Page:Konkani Viswakosh Vol3.pdf/433

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has not been proofread.

भिकणांचे हेर कांय प्रकार आनी तांचें खाशेलपणा अशें- जात प्रकार गराचें तेलाचें खाशेलपण

          प्रमाण प्रमाण

टीएमव्ही-२ घोंस ७६.७ ४९ पावसांत तशेंच शिपणावळीचेर

गोंयांत फमले प्रगती ,डी,एच,३-३० ह्यो भिकणांच्यो जाती चड प्रमाणांत लायतात.

उत्पादन:पावसाळी हंगामांत पातळपी प्रकाराचें हॅक्टेरी उत्पादन सुमार १५००-१७००किग्रॅ.सरळ प्रकाराचें १०००ते १२०० किग्रॅ.आनी सरळ प्रकाराचें हॅक्टरी उत्पादन ८००-९००० क्ग्रॅ.(सांगो)मेळटांत.शिपणावळीच्या पिकाचें हॅक्टरी उत्पादन सुमार ३००० किग्रॅ.मेरेन आसता.भिकणांच्या सांगां पसीन सुमार ७०-७५%दाणे मेळटात आनी दाण्यांतल्या तेलाचें प्रमाण प्रकारा प्रमाण ४५-५०% आसता.

भारतात भिकणांक तेलबियांखातीर खूब मागणी आसा.भिकणांत सादारणपणान ७.९% उदक,२६.७% प्रखिनां,४०.१% तेल(स्निग्ध पदार्थ),२०.३% कार्बोहायड्रेड ३.१% धागो आनी १.९% खनीज पदार्थ आसतात.भिकणांच्या दाण्यांत ब गटांतली थायमीन,रिबोफ्लाविन आनी निकोटिनीक आम्ल हीं जीवनसत्वां तेचपरी फेलिक आम्ल आनी इ जीवसत्वां जायत्या प्रमाणांत आसतात.भिकणां हरवी वा भाजून खातात.जेवणा-खाणांत भिकणांच्या तेलाचो उपेग करतात.वनस्पती तूप तयार करपाखातीर व्हड प्रमाणांत ताचों वापर जाता आनी हेर उणे प्रचीं तेलां आनी वंस हातूंत भरसुनय शांपूनिर्मिती करपाखातीर कांय प्रमाणांत भिकणांचो वापर जाता.सौगर्यं प्रसाधना,क्रीम,कोल्ड क्रीम हांचे निर्मितींत तशेंच चामड्याक लावपाखातीर ह्या तेलाचो उपेग करतात.भिकणांची पेंड(तेल काडटकच उरता तो चोथो)गोरवांचे खावडीखातीर उपेगी पडटा.हे पेंडीत प्रथिनाचें प्रमाणूय खुबूच आसता.सेंद्रीय सा-याखातीर हे पेंडीचो उपेग करतात.हार्डबॅार्ड तयार करपाच्या कामांत भिकणांच्या कल्लांचो वापर करतात.

रोग आनी किडी:भिकणांचेर टिक्का,मूळकूज,तांबेरा आनी पर्णगुच्छ हे म्हत्वाचे रोग जातात.सार्कास्पोरा पर्सोनॅटा आनी सार्कास्पोरा अरॅकिडिकोला ह्या दोन कवकांक लागून जावपी रोग.पानांचेर भोंवतणी हळदुव्या रंगाचें वलय आशिल्ले तपकिरी रंगाचे थिपके पडटात आनी पानां गळून पडटात.ह्या रोगाक आळाबंदा हाडूंक पिकाचेर १% बोर्डो मिश्रण तीन-चार सप्तकांच्या अंतरान दोन-तान खेपे हॅक्टरी ३००-६०० लि.ह्या प्रमाणांत फवारतात वा ३०० मॅश गंधक हॅक्टरी २४-२९ किग्र.प्रमाण दोन-तीन पिकांचेर फवारतात.

मूळकूज:मॅक्रोफोमिना फेसिओलाल ह्या कवकाक लागून खोडाचो जमनी कडलो आनी मुळाचो भितरलो भाग तपकिरी रंगाचो जाता.अशा वेळार मुळां कुसतात आनी झाड सुकता.हाचेर उपाय म्हणून पिकाचो फेरबदल करप,पेरणे आदीं बिंयांक पारोयुक्त कवकनाशक लावप आनी रोग प्रतिकारक लागवड करप.

तांबेरा:पाक्सिनिया अरॅकिडिस, ह्या कवकाक लागून हो रोग जाता.हाचेर उपाय म्हणून १ किग्र,डायथेन एम्.४५ हें कवकनाशक ५०० लिटर उदकांत भरसून फवारतात.

पर्णगुच्छ: भिकणाच्या झाडाक हो रोग लागतकच झाडाक ल्हान ल्हान आकाराचीं पानां आनी खांदयो येतात आनी तेंगशेर जायती ल्हान पानां आनी खांदयो येवन झाड गुच्छावरी जाता.ह्या झाडांची वाड जायना.अशीं झाडां दिसूंक लागतकच तीं हुमटावन उडोवंक जाय.