Page:Konkani Viswakosh Vol1.pdf/878

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has not been proofread.
Zimbabay-Konkani Vishwakosh.jpg

अर्थीक स्थिती:शेतवडींतल्यान ह्या देशाक राश्ट्रीय उत्पादनांतलो २०% वांटो मेळटा.मको,ऊंस,कापूस,सोयाबीन तंबाखू हीं हांगाचीं मुखेल पिकां आसात.काफी,बटाट हांचेय पीक हांगा कडटात.गंवाची लागवड हालींच्या काळांत सुरू केल्या.रानांनी आशिल्ल्या रुखांच्या लांकडाचोय अर्थीक उदरगतीक पालव मेळटा.गोरवां पोसपाचो उदेग बऱ्याच वाठारांनी चलता.हांगाच्या खणींनी भांगर,क्रोम,निकेल,कोळसो हे सारकी खनिज संपत्ती आसा.तांबें,फॉस्फेट हे सारकीं खनिजांय बरेचकडेन सांपडल्यात.नुस्तेमारीचो धंदो कांय प्रमाणांत हांगाच्या न्हंयांतल्यान चलता.हांगाचे धबधबे,सरोवरां पळेवपाखातीर संवसारांतल्या बऱ्याच देशांतल्यान पर्यटन हांगा येतात.

दुसऱ्या म्हाझुजाउपरांत हांगाच्या उदेग-धंद्यांची उदरगत जावंक सुरवात जाली.अन्नाचे पदार्थ,रसायनां,कपडो,पेयां आनी तंबाखू आदी उदेगांचे कारखाने हांगा आसात.ह्या देशांतल्यान अस्तंत आफ्रिका,ब्रिटन,जर्मनी,अमेरिका,जपान,इटली ह्या सारक्या आनी हेर देशांकडेन तंबाखू,भांगर,हेर धांतू,साकर,मको हांची निर्यात जाता.ह्या देशांत यंत्रां आनी वाहनां,रसायनां,पेट्रोलियन हे सारक्या गजालींची अस्तंत आफ्रिका,ब्रिटन,अमेरिका,अस्तंत जर्मनी,जपान,फ्रांस,बोटस्वाना इटली ह्या सारक्या देशांतल्यान आयात जाता. झिंबाब्वे डॉलर हें हांगाचें अधिकृत चलन आसा.

येरादारी आनी संचारण:१९८५ मेरेन ह्या देशांत ८५,०० किमी.लांबायेचे रस्ते आशिल्ले.हातूंतले १४% पक्के आशिल्ले.रेल्वेमार्गाची लांबाय ३,३९४ किमी.आशिल्ली.ह्या देशाक दर्याकडेन संपर्क हांगाच्या न्हंयांवरवीं येता.पूण दर्याकडेन पावपाखातीर मोझांबीक वा अस्तंत आफ्रिका हे देश हुपचे पडटात.एअर झिंबाब्वे ही ह्या देशांतली हवाई मार्गांचेर नियंत्रण दवरपी विमान कंपनी जावन आसा.ह्या देशांत आठ मुखेल विमानतळ आसात.हेर देशांतल्यो विमान कंपन्योय ह्या देशाकडेन हवाई मार्गांवयल्यन येरादारी करतात. झिंबाव्बेंत राश्ट्रीय पांवडयावयलीं दोन दिसाळीं उजावाडाक येतात.'हॅरल्ड'आनी 'द क्रॉनिकल'हे भायर हेर नेमाळ्यांचीय संख्या बरीच व्हड आसा.रेडिओ आनी दूरचित्रवाणी वयल्यो कार्यावळी चडश्यो इंग्लीश भाशेंतल्यान जातात.हे भायर एनडेबेल,न्यांजा आनी शोना ह्याय भाशांचो वापर जाता. प्रसारमाध्यमांचेर सरकारी नियंत्रण ना.तांच्या वावराक हांगा बरीच स्वतंत्रताय आसा. लोकाअनी समाजजीण:वंशीक नदरेन हांगाचे ९७% परस चड लोक आफ्रिकन आसात.उरिल्ले युरोपीयन,आशियाई आनी हेर वंशांचें आसात.४४.८% लोक किरिस्तांव (हातूंत प्रोटेस्टंट,रोमन कॅथलिक आनी खाशेले आफ्रिकन हे पंथ आसात).४०.४% जडप्राण वादी (animists)आनी उरिल्ले हेर धर्माचे आसात. पोरन्या आफ्रिकन कलाकुसरी वांगडा आनी हेर सांस्कृतीक प्रकारांवांगडा हांगा भायल्या युरोपीय देशांतली कला बरीच उदरगतीक पावल्या.पारंपारिक नृत्य आनी संगीत हांचेवांगडा युरोपीय नृत्य आनी संगीत लोकांमदीं प्रिय जायत आसा.क्रिकेट,टेनिस हे खेळ हांगाचे लोक आवडीन खेळटात. शिक्षण:झिंबाब्वेचें राश्ट्रीय साक्षरतेचें प्रामाण २५% ते ३०% आसा,पूण गोरे कातीच्या लोकांमदीं साक्षरतेचें प्रमाण सुमार १००% आसा. ७ ते १५ वर्सांचे पिरायेमेरेन शिक्षण फुकट आनी सक्तीचें आसा.मुळाव्या,माध्यमिक आनी उंचेल्या अशा तीन पांवडयावयल्यान शिक्षण हांगा दितात.वेवसायिक शिक्षणाचोय वावर हांगा जाता.सॅलीसबरी,बुलावायो,उम्टाली,क्वे क्वे आनी ग्वेलो ह्या शारांनी ऐच्छिक शिक्षण दिवपी संस्था आसात.झिंबाब्वे विश्वविद्यालय उंचेल्या शिक्षणाची जापसालदारकी सांबाळटा.