आशिल्लो.तेचपरी आपल्या भाशणांवरवीं तरणाट्यांक स्फूर्त दिवपाचे काम तो बेस बरें करतालो.१८ जून १९८९ ह्या दिसा गोंय सरकारान सुटके झुजांतल्या ताच्या वावराचो भोनमान केलो.
-कों.वि.सं.मं.
पोप:
पोप म्हल्यार बापूय असो ह्या उतराचो अर्थ.हें उतर मूळ ग्रीसी.ईस्टन ऑर्थोडॉक्स इगर्जचे परंपरेप्रमाण 'पोप' म्हळ्यार इगर्जेचो पाद्री वा धर्मगुरु. रोमन कॅथलीक चर्च आनी अँग्लिकन च्रच हातूंत पाद्रीक फादर म्हणात.पोप म्हळ्यार रोमाचो बिशप आनी संवसारीक रोमन कॅथलीक इगर्जेचो सर्वाधिकारी .खरे म्हळ्यार पोप आनी फदर ह्या दोनूय फतरांचो अर्थ एकूच.
सुरवेक इगर्जेच्या इतिहासांत 'पोप' आनी 'बिशप' ह्यो संज्ञा एकाच अर्थान वापरताले.पूण १०७६ वर्सा सातव्या ग्रॅगरीच्या सुचवण् प्रमाण रोम शारांत भरिल्ले म्हत्वाचे परिशदेंत रोमाच्या बिशपाकच 'पोप' ही संज्ञा दिवन ताकाच इगर्जेचो सर्वोच्च धर्माधिकारी अशे थारायलें.हाचे प्रमाण 'पोप' म्हळ्यार संवसारीक ऐहिच इगर्जेचो (चर्च युनिवर्सल अर्थली) मुखेली आसून जेजू क्रिस्ताचो प्रतिनीधी अशें मानूंक लागले.पापांतल्यान मुक्त करप ,बायबलांतल्या विधानांचो निमाणो अर्थ सांगप ,चालू अडचणी विशीं देवाची इत्सा मनशाक सांगप आदी हक्क पोप हाका आसतात.
रोमन कॅथलीक इगर्जेची रोम ही अध्यात्मीक राजधानी आसून वॅटिकन दोंगुल्लेचेर पोपाचे घर आसा.देखूनच राजधानयेक वॅटिकन हें नांव दिल्लें आसा.
'पोप' हे पद सगळ्यांत उच्च आसून त्या पदार नेमिल्ल्या मनशाकडेन तें आमरण उरता.कार्डिनलाक पोपूचस नेमता.आपले मदलोच पोप वेंचता आसतना कार्डिनल चिटी (मतां) घलून ताची वेंचणूक करतात.वॅटिकनाच्या आंगणांत लाखांनी लोक रावन निकालाची वाट पळेतात.एके खास अशे धुंवरानळयेंतल्यान(चिमणी)काळो धुंवर आयल्यार वेंचणूक अनिर्णीत आनी धवो धुंवर आयल्यार वेंचणूक निर्णयाक जाली अशे मानतात.वेंचून आयिल्लो कार्डिनल पोपाचो भेस घालून एका थाराविक सज्जांत येता आनी लोकांक 'पँटिफिकल' अभिश्टचिंतन आनी आशिवर्चन दिता.पोपची निवड जाले उपरांत २/३ दिसां भितर ,अधिकार ग्रहण सुवाळो (पट्टाभिशेक) आयोजित करप जाता.हो सुवाळो जाले उपरांत .पोपाची कारकीर्द सुरु जाता.
-कों.वि.सं.मं.
