तत्र आसता अशें कोष्ठिप्रदांत सांगलां. मे म्हयन्याच्या पयल्या सप्तकांत हें नखेत्र माथ्यावयर दिसता.
-कों. वि. सं. मं.
पूर्वाभाद्रपा:भारतीय नखेत्रमाळेंतलें पंचविसावें नखेत्र. उच्चै:श्रवा (पॅगेसस) ह्या तरका चोम्यांतल्या 'पॅगेसी' ह्या नांवान वळखतात. त्या चवकोनी अस्तंते वटेन आल्फा पॅगेसी (मारकॅब; विषुवांश 23 ता. 2 मि. 10 सें. क्रांती- 14°55'30".4 आनी प्रत 2.57;→ज्योतीशशास्त्रीय सहनिर्देशक पद्दत; प्रत) आनी दुसरो बीटा पॅगेसी (शिआत; विषुवांश 23 ता. 1मि. 14.9 से. क्रांती+27°48'1".5, प्रत 2.61) अशे दोन तारे मेळून पूर्वाभाद्रपदाचो योगतारो (मुखेल तारो) मानतात.
ह्या नखेत्राचे पयले तीन चरण कुंभ आनी चवथो चरण मीन राशींत आस्पाविल्लो आसा. वेदीक काळांत पूर्वाभाद्रपदा आनी उत्तराभाद्रपदा हांकां मेळून प्रौष्ठपदा म्हण्टाले. ती काडिल्ली रेशा ध्रुवांतल्यान वता. हाची देवता अज एकपाद आनी आकृताय यम ना मंचक मानतात.
हें नखेत्र उग्र, अधोमुख आनी पुंनखेत्र. ह्या नखेत्राचेर जल्मल्ले मनीस जितेंद्रिय, आदरणीय आनी कलाचतुर जाता, एशें कोष्ठीप्रदिपांत म्हळां. शुभ्र, गोमुख, मेषवाहन आनी मद्यपात्र धारण करपी अशें हाचें मुर्तिध्यान हेमाद्रीन सांगिल्लें आसा.
नोव्हेंबराच्या पयल्या सप्तकांत हें नखेत्र माथ्यावयर दिसता.
-कों. वि. सं. मं.
पूर्वाषाढा:भारतीय नखेत्रमाळेंतलें विसावें नखेत्र. वृश्र्चिक तारकाचोम्याचे नांगयेच्या तोंकाकडेन हें दिसता. हातूंत तीन वा चार तारे मानतात. धनु राशींत तें आसून धनुंतलो डॅल्टा, गॅमा, लॅम्डा आनी एप्सायलॉन हे तारे हातूंत आस्पावतात. हातूंतलो डॅल्टा (कॉस मीडिया; विषुवांश 18ता. 17 मि. 39.8 सें., क्रांती- 29°51'7".7, प्रत 2.8;→ज्योतिशशास्त्रीय सहनिर्देशक पद्दत; प्रत) हो योगतारो (मुखेल तारो). एपसयलॉन (कॉस ऑस्ट्रालिस; विषुवांश 18 ता. 24 मि. 45.6 सें क्रांती-25°27'8"प्रत 2.9) हे उल्लेखनीय आसता. ह्या नखेत्राचो उल्लेख अथर्ववेदांतआयिल्लो आसा.
पूर्वाषाढा ह्यो गोऱ्या रंगाच्यो कन्या तरणाट्यो आनी सोबीत आसात, अशें तांचें वर्णन तै. ब्राह्मणांत केल्लें आसा. त्यो सत्कर्मां आनी मधुसंचय करतात. आप ही ह्या नखेत्राची देवता आनी आकृती शय्या. हें नखेत्र उग्र, कुड्डें आनी स्त्रीनखेत्र आसा. ह्या नखेत्राचेर जल्मलो मनीस देवभक्त, अनुरक्त, भावंडांक मान्य आनी शिटूक आसता अशें कोष्ठप्रदुपांत सांगलां. पू्र्वाषाढा ही निळ्या रंगाची, हळदुवें वस्त्र वापरपी आनी चार भुजांची अशें तिचें मुर्तिधान हेमाद्रीन सांगिल्लें आसा.
हें नखेत्र सप्टेंबर म्हयन्यांत रातचें णवाच्या अदमासाक माथ्यावयर दिसता.
कों. वि. सं. मं.
