जाले. भाव परगटावपाखातीर आवाज कमी-चड संस्कारीत करुन (Modulate) गावपाच्या तिच्या खाशेलपणाक लागून तिच्या गायनाक एक वेगळोच पांवडो प्राप्तजालो.
तिका राज्य, राश्ट्र आनी संवकारीक मळार जायते भोवमान मेळ्ळ्यात ते अशेः पद्मभूषण(१९६९), आस्थान विव्दान(तिरुपती देवस्थान), स्वरुभारती (श्री.शंकराचार्य),कलाप्रवीण (जवाहरलाल नेहरु तंत्रशास्त्रीय विद्यापीठ, डी.लिट. शिवाजी विद्यापीठ, उस्मानिया विद्यापीठ, खैरापूर विद्यापीठ आनी पुणे विद्यापीठ (१९९०). सूरश्री लंडनच्या रॉयल ऑलबर्ट हॉलांत जाल्ल्या यशस्वी कार्यक्रमाखातीर, स्वरलता (आचार्य प्र. के.अत्रे).ते भायर तिका राज्य शासनाचें इनाम, फिल्म फेअर ह्या चित्रपट नेमाळ्याचीं पांच इनामां (१९५८, १९६२, १९६५,१९६९ आनी एक विशेस पुरस्कार १९९५), फिल्म क्रिटिक ची पांच बेंगॉल जरनॅलिस्ट असोसिएशन चीं स इनामां, सूरसिंगार संसदेचीं तानसेन आनी रसेश्र्वर हीं इनामां तिका मेळ्ळ्यांत.
हाचे भायर तिणें निर्माणकेल्ल्या लेकिन ह्या चित्रपटाक राश्ट्रीय पुरस्कार मेळ्ळा.(१९९०).
लंडनच्या ई.एम. आय. कंपनीचे वतीन तिच्यो वीस हजारां वयर ध्वनीमुद्पिका आयिल्ल्यान तिका भांगराची ध्वनीमुद्रिका भेट म्हणून दिल्या. हो भोवमान मेळोवपी लता मंगेशकर ही पयलीच भारतीय कलाकार. भारतांत जायतेकडे तिच्या संगीताचे कार्यक्रम जाल्यात. तशेंच परदेशांतय तिचे जायते संगीत दौरे जाल्यात.
तिणें निर्माण केल्ले चित्रपट अशे आसात- वादळ(मराठी १९५३), झांझर (हिंदी १९५२),कंचन(हिंदी १९५५),लेकिन(हिंदी १९९०).
तिणें संगीत दिल्ले चित्रपट अशे- राम, राम पाहुणं(१९५०), मोहित्यांची मंजुळा(१९६२), मराठा तितुका मिळवावा(१९६४), साधी माणसं (१९६५), तांबडी माती(१९६९). तिचो पयलो चित्रपट राम राम पाहुणं ह्या एकाच चित्रपटाक तिणें आपलें खरें नांव दिल्लें. तर उरिल्ल्या चित्रपटांखातीर तिणें आनदघन ह्या टोपण नांवान संगीत दिल्लें.
तिणें काम केल्ले चित्रपट अशेः पहिली मंगळागौर(१९४२), चिमुकला संवसार(१९४३), माझं बाळ(१९४३), गजाभाऊ(१९४४), बडी माँ(1954), जिवन-यात्रा (१९४६), सुभद्रा(१९४३), मंदिर(१९४८), छत्रपती शिवाजी(१९५२).
मंगेश देवस्थानः गोंयांतलें नामनेचें देवस्थान. हें फोंडें तालुक्यांतल्या प्रियोळ गांवांत पणजी-मडगांव ह्या मुकेल रस्त्याचेर पणजीसावन सुमार २१किमी. अंतराचेर आसा. हें देवूळ ज्या वाठारांत आसा, त्या वाठाराक मंगेशी म्हूण वळखतात.
पुर्विल्ल्या काळांत हें देवूळ साश्टी तालुक्याच्या कुशस्थळी वा कुठ्ठांळ ह्या वाठारांत आशिल्लें. परशुरामान गोमंतकांत वसोवपाखातीर त्रिहोत्र पुरासावन दशगोत्री ब्राह्मण आनी तांची 64 कुळां हाडलीं म्हण्टात. ह्या कुळांनी मंगेशी, शांतादुर्गा, नागेश, महालक्ष्मी, सप्तकोटेश्र्वर, महालसा आदी आपल्या कुलदेवतांच्यो प्रतिमाय हाडून गोंयांत स्थापन केल्यो. तातूंतलें मंगेश दैवत मूळ कुशस्थळी हांगां स्थापन केल्लें. फुडें इ.स.१५१०त गोंयाचेर पुर्तुगेजांची सत्ता येतकच तांणीं हांगा हिंदू धर्मियांचो छळ, बाटाबाटी, देवालयांचो विध्वंस करपाचें सत्र चलयलें. जेन्ना कुशस्थळीच्या श्री मंगेश देवस्थानाच्या कुळावी लोकांक खूबर कळ्ळी की पुर्तुगेजांनी साश्टी तालुक्यांतल्या लोकांक बाटोवन थंयच्या देवालयांचो नाश करपाचो कटरचला, तेन्ना तांणी रातोरात गुपीतणान मंगेश देवाचें लिंग उखलून शेजारच्या आदिलशहाच्या राज्यांत जंय हिंदू सरदार तेवेळार अधिकाराचेर आशिल्ले, थंय फोंडें तालुक्याच्या प्रियोळ गांवांत व्हरुन स्थापन केलें. ही स्थापना शालिवाहन शके १४८२ रौद्र नाम संवत्सरी म्हळ्यार इ.स. १५६० वर्सा जाली अशी म्हायती त्या देवस्थानाच्या पुर्विल्ल्या इतिहासांत मेळटा. हें स्थलांतर 1 मे १५६० ह्या दिसा आदी जालें अशें कोंपाजीय दे झेझुसच्या पाद्री मंडळान त्या काळांत बरोवन दवरिल्ल्या आनी आपल्या वरिश्ठांक सादर केल्ल्या अहवालांत बरयल्लें आसा. स्थलांतराक लागून ह्या देवालयाची इमारत त्या झेझुइट पाद्रींनी आपले चर्चीखातीर वापरली आनी आपल्या धर्माच्यो देवता थंय स्थापन केल्यो असोय तातूंत उल्लेख मेळटा.
कुशस्थळा सावन प्रियोळ वाठारांत स्थलांतर करतकच थंय बांदिल्लें देवूळ कशें आशिल्लें हाचोविशीं म्हायती मेळना. उपरांतचें दुसरें देवालय मराठेशाहीच्या वैभव काळांत बांदिल्लें. ताचेउपरांत इ.स.1890 त त्याच जाग्यार तिसरे खेपेक देवूळ हांदलें. चवथे खेपे ह्या देवलाचो जीर्णोध्दार शके 1894 माघ शुक्ल पुनवेंत पुराय जालों आनी त्याच दिसा सुम्हुर्ताचेर 17 फेब्रुवारी 1973 दिसा श्री मंगेश देवाच्या देवालयाचेर भांगराचो कलस बसयलो. दर वर्सा ह्या देवालयांत माघ शुक्ल पुनवे दिसा महापर्वणी उत्सव मनयतात. ह्या देवास्थानांत दर सोमारा रातचो शिबिकोत्सव जाता. ह्या
