Page:Konkani Viswakosh Vol2.pdf/842

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has not been proofread.

(रीडर), प्रध्यापक, विभागमुखेली अशा विविध पदांचेर अध्यापन आनी संशोधनाचें कार्य केलें. ताच्या मार्गदर्शनाखाला सुमार 23 विद्यार्थ्यांनी डॉक्टरेट आनी सुमार 41 विद्यार्थ्यानी एम.फील मेळयलीं.

प्रभूदेसायाक ताच्या भुरग्यापणांतूच वाचनाची आवड निर्माण जालीं. काणकोणां पुर्तुगेज शाळेंत आसतना तो हस्तलिखीत नेमाळें चलयतालों. तातूंत तो स्वताचो लिखाण करतालो. कारवारांत आसतना हायस्कूलाच्या वर्सुकी नेमाळ्यांत ताचो ‘ देवगडची सहल’ हो पयलो लेख छापून आयिल्लो. लिखाण आनी उलोवप ह्या सर्तींनी तांका इनामा मेळटालीं. खेळगडी, आनंद,बालसन्मित्र ह्या बालसाहित्य मासीकांतल्यान तांचे बरप उजवाडा येतालें.

तरुण पिरायेचेर ताणें लिखाणाचो विशय बदल्लो आनी तो मराठी भाशेच्या आनी साहित्याच्या वावराक लागलो. उपरांत विदर्भ संशोधन मंडळ पत्रिका, मराठी संशोधन पत्रिका, म्हाराश्ट्र साहित्य पत्रिका, युगवाणी, नवभारत ह्या सारक्या नेमाळ्यांतल्यान ताचे लेख उजवाडा आयलें.

‘आपलें सण’ (1961) ह्या पुस्तकाउपरांततांचे सुमार धा संशोधनपर ग्रंथ उजवाडाक आयल्यात. ‘सतराव्या शतकातील गोमंतकी बोली’ हो एकूच प्रबंध ताचो स्वतंत्र ग्रंथ आसून हेर ग्रंथ संपादीत आसात. तातूंतलें ‘क्रिस्ताच्या वधस्तंभरोहण-प्रसंगीचे विळाप ’ (1971),’वनमाळ्यांचॉ मळॉ’(1974), ’क्रिस्तांचें यातनागीत’(1990), ’सर्वेश्वराचा ज्ञानोपदेश’(1994), ‘कृश्णादास शामा विरचीत श्री कृश्ण चरीत्र कथा’ (1975), हे ग्रंथ (निमाणें ग्रंथ सोडून) गोंयात तयार जाल्ल्या खिस्ती मिशनरी लेखकांच्या ग्रंथाचें संपादन आसा.

ताच्या ’सतराव्या शतमानातील गोमंतकीय बोली’ ह्या ग्रंथाक महाराश्ट्र राज्य सर्तींत इनाम फावो जाला. पूणें विद्यापीठानूय ताका ’वासूदेव गोविंद आपटें’ इनाम दिलां. गोमंतक मराठी साहित्य संमेलनाचें 1965 वर्साचें भांगरा पदकूय ताका फावो जालें. ताच्या ‘अबिमन्योविव्हावो’(1972) ह्या ग्रंथाचो आस्पाव एम.ए च्या अभ्यासक्रमांत केलां. ताचो ‘श्री कृश्णचरित्रकथा’ (1975) हो संपादीत ग्रंथ 1975त उजवाडा आयलों.

काणकोण तालुक्यांतल्या गांवदोंगरेचो मल्लीकार्जूनाचो टको आनी पैंगीणीचो वेताळचो टको थंयच्या जात्रांनी वाचपाची चाल आसा. टको म्हळ्यार कपड्याचेर बरयल्लो पुर्वील्लो लेख. अशे टके आनीक खंयच पळोवंक मेळनात. ह्या टक्क्यांच्या संशोधनावरवी ताणें गोंयच्या मराठी भाशेंसंबंदी कांय अनुमनां काडल्यांत.

गोंयात आसतना गोमंतक साहित्य सेवक मंडळांत तो पदाधिकारी आशिल्लो. नागपूराक तो थंयच्या विदर्भ साहित्य संघाचे कर्यकारिणीचो वांगडी आशिल्लो. तीन वर्सा ह्या संघाच्या ‘युगवाणी’ ह्या मुखपत्राचो तो संपादक आशिल्लो. 1981त राजाराम दिक्षित वाचनालयाचो सुर्वेक उपाद्यक्ष आनी उपरांत तो अध्यक्ष जालो.