पोपट: मनशाच्या सहवासांत येवन राविल्लें एक सुकणें.सिट्टॅसिडी ह्या सवण्यांच्या कुळांत ताचो आस्पाव केला.पोपटांच्यो साबार जाती आसून मॅका ,लोरा,काकाकुवा,बजरीगार,पॅराकीट ,कॉन्यार हांचो तातूंत आस्पाव जाता.पोपट चड करुन उश्ण प्रदेशांत सगळे कडेन दिश्टी पडटा.तांचो उगम ऑस्ट्रेलीया प्रदेशांत जालो आसूंये अशें मत आसा.दक्षिण अमेरीकेंत आनी ऑस्ट्रेलीया देशांत तांच्यो साबार जाती पळोवपाक मेळटात. भारतांत मेळपी पोपटाची लांबाय सुमार २५ सेंमी. आसता.ऑस्ट्रेलियेंत मेळपी पोपटांची लांबाय १० सेंमि. ते १०० सेंमि.मेरेन आसता.हें सुकणें वेगवेगळ्या कोरांचे आसता.भारतांत मेळपी चडशे पोपट पाचव्या कोराचे आसतात.तांचे कुडीचे वेगवेगळे भाग तांबडे,हळदुवे,निळे ,काळे अशे आसतात.ह्या सुकण्याची तांबडी वा हळदुवी तोंच मोटवी,घट्ट आनी वांकडी आसता.आपलें अन्न घट्ट धरपाक वा फोडून खावपाक तशेंच रुखांच्या खांद्यांचेर चडपाक वा भोंवपाक ताचो चोंचीचो उपेग जाता.पांय मोटवे आसून ताका चार बोटां आसतात.हातूंतली दोन बोटां मुखार आनी दोन फटीं आसतात. बोटांचे खाशेले रचणूकेक लागून तो झाडाच्या खांद्यांचेर सहज भोंवपाक शकता.तो आपले अन्नूय बोटांनी घट्ट धरपाक शकता.पोपट हें चोंम्यांनी रावपी सवणें .ताचो आवाज कर्कश आनी किळच्यां भाशेन आसता.ताच्या आवाजावयल्यान ताका कीर हें नांव पडलां आसुंये,अशें कांय लोकांचे मत आसा.
पोपट सादारणपणान फेब्रुवारी ते एप्रिल म्हयन्यांनी विंयेता. कांय जातीनी हे काळ फाटीफुडें आसता.ते आपले घोंटेर झाडाच्या बुरकांनी,उंच घरांच्या घोलीनी आनी केन्ना केन्नाय खडपांच्या खांचींनी बांदतात.तांचो घोंटेर सादो आसता.मादी दर खेपेक २-५ तांतयां घालता.सादारणपणान तीन सप्तकां उपरांत तांतयां फुटून पिलां भायर येतात.नर आनी मादी आपल्या अन्नपुटांतले अर्दवट पचिल्लें अन्न भायर काडून तांका दितात.
रानफळां हें तांचें मुखेल खाण. तो सगळ्या तरांची ल्हान व्हड फळां आनी धान्य खातात.ताका घट्ट फळांचो (पेर) चड घोस्त.पूण सबंद फळ ते केन्नाच खायनात.फळाचो ल्हान कुडको खावन उरिल्लें फळ तशेंच सांडटात.अशे तरेन पोरसांतल्या फळांची ,कणसांची ते खूब नासाडी करतात.
ऊारतांत मुखेलपणान राघू,कीर आनी तातो ह्या जातींचे पोपट सगळे कडेन दिश्टी पडटात.राघू ह्या पोपटाचें शास्त्रीय नांव सिटॅक्युला युपॅट्रिया.हे जातीचे पोपट चोंब्यांनी दाट रानांत रावतात.ताचो कोर उजळ पांचवो आसून तोंच तांबडी,माने भोंवतणीं गुलाबी पटो ानी शेंप लांब आसता.
कीर हाचें शास्त्रीय नांव सिटॅक्युला क्रमरी.ताच्या कर्कश आवाजाक लागून ताका कीर हें नांव पडलां.राघूप्रमाण तांचे थवे दाट रानांनी रावतात.
तोता ह्या पोपटाचें शास्त्रीय नांव सिटॅग्युला सायनोसोला.हो मुखेलपणान रानांत रावता.तो कीर वा राघू हांचेपरस नेटान उडपाक
