हेच पद्दतीन भारतीय जीवन बीमा निगम (Life Insurance Corporation of India) आपल्या विमोधारकांक बोनस दिता.
दर एका वर्साच्या ३१ मार्चाक ह्या बोनसाची टक्केवारी जाहीर जाता. ज्यो विमो पॉलिसी बोनसासयत ह्या पंगडांत आस्पावतात तांकांच हो बोनस, पॉलिसी सोंपता तेन्ना मेळटा वा विमाधारकाच्या मरणाउपरांत वा पॉलिसी सुवादीन करून पयशे परत घेतना (Surrender Value) मेळटा. पूण बोनस मेळपाक, ते पॉलिसीचे पुराय हप्ते वेळच्यावेळार भरिल्ले आसपाक जाय आनी तिका पांच वर्सां पुराय जाल्लीं आसूंक जाय.
१९८५ वर्सापयलीं भारतीय जीवन बीमा निगम दोन वर्सांतल्यान एकदां बोनस दितालो. आतां दरेका वर्सा दिता.
बोनसाचें गणित मांडटना, पॉलिसींच्या उरिल्ल्या वर्सांचे हप्ते आनी तांचो आयचो बाजरभाव, तांच्यो रिणाच्यो जापसालदारक्यो तशेंच दरेका वर्सा तांकां आयिल्ल्या हप्त्यांतल्यान एकठांय जाल्ले रकमेच्या (funds reserve) ९५% वांट्याकडेन तुळा करून ही टक्केवारी थरयतात. लायफ इंन्श्युरन्स ॲक्ट १९५६ प्रमाण तांणी वयलेप्रमाण वांटिल्ल्या फायद्याक बोनस म्हणप समा न्हय असो कांय विचारवंतांचो तर्क आसा. तशेंच, दर एका वर्सा तांणी बोनस वांटचोच अशेंय तांचेर कायद्यान बंधन ना.
बोनस शॅर वा बोनस समभाग हो प्रकार आमकां कंपनीच्या भांडवलाच्या संदर्भांत मेळटा. जेन्ना खंयचेय कंपनीचें राखून दवरिल्लें भांडवल वा Reserve Funds चड आसतात, तेन्ना हातूंतलो कांय वांटो बोनस शॅर वा बोनस समभाग म्हणून जाहीर करपाची तरतूद कंपनी कायद्यांत आसा.
हे समभाग वांट्टना अदीकचाराचे पयशे घेना आसतना आपल्या पोरण्या समभागधारकांक १:१ वा १:२ अशा प्रमाणांत वांटपाचे आसतात. अशे तरेन उबारिल्ल्या पयशांतल्यान नवे धनी तयार जायनाशिल्ल्यान कंपनीच्या धनीपणाचेर कांयच परिणाम जायना. पूण कंपनीच्या समभागांचें मोल शॅर मार्केटांत त्या प्रमाणांत देंवता. बोनस रोख्यांचे बाबतींत ताचेर मेळपी व्याजाचो दर पयलींच थरिल्लो आशिल्ल्यान रोख्यांच्या धनयांक हाचो फायदो जाता. बोनस शॅर बाजारांत येतकच कंपनीचें भांडवल वाडटा पूण राखीव भांडवल ह्या कामाक वापरपाक मेळना. तशेंच जी कंपनी नुकसानांत चलत आयल्या तिका बोनस शॅर जाहीर करपाचो अधिकार ना. पूण जर कंपनीकडेन पयलींच्या वर्सांनी जाल्ल्या फायद्याक लागून राखीव भांडवल फावोशें आसा आनी चालू वर्साक तांकां नुकसान जालां अशा वेळार तांकां बोनस समभाग जाहीर करपाचो अधिकार उरता. नव्यान बदलिल्ल्या अर्थिक धोरणांप्रमाण आतां कंपनीन वर्साक एक फावट बोनस जाहीर करपाक जाता.
