Page:Konkani Viswakosh Vol3.pdf/303

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has not been proofread.

परिणाम हेविंशी संशोधन केलें. घन अवस्था भौतीकींतलें ब्रॅटन हाचे मुखेल कार्य म्हळ्यार ताणं अर्दसवाहकांच्या मुक्त पृश्टभागावयल्या उजवाडाच्या परिणामाचो लायिल्लो सोद, बारडीन हाचे वांगडा जर्मेनियाचे चकतींतलो विद्युत, शकती विवर्धनाचो परिणाम प्रयोगावरवीं दाखोवन दिवन उपरांत तातूंतल्यान बिंदू-स्पर्श ट्रॉंझिस्टर ह्या पयल्या ट्रांझिस्टराचो लायिल्लो सोद आनी अर्दसंवाहकांच्या पृश्ठभागाच्या गूणधर्माचे चड बरें तरेन कलन जावपा नदरेन बारडीन सी.जी.बी गॅरेट आनी हेरावांगडा केल्ले संशोधन.

ट्रांझिस्टराच्या सोदाउपरांत कितल्याश्याच उपकरणांतल्या व्हडल्या आकाराच्या निर्वात नळ्यांची सुवात ट्रांझिस्टरांनी घेतली आनी इलेक्ट्रॉनीक मंडळांत फुडे जाल्ल्या सुक्ष्मीकरणाची ही सुरवात थारलीं. अर्दसंवाहक पदार्थाविंशीचे संशोधन आनी ट्रांझिस्टर परिणामाचो सोद ह्या वापराखातीर ब्रॅटन हाका जॉन बारडीन आनी विल्यम ब्रडफॉर्ड शॉक्ली हांचे वांगडा 1956 वर्साच्या भौतीकशास्त्राचो नोबॅल पुरस्कार फावो जालो.

-को.वि.सं.मं.

ब्राउन, हर्बर्ट चार्ल्सः (जल्मः 22 मे 1912, लंडन)

नामनेचो अमेरिकन रसायनशास्त्रज्ञ. 1914 वर्सा तो आवय-बापायवांगडा अमेरिकेक गेलो आनी 1935त तो अमेरिकेचो नागरीक जालो. शिकागो स्कूल आनी रायट ज्युनियर कॉलेजींत सुरवातीचें शिक्षण जातकच ताणें शिकागो विद्यापीठाच्यो बी.एस. (1936) आनी पीएच.डी (1938) ह्यो पदव्यो घेतल्यो. थंयच तो पयली एली लिली फॅलो (193839) नी 1943 मेरेन निर्दशक म्हणून आशिल्लो. 1943त तो वेन विद्यापीठांत सहप्राध्यापक आनी 1947त पडर्यू विद्यापीठांत प्राध्यापक जालो. 1978 सावन ताणें पडर्यू विद्यापीठांत आर.बी वेदरिल संशोधन गुणश्री प्राध्यापक म्हूण काम केलें. कॅलिफोर्नियात, सान्ता बार्बारा आनी हिब्रु ह्या विद्यापीठांतूय ताणें काम केलां.

1940 पयलीं डायबोरेन हें एक दुर्मीळ संयूग आशिल्लें आनी ताचे विक्रियशीलतेचो अभ्यास जावंक नाशिल्लो. ब्राउन हाणें हे संयूग तयार करपाची एक सादी आनी सोंपी पद्दत त्या वर्सा सोदून काडली. क्षार धातूंच्या बोरोहायड्रायडांचो ताणें सोद लायलो. आनी सोडियम बोरोहायड्रायड खूब विक्रियशील आसून तांचो उपेग कार्बनी संयुगांच्या संश्लेशणा खातीर मोलादीक थारता. हे ब्राउन हाणें दाखयलें. हायबोरेन हे एक प्रभावी क्षपणकारक () सोडियम बोरोडायड्रायड हें आनीक एक क्षपणकारक ताणें सोदून काडलें. असंतृप्त कार्बनी संयुंगांचेर डायबेरेनाची विक्रिया रोखडीच आनी पुराय घडटा, हें ब्रुन हाणें 1955त दाखयलें. ह्या विक्रियांनी कार्बनी बोरेन हीं संयुगां तयार जातात. हीं संयुगांय विक्रियशील आसून संश्लेशणाखातीर उपेगी आसात हें ताणें सिध्द केलें.