पूविडल:रांगोळो एक प्रकार. पूव म्हळ्यार फुलां आनी इडल म्हळ्यार तांची रचणूक. केरळांतले लोक फुलां आनी पाकळ्यो हांची रांगोळी घालतात. सुमार दोन हजार वर्सां आदीं सावन पूविडलची सुरवात जाली आसूंक जाय. कारण वात्सायनान चवसठ कलांमदीं 'तण्डुलकसुमबलिविकारा' असो तिचो उल्लेख केल्लो आसा. कामदेवाचे पुजेखातीर आदल्या तेंपार चड करून फुलांची नक्षीदार रचना करताले. ती परंपरा केरळांत अजुनूय चालू आसा.
पूविडलची रचना चड करून ओणमचे परबेंत करतात. ह्यो रचना वांटकुळ्यो, कमळा पानांवरी, षटकोनी आदी जायत्या प्रकारांच्यो आसतात. सुर्वेक बोटांनी आकृती काडून उपरांत तिचेर फुलां रचतात. ही रचना पुराय जातकच कांय जाण करतात वा कांय जाण नुस्त्याची आकृताय करतात. रंगसंगतीचो विचार करून ही फुलांची रचना करतात. रांगोळेचो हो एक आगळोवेगळोच.
-कों. वि. सं. मं.
पृथवीराज चौहान:(1159-1193). दिल्लीचेर राज्य करपी निमाणो हिंदू सम्राट आनी चाहमान रावंशांतलो एक प्रतापी राजा. राजा सोमेश्वर आनी राणी कर्पूरदेवी हांचो हो पूत. 1177त सोमेशेवराक मरण आयलें. तेन्ना पृथ्वीराज राज्यकारभारांत अणभवी नाशिल्ल्यान ताचे आवयन म्हळ्यार कर्पूरदेवी हिणें कदंबवास ह्या मुखेल प्रधानाच्या आदारान राज्य चलयलें. कदंबवासान पृथ्वीराजाचें सगळ्यांपरी रक्षण केलें. ह्याच तेंपार कर्पूरदेवी हिणें भुलनेकमलू ह्या शूर मनशाची सेनापती म्हणून नेमणूक केल्ली. ताणें पृथ्वीराजाच्या सगळ्या दुस्मानांचेर आपलो शेक बसयल्लो. अशे रितीन सगळ्या दिकांनी थिराय प्राप्त जाले उपरांत पृथ्वीराज राज्यकारभार सांबाळपाक लागलो. कांय दिसांनीच अजमेर सोडून तो दिल्लीक गेलो. दिल्लीचें राज्य ताच्याच वंशाकडेन आशिल्लें.
दिल्लीक सत्ताधीश जाले उपरांत पृथ्वीराजाक आपल्या सामर्थ्याचो फाजील अभिमान जालो. तो दरबारांत साबार मंत्र्यांक आनी सरदारांक हिणसावपाक लागलो. हाका लागून रााज्याची स्थिती इबाडली. ह्याच तेंपार मुहमंद घोरी हाणें भारताचेर घुरयो घालपाक सुरवात केल्ली. 1190-91 वर्सा ताणें पृथ्वीराजाच्या राज्यार आक्रमण केलें. पृथ्वीराजान आपल्या व्हड सैन्याच्या आदारान घोरीचेर परत हल्लो करून तराई नगरांत ताचेर हार घाली.
कनौजाचो राजा जयचंद्र गाहडवाल आनी पृथ्वीराज हांचेमदीं आशिल्ली दुस्मानकाय आनीक वाडली. जयचंद्राची चली संयोगिता ही पृथ्वीराजाच्या मोगांत पडिल्ली. आपल्या दुस्मानाचेर आपलीच चली मोग करता हें आयकून ताका खूब राग आयलो. ताणें संयोगिताचें स्वयंवर मांडलें. सवयंवराक ताणें सगळ्या राजांक आपोवणें धाडिल्लें पूण पृथ्वीराजाक मुद्दाम भायरायल्लो. संयोगिताक हि खबर कळटकच तिणें चोरयां पृथ्वीराजाक आपोवणें धाडलें. पृथ्वीराज भेस बदलून स्वयंवर स्थळार आयलो. लग्न मंडपांत दारालागीं द्वारपाल म्हणून जयचंद्रान पृथ्वीराजाचो लाकडी पुतळो उबारिल्लो. संयोगिता मंडपांत आयले उपरांत तिणें जुस्त त्या लाकडी पुतळ्याक वरमाळ घाली. त्याच वेळार थंय लिपून बशिल्ल्या पृथ्वीराजान तिका उबारून घोड्यार घालून दिल्लीक व्हेली.
