयेचो पाणटो हांचे मजगतीं ज्वालामुखिच्या लावान तयार जाल्लें दख्खनाचें पठार पाताळ्ळां सह्याद्रीचे उदेंत देंवतेंसावन ते विदर्भाच्या साप्प उदेंत भगांतले सुरजगड, भामरागड आनी चिरोली दोंगुल्ल्यांमेरेन सुमार ७५० किमी आनी उत्तरेक सातपुडा पर्वतासावन दक्षिणेक कोल्हापूर जिल्ह्यामेरेन सुमार ७००किमी अशें महाराष्ट्राचें पठार पातळिल्लें आसा.