कार्बनी रसायनशास्त्रांत बॉरॉन संयुगांचो संश्लेशणाखातीर उपेग जाता. हे ताणें दाखयलें आनी ताका लागून रसायनशास्त्राचे उदरगतीचें क नवें क्षेत्र तयार जालें. ताच्या ह्या मोलादीक वावराखातीर 1979 वर्साचो रसायनशास्त्राखातीर आशिल्लो नोबॅल पुरस्कार ताका गेओर्ख विटीग ह्या शास्त्रज्ञवांगडा वांटून मेळ्ळो. ताणें बरयल्लीं कांय पुस्तकां अशीः Hydroboration (1962), boranes in Inorganic chemistry (1972), Organic synthesis via Boranes (1975) आनी The Non- classical ion problem (1977).

निकोलस (1959), लायन्स पॉलिंग (1968), रोजर अडम्स (1971) , चांडलर (1973), एलिएट क्रेसन (1975), इंगोल्ड (1978) दी पदकां मॅडिसीन मार्शल (1975), एलायड कॅमिकल (1978) आदी पुरस्कार आनी अमेरिकन नॅशनल अकेडमी ऑफ सायन्स, बोस्टन विद्यापीठाचो बोर्ड ऑफ व्हिझिटर्स, लंडनाची कॅमिकल सोसायटी हांचे वांगडीपण तशेंच जायते भोवमान ताका मेळ्ळ्यात. 1968 वर्सा शिकागो विद्यापीठांत ताकां सन्माननीय डी. एससी पदवी दिली. -कों.वि.सं.मं.

ब्रांट, विलीः (जल्मः 18 डिसेंबर 1913) नॉर्थ सी पोर्ट, ल्युबेक)

फॅडरल रिपब्लीक ऑफ जर्मनीचो पयलो समाजवादी चॅन्सलर आनी शांततायेच्या नोबॅल पुरस्काराचो जैतीवंत. मूळाचे नांव हेर्बेर्ट एन्सर्ट कार्ल प्राम. ताचो जल्म एका सामान्य आनी गरीब कामगार कुंटूंबात जालो. डॅमोक्रॅटीक पक्षाचो युवा संघटनेन ताका शिश्यवृत्ती दीली. तेन्ना ताणें शारीरीक शिक्षणांत कसब दाखोवन आनीकूय कांय शिश्यवृत्तयो मेळयल्यो आनी ल्यूबेक आनी ऑस्लो विद्यापीठांनी शिकून पदवी मेळयलीं. (1932). त्याच वर्सा समाजवादी कामगार युवा संघटनेचो तो वांगडी जालो. ह्या वेळाक सोशॉलास्ट डेमॉक्रेटीक पक्षाचे फोक्सबोटेन नांवाचे खबरांपत्र आशिल्लें. ताचेखातीर तो स्तंभलेखन करतालो.

जर्मनींत 1933 सावन नाझी राजवट सुरु जाली आनी हिटलर सत्ताधारी जालो. ताणें जर्मनींत हुकूमशाय प्रस्थापीत करुन हेर सगळ्या राजकीय पक्षांचो छळ सुरु केलो. त्या वेळार बिली ब्रांट हें नांव घेवन ताणें नॉर्वेचो आलाशिरो घेतलो. थंय ताणें जर्मन निर्वासितांक मदत केली. नॉर्वेचो नागरिकत्व घेतले आनी तो थंयच्या खबरांपत्रांखातीर बरोवंक लागलो. नॉर्वेतूय हिटलराचे हुकूमशायी राजवटीची धग पावतकच