इस्पिकांच्या खेळांतूय बोनस गूण हो प्रकार येता. फ्लश वा तीन इस्पिकांचो खेळ खेळटना खंयचोय खेळगडी ‘ट्रायो’ वा ‘पॅरल’ म्हळ्यार तीन एक्के वा तीन राजा वा तीन राणयो घेवन डाव जिकता तेन्ना ताका सदच्या इनामावांगडाच पयलीं थरयल्लेप्रमाण दरेका गड्यान बोनस म्हणून आपलेवतीन वेगळें इनाम दिवंचें पडटा.
तेचप्रमाण रमी ह्या खेळांत, जर खंयच्याय गड्याक तिनूय जोकर (पल्लू) वा प्रिटेंड जोकर आयले जाल्यार ताका ताचें जैत जावं ना जावं, पयलीं थरयिल्लेप्रमाण बोनस दिवंचो पडटा.
- दिनेश मणेरकार
बोयें (Buoy):
सवथळ उदका पोंडच्यो आडखळी वा धोके दाखोवपाखातीर तशेंच दर्यांत तारवांक आंखिल्ली वाट दाखोवपाखातीर वेगवेगळ्या आकाराच्यो वस्तू उबत दवरतात, ह्या वस्तूंक बोयें म्हण्टात.
बोयांच्य तळाक लोखणाची सरपळी जोडिल्ली आसता आनी ते सरपळेचें दुसरें तोंक दर्याच्या तळाक नांगरिल्लें आसता. बोंयीं हीं वेगवेगळ्या आकाराचीं आनी वेगवेगळ्या रंगांचीं, वेगवेगळे उद्देश दाखोवपी आसून तांचो प्रकार आनी उद्देश दाखोवपाखातीर वेगवेगळीं चिन्नां आसतात. दर्याच्या उदकाक वेग आसल्यार तारवां बांदून दवरपाखातीर बोयांचो उपेग करतात. रातच्या वेळार हीं बोयीं दिसचीं देखून तांचेर दिवे बसयतात. हे दिवे हेर सामान्य दिव्यांपरस वेगळे दाखोवपाखातीर तांच्या उजवाडाक खाशेलो रंग दिवपी भिंगां बसयतात. कांय बोयांक पेट्टा-पालवता अशा दिव्याची यंत्रणा लायतात. हाका लागून उजवाडाच्या रंगावयल्यानूच बोयांची वळख पट्टा. धुक्याच्या प्रदेशांनी आवाज करपी घांटीचीं बोयीं वापरतात. तशेंच थरावीक काळान दर्यावयल्या वातावरणाचो दाब, वार्यारचें आनी उदकाचें तापमान, वार्याचें नेट, ल्हारांची उंचाय आदी विज्ञानीक म्हायती जमनीवयल्या केंद्राचेर खबर करून घेवपा खातीर रेडिओ प्रेक्षक बसयल्लीं बोयीं दर्यांत नांगरतात.
पुराय संवसारभर तारवांची येरादारी आशिल्ल्यान बोयांच्यो सांकेतीक खुणो एकेच तरेच्यो आसच्यो पडटात. पूण भुगोलीक परिस्थिती वेगवेगळी आशिल्ल्यान पार्श्र्विक आनी दिशादर्शक अशो दोन प्रकारांच्यो संकेत पद्दती वापरपाची पद्दत आसा. पार्श्र्विक पद्दतींत बोयें तारूं वचपाचो मार्ग दाखयता आनी भरतेच्या प्रवाहावांगडा वता आसतना ती बाजू दाखोवपी बोयें ते वटेन दवरून वचपाचें आसता. कांय कडेन बोयांपसून धोक्याची सुवात दाखोवपी दिशादर्शक पद्दत वापरतात आनी बोयांच्या कुरवांवयल्यान आनी रातचें तांच्या दिव्याच्या खंडीत उजवाडाच्या रंगावयल्यान दिका थारायता. खंयचेंय तारूं येरादारी करता आसतना पार्श्र्विक वा दिशादर्शक पद्दतींतली कसलीय पद्दत आशिल्लो वाठार सोंपतकच दुसरे पद्दतीचो वाठार खंय सुरू जाता हें खाशेले पद्दतीच्या बोयान वा उजवाडान दाखयतात.
