Page:Konkani Viswakosh Vol2.pdf/695

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has not been proofread.

उपायांनी ते टाळू येतात. श्वसनक्रियेचे स्नायू लुळे पडल्यार खास उपकरणां वापरून श्वसनक्रिया चालु दवरून येता.

हाली कडल्या संशोधना प्रमाण रगताघाती आघातामदलें ७५% आघात शिरांनी रक्तक्लथन वा अंतर्कीलनजन्य आशिल्लयाचें दिसून आयलां. मेंदवाचे रगत पुरवणेन ताका लागून जावपी आडखळ नव्या सुक्ष्मवाहिनी शस्त्रक्रिय तंत्रान पैस करप शक्य जालां. तेखातीर सुक्ष्म उपकरणां, देखीक –२ मिमी. लांबायेची सूय आनी २० मायक्रॉन (१ मायक्रॉन = १० मिमी.) व्यासाचो धागो तशेंच खास तयार केल्ले शस्त्रक्रियेक उपेगाक पडपी दोन दोळ्यांच्या सुक्ष्मदर्शकाचो उपेग करतात.

आयुर्वेदीय चिकित्सा – पक्षाघात म्हळ्यार कुडीचो सगळो वा पुराय भाग लुळो पडप. हाका अर्धांगवात अशें म्हणटात. असल्या वायटकाराक पयले सुवातेर नारायण तेल, चंदनबलादि तेल आदी, स्नेह पिवपाक दिवन, घाम काडून मोव विरेचन दिवचें. तशेंच स्नेह बस्ती आनी रेचक बस्ती दिवन कडीची शुध्दी करची. हाचेर आक्षेपक विकाराचे (आक्षेपी विकार) सगळे उपचार करचे. हाचेरभायर वाताशक तेलाची तकलेक बस्ती दिवची. अणुतेलाचें अभ्यंग करचें. सालवणादि वखदांचे पोटिस करून सगळी कूड शेकीत रावचें. बला तेलाची स्नेह बस्ती दिवची. हे प्रमाण ३-४ म्हयने सतत उपचार करचे. – कों. वि. सं. मं.

पँग्विन : एक सकणें. स्फेनिसिडी ह्या पक्षिकुळांत ताचो आस्पाव जाता. स्फेनिसिंडी कुळांत ६ वंश आनी १७ जाती आसात. हातूंतल्या ॲप्टेनोडायटिस ह्या वंशातल्यो दोन जाती किंग पँग्विन ह्यो चड प्रसिध्द आसात. एपरंर पँग्विन हो सगळ्यांत व्हड आसता. दर्या आनी दर्याचे वेळेर हे पँग्विन रावतात. दक्षीण ध्रुवी आनि उपदक्षीण ध्रुवीय प्रदेशांनी रावपी हीं सुकणी गालॅपागस जुव्यांमेरेन दिसतात.

पँग्विनाचे सगळे कुडीक खवळांभाशेन पांखां आसतात. पँग्विनाची उंचाय सुमार ४०-१२० सेंमी. आसता. चड करून सगळ्या जातीत पँग्विनांचे हड्डे, पाट धव्या रंगाचें आनी फाट काळी वा निळशी आसता. विंगड विंगड जातींतल्या पँग्विनाच्यो चोंची मात विंगड विंगड आकाराच्यो आनी लांबायेच्यो आसतात. लांब, बारीक तशीच आंखूड आनी भक्कम आकाराचे चोंचीचेय पँग्विन आसतात. पँग्विनाचे पांय आंखूड आनि दाट आसून कुडीचे फाटले वटेन आसतात. फुडलीं तीन बोटां पातळ कातीन जोडिल्ली आसतात. शेंपडी आंखूड तशीच ल्हान पूण ताठ पांखांची आसता. तांका अशीर, लांबशे पूण बळिश्ट अशे पांखाटे आसतात. ते दोडूक येनात. तांचेरूय खवळांभाशेन पाखा आसतात. विंगड विंगड जातीतल्या पँग्विनांबीतर तकल्यो, मानो विंगड विंगड तरांच्यो आसतात. कांय पँग्विनांच्या माथ्यर दोनूय वटांनी तुरे आसतात. पँग्विनाचो आवाज घोगरो, कर्कश आनि मोटो आसता. तो नुस्तें, माखली आनी झिंग्याभाशेन क्रस्टेशियन म्हळ्यार कवचां आशिल्ले प्राणी खावन पोट भरतात. सगळ्या जातीचें पँग्विन थव्यांनी रावतात. ते उडूंक शकनात. पून आपल्या पांखाचो व्हल्या भाशेन उपेग करून नेटान पेंवतात. तो उदका पोंदच्यान पेंवता आनी श्र्वास घेवपाखातीर तकली उदकांतल्यान भायर काडटा. उदकातल्यान कितलेय मीटर लांब मेरेन तो उडकी घेवंक शकता. जमनीचेर तो मनशाभाशेन ताठ उबो रावता. कांय जातींचेपँग्विन आडखळ वा सवकास चलतात. जाल्यार कांय जातीचे पँग्विन नेटान धांवतात.