भाशाशस्त्राच्या शाखेंत एक तत्वगिज्ञानी म्हूणून ताची नामनां आसा. तशेंच एम.ए आनी पी.एच.डी पदव्यांचो परिक्षक म्हूणून ताची नेमणूक जाल्या. नागपूर विद्यापीठाच्या, ‘मराठी वाङमयकोश’ ह्या प्रकल्पांत तो सहाय्यक संपादक म्हणून तो काम करतालो. प्रा.प्रियोळकर हाच्या स्मृतीग्रंथाखातीर ताणें सहाय्यक म्हूण काम केलां. ते भायर ‘मराठी वाङमयकोश’ (1974), ‘श्रीरुद्रेश्वरम्हात्मय’ (1989), कविनंदन विरचीत उशाहरनकथा’ (1965) हे ताच्या नांवार आशिल्लें कांय संपादनग्रंथ. -कों.वि.सं.मं प्रभू ,कृश्णा पुतू: ( जल्म: 26 ऑक्टोबर 1929, तामणें-लोलयें, काणकोण) सुटकेझुजारी. 1945 मेरेन तो ‘नॅशनल कॉंग्रेस गोवा’ हे संघचनेचो वांगडी आशिल्लो. 15 ऑगस्ट 1955 ह्या दिसा मडगांवा सत्याग्रह घडोवन हाडपाक ताणें उरसेलुनि आलमैदा हाका पालव दिलो. ‘नॅशनल कॉंग्रेस गोवा’ हे संघटने खातीर वांगडी जमोवप, पत्रकां लावप, वण्टीचेर पुर्तीगीजी आड घोशणां पिंतारप आनी पत्रिकां वांटप असली कामां तो करतालो. 22 फेब्रुवारी 1956 ह्या दिसां पोलिसांनी ताका धरलो आनी खूब मार दिलो. ताका प्रादेशीक न्यायालया मुखार उबो करुन 22 जून 1956 ह्या दिसां आठ वर्सा बंदखणीची ख्यास्त फर्मायलीं. दोन वर्सी ताका दंड भरुंक लायलो वा ते बदलां ताका आनीक दोन वर्सा ख्यास्त फर्मायलीं. 26 ऑगस्ट 1959 ह्या दिसां ताची बंदखणींतल्यान सुटकां जालीं. तो भौशीक आनी राजकीय वावरांनी वांटो घेतालो. भारत सरकारान ताम्रपत्र दिवन ताचो ताम्रपत्र दिवन ताचो भोवमान केलां. - कों.वि.सं.मं प्रभू, गोकुळदास : (जल्म: 28 डिसेंबर 1945, चेरळाय मट्टांचेरी कोचीन, केरळ) साहित्य अकादेमी पुरस्कार प्राप्त कोंकणी लेखक. ताचें सवे यत्तें मेरेनचे शिक्षण मल्याळम

भाशेंतल्यान जालें. एस.एस.एल.सी शिकप टि.डी हायस्कूल मट्टांचेरी, (केरळ) हांगसर जाल्यार, बी.एससी शिकप सेक्रेट हार्ट कॉलेज. तेवरा (केरळ) जालें. एम.ए चे शिकप मदुराय कामराज विद्यापीठ, मदुरायाक (तमीळनाडू) जालें. सद्या ते कॉरपोरेशन बॅंकेत नोकरी करता. ताका कोंकणी, मल्याळम, तमीळ, कन्नड, हिंदी आनी इंग्लीश ह्यो भासो येतात. ताचें पयलें कोंकणीं बरोवप 1981 वर्सा ‘कोंकणी जनता’ ह्या केरळांतल्या नेमाळ्यांत उजवाडा आयलें. केरळ कोंकणीं अकादेमीचें निबंद सर्तींत,‘कोंकणी जनता’ ह्या केरळांतल्या नेमाळ्यांचें काव्य सर्तींत आनी ‘कुळागर’ ह्या गोंयच्या कथा सर्तींत तांका इनामां लाबल्यात. कोंकणीं भाशें संबंदी बरयल्लें लिखाण हिंदू पत्रांचेर उजवाडा आयलां. पृथिवै नमः ही ताची नवलीका 1986 वर्सा पुस्तक रुपान उजवाडा आयल्या.