पँग्विन खूब वर्सा जियेता. ताचो नर आनी मादयेचो जाडो जल्मभर तिगता. वियेंवपाच्या काळांत हजारांनी पँग्विन एकठांय येवन वसणूक करून रावतात. कांय जातींच्यो पँग्विन मादयो एकूच तांती घालतात जाल्यार कांय जातीतले पँग्विन दोन तांतयां घालतात. चड करून तांतयां उकते जमनीरचेर घालतात. एकूच तांती घालपी मादी पँग्विन आपली पावलां आनी पावलांच्या लागसारचो पोटाचो भाग हांचेमदीं दामून धरून उबयता. तांती उबोवपाच्या काळांत नर आनी मादी उपाशीं रावतात. एंपरर पँग्विन तीन म्हयने उपास करतात. तांतयांतल्यान भायर येतकच व्हड जायमेरेन तेच सुवातेर आवयच्या पोटाक दसून रावता. पिलाच्या आंगाचेर काळ्या मोव पांखांचे दाट आवरण आसता. – कों. वि. सं. मं.

पॅगोडा : पवित्र बौध्द धर्मीय वास्तुप्रकार. ह्यो वास्तू चड करून आशिया खंडांत दिश्टी पडटात. बुध्दाच्या आनी बौध्द भिक्षूंच्या अवशेशांचे यादस्तीक म्हणून ह्यो स्मारक वास्तू बांदल्यात. पॅगोडा वा पागोडा हें उतर मुळांत पागुडम् (अर्पित वा देणगी) ह्या तमीळ उतरावयल्यान आयलां आसूक जाय. श्रीलंकेंत डागोबा ही सिंहली भाशेंत संज्ञा रूढ आसा. पॅगोडाचो उगम पुर्विल्ल्या भारतीय स्तुपांतल्यान जाला आसुंये. पयल्या कनिष्काच्या काळांत (इ. स. दुसरें शतमान) पेशावराक बुध्दाच्या अवशेशांचेर जायत्या माळयांची मनोरे नासतना लाकंडी वास्तू बांदली. हातूंतल्यानच प्रेरणा घेवन चीन, जपान, कोरिया, ब्रह्मदेश (मियानमार) आदीकडेन पॅगोडा तयार जाले आसूंक जाय. हाचे बांदावळीक विटो, फातर आनी लांकूड हांचो वापर करतात. वाटकुळो, चवकोनी, पंचकोनी, शटकोनी वा अश्टकोनी हातूंतल्या एका आकाराचे बुन्यादीचेर त्याच आकारांत वयर मेरेन चडयत व्हेल्ले आनी अशीर जायत गेल्ले माळे आनी ताचेर कळस हे प्रमाण ताचे जायते रचनाबंध दिश्टी पडटात. दरेके माळयेक फुडें येवपी पाखें आसता. चीनी पॅगोडे पुर्विल्ले आसून तांची वास्तूशैली इ. स. ५०० च्या आदीसावन विकसीत जाल्ली. ताचेर भारतीय आनी ॲसिरियो देवळांचे वास्तूशैलीचो प्रभाव दिसता. चीनी पॅगोडे चड करून णव माळयांचे वा ताचेपरसूय ऊंच आसून अश्टकोनाकृती बुन्यादीचेर उबारिल्ले आसताले. नानकिग नगरांतलो पॉर्सलिन टावर हो चीनांतलो एक उल्लेख केपासारको पॅगोडा. हो चकचकपी पॅगोडा णव माळयांचो सून सुमार ७९.२५ मी. ऊंच आशिल्लो. तो पंदराव्या शतमानांत बांदिल्लो पूण १८५० च्या सुमाराक तो नश्ट जालो. ताच्यो विटांच्यो वण्टी चीनी मातयेच्या नाजूक रंगीत फरशांनी नटयल्ल्यो